Üniversitenin Kuruluş Felsefesi ve Dini Temelleri

Yıl 2020, Sayı: 23, 107 - 118, 01.07.2020

Alaaddin Yanardağ

Öz

Doğuda olsun batıda olsun üniversiteler tarihin en kadim kurumlarıdır. Geçmiş ve gelecek arasındaki devamlılık ve bağın yanında değişim ve sürekliliği sağlama işlevini yerine getirir. Yıllardır derslerine girdiğim, özellikle Sosyolojiye Giriş dersleri verdiğim fakülte ve yüksekokul öğrencilerine ilk dersimi “Üniversite nedir?” sorusuyla başlatır ve onların bu konudaki bilgilerini, fikirlerini ve algılarını dinlerim. Daha sonra kavramın tarihi kökeninden, etimolojisinden bahsetmeyi ve üniversitenin kuruluş felsefesini açıklayarak dersi vermeyi çok faydalı bulurum. Böylece onlara aydınlanma yolculuğuna birlikte çıktığımızı hatırlatmak isterim. K. Jaspers’in dediği gibi sonuçta, “üniversite, öğrencisi ve akademisyenleri ile birlikte hakikat arayanların topluluğudur.” Bu makalede de özetle Batı’da ve bizde üniversite felsefesi, onun dini temelleri, karşılıklı etkileşimleri ve tarihsel sürecini irdelemek aydınlatıcı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Üniversite, kuruluş felsefesi, dini temel, modern dünya, etkileşim.

Foundation Philosophy of the University and Its Religious Bases

Öz

Universities in the East or West are the most ancient institutions in history. It serves the function of providing continuity and connection between the past and the future as well as change and continuity. My first lesson to the faculty and college students, where I have been attending classes for many years, especially introduction to sociology, is “what is a University?"I start with the question and listen to their knowledge, ideas and perceptions about it. Then I find it very useful to talk about the historical origin of the concept and its etymology and to give the course by explaining the philosophy of the foundation of the University. So I would like to remind them that we are on a journey of enlightenment together. K. After all, as Jaspers says, “the University, along with its students and academics, is a community of truth seekers.” In this article, it will be enlightening to examine the philosophy of the University, its religious foundations, its interactions and its historical process in the West and in us.

Anahtar Kelimeler

University, foundation philosophy, religious basis, modern world, interaction.

Kaynakça

• Doğan, İlhami, İbn Sina’nın Doğa Felsefesi, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri 2005.
• Günay, Durmuş, “Medreseden Üniversiteye Trajik Bir Yolculuk”, Mimar ve Mühendis, Sayı 26, 1999.
• Günay, Durmuş, “Üniversitenin Neliği, Akademik Özgürlük ve Üni- versite Özerkliği”, First International Congress on University Educa- tion, Perspectives on University Education, İstanbul: Fatih Üniversi- tesi, May 27-29.
• Günay, Durmuş, Türkiye’nin Üniversite Sorunu: Trajik Bir Yolculuk, Büyüyenay Yayınları, İstanbul 2019.
• Kavrakoğlu, Füsun, “Batı’da Üniversitenin Kuruluş ve Gelişimi 1”, https://kavrakoglu.com/batida-universitenin-kurulus-ve- gelisimi-1.
• Nişanyan, http://komplikedergi.org/universitenin-dogusu.
• Ülken, Hilmi Ziya, “Batı Üniversitelerinin Gelişmesi, Laiklik ve Fikir Hürlüğü İçin Savaşı”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı 1, 1970.
• WikiZero, “Üniversite”, https://www.wikizero.com/tr/%C3%9Cniversite. “Üniversite https://circlelove.co/universite-tanimi-universitelerin-tarihsel- gelisimi. ve Üniversitelerin Tarihsel Gelişimi”, Durmuş Günay, Türkiye’nin Üniversite Sorunu: Trajik Bir Yolculuk, Büyüyenay Yayınları, İstanbul 2019, s. 31-34.