Hayat Bilgisi Öğretim Programındaki Öğelerin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Sayı: 17, 347 - 368, 01.01.2019

Pınar Karaman

Öz

Bu araştırmada tarama modeline göre, sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi öğretim programına yönelik görüşlerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Öğretmenlerin çoğunluğu kazanımların öğrenci seviyesine uygun olduğunu belirtirken bazı kazanımların uygun olmadığını belirtenler de olmuştur. İçerik açısından, konuların sadeleştirilmesinin öğretmenler tarafından olumlu karşılandığı ancak bunun yeterli olmadığı, ders saatlerinin yetmediğine yönelik eleştirilere de rastlanmıştır. Öğretmenlerin çoğunluğu programın sarmal şekilde öğretilmesini eleştirmektedir. Konuların ülkenin bölgesel farklılıkları dikkate alınmadan hazırlanması da önemli eleştiriler arasındadır. Öğretmenlerin programın öğrenme-öğretme sürecine ilişkin görüşleri incelendiğinde; çoğunluğun aktif katılımı sağlayan öğretim yöntemlerini benimsedikleri ortaya çıkmıştır. Ancak bir kısmı aktif öğretim yöntemlerini yeterli şekilde uygulayamadıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenlerin yapmış oldukları önemli tespitlerden biri de programın öğrenci merkezli olmasına rağmen ölçme ve değerlendirme boyutunun bunu tam olarak karşılayamadığı olmuştur. Buna göre araştırmada, hayat bilgisi öğretim programında yapılan değişiklikler ve düzenlemeler öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hayat bilgisi dersi öğretim programı, sınıf öğretmenleri, öğretmen görüşleri.

Evaluation of the Elements in the Life Science Curriculum as per Teachers' Views

Öz

This research study aimed to uncover the views of elementary teachers about the revised Life Sciences curriculum. Many teachers expressed their approval of the overall program objectives in terms of their appropriateness to the children’s developmental levels. However, several teachers who criticized some of the benchmarks incompatible. In terms of the content of the program, many teachers indicated their satisfaction with the reduced amount of the content. Some teachers complained about the inadequate course hours and unbalanced dispersion of some topics over others. In addition, some were critical about the revised curriculum without taking into account the regional differences. Most of the teachers criticized the spiral curriculum design. In terms of teaching-learning strategies of the curriculum, the majority of the teachers expressed their positive feelings about the student-centered teaching-learning approaches. However, some of the teachers stated their concerns about the limited use of student-centered teaching strategies. And also teachers believed that even though student-centered curriculum was more emphasized, assessment dimension not constructed well. Therefore, changes through the curriculum have been discussed in accordance with teachers’ view.

Anahtar Kelimeler

Life sciences curriculum, elementary teachers, teachers’views.

Kaynakça

• Akar, C. ve Keyvanoğlu, Ahmet (2016). 2009 ve 2015 hayat bilgisi programlarının çokkültürlü eğitim bağlamında karşılaştırılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17(2), 731-749.
• Alak, G. ve Nalçacı, A. (2012). Hayat bilgisi öğretim programı öğeleri- nin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Buca Eğitim Fa- kültesi Dergisi, 33, 36-51.
• Aykaç, N. (2011). Hayat Bilgisi dersi öğretim programında kullanı- lan yöntem ve tekniklerin öğretmen görüşlerine göre değer- lendirilmesi (Sinop ili örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 19 (1): 113-126.
• Acat, M.B. ve Uzunkol, E.D. (2010). Sınıf öğretmenlerinin ilköğretim programlarındaki değerlendirme sürecine ilişkin görüşleri. Elekt- ronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 1-27.
• Biggs, J.B. (1996). Enhancing teaching through constructive alignment. Higher Education, 32: 1–18.
• Bozkurt, S., Asalnargun, E., Akın, S. Ve Kılıç, A. (2014). İlköğretimde uygulanan proje ve performans ödevlerine ilişkin sınıf öğretmen- lerinin görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 157-173.
• Bümen, N. T., Çakar, E. & Yıldız, D.G. (2014). Türkiye’de öğretim programına bağlılık ve bağlılığı etkileyen etkenler. Kuram ve Uy- gulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 203-223.
• Bütün, M. ve Gültepe,T. (2016). Ortaokul matematik dersi öğretim programının uygulamaya yansıtılması ile ilgili öğretmen görüşle- ri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(10), 80-89.
• Çelik-Şen, Y. ve Şahin-Taşkın, Ç. (2010). Yeni ilköğretim programının getirdiği değişiklikler: Sınıf öğretmenlerinin düşünceleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 26-51.
• Gülener, S. (2010). Hayat bilgisi dersi öğretim programına ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi (Şanlıurfa ili örneği). Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan
• Gümüş, M. ve Aykaç, N. (2012). Hayat bilgisi öğretim programının değerlendirme öğesinin öğretmen görüşleri doğrultusunda değer- lendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(40), 59-68.
• Güven, S. (2010). İlköğretim Hayat Bilgisi dersi ders ve öğrenci çalışma kitaplarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilme- si. Eğitim ve Bilim, 35 (156):84-95
• MEB, (2009). İlköğretim 1, 2 ve 3. sınıflar hayat bilgisi dersi öğretim progra- mı ve kılavuzu, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Ocak, G. ve Beydoğan, H.Ö. (2005). İlköğretim okulları 3. sınıf hayat bilgisi dersi içerik standartlarının öğretmen görüşlerine göre bazı değişkenler açısından yeterlilik düzeyi (Standart Belirleme- Erzurum Örneği). Ankara: Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakülte- si, 6 (1), 109- 135.
• Ornstein, A.C. and F. B. Hunkins (1988). Curriculum: Foundations, Prin- ciples and Issues. Prentice Hail, Englevvood Cliffs: New Jersey.
• Öztürk, T. (2015). Öğrencilerin hayat bilgisi dersi öğretim programın- daki temel becerileri kazanmalarına yönelik öğretmen görüşleri. Eğitim ve Bilim, 40(181), 271-292.
• Öztürk, T. ve Kalafatçı, Ö. (2016). İlkokul hayat bilgisi öğretim prog- ramının uygulanabilirliğinin öğretmen görüşlerin göre değerlen- dirilmesi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 01-17.
• Sönmez, V. (1998). Hayat bilgisi öğretimi ve öğretmen kılavuzu. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sözer, M. A. ve Yıldırım, G. (2017). Yapılandırmacı perspektiften 3. sınıf hayat bilgisi öğretiminin incelenmesi: Ders-Öğretmen kıla- vuz kitapları, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergi- si (KEFAD), 18 (1), 451-469.
• Şahin, Ç. ve Sever, R. (2005). Hayat bilgisi dersi genel amaçlarının Avrupa birliği eğitim politikalarına uyum düzeyi. Atatürk Üniver- sitesi Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi,11, 66-85.
• Tay, B. ve Baş, M. (2015). 2009 ve 2015 yılı hayat bilgisi dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakül- tesi Dergisi, X(II), 341-374.
• Tuncer, Ö. (2009). İlköğretim 3. sınıf hayat bilgisi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü- sü: Aydın.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık.