Çocuk Eğitimi/Terbiyesi’nde Nebevî Metod

Yıl 2017, Sayı: 11, 287 - 306, 01.04.2017

Abdulhalim Oflaz

Öz

Diğer peygamberler gibi Allâh tarafından insanlığa örnek ve rehber olarak gönderilen Hz. Peygamber a.s. , eğitime çok önem vermekteydi. Çünkü ahlakî erdemlere haiz yeni bir toplum inşâ etmek ile görevliydi. Bu yeniden inşâyı gerçekleştirmenin yolu da insanları eğitmekten geçmekteydi. Zaten O a.s. da kendisinin bir öğretmen olarak gönderildiğini buyurmuş, bu sebeple de içinde bulunduğu toplum fertlerini eğitmek ile risâlet görevine başlamıştı. Özellikle de toplumun yarını ve geleceği olan çocukların eğitimine özel bir ilgi göstermekteydi. Onlara hitap edebilmesi için kalplerini ve gönüllerini kazanması gerekirdi. Çünkü yüreğine girilemeyen çocuk eğitilemezdi. Bunun farkında olan Hz. Peygamber, küçük muhataplarının gönüllerine dokunabilmesini kolaylaştıran –bugünkü modern eğitimin de kabul ettiği – birtakım eğitim metodu kullanmaktaydı. Bu makalede, Hz. Peygamber’in a.s. çocuk eğitiminde kullandığı metotların bir kısmı, örnekler verilerek izah edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Nebevî metod, eğitim, terbiye, çocuk eğitimi, eğitim metodu.

Nabawi Method in Child Education/Training

Öz

Like other prophets, Prophet Muhammad, sent by Allah as a model and guide to humanity, gave much importance to education. Because he was responsible for constructing a new society with moral virtues. The way to realize this reconstruction was to train people. He already ordered that he was sent as a teacher, and for this reason he began to work as a member of the community to educate the members of his community. In particular, the society showed a special interest in the education of children with the future and the future. He had to earn their hearts and hearts to address them. Because the child who could not enter his heart could not be trained. The Prophet was using a method of education that facilitated his ability to touch the hearts of his fellow-minds, which modern day education also accepted. In this article, Some of the methods used by the Prophet in child education have been tried to be explained by giving examples.

Anahtar Kelimeler

Nabawi method, education, training, child education, method of education.

Kaynakça

• Bağdadî, Ali b. el-Câd, Müsnedu İbn el-Ca’d, Thk. Âmir Ahmed Haydar, Müessesetu Nadr, Beyrut, 1990.
• Bezzâr, Ebû Bekir Ahmed, Müsnedü’l-Bezzâr, I-XVIII, Thk. Mahfûzur- rahmân vd., Mektebetü’l-Ülûm, Medine.
• Buhârî, Muhammed b. İsmâîl, el-Camiü’s-Sahîh, I-IX, Thk. Muhammed Züheyr, Dâru Tavkı’n-Necât, 1422 h.
• Buhârî, Muhammed b. İsmâîl, el-Edebü’l-Müfred, Thk. Muhammed Fuâd Abdulbaki, Dârü’l-Beşâret el-İslâmiye, Beyrut, 1989.
• Canan, İbrahim, Kütüb-i Sitte Tercüme ve Şerhi, I-XVIII, 6. Bsk, Akçağ Yay., Ankara, 2014.
• Canan, İbrahim, Peygamberimizin Sünnetinde Terbiye, Milsan Basın, İstanbul, 2000.
• Çakırer, Mehmet Akif, Bolvadin Nasıl Zenginleşir, Tuğra Ofset, Bolva- din/Afyon, 2014.
• Çamdibi, Mahmut, “Çocuk Terbiyesinde Ebeveyn ve Eğiticiler”, Altı- noluk, Sayı 28, İstanbul, 1998.
• Ebû Dâvud, Süleyman b. el-Eşas es-Sicistânî, Sünen-i Ebî Dâvud, I-IV, Thk. Muhammed Muhyiddîn, el-Mektebetü’l-Asriye, Beyrut.
• Gözütok, Şakir, İlk Dönem İslam Eğitim Tarihi (Hz. Peygamber Döneminde Eğitim Öğretim), Fecr Yay., Ankara, 2002.
• Hâkim, Ebû Abdullâh Muhammed b. Abdullâh en-Nisâbûrî, el- Müstedrek Ale’s-Sahîheyn, I-IV, Thk. Mustafa Abdulkadir Atâ, Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1990.
• Heysemî, Nûruddîn Ali b. Ebî Bekir, Buğyetü’r-Râid fî Tahkîk-i Mec- maü’z-Zevâid Ve Menbau’l_Fevâid, I-X, Thk. Abdullâh Muhammed Dervîş, Dârü’l-Fikr, Beyrut, 1994.
• İbn Mâce, Ebû Abdullâh Muhammed, Sünen-i İbn Mâce, I-II, Thk. Mu- hammed Fuâd Abdulbaki, Dâr-i İhyâ.
• İbn Manzûr, Ebü’l-Fadl Muhammed, Lisânü’l-Arab, I-II, Dârü’l-Maârif, KahDire, ty., Thk. Abdullâh Ali el-Kebîr vd.
• Kafkasyalı, Ali, “Çocuk Eğitimi”, Ekev, c. 1, Sayı 1, 1997.
• Kandehlevî, Muhammed Yûsuf, Hayâtü’s-Sahâbe, I-IV, Thk. Beşşâr Avvâd Marûf, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut, 1999.
• Öcal, Mustafa, “Çocuk Terbiyesi ve Peygamberimizin Eğitim Metodu”, Diyanet Dergisi, c. 25, S. 4, 1989, Ankara.
• Peker, Hüseyin, Çocuk ve Suç, Çocuk Vakfı Yay., İstanbul, 1994.
• Râzî, Ebû Bişr Muhammed b. Ahmed ed-Dulâbî, el-Künâ ve’l-Esmâ, I- III, Thk. Ebû Kuteybe el-Fâryâbî, Dâru İbn Hazm, Beyrut, 2000.
• Sancaklı, Saffet, “Hz. Peygamber’in Çocuklarla Olan İlişkisinde Eği- tim-Öğretim Açısından Ön Plana Çıkan Hususlar”, Diyanet İlmi Dergi, c. 43, Sayı 1, Ankara, 2007.
• Seyyid, Abdulbâsît Muhammed, Çocuk Eğitiminde Peygamberimizin Metodu, Beka Yay., İstanbul, 2008.
• Süyûtî, Abdurrahmân Celâleddîn b. Ebî Bekir, ed-Dürerü’l-Müntasıra fi’l-Ehâdîsi’l-Müştehira, Thk. Muhammed b. Lütfü es-Sabbâğ, İmâdetu Şüûn, Riyad.
• Şeybânî, Ebû Bekir b. Ebî Âsım, es-Sünne, I-II, Thk. Muhammed Nâsi- rüddîn el-Elbânî, el-Mektebetü’l-İslâmî, Beyrut.
• Taberânî, Süleyman b. Ahmed, el-Mü’cemü’l-Evsat, I-X, Thk. Tarık b. İvazullâh, Dârü’l-Haremeyn, Kahire.
• Tabersî, Radiyüddîn Ebû Nasr Hasan, Mekârimü’l-Ahlâk, Mektebetü’l- Elfeyn, Kuveyt.
• Tirmizî, Muhammed b. Îsâ, el-Câmiü’l-Kebîr – Sünenü’t-Tirmizî, I-VI, Thk. Beşâr Avâd Marûf, Dârül-Garb el-İslâmî, Beyrut, 1998.
• Yaman, Ertuğrul, Değerler Eğitimi, 2. Baskı, Akçağ Yay., Ankara, 2012.