Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ (4-5. SINIF) DERS KİTABININ AVRUPA ORTAK ÇERÇEVE METNİ’NDEKİ KÜLTÜREL KATEGORİLERE GÖRE DEĞERLENDİRMESİ

Yıl 2021, Sayı: 27, 144 - 174, 31.07.2021

Öz

Dil öğretiminin temel malzemelerinin başında ders kitapları ve metinler gelmektedir. Türkçenin öğretiminde kültürel unsurlara yer verilmesi dilin işlevsel bir çerçevede ve bağlamında öğrenilmesine yardımcı olacaktır. Türkçenin ana dil olarak öğretiminde kültürel unsurların kullanılması yurt dışında yaşayan Türk çocuklarının kimliklerinin oluşumunda önemli rol oynamaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Çalışma kapsamında Türkçe ve Türk Kültürü (2010) 4-5. sınıf ders kitabındaki 56 metin, Avrupa Ortak Çerçeve Metni’ndeki (2001) kültürel kategorilere göre değerlendirilmiştir. Öncelikle her metindeki kültürel unsurlar/değerler/kavramlar tespit edilmiş, çerçeve metinde yer alan kategorilere göre sınıflandırılmıştır. Böylelikle metinlerin kültürel arka planı çıkarılmış ve hangi kültürel değerlerin ne ölçüde kitapta yer aldığı ortaya konmuştur. Çalışma sonucunda kültürel unsurların çok yoğun bir biçimde kitapta yer aldığı tespit edilmiştir. Değerler, inançlar ve tutumlar başlıklı kategoride 433 (%45) kültürel unsura yer verilirken yaşam koşulları başlıklı kategoride 55 (%6) kültürel unsura yer verilmiştir. Kültürel kategoriler arasında dengeli bir dağılım yapılmadığı tespit edilmiştir. Kitapta 968 kültürel unsur yer almaktadır. Bu denli yoğun kültürel aktarımının 4-5. sınıf seviyesine uygun olmadığı ve kitabı dil öğretiminden ziyade bir kültür aktarım kitabına dönüştürdüğü görülmüştür.

Kaynakça

  • Akkaya Ahmet (2013). “Yabancılara Türkçe Öğretimi Kapsamında Fıkralar: Nasreddin Hoca Fıkraları.” Milli Folklor, 171-181.
  • Aksan Doğan (2009). Her Yönüyle Dil. Ana Çizgileriyle Dilbilimi I. Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
  • Arslanoğlu İbrahim (2000). “Kültür ve Medeniyet Kavramları.” Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Dergisi, 15. Sayı
  • Baymur Fuat (1959). Türkçe öğretimi, İnkılâp Kitap Evi: İstanbul
  • Bölükbaş Kaya ve Keskin Funda (2010). “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Metinlerin Kültür Aktarmadaki İşlevi.” Turkish Studies, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(4), 221-235.
  • Brooks, Neil. (1986). Culture in the classroom. J. M. Valdes içinde, Culture Bound (s. 123-129). Cambridge University Press: Cambridge
  • Byram Michael ve Risager Karen (1999). Language Teachers, Politics And Culture. Clevedon Press: London
  • Demir Ahmet ve Açık Fatma (2011). “Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kültürlerarası yaklaşım ve seçilecek metinlerde bulunması gereken özellikler.” TÜBAR, XXX (Güz), 51-72
  • Ekiz, Durmuş. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Anı Yayıncılık: Ankara
  • Göçmenler Hüseyin (2019). Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Türk çocuklarına ana dili öğretimindeki sorunlar ve çözüm önerileri: program ve kitap Ölçeğinde. Doktora Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara
  • Kaplan, Mehmet (1976). “Kültür ve Kültürü Meydana Getiren Unsurlar.” Türk Kültürü ve Medeniyeti, Belleten, 1, 68.
  • M.E.B. (2010). Yurt dışındaki Türk çocukları için Türkçe ve Türk kültürü dersi öğretim programı (1-10. sınıflar). MEB: Ankara
  • M.E.B. (2015). Türkçe Ve Türk Kültürü 4-5. Sınıf Ders Kitabı. Ankara: Devlet Kitapları.
  • Tapan, Nilüfer (1990). “Yabancı Dil Olarak Almanca Öğretiminde Kültür Bağlamının Değerlendirilmesi. “Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi, (7), 55-68.
  • Tomalı̇n Barry ve Susan Stempleski. (1993). Cultural Awareness. Oxford University Press: London
  • Ülken, H. Ziya (1948). Millet ve Tarih Şuuru. İstanbul,
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin: Ankara
  • Avrupa Ortak Çerçeve Metni (CEFR). (2001). https://rm.coe.int/16802fc1bf
Yıl 2021, Sayı: 27, 144 - 174, 31.07.2021

Öz

Text books and texts come at the beginning of the basic materials of language teaching. Having cultural elements in teaching Turkish will help to learn the language in a functional framework and context. The use of cultural elements in teaching Turkish as a mother tongue plays an important role in the formation of the identy of Turkish children living abroad. Document analysis method was used in the study. The texts in Turkish language and Turkish culture, textbook (4th -5 th grades’) were evaluated according to cultural categories in the Commen European Framework of References for Languages.Firts of all, cultural elements/values/concepts have been determined and the framework was classified according to the categories in the text. In this way, the cultural background of the text was ıdentifed and the extent to which cultural values were included in the book was revealed. As a result of the study, it was determined that the cultural elements were very intense in the book. While 433 (%45) cultural element were included in the values, beliefs and attitudes category, 55 (%6) cultural elements were included in different categories of living conditions. It was revealed that there is no balanced distribution between cultural categories. 968 cultural elements are not included the book. It was evaluated that this intensive cultural element transfer was not appropriate to the level of their children and transformed the book into a cultural transfer book. This also shows that the book was prepared in a didactic teaching style

Kaynakça

  • Akkaya Ahmet (2013). “Yabancılara Türkçe Öğretimi Kapsamında Fıkralar: Nasreddin Hoca Fıkraları.” Milli Folklor, 171-181.
  • Aksan Doğan (2009). Her Yönüyle Dil. Ana Çizgileriyle Dilbilimi I. Türk Dil Kurumu Yayınları: Ankara.
  • Arslanoğlu İbrahim (2000). “Kültür ve Medeniyet Kavramları.” Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Dergisi, 15. Sayı
  • Baymur Fuat (1959). Türkçe öğretimi, İnkılâp Kitap Evi: İstanbul
  • Bölükbaş Kaya ve Keskin Funda (2010). “Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Metinlerin Kültür Aktarmadaki İşlevi.” Turkish Studies, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(4), 221-235.
  • Brooks, Neil. (1986). Culture in the classroom. J. M. Valdes içinde, Culture Bound (s. 123-129). Cambridge University Press: Cambridge
  • Byram Michael ve Risager Karen (1999). Language Teachers, Politics And Culture. Clevedon Press: London
  • Demir Ahmet ve Açık Fatma (2011). “Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kültürlerarası yaklaşım ve seçilecek metinlerde bulunması gereken özellikler.” TÜBAR, XXX (Güz), 51-72
  • Ekiz, Durmuş. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Anı Yayıncılık: Ankara
  • Göçmenler Hüseyin (2019). Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Türk çocuklarına ana dili öğretimindeki sorunlar ve çözüm önerileri: program ve kitap Ölçeğinde. Doktora Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gazi Üniversitesi, Ankara
  • Kaplan, Mehmet (1976). “Kültür ve Kültürü Meydana Getiren Unsurlar.” Türk Kültürü ve Medeniyeti, Belleten, 1, 68.
  • M.E.B. (2010). Yurt dışındaki Türk çocukları için Türkçe ve Türk kültürü dersi öğretim programı (1-10. sınıflar). MEB: Ankara
  • M.E.B. (2015). Türkçe Ve Türk Kültürü 4-5. Sınıf Ders Kitabı. Ankara: Devlet Kitapları.
  • Tapan, Nilüfer (1990). “Yabancı Dil Olarak Almanca Öğretiminde Kültür Bağlamının Değerlendirilmesi. “Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi, (7), 55-68.
  • Tomalı̇n Barry ve Susan Stempleski. (1993). Cultural Awareness. Oxford University Press: London
  • Ülken, H. Ziya (1948). Millet ve Tarih Şuuru. İstanbul,
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin: Ankara
  • Avrupa Ortak Çerçeve Metni (CEFR). (2001). https://rm.coe.int/16802fc1bf
Toplam 18 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Hüseyin Göçmenler 0000-0003-2904-0383

Fatma Açık 0000-0002-3972-0799

Yayımlanma Tarihi 31 Temmuz 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Sayı: 27

Kaynak Göster

APA Göçmenler, H., & Açık, F. (2021). TÜRKÇE VE TÜRK KÜLTÜRÜ (4-5. SINIF) DERS KİTABININ AVRUPA ORTAK ÇERÇEVE METNİ’NDEKİ KÜLTÜREL KATEGORİLERE GÖRE DEĞERLENDİRMESİ. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(27), 144-174.