Determining the Factors Affecting the Export Performance of the 81 Large Companies Operating in Bursa: Balanced Panel Data Approach

Yıl 2023, Sayı: 33, 1 - 14, 31.05.2023

Mehmet Çınar

https://doi.org/10.54600/igdirsosbilder.1124947

Cited By: 1

Öz

The diversity and size of export for countries are important for many reasons. Exports, which have an impact on economies both directly and indirectly, allow companies to grow and increase their competitiveness. Increasing the competitiveness of the companies by increasing their market shares means that the countries are strengthened in the international arena. The aim of the study is to determine the factors affecting the export performance of the first 81 Large Industrial Enterprises operating in Bursa and to reveal which factor is more important in exports. The data of 81 companies (exports, number of employees, net sales) and the dollar rate for the period 2006-2019 were used in the study. As a result of the regression model estimated with the panel data econometrics approach; It has been determined that both the company’s data and the exchange rate variable have a positive and significant effect on the exports of the firms. The determination of the individual dimensional model as the appropriate model in the study shows that the directly unobservable effects specific to the firms are important in the exports of the firms. In the study, it was concluded that the most important effect on the export performance of firms is the dollar exchange rate. In other words, the change in the exchange rate is more effective on exports than the change in firm-specific variables. As a result, an increase in the dollar exchange rate by 1%, raises firms' average exports by about 4%.

Anahtar Kelimeler

Export, Exchange rate, Random effects model, PCSE, Bursa

Bursa’da Faaliyet Gösteren 81 Büyük Firmanın İhracat Performansı Üzerinde Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesi: Dengeli Panel Veri Yaklaşımı

Öz

Ülkeler açısından ihracat çeşitliliği ve büyüklüğü birçok sebeple önem taşımaktadır. Gerek doğrudan gerekse dolaylı bir şekilde ekonomiler üzerinde etkisi olan ihracat, firmaların büyümesi ve rekabet güçlerinin artmasına olanak sağlamaktadır. Firmaların pazar paylarını büyüterek rekabet güçlerini artırması, ülkelerin de uluslararası arenada güçlenmesi anlamına gelmektedir. Çalışmanın amacı, Bursa’da faaliyet gösteren ilk 81 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun ihracat performansını etkileyen faktörlerin neler olduğunu belirlemek ve hangi faktörün ihracat üzerinde daha önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktır. Çalışmada 2006-2019 dönemi için 81 firmanın verileri (ihracat, çalışan sayısı, net satışlar) ve dolar kuru kullanılmıştır. Panel veri ekonometrisi yaklaşımıyla tahmin edilen regresyon modeli sonucunda; gerek işletme verilerinin gerekse kur değişkeninin firmaların ihracatı üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Çalışmada birim boyutlu modelin uygun model olarak belirlenmesi, firmalara özgü doğrudan gözlenemeyen etkilerin firmaların ihracatları üzerinde önemli olduğunu göstermektedir. Çalışmada, firmaların ihracat performansı üzerinde en önemli etkinin dolar kuru olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Diğer bir ifadeyle, kurdaki değişim ihracatı firmaya özgü değişkenlerden daha fazla etkilemektedir. Sonuçta, dolar kurundaki %1’lik artış firmaların ortalama ihracatını yaklaşık %4 artırmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İhracat, Döviz kuru, Rassal etkiler modeli, PCSE, Bursa

Kaynakça

• Akalin, G. ve Uzgören, E. (2016). Reel döviz kuru hareketlerinin firma performansına etkisi: türk firmaları üzerine ampirik bir çalışma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 449-469.
• Atabay, İ. (2004). İhracat performansını etkileyen faktörler: zeytinyağı sektöründe bir araştırma”. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(12), 1744.
• Beck, N. and Katz, J. N. (1995). What to do (and not to do) with time series cross section data. The American Political Science Review, 89, 3, 634-647.
• Breusch, T. and Pagan, A. (1980). The lagrange multiplier test and its application to model specification in econometrics. Review of Economic Studies, 47, 239-253.
• Cheunga, Y. W. and Senguptab, R. (2013). Impact of exchange rate movements on exports: an analysis of indian non-financial sector firms. Journal of International Money and Finance, 39, 231-245.
• Christensen, C. H., Rocha, A. and. Gertner, R. K. (1987). An empirical investigation of the factors influencing exporting success of brazilian firms. Journal of International Business Studies, 18(3), 61-77.
• Çavuşgil. S. T. and Zou, S. (1994). Marketing strategy-performance relationship: an investigation of the empirical link in export market venture. Journal of Marketing, 58, 1-21.
• Çınar, M. (2021). Panel veri ekonometrisi: stata ve eviews uygulamalı. Ekin Yayınevi.
• Danışman, A. ve Sökmen, A. G. (2007). Girişimci özellikleri ve firma niteliklerinin ihracat performansına etkisi: kobi’ler üzerinde bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 213-230.
• Dholakia, R. H. and Kapur, D. (2004). Determinants of export performance of indian firms a strategic perspective. IIMA Working Papers, No. 1840.
• Düzgün, R ve Taşçı, H. M. (2014). Türk işletmelerinin ihracat performansını belirleyen faktörler: iso-500 üzerine bir uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 7-24.
• Fung, L., and Liu, J.-T. (2009). The impact of real exchange rate movements on firm performance: a case study of taiwanese manufacturing firms. Japan and the World Economy, 21(1), 85-96.
• Hausman, J. A. (1978). Specification tests in econometrics. Econometrica, 46, 1251-1271.
• Kızıl, C. (2012). Sektörel reel döviz kurunun firma performansına etkisi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Koçak, S. (2006). Döviz kurundaki değişikliklerin ekonomik etkileri. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Mutluay, A. H. ve Turaboğlu, T. T. (2013). Döviz kuru değişimlerinin firma performansına etkileri: türkiye örneği. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 7(1), 5978.
• Nagahisarchoghaei, M., Nagahi, M., and Soleimani, N. (2018). Impact of exchange rate movements on indian firm performance. International Journal of Finance and Accounting, 7(4), 108-121.
• Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. Cambridge University Working Papers in Economics, No. 0435.
• Pesaran, M. H. (2007). A Simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22, 265-312.
• Sunal, S. (2003). 500 büyük sanayi kuruluşunun panel veri yöntemiyle analizi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Torlak, Ö., Kula, V. ve Özdemir, Ş. (2007). Türk işletmelerinin ihracat performansı belirleyicileri. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 103-114.
• Yaşar, E. ve Küpcü, O. (2020). Reel döviz kurunun firmaların ihracat performansına etkisi: farklı sektörlerdeki firmalar üzerine ampirik bir inceleme. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 6(3), 67-78.
• Zou, S. ve Simona, S. (1998). The determinants of export performance: a review of the empirical literature between 1987 and 1997. International Marketing Review, 15(5), 333-356.