Felsefe Grubu Öğretmeni Adaylarının Yapılandırmacılığa İlişkin Bilişsel Farkındalık Düzeyleri

Yıl 2016, Sayı: 10, 169 - 188, 01.10.2016

Faruk Manav

Öz

Bu çalışmada felsefe grubu öğretmen adaylarının yapılandırmacılığa ilişkin bilişsel farkındalık düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada Yeşilyurt 2013 tarafından geliştirilen “Yapılandırmacı öğrenme kuramına ilişkin bilişsel farkındalık ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma 95 felsefe grubu öğretmeni adayına uygulanmıştır. Çalışma tarama tipinde bir araştırmadır. Elde edilen veriler SPSS programı kullanılarak analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Uygulanan veri toplama aracının güvenirliği Cronbach alfa katsayısı .916 olarak bulunmuştur. Verilerin analizinde ölçekte yer alan faktörlere ilişkin verilen cevapların ortalamaları ve ölçeğin genel ortalaması dikkate alınmıştır. Çalışmada öğretmen adaylarının yapılandırmacılığa ilişkin bilişsel farkındalık düzeyleri, 3.41-4.20 aralığında yani, ‘oldukça farkındayım’ şeklinde bulunmuştur. Çalışmanın sonunda, elde edilen bulgular literatürde yer alan felsefe grubu öğretmenleri ile ilgili çalışmalar ile tartışılmıştır. Son olarak felsefe grubu öğretmeni adaylarının eğitimlerinde dikkat edilmesi gereken noktalar öneri olarak sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Felsefe grubu eğitimi, felsefe grubu öğretmen adayları, bilişsel farkındalık, yapılandırmacılık.

The Levels of Metaconition About Constructivism of Philosophy Group Teacher Candidates

Öz

In this study, it is aimed to determine the levels of metacognition about constructivism of philosophy group teacher candidates’. In accordance with this aim, “scale of metacognition about constructivist learning theory” which was developed by Yeşilyurt 2013 was used in this study. The research was applied on 95 philosophy group teacher candidates. Study is a research in type of survey. Collected datas were analyzed and interpreted by using SPSS programme. The Cronbach alpha coefficient of reliability of the scale that applied was found .916. Means of the items about the factors in the scale and general mean of the scale was considered in analyzing the datas. In the study, the levels on metacognition about constructivism of philosophy group teacher candidates’ was found in the range of 3.41-4.20 meanly ‘I am quite aware’. At the end of the study collected findings were discussed with the studies about philosophy group teachers in the related literature. Finally, the points that must be considered in training of philosophy group teacher candidates were presented as proposals.

Anahtar Kelimeler

Philosophy group education, philosophy group teacher candidates, metacognition, constructivism.

Kaynakça

• Aydın, H. (2012). Felsefî Temelleri Işığında Yapılandırmacılık. (2. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Aykaç, N. (2014). Öğretim İlke ve Yöntemleri. (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Baysal, Z. N., Ayvaz, A., Çekirdekçi, S. ve Malbeleği, F. (2013). Sınıf Öğ- retmeni Adaylarının Üstbilişsel Farkındalıklarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37 (37), 68-82. der- gi.marmara.edu.tr/maruaebd/article/view/1012001709/1012001416> E.T. 27.01.2016.
• Biçer, B. (2013). Öğretmen Görüşlerine Göre Felsefe Öğretim Programı ve Uygulama Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar. Akademik Bakış Dergisi, (38), 1-18. <http://www.akademikbakis.org/eskisite/38/39.pdf> E.T. 10.06.2015.
• Brooks, J. G. and Brooks, M. G. (1999). In Search of Understanding The Case for Constructivist Classrooms. USA: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum. (21. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Can, A. (2014). SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cevizci, A. (2010). Eğitim Sözlüğü. (1. Baskı). İstanbul: Say Yayınları.
• Çınar, İ. (2010). Yapılandırmacı Eğitime Göre Sosyal Bilgiler Öğretmen Adayla- rının Özyeterlik Düzeylerinin Belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Li- sans Tezi. Erzincan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı, Erzincan.
• Demir, Ö. (2013). Öğretmen Adaylarının Ders Çalışma Sırasında Bilişsel Farkındalık Becerilerini Kullanma Düzeylerinin İncelenmesi: Nitel Bir Çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 133-148. published.pdf> E.T. 27.01.2016.
• Demir, Ö. ve Doğanay, A. (2009). Bilişsel Farkındalık Becerilerinin Geliş- tirilmesinde Bilişsel Koçluk Yaklaşımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (60), 601-623. 000047832> E.T. 27.01.2016.
• Demircioğlu, A. ve Duman, E. Z. (2013). 1935 ve 2009 Felsefe Öğretim Programlarına Göre Yazılmış Ders Kitaplarındaki Çeşitli Felsefe Kavramlarının Karşılaştırılması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergi- si, 2, (2), 271-277. u_ekrem_ziya_duman.pdf> E.T. 20.10.2015.
• Demirel, Ö. (2013). Eğitimde Program Geliştirme Kuramdan Uygulamaya. (20. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Doğanay, A. ve Demir, Ö. (2011). Akademik Başarısı Düşük ve Yüksek Öğretmen Adaylarının Ders Çalışma Sırasında Bilişsel Farkındalık Becerilerini Kullanma Düzeylerinin Karşılaştırılması. Kuram ve Uygu- lamada Eğitim Bilimleri, 11 (4), 2021-2043. 4yTAM1.pdf> E.T. 27.01.2015.
• Duman, E. Z. ve Demircioğlu, A. (2013). 1935 ve 2009 Mantık Öğretimi
• Programlarına Göre Yazılmış Ders Kitaplarındaki Mantık Kavramlarının Karşılaştırılması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2 (4), 33-42. E.T.20.10.2015.
• Felsefe Dersi Öğretim Programına İlişkin 14.12.2009 Tarih ve 235 Sayılı Karar. <http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72>. E.T. 27.01.2016.
• Glasersfeld, E. V. (1989). Constructivism in Education. <http://www.vonglasersfeld.com/114> E.T. 21.01.2016.
• Gömleksiz, M. N. ve Kan, A. Ü. (2013). Mentor Öğretmenlerin Yapılan- dırmacı Öğrenme Yaklaşımını Kullanmadaki Yeterlik Düzeylerine İlişkin Öğretmen Adaylarının Görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), 135-173. 00034549> E.T. 03.07.2015.
• Gül, Ş., Özay Köse, E., ve Sadi Yılmaz, S. (2015). Biyoloji Öğretmeni Aday- larının Üstbiliş Farkındalıklarının Farklı Değişkenler Açısından İnce- lenmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12-1 (23), 83-91. /5000112173> E.T. 27.01.2015.
• Gür, T., Dilci, T. ve Arseven, A. (2013). Geleneksel Yaklaşımdan Yapılan- dırmacı Yaklaşıma Geçişte Öğretmen Adaylarının Görüş ve Değer- lendirmeleri; Bir Söylem Analizi. Karadeniz Üç Ayda Bir Yayınlanan Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (18), 123-135. 0044127> E.T. 01.02.2016.
• İflazoğlu Saban, A. ve Saban, A. (2008). Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Bilişsel Farkındalıkları İle Güdülerinin Bazı Sosyo-Demografik De- ğişkenlere Göre İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 9 (1), 35-58. <http://egitim.ege.edu.tr/efdergi/issues/2008-9-1/2008-9-1-3.pdf> E.T. 27.01.2016.
• Karaaslan, D. (2012). Türkiye’de 1980 Sonrası Dönemde Liselerde Felsefe Eğitimi (Kitahya ve Isparta Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sü- leyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Isparta.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi “Kavramlar İlkeler Teknikler”. (26. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kardaş, M. N. (2014). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yapılandırmacı Öğretim Yaklaşımıyla İlgili Farkındalık ve Yeterlikleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (34), 779-791. mehmetnuri.pdf> E.T. 02.07.2015.
• Koç, B. (2010). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Öğretmenlerinin Yapılandır- macı Öğretmen Rollerini Yerine Getirme Düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İl- köğretim Anabilim Dalı, Elazığ.
• Mantık Dersi Öğretim Programına İlişkin 14.12.2009 Tarih ve 236 Sayılı Karar. <http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72>. E.T. 27.01.2016. MEB. (2009a). Ortaöğretim Sosyoloji Dersi Öğretim Programı. E.T. 26.01.2016. MEB. (2009b). Psikoloji Dersi Öğretim Programı. E.T. 26.01.2016.
• Özay Köse, E., Gül, Ş. ve Konu, M. (2014). Yapılandırmacı Öğrenme Yaklaşımı ve Ortaöğretimde Uygulanabilirliği Hakkında Öğretmen Adaylarının Görüşleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (2/1), 84-95. EEYDA%20G%C3%9CL.pdf > E.T. 02.07.2015.
• Özdemir, E. (2015). Tarama Yöntemi, Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri-içinde, 77-97, (Editör: Mustafa Metin), (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Özdemir, Y. ve Kıroğlu, K. (2011). Sınıf Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Öğrenme Kuramına İlişkin Bilgi Düzeyleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, (32), 265-283. <http://www.ide.konya.edu.tr/egtfakdergi/Sayilar/sayi32/17.pdf> E.T 03.07.2015.
• Özenç, M. ve Doğan, C. (2012). Sınıf Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Yaklaşım Yeterlik Düzeylerinin Belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üni- versitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (1), 67-83, E.T. 07.07.2015.
• Psikoloji Dersi Öğretim Programına İlişkin 14.12.2009 Tarih ve 239 Sayılı Karar ile 08.02.2011 Tarih ve 9 Sayılı Psikoloji Dersi Öğretim Prog- ramı’nda Değişiklik Yapılması Kararı. <http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72>. E.T. 27.01.2016.
• Schunk, D. H. (2014). Öğrenme Teorileri Eğitimsel Bir Bakışla. (Çev. Edit. Muzaffer Şahin). (3. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Sosyoloji Dersi Öğretim Programına İlişkin 14.12.2009 Tarih ve 237 Sayılı Karar. <http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72>. E.T. 27.01.2016.
• Sönmez, V. (2014). Öğretim İlke ve Yöntemleri. (7. Baskı). Ankara: Anı Ya- yıncılık.
• Şakar, Ö. (2014). Ortaöğretim Felsefe Dersi Öğretim Programları ve 2009 Yılı Programının Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi (Isparta Örne- ği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniver- sitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Isparta.
• Türkoğlu, M. (2012). Tarih Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Öğretmen Nitelik- leri Açısından Değerlendirilmesi: Öğrenci Görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı, Trab- zon.
• Yaman, S. ve Tekin, S. (2010). Öğretmenler İçin Hizmet-İçi Eğitime Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirilmesi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fa- kültesi Dergisi, 5 (I-II), 76-87. 1423872668.pdf> E.T. 25.01.2016.
• Yaşar, M. D. ve Sözbilir, M. (2013). Öğretmenlerin 2007 Yılı Kimya Dersi Öğretim Programındaki Yapılandırmacılığa Dayalı Öğelere Yönelik Algılamaları. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10 (4), 75-102. 4.pdf> E.T. 03.07.2015.
• Yeşilyurt, E. (2013). Yapılandırmacı Öğrenme Kuramına İlişkin Bilişsel Farkındalık Ölçeği Geliştirme Çalışması: Bir Ölçek Revizyonu. NWSA Education Sciences, 8 (2), 285-307. -6531-3202-9.pdf> E.T. 13.05.2015.