Annelerin Duygu Sosyalleştirme Davranışları ile Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Kardeş Davranışları Arasındaki İlişki

Yıl 2022, Sayı: 31, 119 - 147, 29.10.2022

Zeynep Kishalı , Gülümser Gültekin Akduman , Merve Şepitci Sarıbaş

https://doi.org/10.54600/igdirsosbilder.1124756

Cited By: 1

Öz

Araştırmada, annelerin duygu sosyalleştirme davranışları ile çocuklarının kardeş davranışları arasındaki ilişkinin ve annelerin duygu sosyalleştirme davranışlarını etkileyen değişkenlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma grubunu, 213 anne ve çocuk oluşturmuştur. Veriler; “Kişisel Bilgi Formu”, “Çocukların Olumsuz Duygularıyla Baş Etme Ölçeği” ve “Schaeffer Kardeş Davranışı Değerlendirme Ölçeği”yle toplanmıştır. Verilerin analizinde, Mann Whitney-U Testi, Kruskal Wallis-H Testi ve Spearman korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda annelerin duygu sosyalleştirme davranışlarının, çocuklarının doğum sıralarına göre anlamlı düzeyde farklılaştığı; çocuklarının yaşlarına, cinsiyetlerine, kardeş sayılarına, aile durumuna, kendilerinin yaş ve öğrenim durumlarına göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı görülmüştür. Annelerin, destekleyici olmayan duygu sosyalleştirme davranışlarını ilk ve son sırada doğan çocuklara kıyasla ikiz çocuklara karşı daha çok kullandıkları görülmüştür. Bulgular, annelerin destekleyici olmayan tepkileri arttıkça çocuklarının kardeşlerine karşı uzak durma-çekinme ve fiziksel saldırganlık davranışlarının arttığını; annelerin destekleyici tepkilerinin arttıkça çocuklarının kardeşlerine karşı birliktelik-ilgili olma ve empati davranışlarının arttığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Anne-çocuk, duygu sosyalleştirme davranışları, kardeş ilişkileri

Kaynakça

• Ahmetoğlu, E. ve Aral, N. (2008). Schaeffer Kardeş Davranışı Değerlendirme Ölçeğinin Türkçe uyarlaması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16 (2), 379-388. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/49100/626549
• Aksoy, A. B. ve Yıldırım Berçin, G. (2008). Farklı engel grubundan engelli kardeşe sahip çocukların kardeş ilişkileri ile kardeşlerini kabullenmeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8 (3), 751-779. https://app.trdizin.gov.tr/publication/paper/detail/T0RrM05UWTI
• Altan Aytun, Ö., Yagmurlu, B. ve Yavuz, H. M. (2013). Turkish mothers’ coping with children’s negative emotions: A brief report. Journal of Child And Family Studies, 22 (3), 437-443. https://doi.org/10.1007/s10826-012-9597-x
• Atay, Z. S. (2009). Annelerde duygulanım ve erken çocukluk dönemindeki duygu sosyalizasyonu. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Boğaziçi Üniversitesi.
• Ayyıldız, T. (2005). Zonguldak il merkezinde 0-6 yaş çocuğu olan annelerin çocuk yetiştirme tutumları. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karaelmas Üniversitesi.
• Aznar, A. and Tenenbaum, H. R. (2015). Gender and age differences in parent-child emotion talk. British Journal of Developmental Psychology, 33 (1), 148-155. https://doi.org/10.1111/bjdp.12069
• Berlin, L. J. and Cassidy, J. (2003). Mothers’ self reported control for their preschhol children’s emotional expressiveness: A longitidunal study of associations with infant-mother attachment and children’s emotion regulation. Social Development, 12 (4), 477-495. https://doi.org/10.1111/1467-9507.00244
• Blandon, A. Y. (2015). Mothers’ and fathers’ responses to children’s negative emotions: Family and physiological correlates. Family Relations, 64 (3), 431-445. https://doi.org/10.1111/fare.12125
• Buist, K. L., Deković, M. and Prinzie, P. (2013). Sibling relationship quality and psychopathology of children and adolescents: A meta-analysis. Clinical Psychology Review, 33 (1), 97-106. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2012.10.007
• Bursal, M. (2019). SPSS ile temel veri analizleri. (2. Baskı). Anı Yayıncılık.
• Büyükbiçer, E. (2019). Okul öncesi dönem çocukların duygusal zeka düzeyleri ile annelerinin duygu sosyalleştirme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Örnekleme yöntemleri. http://w3.balikesir.edu.tr/~msackes/wp/wp-content/uploads/2012/03/BAY-Final-Konulari.pdf
• Caffaro, J. V. and Caffaro, A. (2005). Treating sibling abuse families. Aggression and Violent Behaviour, 10 (5), 604-623. https://doi.org/10.1016/j.avb.2004.12.001
• Cassano, M., Perry Parrish, C. and Zeman, J. (2007). Influence of gender on parental socialization of children’s sadness regulation. Social Development, 16 (2), 210-231. https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.2007.00381.x
• Ceylan, Ö. (2017). Anne baba tutumları ile çocuğun sosyalleşme süreci arasındaki ilişki: Okul öncesi örneği. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• Chen, F. M., Lin, H. S. and Li, C.H. (2011). The role of emotion in parent-child relationships: Children’s emotionality, maternal meta-emotion, and children’s attachment security. Journal of Child and Family Studies, 21, 403-410. https://doi.org/10.1007/s10826- 011-9491-y
• Chen, X., Liu, M. and Li, D. (2000). Parental warmth, control and indulgence and their relations to adjustment in Chinese children: A longitiduanl study. Journal of Family Pschology, 14 (3), 401-419. https://doi.org/10.1037/0893-3200.14.3.401
• Cole, P. M., Martin, S. E. and Dennis, T. A. (2004). Emotion regulation as a scientific construct: Methodological challenges and directions for child development research. Child Development, 75 (2), 317-333. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.2004.00673.x
• Cox, M. J. and Paley, B. (1997). Families as systems. Annual Review Of Psychology, 48(1), 243-267. https://doi.org/10.1146/annurev.psych.48.1.243
• Çorapçı, F., Aksan, N. ve Yağmurlu, B. (2012). Socialization of Turkish children’s emotions: Do different emotions elicit different responses? Global Studies of Childhood, 2, 106-116. https://doi.org/10.2304/gsch.2012.2.2.106
• Davidov, M. and Grusec, J. E. (2006). Untangling the links of parental responsiveness to distress and warmth to child outcomes. Child Development, 77 (1), 44-58. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.2006.00855.x
• Denham, A. S. (2007). Dealing with feelings: How children negotiate the worlds of emotions and social relationships. Cognition, Brain, Behavior, 11 (1), 1-48.
• Denham, S. A. and Brown, C. (2010). “Plays nice with others”: Social–emotional learning and academic success. Early Education and Development, 21 (5), 652-680. https://doi.org/10.1080/10409289.2010.497450
• Denham, S. A. and Burton, R. (2003). Social and emotional prevention and intervention programming for preschoolers. Kluwer Academic/Plenum.
• Denham, S. A., Bassett, H. H. and Wyatt, T. (2007). The socialization of emotional competence. In J. E. Grusec and P. D. Hastings (Ed.), Handbook of socialization: Theory and research (pp. 614-637). Guilford Press.
• Eisenberg, N., Cumberland, A. and Spinrad, T. L. (1998). Parental socialization of emotion. Psychological Inquiry, 9 (4), 241-273. https://doi.org/10.1207/s15327965pli0904_1
• Eisenberg, N., Losoya, S., Fabes, R. A., Guthrie, I. K., Reiser, M., Murphy, B., Shepard, S. A., Poulin, R. and Padgett, S. J. (2001). Parental socialization of children's dysregulated expression of emotion and externalizing problems. Journal of Family Psychology, 15 (2), 183-205. https://doi.org/10.1037/0893-3200.15.2.183
• Erginoğlu, E. S. (2015). Kardeş ilişkileri, anne-baba tutumu, davranış ve uyum problemlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Erkman, F. and Rohner, R. P. (2006). Youths? Perceptions of corporal punishment, parental acceptance, and psychological adjustment in a Turkish metropolis. Cross-Cultural Research: The Journal of Comparative Social Science, 40 (3), 250-267. https://doi.org/10.1177/1069397106287924
• Ersay, E. (2014). Parental socialization of emotion: How mothers respond to their children’s emotions in Turkey. The International Journal of Emotional Education, 6 (1), 33-46.
• Fabes, R. A., Eisenberg, N. and Bernzweig, J. (1990). Coping with Children’s Negative Emotions Scale (CCNES): Description and scoring. [Unpublished manuscript]. Arizona State University.
• Fabes, R. A., Poulin, R. E., Eisenberg, N. and Madden Derdich (2002). The Coping with Children’s Negative Emotions Scale (CCNES): Psychometric properties and relations with children’s emotional competence. Marriage and Family Review, 34 (3-4), 285-310. https://doi.org/10.1300/J002v34n03_05
• Fauber, R., Forehand, R., Thomas, A. M. and Wierson, M. (1990). A mediational model of the impact of marital conflict on adolescent adjustment in ıntact and divorced families: The role of disrupted parenting. Child Development, 61 (4), 1112-1123. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.1990.tb02845.x
• Garner, P. W., Dansmore, J. C. and Southam Gerrow, M. (2007). Mother-child conversations about emotions: Linkages to child aggression and prosocial behavior. Social Development, 17 (2), 259-277. https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.2007.00424.x
• Garside, R. and Klimes Dougan, B. (2002). Socialization of discrete negative emotions: Gender differences and links with psychological distress. Sex Roles, 47, 115-128. https://www.academia.edu/18524445/Socialization_of_discrete_negative_emotions_Gender_differences_and_links_with_psychological_distress
• Gottman, J. M., Katz, L. F. and Hooven, C. (1996). Parental meta-emotion philosophy and the emotional life of families: Theoretical models and preliminary data. Journal of Family Psychology, 10 (3), 243-268. https://doi.org/10.1037/0893-3200.10.3.243
• Grych, J. H., Fincham, F. D., Jouriles, E. N. and McDonald, R. (2000). Interparental conflict and child adjustment: Testing the mediational role of appraisals in the cognitive-contextual framework. Child Development, 71 (6), 1648-1661. https://doi.org/10.1111/1467-8624.00255
• Güven, E. ve Erden, G. (2013). Duygu sosyalleştirme bağlamında bir derleme. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 20 (2), 119-130. https://app.trdizin.gov.tr/makale/TVRZNE5EYzVPUT09/duygu-sosyallestirme-baglaminda-bir-derleme
• Güven, E. ve Erden, G. (2017). Duygu sosyalleştirmenin çocuklarda gözlenen davranış sorunlarına katkısı. Türk Psikoloji Dergisi, 32 (79), 18-35. https://www.psikolog.org.tr/tr/yayinlar/dergiler/1031828/tpd1300443320170000m000015.pdf
• Hardy, M. S. (2001). Physical aggression and sexual behaviour among siblings: A retrospective study. Journal of Family Violence, 16 (3), 255-268. https://doi.org/10.1023/A:1011186215874
• Hasçuhadar, B. (2015). Okul öncesi dönemdeki çocuklarda ebeveynlik davranışları, duygu sosyalleştirme, hazzı geciktirme, sosyal yeterlilik ve yaratıcılık arasındaki ilişkiler. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Havighurst, S. S., Wilson, K. R., Harley, A. E. and Prior, M. R. (2009). Tuning in to kids: An emotion-focused parenting program-initial findings from a community trial. Journal of Community Psychology, 37 (8), 1008-1023. https://doi.org/10.1002/Jcop.20345
• Hoff, E., Laursen, B. and Tardif, T. (2002). Socioeconomic status and parenting. In M. H. Bornstein (Ed.), Handbook of parenting Volume 2: Biology and ecology of parenting (pp. 231-252). Erlbaum.
• İlhan İyi, T. ve Esen Çoban, A. (2019). Ebeveynlerin duygu sosyalleştirme stratejileri ile çocukların davranış problemleri arasındaki ilişki. Başkent Unıversıty Journal of Educatıon, 6 (2), 155-166. http://buje.baskent.edu.tr/index.php/buje/article/view/187/134
• İlhan, T. (2017). Ebeveynlerin duygu sosyalleştirme stratejileri ile çocukların sosyal yetkinlik düzeyleri arasındaki ilişki. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• İlhan Ildız, G. ve Seven, S. (2018). Bazı değişkenlere göre 6 yaş çocuklarının bağlanma ve ebeveynlerinin duygu sosyalleştirme davranışlarının değerlendirilmesi. VIII. Uluslararası Eğitimde Araştırmalar Kongresi, Manisa, Türkiye.
• Jouriles, E., Murphy, C. M., Farris, A. M., Smith, D. A., Richters, J. and Waters, E. (1991). Marital adjustment, parental disagreements about child rearing, and behavior problems in boys: Increasing the specificity of the marital assessment. Child Development, 62 (6), 1424-1433. https://doi.org/10.1111/J.1467-8624.1991.TB01615.X
• Karasar, N. (2022). Bilimsel araştirma yöntemi. (37. Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık. Kaya Bican, E. ve Sarıtaş Atalar, D. (2017). Ana babaların duygu sosyalleştirme uygulamaları ve erken çocukluk döneminde duygusal ve sosyal gelişim. DTCF Dergisi, 57 (2) 1365-1388. http://dtcfdergisi.ankara.edu.tr/index.php/dtcf/article/view/2044/3706
• Kılıç, Ş. (2012). 48-72 aylık çocukların duyguları anlama becerisi ve annelerin duyguları sosyalleştirme davranışları arasındaki ilişki. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Kılıç, Ş. (2014). Ebeveyn duygu sosyalleştirme davranışlarının açıklayıcı bir bağlam içinde daha iyi anlaşılması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10 (2), 511-521. https://dergipark.org.tr/en/pub/eku/issue/5460/74037
• Kızılalp, C. (2018). Kardeşi otizmli olan ve olmayan çocukların kardeş ilişkileri, benlik saygıları ve stresle başa çıkma yolları. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Maltepe Üniversitesi.
• Klimes Dougan, B., Brand A. E., Zahn Waxler C., Usher B., Hastings, P. D., Kendziora, K. and Gardside, R. B. (2007). Parental emotion socialization in adolescence: Differences in sex, age and problem status. Social Development, 16 (2), 326-342. https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.2007.00387.x
• Köse, Z. (2019). Ebeveynlerin duygu sosyalleştirme becerileri ile okul öncesi çocukların duygu düzenleme ve sosyal yetkinlik becerileri arasındaki ilişki. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Kramer, L. (2014). Learning emotional understanding and emotion regulation through sibling ınteraction. Early Education and Development, 25 (2), 160-184. https://doi.org/10.1080/10409289.2014.838824
• Kuczynski, L. and Lollis, S. (2003). Four foundations for a dynamic model of parenting. In J. R. M. Gerris (Ed.), Dynamics of parenting (pp. 445-462). Garant.
• Kuzu, B. (2019). Ebeveynlerin öz yeterlilik algılarıyla duygu sosyalleştirme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Aydın Üniversitesi.
• Limnili, P. (2014). Gruplarda kardeş dinamikleri. N. Keskinöz Bilen (Ed.), Kardeşi anla(t)mak (1. Baskı, s. 75-86) içinde. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Lugo Candelas, C. I. (2012). Culture and the emotion socialization of preschoolers. [Unpublished Masters Thesis]. University of Massachusetts Amherst.
• Lunkenheimer, E. S., Shields, A. M. and Cortina, K. S. (2007). Parental emotion coaching and dismissing in family interaction. Social Development, 16 (2), 232-248. https://doi.org/10.1111/j.14679507.2007.00382.x
• Malatesta, C. and Haviland, J. M. (1982). Learning display rules: The socialization of emotion expression in infancy. Child Development, 53 (4), 991-1003. https://doi.org/10.2307/1129139
• Martin, R. M. and Green, J. A. (2005) The use of emotion explanations by mothers: Relation to preschoolers’ gender and understanding of emotions. Social Development, 14 (2), 229-249. https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.2005.00300.x
• McElwain, N., Halberstadt, A. and Volling, B. (2007) Mother and father-reported reactions to children’s negative emotions: Relations to young children’s emotional understanding and friendship quality. Child Development, 78 (5), 1407-1425. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.2007.01074.x
• McHale, S. M., Sloan, J. and Simeonsson, R. J. (1986). Sibling relationships of children with autistic, mentally retarded and nonhandicapped brothers and sisters. Journal of Autism and Developmental Disorder, 16 (4), 399-413. https://doi.org/10.1007/BF01531707
• Memet, N. (2010). Ebeveynlerin çocuklarına ilişkin sosyalleştirme hedeflerinin, kültürel değer yönelimleri ve eğitim düzeyleri ile çocuğun cinsiyeti ve doğum sırası açılarından incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Mertler, C. A. and Vannatta, R. A. (2005). Advanced and multivariate statistical methods: Practical application and interpretation. (3rd Edition). Pyrczak Publishing.
• Miller, A. L., Volling, B. L. and McElwain, N. L. (2000). Sibling jealousy in a triadic context with mothers and fathers. Social Development, 9 (4), 433-456. https://doi.org/10.1111/1467-9507.00137
• Miller, R. L. (2014). Parent emotion socialization and treatment outcomes for children with oppositional defiant disorder: The mediating role of emotion regulation. [Unpublished masters’ thesis]. Virginia Polytechnic Institute and State University.
• Mirabile, S. P., Scaramella, L. V., Sohr Preston, S. L. and Robison, S. D. (2009). Mothers’ socialization of emotion regulation: The moderating role of children’s negative emotional reactivity. Child & Youth Care Forum, 38 (1), 19-37. https://doi.org/10.1007/s10566-008-9063-5
• Morris, A. S., Silk, J. S., Steinberg, L., Myers, S. S. and Robinson, L. R. (2007). The role of the family context in the development of emotion regulation. Social development, 16 (2), 361-388. https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.2007.00389.x
• Mutlu, Ö. (2020). Okul öncesi çocukların duygu düzenleme stratejileri ile anne babaların duygu sosyalleştirme yaklaşımları arasındaki ilişki. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Maltepe Üniversitesi.
• Newland, R. and Crnic, K. (2011). Mother-child affect and emotion socialization processes across the late preschool period: Predictions of emerging behaviour problems. Infant and Child Development, 20 (6), 371-388. https://doi.org/10.1002/icd.729
• Noller, P. (2005). Sibling relationships in adolescence: Learning and growing together. Personal Relationships, 12 (1), 1-12. https://doi.org/10.1111/j.1350-4126.2005.00099.x
• O’Neil Woods, S. E. (2012). Links among maternal emotion socialization, and children's emotional competence and social behaviour. [Unpublished doctoral dissertation]. University of Windsor.
• Özer, H. (2020). Kaynaştırma öğrencilerinin sosyal beceri düzeyleri ile kardeş ilişkilerinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Özkan, H. K. (2015). Annelerin duygu sosyalleştirme davranışları ile çocukların benlik algısı ve sosyal problem çözme becerilerinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Öztürk, M. O. ve Uluşahin, A. (2020). Ruh sağlığı ve bozuklukları. (16. Baskı). Nobel Tıp Kitapevleri.
• Pala, Ş. (2020) Annelerin duygu sosyalleştirme davranışları ile çocukların duyguları anlama becerisi arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Peksaygılı, M. ve Güre, A. (2008). Eşler arasındaki çatışma ile erken ergenlik dönemindeki çocukların uyum davranışları: Algılanan çatışmanın aracı ve düzenleyici rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 23 (61), 43-58. https://www.psikolog.org.tr/tr/yayinlar/dergiler/1031828/tpd1300443320080000m000136.pdf
• Perez Rivera, M. B. and Dunsmore, J. C. (2011). Mothers’ acculturation and beliefs about emotions, mother-child emotion discourse, and children’s emotion understanding in Latino families. Early Education and Development, 22 (2), 324-354. https://doi.org/10.1080/10409281003702000
• Ramsden, S. R. and Hubbard, J.A. (2002). Family expressiveness andparental emotional coaching: Their role in children’s emotion regulation and aggression. Journal of Abnormal Child Psychology, 30 (6), 657-667. https://doi.org/10.1023/A:1020819915881
• Recepov, R. (2000). Algılanan ana-baba davranışları (kültürlerarası bir karşılaştırma). [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Rodop, Ş. (2015). Çocuklarda kardeş ilişki kalitesi, uyum problemi, çatışma algısı ve ebeveyn kabul-reddi arasındaki ilişkilerin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Saarni, C., Campos, J. J., Camras, L. A. and Witherington, D. (2006). Emotional development: Action, communication and social understanding. In W. Damon and N. Eisenberg (Ed.), Handbook of child psychology: vol 3. social, emotional, and personality development (6th Edition, pp. 226-299). Wiley.
• Sailor, D. H. (2003). Supporting children in their home, school and community. (1st Edition). Pearson Press.
• Sakız, E. (2011). Evlilik çatışması ve çocuk uyum problemleri arasındaki ilişkide duygusal güvenliğin ve anne kabul-red algısının aracı etkisinin incelenmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Scrimgeour, M. B., Davis, E. L. and Buss, K. A. (2016). You get what you get and you don’t throw a fit!: Emotion socialization and child physiology jointly predict early prosocial development. Developmental psychology, 52 (1), 102-116. https://doi.org/10.1037/dev0000071
• Seçer, Z. (2017). Sosyal olarak yetkin okul öncesi çocukların duygu düzenlemeleri ile annelerinin duygu sosyalleştirme davranışları arasındaki ilişkiler. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25 (4), 1435-1452. https://dergipark.org.tr/en/pub/kefdergi/issue/30766/332488
• Seçer, Z. ve Karabulut, N. (2016). Anne-babaların duygusal sosyalleştirme davranışları ile okul öncesi çocukların sosyal becerilerinin analizi. Eğitim ve Bilim, 41 (185), 147-165. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2016.4378
• Sherman, A. M., Lansford, J. E. and Volling, B. L. (2006). Sibling relationships and best friendships in young adulthood: Warmth, conflict, and well‐being. Personal Relationships, 13 (2), 151-165. https://doi.org/10.1111/j.1475-6811.2006.00110.x
• Shewark, E. A. and Blandon, A. Y. (2015). Mothers' and fathers' emotion socialization and children's emotion regulation: A within‐family model. Social Development, 24, 266-284. https://doi.org/10.1111/sode.12095
• Sınanmış, N. ve Kolburan, Ş. G. (2019). Kardeşi otizmli olan ve olmayan ergenlerin kardeş ilişkileri ve sosyal kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. Aydın Sağlık Dergisi, 5 (1), 13-50. https://dergipark.org.tr/en/pub/asder/issue/45815/578318
• Sille, A. (2016). Annenin duygusal sosyalizasyonu ile 48-72 aylık çocukların duygu düzenleme becerisi arasındaki ilişki. [Yayımlanmamış yüksek lisans tez]. Maltepe Üniversitesi.
• Sperling, J. (2012). Emotion socialization in the home. [Unpublished doctoral dissertation]. Universıty Of California.
• Stocker, C. M., Burwell, R. A. and Briggs, M. L. (2002). Sibling conflict in middle childhood predicts children's adjustment in early adolescence. Journal of Family Psychology, 16 (1), 50-57. https://doi.org/10.1037/0893-3200.16.1.50
• Stocker, C. M., Lanthier, R. P. and Furman, W. (1997). Sibling relationships in early adulthood. Journal of Family Psychology, 11 (2), 210-221. https://doi.org/10.1037/0893-3200.11.2.210
• Updegraff J.A., Grant N. and Marshall,G.N. (2005). Predictors of perceived growth following direct exposure to community violence. Journal of Social and Clinical Psychology, 24 (4), 538-560. https://doi.org/10.1521/jscp.2005.24.4.538
• van der Pol, L. D., Groeneveld, M. G., van Berkel, S. R., Endendijk, J. J., HallersHaalboom, E. T., Bakermans Kranenburg, M. J. and Mesman, J. (2015). Fathers’ and mothers’ emotion talk with their girls and boys from toddlerhood to preschool age. Emotion, 15 (6), 854-864. https://doi.org/10.1037/emo0000085
• Whiteman, S. D., Mchale, S. M. and Crouter, A. C. (2007). Competing processes of sibling influence: Observational learning and sibling deidentification. Social Development, 16 (4), 642-661. https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.2007.00409.x
• Yağmurlu, B. ve Altan, Ö. (2010). Maternal socialization and child temperament as predictors of emotion regulation in Turkish preschoolers. Infant and Child Development, 19 (3), 275-296. https://doi.org/10.1002/icd.646
• Yaremych, H. E. and Volling, B. L. (2020). Sibling relationships and mothers’ and fathers’ emotion socialization practices: A within-family perspective. Early Child Development and Care, 190 (2), 195-209. https://doi.org/10.1080/03004430.2018.1461095
• Yeh, H. C. and Lempers, J. D. (2004). Perceived siblings relationship and adolescent development. Journal of Youth and Adolescence, 33 (2), 133-147. https://doi.org/10.1023/B:JOYO.0000013425.86424.0f
• Yılmaz, A. (2021). Algılanan ebeveyn tutumu ile kişilik arasındaki ilişkide çocukluk dönemi kardeş ilişkisinin düzenleyici rolü. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi.
• Yiğen, E. (2005). Zonguldak il merkezinde yuvaya giden 3-6 yaş grubu çocuklarda kardeş kıskançlığının değerlendirilmesi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Zonguldak Kara Elmas Üniversitesi.
• Zaman, W. and Fivush, R. (2013). Gender differences in elaborative parent–child emotion and play narratives. Sex Roles: A Journal of Research, 68 (9-10), 591-604. https://doi.org/10.1007/s11199-013-0270-7
• Zeman, J., Perry Parish, C. and Cassona, M. (2010). Parent-child discussions of anger and ssadness: The importance of parent and child gender during middle childhood. In A. Kennedy Root and S. Denham (Ed.), The role of gender in the socialization of emotion: Key concepts and critical issues. New directions for child and adolescent development (pp. 65-83). JosseyBass.