Turizm Rehberliği Eğitimi Alan Öğrencilerin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Meslek Seçimleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma

Yıl 2018, Sayı: 15, 443 - 474, 01.07.2018

Meral Büyükkuru Zeynep Çokal

Öz

Bu araştırmanın amacı turizm rehberliği eğitimi alan öğrencilerin duygusal zekâları ile meslek seçimi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesidir. Bu amaçla öğrencilere Goleman’ın geliştirmiş olduğu duygusal zekâ ölçeği ile Sarıkaya ve Khorshid tarafından hazırlanan meslek seçimi ölçeği uygulanmıştır. Duygusal zeka ve meslek seçimi arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla korelasyon ve regresyon analizi yapılmıştır. Ayrıca elde edilen veriler, frekans analizi, güvenirlik analizi, aritmetik ortalama ve standart sapma değerlerinin analizi ve tek yönlü varyans analizi ANOVA kullanılarak değerlendirilmiştir. Duygusal zekâ ile meslek seçimi arasındaki ilişkinin önemi değerlendirildiğinde bu çalışmanın turist rehberliği mesleğini seçmek isteyen ve turist rehberliği eğitimi alan bireyler açısından yararlı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Turizm, turist rehberliği, duygusal zekâ, meslek seçimi, ölçek.

A Research on the Relation between Emotional Intelligence and Career Choice of the Students Training Professional Tour Guide

Öz

The purpose of this study is to determine the relationship between career choice and emotional intelligence of the tourism guiding students. For this purpose, the emotional intelligence scale prepared by Goleman and the career choice measure developed by Sarıkaya and Khorshid were applied to students. To reveal the relationship between emotional intelligence and career choice, correlation and regression analysis were made. Also, the data collected from surveys were evaluated using frequency statistics, reliability statistics, descriptive statistics means and standard deviations and one-way analysis of variance ANOVA . When evaluating the importance of the relationship between emotional intelligence and occupational choice, this research is thought to be useful for people who want to choose tourist guiding as a profession and who are trained in a professional tourist guide.

Anahtar Kelimeler

Tourism, tourist guide, emotional intelligence, career choice, measure.

Kaynakça

• Airey, D. ve Frontistis, A. (1997). Attitudes to careers in tourism: an anglo greek comparison, Tourism Management, 18 (3), May; 149 – 158.
• Baltacı, F. ve Üngören, E. (2010). Turizm eğitimi alan öğrencilerin eği- tim memnuniyetlerinin ve geleceğe yönelik bakış açılarının belir- lenmesine yönelik bir araştırma, 11. Ulusal Turizm Kongresi Bildiri- ler Kitabı içinde, Detay Yayıncılık, Ankara: 312-323.
• Bar-On, R. (2000). Emotional and social intelligence: Insights from the Emo- tional Quotient Inventory (EQ-i). In R. Bar-On & J. D. A. Parker (Eds.), Handbook of emotional intelligence (pp. 363-388). San Francisco: Jossey-Bass.
• Bechara, A. Damasio, H., Damasio, A. R., & Lee, G. P. (1999). Different contributions of the human amygdala and ventromedial prefron- tal cortex to decision-making. Journal of Neuroscience, 19, 5473- 5481.
• Bechara, A. Damasio, H., Tranel, D., & Damasio, A. R. (1997). Deciding advantageously before knowing the advantageous strategy. Scien- ce, 275, 1293-1295.
• Çakar, U. ve Arbak, Y. (2004). Modern yaklaşımlar ışığında değişen duygu-zeka ilişkisi ve duygusal zeka, D.E.Ü., Sosyal Bilimler Ensti- tüsü Dergisi, Cilt:6 Sayı:3, 23-48.
• Çurğatay, V. (2010) Üniversite sınavına girecek öğrencilerin meslek seçimini etkileyen sosyo-kültürel faktörler: malatya’daki lise son sınıf öğrencileri uygulaması, Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalı, Malatya.
• Emmerling, R. ve Cherniss, C. (2003). Emotional Intelligence and the Career Choice Process. Journal of Career Assessment, Journal of Career Assessment, 153 (11).
• Erdem, B. ve Kayran, M. F. (2013). Balıkesir üniversitesi turizm işlet- meciliği ve otelcilik yüksekokulu öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörler üzerine bir araştırma, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1):81-106.
• Gezen, T. ve Köroğlu, Ö. (2014). Turizm eğitimi alan öğrencilerin kariyer seçimine etki eden kariyer çapalarının belirlenmesine yö- nelik bir araştırma, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü- sü Dergisi, 16( 2): 213-234.
• Goleman, D. (1995). Emotional intelligence. New York: Bantam.
• Goleman, D. (1998). Working with emotional intelligence. New York: Bantam.
• Goleman, D. (1999). Duygusal zeka: neden ıq’dan daha önemlidir?. (12.Basım). (Çev. B.S. Yüksel). İstanbul: Varlık.
• Goleman, D. (2011). İş başında duygusal zeka, Varlık Yayınları 9. Baskı, İstanbul.
• Http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&gui d=TDK.GTS.56d6fbea117c36. 12210155
• Jenkıns, A. K. (2001). Making a career of it hospitality student’s future perspectives: an anglo-dutch study, International Journal Of Con- temporary Hospitality Management, 13 (1); 13 – 20.
• Köroğlu, Ö. (2014). Meslek seçimi ile kişilik özellikleri arasındaki iliş- kinin belirlenmesi: turizm rehberliği öğrencileri üzerine bir araş- tırma, Süleyman Demirel Üniversitesi iktisadi ve idari Bilimler Fakül- tesi Dergisi, C.19, S.2, S.137-157.
• Kuzgun, Y. (2006). Meslek danışmanlığı kuramlar uygulamalar, Nobel Yayınları: Ankara.
• LeDoux, J. (1996). The emotional brain: The mysterious underpinnings of emotional life. New York: Simon & Schuster.
• Mayer, J. D. & Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence? In P. Salovey & D. Sluyter (Eds.), Emotional development and emotio- nal intelligence: Implications for educators (pp. 3-34). New York: Basic Books.
• Özdemir, M. ve Dilekmen, M. (2014). Eğitim fakültesi ilköğretim bö- lümünde okuyan öğrencilerin duygusal zeka düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Yıldız Uluslararası Eğitim Araş- tırmaları ve Sosyal Bilimler Konferansı içinde, Yıldız Teknik Üniver- sitesi, İstanbul.
• Özgüven, İ. (2007) Psikolojik danışma ve rehberlik, Pdrem Yayınları: An- kara.
• Parthasarathy, R., (2009). Emotional ıntelligence and the quality mana- ger beauty and the beast?, The Journal For Quality & Participation January, 31(4):31-34.
• Richardson, S. (2009) Undergraduates perceptions of tourism and hospitality as a career choice, International Journal of Hospitality Management, 28 (3):382 – 388.
• Salovey, P. and J. D. Mayer (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition, and Personality, 9, 185-211.
• Sarıışık, M. (2007). Turizm sektöründe meslek sahibi olmaya yönelten etkenler: meslek yüksekokulu öğrencilerine yönelik bir çalışma, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18 (2): 143-160.
• Telman, C. (2010). Başarıya giden yolda meslek seçimi, Epsilon Yayınevi: İstanbul.
• Tuzcuoğlu, S. (1994). Meslek seçimi ve önemi, M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6: 265-280.
• Ural, A. ve Kılıç, İ. (2013). Bilimsel araştırma süreci ve spss ile veri analizi, Detay Yayıncılık: Ankara
• Üzel, D. ve Hangül, T. (2012). Duygusal zeka ve akademik başarı ara- sındaki ilişki. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde.
• Yanıkkerem, E., Altınparmak, S. ve Karadeniz, G. (2004). Gençlerin meslek seçimini etkileyen faktörler ve benlik saygıları, Nursing Forum Dergisi, 7(2): 61- 62.
• Yeşilyaprak, B. (2001). Duygusal zeka ve eğitim açısından doğurguları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 7 (25), 139-146.