Geçmişten Günümüze Kazakistan’da Tarım Faaliyetleri

Yıl 2018, Sayı: 15, 233 - 255, 01.07.2018

Ayşe Nur Timor Gadir Bayramlı Kaan Kapan

Öz

Yüzölçümüne göre dünyanın dokuzuncu büyük ülkesi olan Kazakistan büyük bir tarımsal potansiyele sahiptir. Ülke topraklarının büyük kısmında sert karasal iklim egemen olmasına rağmen, tahıl, pamuk, meyve ve sebze yetiştirilmesi için geniş olanaklara sahiptir. Bazı bölgelerde su kıtlığı, ürünün bol olduğu yıllarda tarım araçlarının ve tahıl depolarının yetersizliği, sermayenin kısıtlı olması, sulama sistemlerinin eskimesi, toprakların bir kısmında görülen erozyon ve çölleşme ile Sovyet Dönemi’nden kalmış çevre sorunları tarımın gelişmesini olumsuz etkilemektedir. Özelleştirme alanındaki gelişmeler, tarımın hukuki altyapısının iyileştirilmesi, Toprak Kanunu’nda yeni değişiklikler ve son dönemde gerçekleştirilen reformlar tarımın geliştirilmesi için yeni olanaklar ortaya çıkarmıştır. Son dönemlerde yeni teknolojilerin uygulanması, çiftçilere yapılan yardımların artması, köylerde sosyal koşulların iyileştirilmesine yönelik tedbirler de tarıma verilen önemi yansıtmaktadır. Etkin tarım politikalarının hayata geçirilmesi, gelişmiş ülkelerin tarım alanındaki tecrübelerinden yararlanılması ve kadro hazırlığına yönelik tedbirlerin uygulanması Kazakistan’ın gelişmiş bir tarım ülkesine dönüşmesi açısından büyük önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kazakistan, tarım, tarım reformları, toprak kanunu, sulama sistemleri.

Agriculture Activities in Kazakhstan from Past to Present

Öz

The world's 9th largest country Kazakhstan has a great agricultural potential. Despite a sharply continental climate in most of the country, Kazakhstan has a big opportunity for growing grain, cotton, fruits and vegetables. Water scarcity in some regions, lack of agricultural machinery and grain warehouses in the regions rich in harvest, lack of capital investment, depreciation of irrigation systems, erosion and desertification of some parts of the lands, and environmental problems remaining from the Soviet times have a negative impact on the development of agriculture. Progress in the field of privatization, improvement of the legal framework of agriculture, the new amendments to the Law on Land, and the reforms carried out in recent years have created new opportunities for development of agriculture in the country. The implementation of new technologies, the increase in aid allocated to farmers, the measures to improve social conditions in the villages are an indication of the care for the development of the agricultural section in the country. The effective agricultural policy, use of the best practice of developed countries in the field of agriculture, systematically implementation of measures taken in the field of personnel training are of great importance in terms of the transformation of Kazakhstan to advanced agricultural land.

Anahtar Kelimeler

Kazakhstan, agriculture, agriculture reforms, law on land, irrigation systems.

Kaynakça

• Abdakimov, A. (1994). Kazakistan Tarihi, RİK Yayınları, Almatı.
• Akkoskarov, E. (1997). İstoriya Kazakov, Calın, Almatı.
• Baişev, S. (1981), Sovyet Kazakistan’ının Sosyal-Ekonomik Gelişme Mesele- leri, Kazakistan Yayınevi, Almatı.
• Duysevayeva, K., Akaşeva, ,A. (2011), Kazakistan Cumhuriyetinin Eko- nomik ve Sosyal Coğrafyası, Kazak Üniversitesi Yayınları, Almatı.
• Kan, G. (2011). Kazakistan Tarihi, Almatıkitap Yayınevi, Almatı.
• Kara, A., Yeşilot, O. (2011). Avrasya’nın Yükselen Yıldızı Kazakistan, İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Karacan, K. vd., (2009). Kazakistan Tarihi, Nur-Press Yayınevi, Astana.
• Vilesov, E.,vd. (2009). Kazakistan’ın Fiziki Coğrafyası, Almatı Üniversite- si Yayınevi, Almatı.
• İsakov, N., Medeu, A. (2007). Kazakistan: Doğa, Ekonomi ve Çevre, Coğ- rafya Enstitüsü Yayınları, Almatı.
• İskindirova, J., (2016). Sorunlar ve Tarımın Gelişim Perspektifleri, Kazakis- tan tory.enu.kz/.../problem-perspektiv.pdf, Erişim Tarihi: 11.04.2016. 20 Yıllık Sonuçları, reposi- Kazakistan’da tarım sorunları ve gelişim perspektifleri,
• http://agrotnk.kz/press-tsentr/ekspertnoe-mnenie/1364/, Erişim Tarihi: 12.02.2016.
• Nazarbayev N. (2006).“Ulusun Plan Kazakistan’ı Hedefine Götüren Yoldur”, http://www.akorda.kz/, Erişim Tarihi: 06.01.2006.
• Özkişi, M. (2010)."Orta Asya'da Su Sorunu",Atayurt, Yaz 2010, Sayı 4, s.36-37. http://www.itest.kz/lekciya_kollektivizacziya_selskogo_khozyajstva _kazakhstana_ru, Erişim Tarihi: 12.04.2016.
• http://ibrain.kz/ekonomika-kazahstana/narodnoe-hozyaystvo- kazahstana-v-gody-velikoy-otechestvennoy-voyny-1941-1945-gg, Erişim Tarihi: 17.03.2016.
• http://tarikh.kz/sovetskiy-period-istorii-kazahstana/kazahstan-v-60- 80-e-gg-hh-v/, Erişim Tarihi: 28.03.2016.
• http://enrin.grida.no/htmls/kazahst/soe2/soe/nav/water/underw. htm, Erişim Tarihi: 19.03.2016.
• http://www.centralasia- biz.com/cabiz/kazahstan/agrarny/about_agrarny_kz.htm, Eri- şim Tarihi: 21.04.2016.
• http://mgov.kz/doklad-ministra-selskogo-hozyajstva-rk-a-s- mamytbekova - na-zasedanie-soveta-inostrannyh-investorov-pri- prezidente-rk/, Erişim Tarihi: 05.04.2016.
• http://madeinkzclub.com/pticevodstvo-v-kazahstane-razvivaet1 http://stat.gov.kz/, Erişim Tarihi: 27.05.2016.
• http://www.agrodom.kz/55-obshchaya-kartina-razvitiya-selskogo- khozyajstva-v-kazakhstane.html, Erişim Tarihi: 02.05.2016.