Başkentlerin Secim Sürecinde Temel Etkili Faktörlerin İncelenmesi: Ankara'nın Türk Başkenti Seçilmesi Üzerine Bir Vurgu

Yıl 2015, Sayı: 8, 43 - 70, 01.10.2015

Ali Valigholizadeh Zahra Ahmadipour

Öz

Başkent, devletin siyasî bir merkezi ve sığınağı olarak genellikle bütün siyasî, kültürel, ulusal, tarihî, ekonomik, yönetimsel, teknik ve iletişimsel unsurları içinde barındırır. Bir başkent, kendi siyasî, ekonomik ve kültürel işleri bakımından, devletin varolan imkânlarının yeterliliği ve kapasitesinin bir sembolü olarak işlev yürütür. Siyasal coğrafyada, eğer bölge, yönetim ve millet bir devletin üç temel unsuru sayılıyorsa, hiç kuşkusuz, onun başkenti onun motive edici gücünün çekim merkezi olduğu kadar bir yönetim merkezi olduğunu gösterir. Ankara’nın Türkiye Cumhuriyeti’nin başkenti seçilmesi, yine İstanbul’un küresel jeopolitik sistemde olduğu kadar yerel siyasî coğrafyada da modern Türkiye’nin yaşam ve yönetimi üzerindeki temel yeterliliğini kaybettiği görüşüyle de desteklenir. Başkent değişikliğinin arkasında pek çok etkin faktörün bulunduğu bahse değerdir. Dolayısıyla, bu çalışmanın temel amacı, yani Türkiye’nin başkentinin Ankara’ya taşınması, bir bütün olarak taşınma sürecinde etkili olan faktörleri belirlemektir.

Anahtar Kelimeler

Çekirdek alanı, göç, başkent, başkentin değiştirilmesi, Ankara.

An Analysis of Actual Factors behind Transfer of Capital Cities: An Emphasis on Selection of Ankara as Turkish Capital City

Öz

Capital city as a political center and haven of state usually embraces all political, cultural, national, historical, economic, administrative, technical and communicative elements. A capital city, with respect to its political, economic and cultural performances, in fact, performs as a symbol of efficiency and capacity of existing potentials of state. In political geography, if territory, government and nation are considered as three basic elements of a state, undoubtedly, its capital city too enjoys a center of administration as well as center of gravity of its stimulus power. Selection of Ankara as capital city of Republic of Turkey was also with the view that Istanbul lacked essential efficiency for survival and management of modern Turkey in domestic political geography as well as global geopolitical system. Worthy of mentioning that numerous effective factors could be behind dislocating capital cities. Hence, the main aim of the present paper, namely transferring of Turkish capital city to Ankara, is to identify factors effective in dislocation process as a whole

Anahtar Kelimeler

Core area, migration, capital city, dislocation of capital city, Ankara.

Kaynakça

• Aktaran, Hamid & Sadi Selen, Ankara’nın Başkent Oluşu, Atatürk Kon- feransları, Ankara: TTK Yayınları, 1964.
• Akyol, Ahmet, “Ankara Nasıl Başkent Oldu?”, www.ahmetakyol.net/ index.php?option=com_content&task=view&id=763&Itemid=47, 12 Ekim 2007.
• Behfrouz, Fatemeh, Dominant Field in Human Geography, Tehran: Universi- ty of Tehran Publications, 2001.
• Cohen, Saul Bernard, Geography and Politics in A Divided World, London: Methuen, 1964.
• Dikshit, Ramesh Dutta, Political Geography: the Discipline and Its Dimension, New Delhi: Tata McGraw & Hill Publishing Company, 1995.
• Enjeh, Samavi, Bursa, the First Capital of Ottoman Empire, trans. Shahnaz Baigi Broujni, Tehran: Paniz Publications, 2005.
• Farid, Yadullah, Geography and Urbanology, Tabriz: University of Tabriz, 2003.
• Glassner, Martine, Political Geography. London: John Wiley & Sons, 2004.
• Hafeznia, Mohammadreza, Political Geography of Iran, Tehran: Samt Publi- cations, 2002.
• Jordan, Terry & Rowntree, Lester, An Introduction on Cultural Geography, trans. Simin Toulaei & Mohammad Soleimani, Tehran: Center of Culture, Art and Communication, 2001.
• Mirheider, Dorreh, Basis of Political Geography. Tehran: Samt Publications, 2002.
• Mirheider, Dorreh, Politics and Environment: Case Study on Pollution of Teh- ran, A collection of Article of 2nd Conference on Geopolitical Society of Iran, 2005.
• Muir, Richard, Modern Political Geography, London: The Macmillan Press, 1975.
• Muir, Richard, New Excerpt on Political Geography, trans. Mir Haider & Yehya Safavi, Tehran: Geographical Organization, 2000.
• Özey, Ramazan, 21. Asrın Ufkunda Türkiye, İstanbul: Marifet Yayınları, 1996.
• PishgahiFard, Zahra, Desirable Place for New Political Center: From Geograph- ical Point of View, PhD. Thesis, Tehran: Islamic Open University, 1992.
• Pounds, Norman J. G., Political Geography, New York: McGraw Hill Book, 1963.
• Schatz, Edward, When Capital Cities Move: The Political Geography of Nation and State. http://www.kellogg.nd.edu/publications/workingpapers/ WPS/303.pdf, February 2003.
• Şimşir, Bilal, Ankara’nın Başkent Oluşu, http://www.atam.gov.tr/index.php? Page=DergiIcerik&IcerikNo=620, Mart 1991.
• Tankut, Gönül, Bir Başkentin İmarı: Ankara (1929-1939, Ankara: ODTÜ Yayını, 1990.
• Taylor, Peter J., Political Geography: World Economy, Nation-State, and Locali- ty, New York: Longman Scintfic & Technical, 1989.
• Valigholizadesh, Ali, Explaining Effective Factors in Transferring Capitals in Iran, MA Dissertation, Tehran: Tarbiat Modares University, 2008.
• Weigert, Hans W. & et al., Princples of Political Geography. New York: Appleton-Century-Crofts, 1957.