Türk ve Mülteci Öğrencilerin Birlikte Yaşam Deneyimi, Bir Arada Yaşama Hukuku ve Eğitim

Yıl 2022, Sayı: 31, 350 - 368, 29.10.2022

Aybiçe Tosun , Ayşe Yorulmaz , Fatma Hazar

https://doi.org/10.54600/igdirsosbilder.1131235

Cited By: 1

Öz

Günümüzde özellikle göçler yoluyla toplumların sosyal ve kültürel özelliklerinde çeşitli değişimler meydana gelmektedir. Yeni oluşan bu çokkültürlü toplumlar sosyal yaşamı, kültürü, ekonomiyi, politikayı ve en nihayetinde eğitim-öğretim faaliyetlerini etkilemektedir. Farklı kültürlerin bir arada bulunması kültür aktarımı için bir fırsat olabildiği gibi kültür çatışmalarına sebep olacak zemini de hazırlamaktadır.
Son yıllarda mülteci göçüne ev sahipliği yapan ülkelerde mülteciler ve yerel halk arasında uzlaşı ve barış kültürünün oluşması için çalışmalar yapmak bir gereklilik haline gelmiştir. Uzlaşı ve barış kültürünün oluşması; farklı kültürlerin bir arada yaşamaları sonrası oluşan sorun alanlarını tespit etmek, kültürler arasındaki ortaklıkları ve farklılıkları tanımak ve ötekini saygı ve hoşgörüyle kabul etmek gibi bazı temel aşamalardan oluşmaktadır. Bu temel aşamalar ile ilgili farkındalık yaratmak ise öncelikle eğitim alanının görevidir.
Çalışmanın amacı mültecilerin ev sahibi topluluğa entegrasyonuna dönük engellerin tespitinin ötesinde çokkültürlü bir ortamda birlikte yaşamın zorlayıcı ve destekleyici tecrübelerini anlamak ve değerlendirmek olarak ifade edilebilir. Bu amaçla lise düzeyinde eğitim alan mülteci ve Türk öğrencilerden oluşan 14 kişilik bir grup belirlenmiş ve odak grup görüşmelerle veriler toplanmıştır. Araştırma sonucunda öğrenciler arasında sorunlara işaret eden deneyimlerin yanında uyuma işaret eden deneyimlerin de var olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Çokkültürlü Eğitim, Mülteci Eğitimi, Toplumsal Uyum, Uzlaşı Kültürü

Destekleyen Kurum

Bu çalışma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından 201918004 nolu proje kapsamında desteklenmiştir.

Proje Numarası

201918004

Teşekkür

Proje için yürütülen eğitim faaliyetlerine ev sahipliği yapan Sarar Kız Anadolu İmam-Hatip Lisesi öğretmen ve öğrencilerine, özellikle Rehber Öğretmen Elçin Sumru ŞAHİN ve etkinliklere katılım sağlayan 11. sınıf öğrencilerine müteşekkiriz. Bu çalışma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmiştir. Birime destekleri için teşekkür ederiz.

Coexistence Experience of Turkish and Refugee Students, Law of Coexistence and Education

Öz

Social and cultural aspect of societies got changed because of the migration. This new multicultural societies have a huge effect on social life, culture, economics, politics and education. Living together with different cultures can be considered as an opportunity and it also create a basis for conflicts as well.
It is a necessity to study on building consensus and peace culture between refugees and locals in the countries that hosting refugees. Building consensus and peace culture consists of different stages like; determining the problematic areas of living together, recognizing similarities and differences between cultures, accepting the other with respect and tolerance. Education has very important responsibility to create an awareness about these steps.
This research aims to find solutions that refugees and citizens of host countries face about living together. For this purpose, a group of 14 immigrant and Turkish students studying at high school level was determined and the data were collected with focus group interviews. As a result of the research, it was seen that there were experiences pointing to harmony as well as experiences pointing to problems among students.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Multicultural Education, Refugee Education, Social Harmony, Culture of Consensus

Proje Numarası

201918004

Kaynakça

• Armthor, R. F. ve Roxas, K. (2016). Multicultural Education and Newcomer Youth: Re- Imagining a More Inclusive Vision for Immigrant and Refugee Students. Educational Studies A Journal of the American Educational Studies Association, 52 (2), 155-176. https://doi.org/10.1080/00131946.2016.1142992
• Apak, H. ve Acar, M. C. (2020). Suriyeli Mülteci Ergenlerin Yaşadıkları Gelişimsel Sorunların Bazı Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi. İnsan ve Toplum, 10 (2), 65-94. http://dx.doi.org/10.12658/M0333
• Arslan, Ü. ve Ergül, M. (2022). “Mülteci Öğrencilerin Eğitiminlerinde Yaşadıkları Sorunlar: Öğretmenlerin Perspektifinden Bir Delphi Çalışması”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 54 (1), 1-31. https://doi.org/10.9779/pauefd.820780
• Aslan, A. (2020). Suriyeli Öğrencilerin İkincil Sosyalleşmeleri Bağlamında Okulun İşlevleri: Çarşamba İlçesi Örneği. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi 8 (1), 42-58.
• Aydın, M. Ş. (2002). Barış/Uzlaşma Kültürü ve Din Eğitimi. Avrupa Birliğine Giriş Sürecinde Türkiye'de Din Eğitimi ve Sorunları Sempozyumu, Adapazarı, Türkiye.
• Baltacı, A., Coşkun, M. K. ve Ceylan, İ. (2019). İmam Hatip Liselerindeki Suriyeli Öğrencilerin Din Eğitimi Sorunları: Çözüme Yönelik Nitel Bir Analiz. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 60 (2), 307-336. https://doi.org/10.33227/auifd.559156
• Baysa, H. (2016). İslam Hukukundaki Himaye Geleneği Muvacehesinde Mültecilik Sistemi. İlahiyat Akademi, 3 (4), 37-47.
• Bozkurt, N. (1995). Eman. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (C.11, ss.77-79). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Creswell, J. W. (2016). Araştırma Deseni: Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. (2. Baskı). (S. B. Demir, Çev.). Eğiten Kitap.
• Cülha, A. ve Demirtaş, H. (2020). Dezavantajlı Bir Grup Olarak Geçici Koruma Statüsündeki Öğrencilerin Eğitim Öğretim Hizmetlerinden Yararlanmak Durumları. Harran Maarif Dergisi, 5 (2), 46-75. https://doi.org/10.22596/2020.0502.46.75
• Çelik, Ö. Y. ve Kodan, H. (2020). Experiences of Primary School Teachers Regarding to Teaching Turkish to Students Who are not Native Turkish Speakers: A Phenomenology. International Journal of Progressive Education, 16 (6), 215-230. https://doi.org/10.29329/ijpe.2020.280.13
• Demir, R. (2019). İmam Hatip Lisesinde Öğrenim Gören Suriyeli Öğrencilerin Egitim Sorunları: Kilis Örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (44), 280-306.
• Duruel, M. (2016). Suriyeli Sığınmacıların Eğitim Sorunu. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30 (5), 1399-1414.
• Düzgün, Ş. A. (2015). Bir Arada Yaşamanın Ahlaki ve Felsefî Temelleri. Kelâm Araştırmaları Dergisi, 13 (2), 583-592.
• ERG. (2018). Bir Arada Yaşamı ve Geleceği Kapsayıcı Eğitimle İnşa Etmek. Eğitimde Reform Girişimi. https://indd.adobe.com/view/6066c857-843a-4d49-b7e9-77f635a950cf adresinden 20.03.2022 tarihinde alınmıştır.
• Günlü, A., Sağlam, A., Gürat, C. ve Uz Baş, A. (2020). Okul Psikolojik Danışmanlarının Mülteci Öğrencilere Yönelik Sundukları Hizmetlerin Değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 55, 168-205. https://doi.org/10.21764/maeuefd.592977
• Hathaway, J. C. (2021). The Rights of Refugees Under International Law. ( 2. Baskı). Cambridge University Press.
• Maley, W. (2022). Mülteci Nedir?. (1. Baskı). (K. Akbaş, Çev.). GAV Perspektif Yayınları.
• Mâverdi, Ebu’l-Huseyin el-Basri. (2006). el-Ahkâmu’s-Sultaniyye. (Ahmed Câd, thk.). Dâru’l-Hadis.
• MEB. (2018). İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi Dersi Öğretim Programı. MEB.
• MEB. (2013). Demokrasi ve İnsan Hakları Dersi Öğretim Programı. MEB.
• MEB. (2021). Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü Nisan Ayı Raporu. Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü. http://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_03/18104635_Mart_internet_bulteni_.pdf adresinden 15.03.2022 tarihinde alınmıştır.
• Moosung, L. ve Yun-Kyung, C. (2018). Multicultural Education for 'Cultivating Humanity'. Multicultural Education Review, 10 (2), 73-74. https://doi.org/10.1080/2005615X.2018.1462927
• Nieto, S. (2017). Re-Imagining Multicultural Education: New Visions, New Possibilities. Multicultural Education Review, 9 (1), 1-10. http://dx.doi.org/10.1080/2005615X.2016.1276671
• Obondo, M. (2016). Educating the old and newcomers: Perspectives of teachers on teaching in multicultural schools in Sweden. Multicultural Education Rewiev, 8 (3), 176-194. https://doi.org/10.1080/2005615X.2016.1184021
• Önkal, A. (1998). Hicret. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (C.17, ss.462-466). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Özdemir, M. (2013). Endülüs Müslümanları Kültür ve Medeniyet. Diyanet Vakfı Yayınları.
• Özdemir, M. (2017). Endülüs Müslümanları Siyasi Tarih. Diyanet Vakfı Yayınları.
• Palaz, T., Çepni, O. ve Kılcan, B. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Mülteci Öğrencilere Yönelik Düşüncelerinin ve Tutumlarının Belirlenmesi. Turkish Studies, 14 (3), 1661-1684. http://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.22631
• Sarıer, Y. (2020). Türkiye'de Mülteci Öğrencilerin Eğitimi Üzerine Bir Meta-Sentez Çalışması: Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 3 (1), 80-111.
• Timm, M. (2016). The Integration of Refugees into the German Education System: A Stance for Cultural Pluralism and Multicultural Education. EJournal of Educational Policy, 1-7.
• Topaloğlu, B. ve Çam Aktaş, B. (2022). Refugee Students through the Perspective of School Psychological Counselors. E-International Journal of Education Research, 13 (1), 69-84. https://doi.org/10.19160/e-ijer.1032079
• Türk, F., Kaçmaz, T., Türnüklü, A. ve Tercan, M. (2018). Okul Psikolojik Danışmanlarının Penceresinden Türk ve Suriyeli İlkokul Öğrencilerinin Gruplararası Empati Deneyimlerinin İncelenmesi. Elemantary Education Online, 17 (2), 786-811. http://dx.doi.org/10.17051/ilkonline.2018.419304
• Tüzün, I. (2017). Türkiye'de Mülteci Çocukların Eğitim Hakkını ve Karşılıklı Uyumu Destekleyen Yaklaşımlar, Politikalar ve Uygulamalar. (1. Baskı). European Liberal Forum.
• UNHRC. (2022). Birleşmiş Milletler Mültecilik Yüksek Komiserliği. Turkey Fact Sheet. https://www.unhcr.org/tr/wp-content/uploads/sites/14/2022/03/Bi-annual-fact-sheet-2022-02-Turkey-ENG-Final-210322_TR_PI.pdf adresinden 14.03.2022 tarihinde alınmıştır.
• Yıldırım, M. (2012). Mecelle’nin Küllî Kâideleri. (3. Baskı). İzmir İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.