Otel Çalışanlarının Demografik Özellikleri ile Tükenmişlik Durumları Arasındaki İlişki: Iğdır, Kars, Ağrı, Ardahan İlleri Örneği

Yıl 2018, Sayı: 16, 459 - 482, 01.10.2018

Gülşen Bayat Gökalp Nuri Selçuk

Öz

Bu çalışmanın amacı, hizmet sektöründe tükenmişliğin öneminin anlaşılması ile beraber Iğdır, Kars, Ağrı ve Ardahan otel işletmeleri çalışanlarının tükenmişlik durumlarını ve tükenmişlik ile demografik özellikler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi için, 268 TRA2 bölgesi otel çalışanı ile anket yapılmış ve veriler SPSS 15.0 ve AMOS 22 paket programları ile analiz edilmiştir. Tükenmişlik Ölçeği MBI ve duygusal tükenme, kişisel başarıda azalma alt boyutları puanlarının orta düzeyde; duyarsızlaşma alt boyut puanlarının düşük düzeyde olduğu ve ölçek ve alt boyut puanlarının normal dağılım gösterdiği saptanmıştır. Demografik özelliklerden aylık gelir, çalışılan departman, yaş ve eğitim durumları ile tükenmişlik arasında anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. İlaveten, tükenmişlik ile demografik özelliklerden cinsiyet, medeni durum ve turizm ile ilgili eğitim alma durumu arasında anlamlı bir farklılık olmadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Turizm, tükenmişlik, konaklama işletmeleri, otel çalışanları, demografik özellikler.

The Relation between Demographical Characteristics and Burnout of Hotel Employees: The Case of Iğdır, Kars, Ağrı, Ardahan Provinces

Öz

In this study, it is aimed to understand the importance of burnout and this research which is oriented to determine the burnout of the employees of Iğdır, Kars, Ağrı and Ardahan’s hotel business and the relationship between burnout and demographical characteristics. A questionnaire was conducted with 268 TRA2 regional hotel employees and the data were analyzed with SPSS 15.0 and AMOS 22 package programs. The results of the research found out that from burnout dimensions and decrease in personal achievement are moderate and the depersonalization sub-dimension is low. The research indicates that there are significant differences between the burnout and monthly income, working department, educational status and age. In addition to there are no significant differences between the burnout and gender, marital status, tourism-related education.

Anahtar Kelimeler

Tourism, burnout, hotel business, hotel employees, demographical characteristics.

Kaynakça

• Baysal Can, E. Tekaslan.(1997)“Davranışlar Bilimleri”İstanbul Üniver- sitesi İşletme Fakültesi Yayını, İstanbul,
• Bir, A. A. (Ed.). (1999). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Eskişe- hir: Anadolu Üniversitesi Maslach, C. Leiter, M. P.; Jackson, S. E (2012). Making a Significant Difference with Burnout interventi- ons: Researcher and Practitioner Collaboration, Journal of Orga- nizational Behavior, J. Organiz. Behav.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Veri Analizi El Kitabı (14. baskı). Pegem aka- demi, Ankara.
• Cordes, C.L., Dougherty, T.W., (1993), “A Review and an Integration of Research on Job Burnout”, Academy of Management Review, Vol:18,(4).
• Dolu, G. (1997), Onkolojide Çalışan Hekimlerde Tıbbi Sosyal Çalışma Açısından Tükenmişlik Sendromunun Araştırılması, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstan- bul
• Droogenbroeck, B. Spruyt and C. Vanroelen,(2014) „‟Burnout Among Senior Teachers: Investigating The Role of Workload and Inter- personal Relationships at Work‟‟, Teaching and Teacher Education, 43, s. 99.
• Doğan, K., (2005), “Ankara’daki İki Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Çalışan Sağlık Personelinin Tükenmişlik Durumu ve İlişkili Et- menler”, G.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İşçi Sağlığı ve İs Güven- liği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara
• Gezer, E. (2008). Stres Veren Yaşam Olaylarının, Öğretim Elemanları- nın, Depresyon ve Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi. Yayımlan- mamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Gürbüz S, Şahin F (2014) Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (Fel- sefe-Yöntem Analiz), (Seçkin Yayıncılık, Ankara).
• Işıkhan V.(2004), Çalışma Hayatında Stres ve Başa Çıkma Yolları. An- kara: Sandal Yayınları.
• Izgar H.(2001). Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik. Ankara: Nobel Ya- yın Dağıtım.
• Kalaycı. (2010) SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, (Asil, Ankara).
• Lee. (2005), “How to Use Humour for Stress Management”, Manage- ment Research News, Vol.28, No:11/12
• Maslach C, Zimbardo PG.(1982).Burnout The Cost of Caring. New Jersey: Prentice-Hall Inc, Englewood Cliffs;
• Maslach, C., W. B. Schaufeli ve M. P. Leiter (2001). Job Burnout. An- nual Review Psychology, 52,397-422.
• Maslach, C. (1993)“Burnout: A Multidimensional Perspective”, Profes- sional Burnout: Recent Developments in Theory and Research, 19- 32.
• Maslach, C. ve Leiter, M. P. (1997). The Truth About Burnout: How Organizations Cause Personal Stress and What To Do About It. San Francisko: Jossey-Bass Publisher, 4-43.
• Maslach, Chrisina ve Susan E. Jackson (1981), "The Role of Sex and Family Variables in Burnout", Sex Roles, Cilt 12, Sayı 7/8, s. Mas- lach. C, Susan E. Jackson, (1981). “The Measurement of Experien- ced Burnout”,Journal of Occupational Behaviour, Vol. 2. ss. 99- 113.837-851.
• Özdamar K (2002) Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (4. Baskı, Kaan Yayınları, Eskişehir
• Schaufelı, W. B., C. Maslach, ve T. Marek (1998), Professional Burnout: Recent Developments in Theory an Research, Taylor & Francis, USA.