İbn Haldun'a Göre Liderin ya da İyi Bir Hükümetin Nitelikleri ve Tek Kişinin İktidarı

Yıl 2017, Sayı: 11, 271 - 285, 01.04.2017

Alaaddin Yanardağ

Öz

Türkler İbn Haldun’u 16. Yüzyılda incelediler. Avrupa’da ilk İbn Haldun biyografisi kısaltılmış ve yanlışlarla dolu olarak 1697 yılında, Herbelot Doğu Kitabevinde yayınlandı. O zamandan beri İbn Haldun birçok düşünür, filozof ve yazarla karşılaştırılmıştır. Mukaddime, İbn Haldun’un Kitabu’l-İber adlı eserinin ilk bölümüdür. İbn Haldun tarihin, Mukaddime’de ortaya koyduğu ilkeler ışığında okunmasını istemiştir. Mukaddime’de, tarih ve toplum hakkındaki düşüncelerini, geçmişin ve günün nasıl doğru anlaşılabileceğini tartıştığı bir tarih metodolojisi ortaya koymuştur. İbn Haldun’un Mukaddime’de ifade ettiği liderlik tarzı, tek kişinin iktidarını öneren monarşidir. Bu çalışmada filozofun liderlik yaklaşımını ele almaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

İbn Haldun, Mukaddime, liderlik, hükümdarlık, tek kişinin iktidarı.

Qualities of the Leader or a Good Government and the Power of One Person according to Ibn Khaldun

Öz

The Turks studied Ibn Khaldun in the 16th century. The first biography of Ibn Khaldun in Europe abbreviated and full of errors was published in 1697 at Herbelot East Bookstore. Since then, Ibn Khaldun has been compared with many thinkers, philosophers and writers. Muqaddima is the first part of Ibn Khaldun's Kitab al-Ibar. Ibn Khaldun demanded that the history should be read in the light of principles revealed in Muqaddima. In Muqaddima, a history methodology has been developed that discusses his thoughts about history and society, how history and day can be understood correctly. The leadership style expressed in Muqaddima by Ibn Khaldun is the monarch, who suggests one's power. In this work we will try to address philosophy's leadership approach.

Anahtar Kelimeler

Ibn Khaldun, Muqaddima, leadership, sovereignity, the power of one person.

Kaynakça

• Arkonç, Sibel A., Sosyal Psikoloji, Alfa Yayınları, İstanbul 2001.
• İbn Haldun, Mukaddime, çev. Pirizade Mehmed Sahib, sad. Komisyon, Klasik Yayınları, İstanbul 2008.
• İbn Haldun, Mukaddime, çev. Sevim Belli, Onur Yayınları, Ankara 2014.
• Kızılçelik, Sezgin & Erjem, Yaşar, Açıklamalı Sosyoloji Terimler Sözlüğü, Günay Ofset, Konya 1992.
• Komisyon, “Liderlik”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, Risale Yayınları, İstanbul 1990.
• Kurt, Abdurrahman, Din Sosyolojisi, Sentez Yayınları, İstanbul 2012.
• Monteil, Vincent, “Önsöz”, İbn Haldun, Mukaddime, çev. Sevim Belli, Onur Yayınları, Ankara 2014Uludağ, Süleyman, “İbn Haldun’un İlimler Tarihindeki Yeri”, Uluslararası İbn Haldun Sempozyumu, Çorum Belediyesi Kültür Yayınları, Ankara 2015.
• Sakallı, Nuray, Sosyal Etkiler, İmge Kitabevi, Ankara 200.
• İbn Haldun, Mukaddime, I, 297-298. Buradaki anlatım
• Yanardağ, Alaaddin , “Liderlik ve Atatürk”, Din, Bilim, Uygarlık ve Atatürk, ed. Mehmet Bulut, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 2007.
• Yıldırım, Yavuz, “Giriş: Mukaddime’nin Osmanlı Tercümesi”, İbn Hal- dun, Mukaddime, çev. Pirizade Mehmed Sahib, sad. Komisyon, Klasik Yayınları, İstanbul 2008.