Baudelaire'de Göz Okuma Yöntemi

Yıl 2016, Sayı: 10, 87 - 104, 01.10.2016

Yavuz Kızılçim

Öz

Bu Bu çalışmada, Yoksulların Gözleri'nin içeriği bilişsel yapı çerçevesinde irdelenecektir. Şiirlerinde kullandığı dil ve yadırgatıcı imgelerden yola çıkarak şu saptamayı yapmak olanaklıdır: Sözcelem öznesinin insanların göz'lerine bakarak düşüncelerini okuduğuna Yoksulların Gözleri Les yeux des Pauvres isimli şiirde tanık oluyoruz. Burada, şiirin öznesi, yoksul aile ve kadın arasında bir iletişim kopukluğu yaşanır. Bu dünya sefaletini tanımlamak için ozan gözlemler yapar ve başkalarının duyguları nasıl okunur bunu iyi bilir. Göz ailesinin gözlerinde ve bakışlarında ne kadar ürkeklik, kaygı, korku, beğenilme beklentisi varsa; kadının gözlerinde de bir o kadar büyüklenme, önünde diz çöktürme ve karşısındakini yok sayma arzusu vardır. Söylenbilimde de bir şekilde göz kesilmiş varlıkların bulunması, bu bilginin ozan belleğinde bir şekilde yer etmiş olduğunu ve ozanın bu örtük bilgiyi şiirde üç yüz, bu altı göz diye simgeleştirerek etkinleştirdiğini düşündürmektedir. Bu bağlamda gözlerin Baudelaire şiirindeki etkisi seçili örnekler üzerinden değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Bilişsel yapılar, bilişsel söylem, göz okuma, göz ailesi, göz ozanı.

The Eye Reading in the Poems of Baudelaire

Öz

The aim of this study is to examine the image of eye/eyes in Baudelaire's poems, who is one of the major poets of empathy. There are people whose thinking is in the eyes. In addition, as the poet of eyes: This conception is basically related to usage of three faces, six eyes as the main metaphor. The poet who feels ashamed to belong to the rich, his irony. The poet guesses the feelings through the eyes. The failure of communication between the poor, the poet, the woman. By the look, the poet observes and knows how to read the emotions of others, but it is mainly thanks to her tender heart and who knows how to identify with the miseries of this world. The woman's eyes did not guess the same misery, she has not found the same message in the eyes of the poor which suggests to the poet that she was not able to feel like him. Eyes, being the fundamental term in Baudelaire’s poetry, appears in negative connotations. This may also define the eyes reading in the cognitive structures. In this context the efficiency of eyes in the structure of Baudelaire's poems is going to be evaluated via examples.

Anahtar Kelimeler

Cognitive structures, cognitive rhetoric, eye/eyes reading, family eye, poet of eyes.

Kaynakça

• Ağıldere, Suna Timur (2011) Fransızca-Türkçe Deyimler Sözlüğü, Pegem, Ankara.
• Baudelaire, Charles (2011) Les Fleurs du Mal, réimpression Éfélé de l’édition Poulet-Malassis et de Broise, Paris, 1861, Paris, BeQ. Kötülük Çiçekle- ri, Ahmet Necdet Çevirisi, Dharma Yayınları, İstanbul, 2006.
• Baudelaire, Charles (2009) Le Spleen de Paris, Les Paradis artificiels, Book- king International, Les Fleurs du mal suivies du Spleen de Paris, Éditions de Clairefontaine, 1947, La Guilde du Livre, Lausanne. Introduction, éclaircissements et notes de Blaise Allan, BeQ, Jean-Yves Dupuis, Paris, 2009./ Paris Sıkıntısı (Tahsin Yücel Çevirisi), Adam Yayıncılık, 1984, İstanbul.
• Baudelaire, Charles (1885) Oeuvres complètes de Charles Baudelaire, L'Art Romantique, Éditeur: Calmann Lévy, Paris, Morale du joujou, Source: http://fr.wikisource.org/wiki/Morale du joujou oldid=1123042. Cont- ributeurs : Marc, Yann, Thomas-Bot, MarcBot, Levana Taylor, Mal- taper et Anonyme:1, Erişim tarihi: 03.12.2014.
• Baudrillard, Jean (2004) Le Pacte de Lucidité ou Intelligence du Mal, Editions Galilée, Paris, Oğuz Adanır çevirisi, Şeytana satılan Ruh ya da Kötülü
• ğün Egemenliği, Doğu Batı Yayınları, Ankara, 2005.
• Chevalier, Jean & Gheerbrant Alain (1982) Dictionnaire Des Symboles, Editi- ons Robert Laffont S.A et Editions Jupiter, Paris.
• Danon-Boileau, Laurent (1998) Sözcelem Öznesi-Psikanaliz ve Dilbilim, Mehmet Baştürk çevirisi, Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum.
• David-Ménard, Monique (2005) Deleuze et la Psychanalyse, L'altercation, PUF, Paris.
• Devellioğlu, Ferit (1973) Fransızca- Türkçe Deyimler Sözlüğü, Balkan Cilt ve Basımevi, Ankara.
• Dirlikyapan, Murat Devrim, (2003) “İkinci Yeni Dışında bir şair: Edip Canse- ver”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bilkent Üniversitesi: An- kara.
• Erhat, Azra (1989) Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitabevi A.Ş. İstanbul.
• Fink, Gerhard (2010) Antik Mitolojide Kim Kimdir, Serpil Erfındık Yalçın çevirisi, İlya İzmir Yayınevi, İzmir.
• Greimas, Algirdas, Julien et COURTES, Joseph (1979) Sémiotique, Dicti- onnaire Raisonné de la Théorie du Langage, Classiques Hachette, Paris.
• Hamilton, Edith (2004) Mitologya, Ülkü Tamer çevirisi, Varlık Yayınları, İstanbul.
• KORKMAZ, Ferhat (2012) Edip Cansever’in şiirlerinde göz imgesi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/3, Summer 2012, p. 1777-1789, Ankara-Turkey.
• Kula, Nedim (2012) Baudelaire'in Üç şiirinde Musiki-Resim-Heykel Sanatların- dan Yansımalar, Frankofoni/ 24 ss.23-34, Ankara.
• Lüleci, Murat (2010) Bilişsel Dilbilim, Şiirin bilişsel söylemi ve Sisler Bulva- rı’nda bilişsel Etkinleştirme, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Vo- lume 5/4 Fall.
• Necatigil, Behçet (2007) Mitologya, Kutupyıldızı Kitaplığı 9, İstanbul.
• Le Nouveau Petit Robert (1993) Dictionnaire alphabétique et analogique de la langue française, Montréal, Canada.
• Saraç, Tahsin (1989) Fransızca-Türkçe Büyük Sözlük, Adam Yayıncılık, İs- tanbul.
• Rat, Maurice (1976) Dictionnaire des Locutions françaises, Librairie Larousse, Paris.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü (1983) TDK Yayınları, A-K/ L-Z, 2 Cilt, Anka- ra.
• Vardar, Berke (1988) yönetiminde Nükhet güz, Erdim Öztokat, Osman Senemoğlu, Emel Sözer, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, ABC, İstanbul.
• Yalt, A. Rıza (1975) Fransızca-Türkçe Deyimler Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul.