Sedanter Genç Kadınlarda Sağlıklı Yaşam için Planlanan Egzersiz Programının Bazı Fiziksel ve Fizyolojik Parametreler Üzerindeki Etkisi

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 2, 34 - 41, 31.12.2025

Sevde Mavi Var , Zeynep Şimşek

https://doi.org/10.48133/igdirsbd.1789843

Öz

Bu araştırmanın amacı sağlık üzerine planlanan egzersiz programlarının genç sedanter kadınların fiziksel ve fizyolojik parametreleri üzerine etkisini incelemektir. Bu araştırmanın yöntemi tek gruplu ön-test-son-test modeldir. Rastgele belirlenen yaş ortalamaları 23 olan 14 gönüllü genç kadın araştırmaya katılmıştır. Katılımcılara 8 hafta boyunca belirlenen başlangıç düzeyi egzersiz programı haftada 3 gün uygulanmıştır. Egzersiz programı; 30 dakika yürüyüş&jogging, 3x15 crunch hareketi, 3x15 twist hareketi, 3x15 hyperextension hareketi ve 30 saniye plank hareketlerini içermektedir. Bu egzersiz programı gün aşırı olacak şekilde haftada 3 gün yapılmıştır. Katılımcılardan alınan verilerin istatistiksel analizleri SPSS 29.0 paket programında yapılmıştır. Yapılan bu araştırmanın bulguları genç sedanter kadınların ön test- son test karşılaştırmasına göre araştırmaya katılan kadınların maksimum crunch, maksimum plank ön test ve son test sonuçları karşılaştırıldığında p=,000 düzeyinde anlamlı sonuç görülmüştür (p<0,001). Araştırmaya katılan kadınların korelasyon analiz sonucu elde edilen sonuçlara göre; vücut ağırlığı ön test ve vücut ağırlığı son test arasında pozitif yönlü (,993) ve anlamlı (p<,001) bir ilişki vardır. Kalp atım hızı ön test ve kalp atım hızı son test arasında pozitif yönlü (,560) ve anlamlı (p<0,05) bir ilişki vardır. Crunch son test ve kalp atım hızı son test arasında pozitif yönlü (,654) ve anlamlı (p<0,05) bir ilişki vardır. Crunch son test ve crunch ilk test arasında pozitif yönlü (,765) ve anlamlı (p<0,01) bir ilişki vardır. Maksimum plank ilk test ve vücut ağırlığı ilk test arasında pozitif yönlü (,631) ve anlamlı (p<0,05) bir ilişki vardır. Maksimum plank ilk test ve vücut ağırlığı son test arasında pozitif yönlü (,656) ve anlamlı (p<0,05) bir ilişki vardır. Maksimum plank son test ve maksimum plank ilk test arasında pozitif yönlü (,732) ve anlamlı (p<0,01) bir ilişki vardır. Bu araştırmanın sonuçlarına göre planlanan egzersiz programın sedanter genç kadınlar üzerinde olumlu etkilerinin olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Egzersiz , Kalp Atım Hızı , Sağlıklı Yaşam , Sedanter Genç Kadın

The Effect of Exercise Program Planned for Healthy Living on Some Physical and Physiological Parameters in Sedentary Young Women

Öz

The aim of this study was to examine the effects of health-oriented exercise programs on the physical and physiological parameters of young sedentary women. The method of this research is a single-group pre-test-post-test model. 14 randomly selected young women with an average age of 23 volunteers was participated in the study. Participants were given a baseline exercise program 3 days a week for 8 weeks. The exercise program was included 30 minutes of walking and jogging, 3x15 crunches, 3x15 twists, 3x15 hyperextensions and 30 seconds of planks. This exercise program was performed 3 days a week, every other day. Statistical analyses of the data obtained from the participants were performed using the SPSS 29.0 package program. The findings of this study, according to the pre-test-post-test comparison of young sedentary women, showed a significant result at the p=.000 level when the maximum crunch, maximum plank pre-test and post-test results of the women participating in the study were compared (p<0,001). According to the results obtained from the correlation analysis of the women participating in the study, there is a positive (.993) and significant (p<.001) relationship between body weight pre-test and body weight post-test. There is a positive (.560) and significant (p<0.05) relationship between heart rate pre-test and heart rate pre-test. There is a positive (.654) and significant (p<0.05) relationship between crunch post-test and heart rate post-test. There is a positive (.765) and significant (p<0.01) relationship between crunch post-test and crunch pre-test. There is a positive (.631) and significant (p<0.05) relationship between maximum plank pre-test and body weight pre-test. There is a positive (.656) and significant (p<0.05) relationship between maximum plank pre-test and body weight post-test. There is a positive (.732) and significant (p<0.01) relationship between maximum plank post-test and maximum plank pre-test. According to the results of this study, it was observed that the planned exercise program had positive effects on sedentary young women.

Anahtar Kelimeler

Exercise , Heart Rate , Healthy Lifestyle , Sedentary Young Women

Kaynakça

• Baceviciene, M., & Jankauskiene, R. (2021). Changes in sociocultural attitudes towards appearance, body image, eating attitudes and behaviours, physical activity, and quality of life in students before and during COVID-19 lockdown. Appetite, 166, 105452.
• Barnett, T. A., Kelly, A. S., Young, D. R., Perry, C. K., Pratt, C. A., Edwards, N. M., Rao, G., Vos, M. B., Lifestyle, A. H. A. O. C. o. t. C. o., Health, C., Young, C. o. C. D. i. t., & Council, S. (2018). Sedentary behaviors in today’s youth: approaches to the prevention and management of childhood obesity: a scientific statement from the American Heart Association. Circulation, 138(11), e142-e159.
• Biçer, B., Yüktaşır, B., Yalçın, H. B., & Kaya, F. (2009). Yetişkin Bayanlarda 8 Haftalık Aerobik Dans Egzersizlerinin Bazı Fizyolojik Parametreler Üzerine Etkisi/The Effect Of 8-Week Aerobıc Dance On Some Physıologıcal Parameters Of Adult Women. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(3).
• Blair, S. N., & Morris, J. N. (2009). Healthy hearts—and the universal benefits of being physically active: physical activity and health. Annals of epidemiology, 19(4), 253-256.
• Cihan, B. B., Bozdag, B., & Var, L. (2019). Examination of Physical Activity and Life Quality Levels of University Students in Terms of Related Factors. Journal of Education and Learning, 8(1), 120-130.
• Dasso, N. A. (2019). How is exercise different from physical activity? A concept analysis. Nursing forum,
• Daşdemir, İ. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Akademik Yayıncılık.
• De Aguiar Santos Filho, A., dos Reis Ferreira, T. C., Santos, M. C. S., Ávila, P. E. S., Esteves, T. C., Andrade, G. M., Klautau, A. V., & de Sousa Oliveira, J. S. (2023). Ativação neuromuscular do reto abdominal nos exercícios hundred, plank e crunch: Comparação eletromiográfica de superfície. Fisioterapia Brasil, 24(6), 770-783.
• Dos Santos, M. G., Mazo, G. Z., de Avelar, N. C., Cidade, B. S., Mondardo, B. O., & Virtuoso, J. F. (2024). Symptoms of pelvic floor disorders and physical fitness: A comparison between active and sedentary older women–a cross-sectional study. Geriatric Nursing, 60, 462-468.
• Faramarzi, M., Ghahfarrokhi, M. M., Farsani, Z. H., Raisi, Z., Jamali, M., & Baker, J. S. (2021). The relationship between physical activity, body image, and eating disorders during the COVID-19 pandemic in high-school girls. Epidemiology and Health System Journal, 8(4), 152-159.
• Filiz Çolakoğlu, F., & Karacan, S. (2006). Genç Bayanlar ile Orta Yaş Bayanlarda Aerobik Egzersizin Bazı Fizyolojik Parametrelere Etkisi. Kastamonu Education Journal, 14(1), 277-284.
• Fukahori, M., Aono, H., Saito, I., Ikebe, T., & Ozawa, H. (1999). Program of exercise training as Total Health Promotion Plan and its evaluation. journal of Occupational Health, 41(2), 76-82.
• Goicochea, E. A., Coloma-Naldos, B., Moya-Salazar, J., Rojas-Zumaran, V., Moya-Espinoza, J. G., & Contreras-Pulache, H. (2022). Physical activity and body image perceived by university students during the COVID-19 pandemic: a systematic review. International journal of environmental research and public health, 19(24), 16498.
• González-Fernández, F. T., Silva, A. F., Rodriguez, A. C., Onetti-Onetti, W., & Clemente, F. M. (2024). Effects of 8 weeks pre-season training on physical fitness, heart rate variability and cognition in women soccer players. Heliyon, 10(2).
• Hung, M. S. Y., Ng, W. W. M., & Choi, E. K. Y. (2024). Physical activity, sedentary behavior, and body image among young adults in Hong Kong: A cross-sectional study. Healthcare,
• Marangoz., İ (2023). Spor Alanında Yapılan Nicel Araştırmalarda “İstatiksel Analiz” in Yazımı. In Egzersiz&Spor Bilimleri ve Spor Hekimliği Alanında Uluslararası Araştırmalar. Ankara.
• İlçin, T., & Kurt, S. 8 Haftalık Pilates Egzersizlerinin Kadınlarda Bazı Fiziksel Ve Fizyolojik Parametreler Üzerine Etkisi. ADÜ-Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 95-105.
• Jackson, A. W. (2004). Physical activity for health and fitness. Human Kinetics.
• Khmara, М., Mozolev, О., Yashchuk, І., Alieksieiev, О., Kravchuk, V., Dolynniy, Y., Tomkiv, S., Binkovskyi, O., & Prontenko, V. (2021). Effectiveness of the Fitness Program «Way To A Healthy Life». International Journal of Human Movement and Sports Sciences, 9(5), 833-840. https://doi.org/https://doi.org/10.13189/saj.2021.090501 Klaperski, S., von Dawans, B., Heinrichs, M., & Fuchs, R. (2013). Does the level of physical exercise affect physiological and psychological responses to psychosocial stress in women? Psychology of Sport and Exercise, 14(2), 266-274.
• Korobeinikova, L., Raab, M., Korobeynikov, G., Pryimakov, O., Kerimov, F., Chernozub, A., Korobeinikova, I., & Goncharova, O. (2024). Comparative analysis of psychophysiological state among in physical active and sedentary persons. Journal of Physical Education and Sport, 24(2), 382-389.
• Kv, S., Kumar, S., & Tk, J. (2024). A Tabata-based high-intensity interval training study on body composition and physical fitness in sedentary university female students. Journal of Human Sport and Exercise, 19(4), 1072-1083.
• Liu, Z., Zheng, P., Fang, Y., Huang, J., Huang, J., Chen, L., Hu, Q., Zou, C., Tao, J., & Chen, L. (2024). Joint association of sedentary time and physical activity with abnormal heart rate recovery in young and middle-aged adults. BMC Public Health, 24(1), 1787.
• Marangoz, İ. (2019). Fiziksel performans ölçümünde sık kullanılan bazı testler ve hesaplama programları. Gazi Kitabevi. Ankara.
• Pereira, M., André, A., Dias, G., Castro, M. A., Mendes, R., Martins, F., Gomes, R., & Vaz, V. (2025). Abdominal wall muscle ultrasound assessment and level of experience in Pilates-an exploratory study. Retos, 62, 54-66.
• Petruk, L., Grygus, I., Biruk, I., Kosobutskyy, Y., Hryhorovych, O., Pinchuk, V., & Zarichanska, L. (2021). Influence of Pilates classes on the physical fitness of female students. Journal of Physical Education and Sport, 21, 2975-2980.
• Sallis, J. F., & Glanz, K. (2009). Physical activity and food environments: solutions to the obesity epidemic. Milbank Q, 87(1), 123-154. https://doi.org/10.1111/j.1468-0009.2009.00550.x
• Sanioğlu, G., & Maçkalı, Z. (2021). Kadınlarda Pilates-mat egzersizlerinin psikolojik sağlık üzerine etkisi. Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 3(1), 37-50.
• Simsek, Z. (2025). Kadın ve Spor. In E. Durukan (Ed.), Hareket ve Antrenman Bilimleri Konuları (pp. 1-31). Yaz Yayınları. https://doi.org/10.5281/zenodo.15071043
• Śliwicka, E., Popierz-Rydlewska, N., Straburzyńska-Lupa, A., Nikolov, J., Pilaczyńska-Szcześniak, Ł., & Gogojewicz, A. (2024). Prevention Is Better than Cure—Body Composition and Glycolipid Metabolism after a 24-Week Physical Activity Program without Nutritional Intervention in Healthy Sedentary Women. Nutrients, 16(15), 2536.
• Taylor, A. H., Cable, N. T., Faulkner, G., Hillsdon, M., Narici, M., & Van Der Bij, A. K. (2004). Physical activity and older adults: a review of health benefits and the effectiveness of interventions. Journal of sports sciences, 22(8), 703-725. Topçu, Y. (2018). Kendi Vücut Ağırlığıyla Uygulanan Tabata Egzersiz Protokolü'nün Sedanter Bayanların Bazı Fiziksel Ve Fizyolojik Özelliklerine Etkisi İstanbul Gelişim Üniversitesi]. İstanbul.
• Trevisol Possamai, L., Antonacci Guglielmo, L. G., Felix Salvador, A., Denadai, B. S., & Do Nascimento Salvador, P. C. (2024). Effects of high-intensity interval training and resistance training on physiological parameters and performance of well-trained runners: A randomized controlled trial. Journal of sports sciences, 42(9), 785-792.
• Trzcińska, S., Cieplińska, J., Kopiczko, A., Kuszewski, M., & Sanchez, M. G. (2024). Relationships Between Spinal Curvature Parameters and Somatic Variables, Bone Mineral Density, Sedentary Habits and Physical Activity Levels in Young Adults: a Cross-Sectional Study. Medical Rehabilitation, 28(1), 31-38.
• Var, L. (2018). Kırşehir'de yaşayan bazı kadınların spor yapma ve yapmama nedenleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 2320-2328.
• Var, S. M., & Marangoz, I. (2018). The Relationship between Anaerobic Performance and Lower Extremity Volume and Mass in Female Athletes in Individual Sports and Team Sports. Journal of Education and Learning, 7(6), 178-183.
• Var, L., & Var, S. M. (2025). Women’s football in Türkiye from the perspectives of female footballers on the field. Soccer & Society, 26(5), 784-794.
• Wu, X. Y., Han, L. H., Zhang, J. H., Luo, S., Hu, J. W., & Sun, K. (2017). The influence of physical activity, sedentary behavior on health-related quality of life among the general population of children and adolescents: A systematic review. PloS one, 12(11), e0187668.
• Zhang, B., Zheng, C., Hu, M., Fang, Y., Shi, Y., Tse, A. C.-Y., Lo, S.-K., Wong, S. H.-S., & Sun, F. (2024). The effect of different high-intensity interval training protocols on cardiometabolic and inflammatory markers in sedentary young women: A randomized controlled trial. Journal of sports sciences, 42(8), 751-762.