İbn Sînâ ve Felsefesiyle İlgili Rusça Araştırmalar

Yıl 2016, Sayı: 9, 255 - 273, 01.04.2016

Fegani Beyler

Öz

Dünyanın çeşitli bölgelerinde yüzyıllardan beri İbn Sînâ üzerine çok fazla çalışma yapılmış, filozofun eserleri değişik dillere defalarca tercüme edilmiş, hatta özel İbn Sînâ bibliyografya çalışmaları alanı bile oluşmuştur. Rusya’da da aynı durumdan söz etmek mümkündür. Şöyle ki, Rusya’da üzerinde en çok durulan İslâm filozofu İbn Sînâ’dır. Filozofun bir kısım eserleri tercüme edildiği gibi, onu müstakil araştırma konusu yapanlar da vardır. Kısacası, İbn Sînâ’ya tahsis edilen Rusça araştırmaların hacmi oldukça büyüktür. Şüphesiz ki bunda İbn Sînâ’nın çok büyük bir tabip olmasının önemli etkisi de olmuştur. Bu çalışmanın amacı, hem SSCB döneminde, hem de SSCB sonrası dönemde İbn Sînâ’nın felsefî ve bilimsel mirası ile ilgili Rusça çalışmalar hakkında bilgi vermek ve Rusyalı araştırmacıların onun geliştirmiş olduğu felsefî öğretiler konusunda yaptıkları değerlendirmelerin analizini yapmaktır.

Anahtar Kelimeler

İslâm felsefesi, İbn Sînâ, Rusça, tercüme çalışmalar, telif çalışmalar.

Researches on Avicenna and His Philosophy in Russian

Öz

Various lands of the world, it has been worked on Avicenna many times for centuries, his works have been translated into various languages over and over, even it has specially been the field of bibliographic works on Avicenna. It is possible to say the same case in Russia, too. Id. est., Avicenna is the Muslim philosopher discoursed in Russia. It has not only been translated the philosopher’s works, but also he has been studied separately. Shortly, the capacity of Russian researches designated for Avicenna is quite large. Undoubtly there is also an effect that Avicenna is a phisician. The aim of this study is to inform about researches in Russian on Avicenna’s philosophical and scientific heritage both in the period of USSR and after USSR, and to analyze evaluations of Russian researchers in the philosophical doctrines advanced by him.

Anahtar Kelimeler

Islamic philosophy, Avicenna, Russian, translated works, original works.

Kaynakça

• Alper, Ömer Mâhir, “İbn Sînâ”, DİA, Cilt: XX, İstanbul, 1999.
• Imamkhodjaeva, Oidinposha, “The Excavation & Recovery of Abu Ali Ibn Sina From Western & Russian Orientalism: The Central Asian Cul- tural Roots of Ibn Sinâ”, PhD. Thesis, Binghampton University, New York, 2000.
• Knysh, Alexander “Rusya ve Sovyetler Birliği’nde İslâm Felsefesi”, İslâm Felsefesi Tarihi, Ed.: Seyyid Hüseyin Nasr, Oliver Leaman, Çev.: Şamil Öçal, Hasan Tuncay Başoğlu, Açılım Kitap Yayınları, İstanbul, 2007.
• Özkaya, Tüten, “Sovyetler Birliği’nde İbn Sînâ Üzerine Çalışmalar”, Erdem Dergisi, Cilt: 4, sy, 11, Ankara, 1989.
• Taş, İsmail, “SSCB Döneminde İslâm Felsefesi”, Marife İlmî Dergi, sy, 3, Konya, 2002.
• Terzioğlu, Habil Arslan, “İbn Sînâ’nın Tababeti ve Avrupa’ya Tesirleri”, İbn Sînâ: Doğumunun Bininci Yılı Armağanı, Der.: Aydın Sayılı, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1984.
• Terzioğlu, Habil Arslan, “Şimdiye Kadar Bilinmeyen Bir İbn Sînâ Portresi ile Yeni Bulunan Bazı Belgeler ve Son Araştırmalar Işığı Altında İbn Sînâ’nın Türklüğü Meselesi”, Uluslararası İbn Sînâ Sempozyumu Bildiri- leri (17-20 Ağustos 1983), Başbakanlık Basımevi, Ankara, 1984.