BibTex RIS Kaynak Göster

Türkiye Köylü Partisi’nin Ağrı Teşkilatlanması 1952-1958

Yıl 2021, Sayı: 26, 348 - 368, 30.04.2021

Öz

Demokrat Parti DP içinde siyaset yapan Remzi Oğuz Arık, Cezmi Türk gibi kişiler kendi partilerinin otoriter yapıya büründüğü iddiasıyla partiden ayrılarak Türkiye Köylü Partisi çatısı altında köy siyasetine yeni bir çehre kazandırmak adına harekete geçtiler. Partinin kurucu kadrosu köy/köycülüğü merkeze alan anlayıştan ziyade taşradan olaya bakan bir yol geliştirmek için partiyi kurduklarını belirtmekteydiler.Bu düşünce çerçevesinde Doğu Anadolu’da teşkilatlanmaya başladı. Muş, Van, Elazığ, Malatya ve Ağrı teşkilatlanmanın başında gelmekteydi. Ağrı Köylü Partisi Teşkilatı 22 Ağustos 1955 tarihinde DP’de siyaset yapan Fettah Aktan başkanlığında kuruldu. Ağrı Merkez teşkilatlanması çalışmalarını tamamladıktan sonra ilçe ve köylerde örgütlenmeye başladı. Teşkilatlanmada önde gelen ve başarılı olan ilçelerin başında Diyadin ve Taşlıçay gelmekteydi. Türkiye Köylü Partisi’nin Ağrı’daki en büyük başarısı Diyadin’de belediye seçimleri kazanmasına karşın iktidar partisinin itirazları sonucu seçimler iptal edildi. Partinin Ağrı’da karşılaştığı en büyük problem sadece köylülerin teşkilatın içerisinde yer aldığı algısıydı. 1957 Seçimleri öncesi partiden ciddi sayıda üye istifa ederek DP saflarına katıldı. Parti, Ağrı’da siyasi bir başarı gösterememesine karşın muhalefetin iktidar karşısında tavrını anlamamız açısından önemli bir rol üstlendi.

Kaynakça

  • Türkiye Köylü Partisi Elazığ Teşkilat Beyannamesi, İstanbul: Türkiye Basımevi, Türkiye Köylü Partisi Gaye-Prensipler Tüzük Program Beyanname, İstanbul: Türkiye Basımevi, 1953.
  • Ağrı
  • Akşam
  • Cumhuriyet
  • Demokrat Ağrı
  • Dünya
  • Hürriyet
  • Karaköse
  • Son Saat
  • Son Telgraf
  • Şark Ekspresi
  • Teşkilat Gazetesi
  • Ulus Yayla
  • Yeni Sabah
  • Vatan
  • AHMAD, Feroz-Bedia Turgay Ahmad, Türkiye’de Çok Partili Politikanın Açıklamalı Kronolojisi, İstanbul: Bilgi Yayınevi, 1976.
  • AĞAOĞLU, Samet, Siyasi Günlük-Demokrat Parti’nin Kuruluşu, Haz. Cemil Koçak, İstanbul: İletişim Yayınları, 1992.
  • ALBAYRAK, Mustafa, Türk Siyasi Tarihinde Demokrat Parti(1946-1960), Ankara: Phoenix Yayınevi, 2004.
  • ATLI, Cengiz, “1946-1950 Yıllarında Ağrı'da Siyasi Hayat”, Kafkasya Üniversiteler
  • Birliği Uluslararası Ağrı Sosyal Bilimler Kongresi, Ağrı: 2003, 714-725.
  • BAYAR, Celal, “Demokrat Parti Milletin Hürriyet Aşkından Doğmuştur.” Demokrat Ağrı, 18 Ekim 1957.
  • KABASAKAL, Mehmet, Türkiye’de Siyasal Parti Örgütlenmesi 1908-1960, İstanbul: Tekin Yayınevi, 1991.
  • KARPAT, Kemal , Türk Demokrasi Tarihi, İstanbul: Afa Yayınları, 1996.
  • “Köylü Partisi Dün Resmen Teşekkül Etti”, Cumhuriyet, 17 Mayıs 1952.
  • “Köylü Partisinde Seçimler”, Cumhuriyet, 20 Mayıs 1952.
  • PERİN, Cevdet, “Türkiye Köylü Partisi” Hafta, 6 (149), 1 Ağustos 1952, s.21.
  • PINAR, Mehmet “Ağrı’da (Karaköse) Demokrat Parti Teşkilatlanması”, Kafkas Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 2013, s.185-206.
  • PINAR, Mehmet, “Çok Partili Dönemde Doğu Anadolu’da Seçimlere Bir Örnek Ağrı (Karaköse) Seçimleri (1946-1960)”, Turkish Studies, Volume 9/1, Winter 2014, s.439-460.
  • PINAR, Mehmet, Hadi Gel Köyümüze Geri Dönelim Anadoluculuk ve Köycülük Bağlamında Türkiye Köylü Partisi (1952-1958), İstanbul: Libra Kitap, 2020.
  • ŞİŞİK, Hakan, Türkiye Köylü Partisi (1952-1958), Yüksek Lisans Tezi Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019.
  • TUNAYA, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasi Partiler I, İletişim Yayınları, İstanbul TUNCER, Erol, 1957 Seçimleri, Ankara: TESAV, 2012.
  • YAŞAR, Beril, “Demokrat Parti’de Parti İçi Demokrasi (1946-1960)”, Tarih Okulu Dergisi, 18, s.503-541.

Organization of Agrı Turkey Peasant Party 1952-1958

Yıl 2021, Sayı: 26, 348 - 368, 30.04.2021

Öz

Democratic Party DP Remzi Oguz Arik engaged in politics, Cezmi Turk persons like the left the party for allegedly shut down authoritarian structure of their parties to Turkey Peasant Party village politics under the umbrella acted in order to give a new face. The founding staff of the party stated that they established the party in order to develop a road that looks at the situation from the provinces rather than the understanding that puts the village / peasantry in the center. Within the framework of this thought, it started to be organized in Eastern Anatolia. Muş, Van, Elazığ, Malatya and Ağrı were at the top of the organization. The Ağrı Peasant Party Organization was established on 22 August 1955 under the leadership of Fettah Aktan, who was a politician in DP. After completing the works of Ağrı Central organization, it started to get organized in districts and villages. Diyadin and Taşlıçay were the leading and successful districts in organizing. Turkey Peasants Party ruling party contested the results of the municipal elections in Diyadin Despite winning the biggest success in pain elections were canceled. The biggest problem the party faced in Ağrı was the perception that only the villagers were in the organization. Before the 1957 elections, a significant number of members from the party resigned and joined DP ranks. Although the party did not show any political success in Ağrı, it played an important role in understanding the opposition's attitude towards the government.

Kaynakça

  • Türkiye Köylü Partisi Elazığ Teşkilat Beyannamesi, İstanbul: Türkiye Basımevi, Türkiye Köylü Partisi Gaye-Prensipler Tüzük Program Beyanname, İstanbul: Türkiye Basımevi, 1953.
  • Ağrı
  • Akşam
  • Cumhuriyet
  • Demokrat Ağrı
  • Dünya
  • Hürriyet
  • Karaköse
  • Son Saat
  • Son Telgraf
  • Şark Ekspresi
  • Teşkilat Gazetesi
  • Ulus Yayla
  • Yeni Sabah
  • Vatan
  • AHMAD, Feroz-Bedia Turgay Ahmad, Türkiye’de Çok Partili Politikanın Açıklamalı Kronolojisi, İstanbul: Bilgi Yayınevi, 1976.
  • AĞAOĞLU, Samet, Siyasi Günlük-Demokrat Parti’nin Kuruluşu, Haz. Cemil Koçak, İstanbul: İletişim Yayınları, 1992.
  • ALBAYRAK, Mustafa, Türk Siyasi Tarihinde Demokrat Parti(1946-1960), Ankara: Phoenix Yayınevi, 2004.
  • ATLI, Cengiz, “1946-1950 Yıllarında Ağrı'da Siyasi Hayat”, Kafkasya Üniversiteler
  • Birliği Uluslararası Ağrı Sosyal Bilimler Kongresi, Ağrı: 2003, 714-725.
  • BAYAR, Celal, “Demokrat Parti Milletin Hürriyet Aşkından Doğmuştur.” Demokrat Ağrı, 18 Ekim 1957.
  • KABASAKAL, Mehmet, Türkiye’de Siyasal Parti Örgütlenmesi 1908-1960, İstanbul: Tekin Yayınevi, 1991.
  • KARPAT, Kemal , Türk Demokrasi Tarihi, İstanbul: Afa Yayınları, 1996.
  • “Köylü Partisi Dün Resmen Teşekkül Etti”, Cumhuriyet, 17 Mayıs 1952.
  • “Köylü Partisinde Seçimler”, Cumhuriyet, 20 Mayıs 1952.
  • PERİN, Cevdet, “Türkiye Köylü Partisi” Hafta, 6 (149), 1 Ağustos 1952, s.21.
  • PINAR, Mehmet “Ağrı’da (Karaköse) Demokrat Parti Teşkilatlanması”, Kafkas Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 2013, s.185-206.
  • PINAR, Mehmet, “Çok Partili Dönemde Doğu Anadolu’da Seçimlere Bir Örnek Ağrı (Karaköse) Seçimleri (1946-1960)”, Turkish Studies, Volume 9/1, Winter 2014, s.439-460.
  • PINAR, Mehmet, Hadi Gel Köyümüze Geri Dönelim Anadoluculuk ve Köycülük Bağlamında Türkiye Köylü Partisi (1952-1958), İstanbul: Libra Kitap, 2020.
  • ŞİŞİK, Hakan, Türkiye Köylü Partisi (1952-1958), Yüksek Lisans Tezi Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019.
  • TUNAYA, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasi Partiler I, İletişim Yayınları, İstanbul TUNCER, Erol, 1957 Seçimleri, Ankara: TESAV, 2012.
  • YAŞAR, Beril, “Demokrat Parti’de Parti İçi Demokrasi (1946-1960)”, Tarih Okulu Dergisi, 18, s.503-541.
Toplam 32 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Mehmet Pınar Bu kişi benim

Özlem Karapınar

Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Sayı: 26

Kaynak Göster

APA Pınar, M., & Karapınar, Ö. (2021). Türkiye Köylü Partisi’nin Ağrı Teşkilatlanması 1952-1958. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(26), 348-368.