“BİR BAŞKADIR” KARANLIK TARAFIM

Yıl 2021, Sayı: 28, 54 - 70, 30.10.2021

Ulaş Bingöl

Öz

Türk toplumu, son yüz elli yılık süreçte geçirdiği değişim ve dönüşümde birtakım sosyal ayrışmalara sahne olmuştur. Modernleşmeyle birlikte seküler bir hayatı benimseyerek din kurumunun yaşam üzerindeki belirleyiciliğinden sıyrılan gruplar ile modernleşmeye rağmen dinî değerlerden vazgeçmeyen gruplar arasındaki ayırım, sosyal yaşamda olduğu gibi siyasal yaşamda da günümüze gelene kadar birçok şeye yön vermiştir. Bu durumun sanat ve edebiyata olan yansımalarını da görmek mümkündür. Türk romanında olduğu gibi Türk sinemasında da sekülerler ile muhafazakârlar arasındaki farklılaşmaya odaklanan eserlere rastlanır. Berkun Oya’nın yazıp yönettiği ve sekiz bölümden oluşan Bir Başkadır dizisi sekülerler ile muhafazakârlar arasındaki ayrıma siyasi perspektiften bakmak yerine bireysel açıdan yaklaşır. Bir yanda geleneksel yaşam biçimlerini sürdüren ve dinî değerleri önemseyen kişiler ile öbür yanda seküler yaşamı benimseyen kişilerin olayları yorumlama ve açıklama farklılıkları gözler önüne serilir. Ayrıca bireylerin birbirini algılama şekilleri, benimsedikleri yaşam biçimleriyle ilişkili olarak anlatılır. “Biz” ve “onlar” ayırımına göre bireylerin birbirlerine karşı konumlanmaları neticesinde farklı bakış açıları türer. Bilhassa seküler bireylerin “öteki” konumundaki muhafazakârı tanıdıkça ona karşı düşüncelerinde değişim yaşandığı görülür. Ayrıca bireyin yaşadığı huzursuzluklara odaklanan filmde kişinin kendini tanıdıkça psikolojik açıdan rahatlayacağı mesajı verilir. Bu çalışmada Bir Başkadır dizi filminin kurgusunun merkezinde yer alan “biz” ve “onlar” ayırımı, bireylerin huzursuzluğu ve kişinin kendini “öteki”de keşfetmesi konuları incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Biz ve Onlar, Ötekilik, Huzursuzlık, Bir Başkadır

Kaynakça

• Bauman, Zygmunt (2010). Sosyolojik Düşünmek. (çev. Abdullah Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Budak, Selçuk (2009). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Cem, İsmail (2007). Türkiye’de Geri Kalmışlığın Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Erdoğan, Mustafa (1995). “Sekülerizm, Laiklik ve Din”. Journal Of Islamic Research Vol: 8, No: 3-4, Summary-Autumn 1995, 179-194. Ertit, Volkan (2015). Endişeli Muhafazakârlar Çağı. Ankara: Orient Yayınları.
• Husserl, Edmund (1953). Méditations cartésiennes. Introduction à la phénoménologie. Traduit de l’allemand par Gabrielle Peiffer et Emmanuel Levinas. Paris: Librairie Philosophique J. Vrin.
• Göle, Nilüfer (1994). “Otoriter Laiklik ve İslami Katılım”. İslam ve Demokrasi. s. 121-134.
• Göle, Nilüfer (2011). Modern Mahrem Medeniyet ve Örtünme. İstanbul: Metis Yayınları.
• Gürol, Ender (2006). Analitik Psikolojiye Giriş kitabı Giriş Yazısı. İstanbul: Payel Yayınları, s. 9-92.
• Jung, Carl Gustav (2015). Psikoterapi Pratiği. (çev. Sami Türk). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Mardin, Şerif (1992). Bediüzzaman Said Nursi Olayı Modern Türkiye’de Din ve Toplumsal Değişim. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Odağ, Celal (1999). Nevrozlar-1. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
• Sezik, Murat (2013). “Muhafazakâr Siyaset İdeolojisi ve Türkiye’de Muhafazakârlık”. II. Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi Bildiriler Kitabı-II. s. 311-323.
• Schmitt, Carl (2006). Siyasal Kavramı. (çev. Ece Göztepe). İstanbul: Metis Yayınları.
• Schopenhauer, Arthur (2020). İsteme ve Tasavvur Olarak Dünya. (çev. A. Onur Aktaş). İstanbul: Doğu-Batı Yayınları.
• Tura, Saffet Murat (2005). Günümüzde Psikoterapi. İstanbul: Metis Yayınları.