Madalyonun Öteki Yüzü: Eylemli Turist Rehberlerinin Yerli ve Yabancı Turiste Yönelik Metaforik Algıları

Yıl 2021, Sayı: 25, 434 - 474, 29.01.2021

Günseli Güçlütürk Baran Gamze Özoğul

Öz

Bu çalışmanın amacı önemli turizm aktörleri arasında bulunan eylemli turist rehberlerinin yerli ve yabancı turiste dönük sahip oldukları metaforik algılarının incelenmesi ve farklı milliyete sahip turistlere göre yaklaşımları arasında bir farklılık olup olmadığının belirlenmesidir. Çalışma Ocak-Aralık 2019 tarihlerinde yürütülmüştür. Çalışma, gönüllü 45 eylemli turist rehberinden oluşan örneklem grubunda gerçekleştirilmiştir. Örneklem grubu, amaçlı örnekleme yöntemlerinden kartopu örneklemesi aracılığıyla belirlenmiştir. Olgubilim desenindeki bu çalışmada yarı yapılandırılmış soru formu aracılığıyla elde edilen veri içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Analiz sonucunda eylemli turist rehberlerinin yerli turistle ilgili 33, yabancı turistle ilgili 35 geçerli metafor ürettikleri belirlenmiştir. Katılımcıların yerli turiste dönük ürettikleri metaforlar 4 kategori altında, yabancı turiste dönük ürettikleri metaforlar 6 kategori altında değerlendirilmiştir. Buna göre eylemli turist rehberleri yerli turisti ağırlıklı olarak memnuniyetsiz, zor müşteri ve seyahat anlayışı gelişen turist olarak algıladığı ortaya çıkarılmıştır. Ayrıca katılımcıların yabancı turisti daha çok meraklı ve bilinçli turist olarak algıladıkları tespit edilmiştir. Diğer taraftan eylemli turist rehberlerinin farklı milliyete sahip turistlere yönelik yaklaşımlarının ağırlıklı olarak farklılık gösterdiği, yerli turiste dönük güleryüzlü, pozitif, bilgilendirici, bir yaklaşımın hâkim olduğu, yabancı turist kapsamında ise bilgilendirici, adil, eğlenceli ve mesafeli yaklaşım sergilendiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Turist rehberi, yerli turist, yabancı turist, metafor

The Other Side of The Coin: Active Tourist Guides' Metaphorical Perception Towards Domestic And Foreign Tourist

Öz

The aim of this study is to examine the metaphorical perceptions of the active tourist guides, who are among the important tourism actors, towards domestic and foreign tourists, and to determine whether their approaches differ to the nationality. The study was conducted between January 2019 and December 2019. The study was carried out in the sample group of 45 volunteer active tourist guides. The sample group was determined through snowball sampling, which is one of the purposeful sampling methods. In this study used phenomenological design and the data obtained through the semi-structured questionnaire was analyzed by the content analysis technique. As a result of the analysis, it has been determined that the active tourist guides produced 33 valid metaphors regarding the domestic tourists and 35 metaphors related to the foreign tourists. The metaphors developed by the participants for domestic tourists are evaluated under 4 categories, and the metaphors related to the foreign tourists are evaluated under 6 categories. Accordingly, it has been revealed that active tourist guides perceive domestic tourists as mostly dissatisfied, difficult customers and their culture of travel as developing. It was also determined that the participants perceive foreign tourists as more curious and conscious tourists. On the other hand, it has been determined that the approaches of the active tourist guides for tourists of different nationalities differ significantly, they have a smiling, positive, informative, approach towards domestic tourist, and also informative, fair, entertaining and distant approach is exhibited by the participants in the context of foreign tourists.

Anahtar Kelimeler

Tourist guide, domestic tourist, foreign tourist, metaphor

Kaynakça

• Adu-Ampong, E. (2016). A Metaphor Analysis Research Agenda for Tourism Studies. Annals of Tourism Research, 57, p. 248-250.
• Altunel, C. M. ve Kahraman, N. (2012). Kültür Turisti Tipolojilerinin Belirlenmesi: İstanbul Örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Der., 23(1), Bahar, s.7-18.
• Ap, J. ve Wong, K.K.F. (2001). Case Study on Tour Guiding: Professionalism, Issues and Problems. Tourism Management, 22, p. 551-563.
• Asmadili, V. U. (2015). Paket Turlarda Müşteri Memnuniyetini Arttırma Aracı Olarak Algılanan Riskin Azaltılmasında Turist Rehberinin Rolü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Aslan, Z. ve Çokal, Z. (2016). Profesyonel Turist Rehberinin Kültürel Değerlere Katkısına İlişkin Turist Algılamaları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), s. 53-69.
• Atkinson, R. ve Flint, J. (2001). Accessing Hidden and Hard-to-Reach Populations: Snowball Research Strategies. Social Research Update, 33 (1), s. 1-4.
• Bayram, G. E. (2017). Motivasyonun Demografik ve Mesleki Özelliklere Göre Farklılaşması: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma. Journal of Yaşar University, 12 (48), s. 257-271.
• Belhassen, Y. (2020). Metaphors and Tourism Paradoxes. Tourism Management, 79, 104095, p. 1-2.
• Boz, M. ve Yıldırım Saçılık, M. (2018). Kırsal Turizm Gelişiminde Turist Tipolojisinin Seyahat Alışkanlıkları Açısından Belirlenmesi: Çeşitli Turist Grupları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi (IJSES), 8(1), s. 60-74.
• Büyükkuru, M. ve Aslan, Z. (2016). Turist Rehberlerinin İletişim Becerilerinin Turistlerin Tur Deneyimi Üzerine Etkisi: Nevşehir İlinde Bir Araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enst. Der., 13 (34), s.338-354.
• Caber, M., Ünal, C., Cengizci, A. D. ve Güven, A. (2019). Conflict Management Styles of Professional Tour Guides: A Cluster Analysis. Tourism Management Perspectives, 30, 89-97.
• Chang, J. C. (2006). Customer Satisfaction with Tour Leaders’ Performance. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 11(1), p. 97-116.
• Cohen, E. (1972). Toward A Sociology of International Tourism. Social Research, 39(1), p. 164-182.
• Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2011). Research Methods in Education. London, NY: Routledge.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative Inquiry & Research Design: Choosing Among Five Traditions. California: SAGE.
• Çetin, G. ve Yarcan, S. (2017). The Professional Relationship Between Tour Guides and Tour Operators. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 17(4), p. 345-357.
• Çapar, G. ve Yenipınar, U. (2017). Kültürel ve Doğal Mirasın Sürdürülebilirliğinde Turist Rehberlerinin Rolüne İlişkin Turist Algısı. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (38), s. 397-424.
• Dahles, H. (2002). The Politics of Tour Guiding: Image Management in Indonesia. Annals of Tourism Research, 26, s. 267-293.
• Dann, G. (2002). The tourist as a metaphor of the social world. Oxon: CABI.
• Dilek, N. K., Dilek, S. E. ve Gümüş, M. (2016). Otel Çalışanlarının Turizm ve Barış İlişkisine Yönelik Metaforik Algıları. Yaşam Bilimleri Der., 6 (2/1), s. 1-15.
• Elgin, S. (1993) Genderspeak. Men, Women and The Gentle Art of Verbal Self-Defense. John Wiley & Sons, New York.
• Eraslan, L. (2011). Sosyolojik Metaforlar. Akademik Bakış, 27, s. 1-22.
• Ertaş, Ç. (2019). Şırnak’ta Yaşayan Yerel Halkın Turizme Dönük Metaforik Algısı. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (70), s. 720-733.
• Finlay, L. (2009). Debating Phenomenological Research Methods. Phenomenology & Practice, 3(1), p. 6-25.
• Gelbman, A. ve Collins-Kreiner, N. (2018). Cultural and Behavioral Differences: Tour Guides Gazing at Tourists. Journal of Tourism and Cultural Change, 16(2), p. 155-172.
• Güçlütürk Baran, G. (2019). Unutulmaz Gezi Deneyimleri: Turist Rehberlerinden Yansımalar. Aydın Adnan Menderes University Journal of Travel and Tourism Research, 14, s. 01-20.
• Güzel, F. Ö. (2007). Türkiye İmajının Geliştirilmesinde Profesyonel Turist Rehberlerinin Rolü: Alman Turistler Üzerine Bir Araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Güzel, F. Ö. ve Köroğlu, Ö. (2013). Turistlerin Milliyet Bazında Davranış Kalıplarının ve Karakteristik Özelliklerinin Belirlenmesi: Turist Rehberlerine Yönelik Bir Araştırma, 14. Ulusal Turizm Kongresi Bildiri Kitabı. 05-08 Aralık 2013, Kayseri, s. 449-473.
• Güzel, F. Ö. ve Köroğlu, Ö. (2014). Turist Rehberlerinin Liderlik ve Aracılık Rollerinin Tur Deneyimine Etkisi. Doğa Turları Üzerine Bir Araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13(4): s.
• Howard, J., Smith, B. ve Thwaites, R. (2001). Investigating The Role of The Indigenous Tour Guide. Journal of Tourism Studies, 12(2), p. 32.
• Huang, S., Hsu, C. H. ve Chan, A. (2010). Tour Guide Performance and Tourist Satisfaction: A Study of The Package Tours in Shanghai. Journal of Hospitality & Tourism Research, 34(1), s. 3-33.
• Huang, S., Weiler, B. ve Assaker, G. (2015). Effects of Interpretive Guiding Outcomes on Tourist Satisfaction and Behavioral Intention. Journal of Travel Research, 54(3), p. 344-358.
• Kabakulak, A. (2018). Turist Rehberleri Açısından İş Doyumunun Önemi. Turist Rehberliği Dergisi (TURED), 1(1), s. 1-12.
• Karamustafa, K. ve Çeşmeci, N. (2006). Paket Tur Operasyonunda Turist Rehberlerinin Karşılaştıkları Yönetsel Sorunlar Üzerine Bir Araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(1), s. 70-86.
• Karacaoğlu, S. ve Sert, A. N. (2018). Turist Rehberlerinin Mesleki Sorunları Üzerine Bir Araştırma: Kapadokya Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(3), s. 81-99.
• Kim, H.-J. ve Ritchie, B. W. (2012). Motivation-Based Typology: An Empirical Study of Golf Tourists. Journal of Hospitality & Tourism Research, 36(2), May, p. 251-280.
• Köroğlu, Ö. (2013). Turist Rehberlerinin İş Yaşamındaki Rolleri Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme.
• Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, s. 91-112.
• Koçak, B. ve Kabakulak, A. (2018). Turist Rehberlerinin Meslekten Beklentileri Üzerine Bir Araştırma. Turist Rehberliği Dergisi (TURED), 1(1), s. 24-30.
• Lakoff, G. ve Johnsen, M. (2003). Metaphors We Live by. The University of Chicago Press, London.
• Lester, S. (1999). An Introduction to Phenomenological Research. Taunton, UK: Stan Lester Developments.
• Mak, A. H., Wong, K. K. ve Chang, R. C. (2011). Critical Issues Affecting The Service Quality and Professionalism of The Tour Guides in Hong Kong and Macau. Tourism Management, 32(6), p. 1442-1452.
• Mehmetoğlu, M. (2004). Tourist or Traveller? A Typological Approach. Tourism Review, 59(3), p. 33-39.
• Mert, K. (2015). Tüketicilerin Alışveriş Merkezi Kavramına İlişkin Metaforik Algılarının İncelenmesi. Sakarya İktisat Dergisi, 4(3), s. 1-18.
• Mossberg, L. L. (1995). Tour Leaders and Their Importance in Charter Tours. Tourism Management, 16(6), p. 437-445.
• Olcay, A., Bozgeyik, Y., Akköz, H. ve Sürme, M. (2015). Profesyonel Turist Rehberlerinin Performanslarının Yerli Turistler Tarafından Değerlendirilmesi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 7/2, s. 349-374.
• Öter, Z. ve Sarıbaş, Ö. (2018). Turist Rehberlerinin Görevleri ve Rolleri. İçinde Turist Rehberliği, (Editörler: S. Eser, S. Şahin ve C. Çakıcı) (Der.). Ankara: Detay Yayıncılık, s. 101-116.
• Özoğul, G. (2017). Profesyonel Turist Rehberlerinin Kişilik Özellikleri ile Mesleki Bağlılık Arasındaki İlişki Üzerine Psikolojik Sermayenin Aracılık Etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Özoğul, G.ve Eğe, Z. (2018). Mesleki Bağlılık: Tanımı, Boyutları ve Turist Rehberliği Açısından Önemi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(66), s. 366-384.
• Pereira, A. M. (2015). Tour Guides and Destination Image: Evidence from Portugal. Journal of Tourism and Hospitality Management, 3(7-8), p.
• Pizam, A. ve Jeong, G. H. (1996). Cross-Cultural Tourist Behavior: Perceptions of Korean Tour-Guides. Tourism Management, 17(4), p. 277-286.
• Pond, K. L. (1993). The Professional Guide: Dynamics of Tour Guiding. New York: John Wiley & Sons.
• Rabotic, B. (2010) Tourist Guides in Contemporary Tourism. International Conference on Tourism and Environment, Sarajevo, Bosnia & Herzegovina, March 4-5.
• Reisinger, Y. and Waryszak, R. (1994). Japanese Tourists' Perceptions of Their Tour Guides: Australian Experience. Journal of Vacation Marketing, 1(1), p. 28-40.
• Resmî Gazete. (2012). 22/6/2012 tarihli ve 28331 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6326 sayılı Turist Rehberleri Meslek Kanunu. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120622 htm, (Erişim Tarihi: 12.06.2020).
• Richardson, S. L. ve Crompton, J. (1988). Vacation Patterns of French and English Canadians. Annals of Tourism Research, 15(3), p. 430-435.
• Saban, A. (2008). Okula İlişkin Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 55, s. 459-496.
• Saçılık, M. Y., Çevik, S. ve Özkan, Ç. (2016). Turizm ve Otel İşletmeciliği Bölümü Önlisans Öğrencilerinin "Turizm" Olgusuna İlişkin Metaforik Algıları. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 53, s. 84-103.
• Sampaio, S., Simoni, V. ve Isnart, C. (2014). Tourism and Transformation: Negotiating Metaphors, Experiencing Change. Journal of Tourism and Cultural Change, 12, p. 93-101.
• Sandaruwani, J. R. C. ve Gnanapala, W. A. C. (2016). The Role of Tourist Guides and Their Impacts on Sustainable Tourism Development: A Critique on Sri Lanka. Tourism, Leisure and Global Change, 3, p. 62- 73.
• Şahin, S., Tezcan, E. A. ve Bekci, M. (2018). Yerli Turistlerin Türkiye, İstanbul, Turizm ve Turist Rehberi ile İlgili Metaforları. Turizm Akademik Dergisi, 5 (1), s. 251-264.
• Şimşek, A. ve Selçuk, G. N. (2018). Gastro-Turistlerin Tipolojisinin Belirlenmesi: Gaziantep Ölçeğinde Bir Araştırma. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), s. 28-43.
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2019). Turizm İstatistikleri Genel Değerlendirme, https://yigm.ktb.gov.tr/Eklenti/69320,turizmistatistikleri2019- 4pdf.pdf?0, (Erişim Tarihi: 05.03.2020).
• Türkiye Turist Rehberleri Birliği [TUREB] (2020). Rehber İstatistikleri, http://www.tureb.org.tr/tr/RehberIstatistik, (Erişim Tarihi: 10.03.2020).
• Weiler, B. ve Black, R. (2015). Tour Guiding Research: Insights, Issues and Implications, Bristol, UK: Channel View Publications.
• Wong, C. U. I. ve McKercher, B. (2012). Day Tour Itineraries: Searching for The Balance Between Commercial Needs and Experiential Desires. Tourism Management, 33(6), p. 1360-1372.
• Wynn, J. R. (2005). Guiding Practices: Story Telling Tricks for Reproducing The Urban Landscape. Qualitative Sociology, 28(4), p. 399-417.
• Yağcı, P. ve Avcıkurt, C. (2017). Seferihisar Halkının Sakin Şehir Kavramına İlişkin Metaforik Algıları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (3), s. 290-307.
• Yenipınar, U. ve Zorkirişci, A. (2013). Türkiye ve Avrupa Birliği Ülkelerinde Turist Rehberliği Eğitimi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), s. 111-136.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 10. Baskı, Ankara: Seçkin Yayınları.
• Ziakas, V. ve Boukas, N. (2013). Extracting Meanings of Event Tourist Experiences: A Phenomenological Exploration of Limassol Carnival. Journal of Destination Marketing & Management, 2(2), p. 94-107.