Concept of Crown Prince in The Assyrian Political Life

Yıl 2024, Sayı: 35, 270 - 297, 31.01.2024

Rabia Mamatoğlu Okay Pekşen

https://doi.org/10.54600/igdirsosbilder.1388487

Öz

Assyrians had a monarchical structure in which a king, who came to power through inheritance from a specific family, held absolute authority. At times, this form of governance manifested as a theocratic monarchy, where every political action found its legitimacy on religious grounds. Regarding succession, it is evident that practices were carried out with divine approval and request as guiding principles. The heir in question could be any of the king's natural children, but children born to kings from their second wives or slaves could not ascend to the throne through conventional means. Periodically, kings appointed their children as administrators in various cities, including Babylon, to gain experience in state affairs. The permanence of the designated heir's position and their ascension to the throne upon the king's death were not guaranteed.Additionally, historical records reveal instances where kings changed the crown prince for various reasons. These changes might be attributed to the inadequacy of the crown prince or could result from the influence of queens, as the mother of the chosen crown prince held a significant position within the Assyrian hierarchy. In this study, which is based on cuneiform texts and modern works, the objective is to comprehensively examine the role of the heir apparent in the Assyrian state system, providing insights through periodic examples. Additionally, it seeks to unveil the complex relationships between heirs, kings, queens, and other princes.

Anahtar Kelimeler

Assyrians, Succession, Crown Prince, mār šarri, bit-reduti

Asurluların Siyasal Yaşamında Veliahtlık Anlayışı

Öz

Asurlular, yönetimsel açıdan belli bir aileden kalıt yolu ile başa gelen bir kralın tüm gücü elinde bulundurduğu monarşik bir yapılanmaya sahipti. Bazı dönemlerde bu yönetim anlayışı teokratik monarşi biçiminde de kendisini göstermekteydi. Siyasal yaşamda gerçekleştirilen her faaliyetin dini bir gerekçeyle meşruiyetinin sağlanması bir gelenekti. Veliahtlık açısından bakıldığında ise yine tanrısal bir onay ve istek çerçevesinde uygulamalarda bulunulduğu görülmektedir. Söz konusu veliaht kralın asli çocuklarından herhangi biri olabilmekteydi. Kralların ikincil eşlerinden ya da köle/cariye kadınlardan doğan çocuklarının normal yollarla tahta çıkması mümkün değildi. Krallar çocuklarını devlet işlerine dair deneyim kazanabilmeleri amacıyla zaman zaman Babil de dâhil olmak üzere farklı kentlere yönetici olarak atamaktaydılar. Belirlenen veliahtın bu makamı sürekli surette elde tutması ve kral öldüğünde tahta çıkması mutlak değildi. Zira krallar tarafından belirlenmiş olan veliahtın bazı dönemlerde çeşitli gerekçelerle yine krallar tarafından değiştirilmiş olduğu da görülmektedir. Bu değişiklikler veliaht prensin yetersiz görülmesinden kaynaklanabileceği gibi kraliçelerin etkisi neticesinde de olabilmekteydi. Çünkü veliaht seçilen prensin annesi Asur hiyerarşisinde önemli bir pozisyona yükselmekteydi. Çivi yazılı metinler ve modern eserlerden hareketle oluşturulan bu çalışmada, Asur devlet sisteminde görülen veliahtlık makamının her yönüyle ele alınması ve dönemsel örneklerle açıklanması; veliahtlar ile krallar, kraliçeler ve diğer prensler arasındaki ilişkinin ortaya koyulması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Asurlular, Veraset, Veliahtlık, mār šarri, bīt rēdūti

Kaynakça

• Barnett, R. D. (2008). Urartu. J. Boardman, I.E.S. Edwards, N.G. L. Hammond, E. Sollberger (Eds.), The Prehistory Of The Balkans; And The Middle East And The Aegean World, Tenth To Eighth Centuries B.C. (The Cambridge Ancient History) (2nd Edition, p. 314-371) in. Cambridge University Press.
• Bart, S. E. S. (1874). Jewish History And Politics In The Times Of Sargon And Sennacherib (2nd Edition). Palala Press.
• Black, J. and Green, A. (2004). Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia (4th Edition). The British Museum Press.
• Brinkman, J. D. (2008). Babylonia In The Shadow Of Assyria (747-626 B.C.). J. Boardman, I.E.S. Edwards, N.G.L. Hammond, E. Sollberger, C. B. F. Walker (Eds.), The Assyrian And Babylonian Empires And Other States Of The Near East, From the Eighth To The Sixth Centuries B.C. (The Cambridge Ancient History) (2nd Edition, p. 1-70) in. Cambridge University Press.
• Coşkun, İ. (2020). Yeni Asur Kraliçe Aynaları. Z. Gölen and S. Özer (Ed.), İnsani ve Sosyal Bilimlerde Güncel Araştırmalar (1st Edition, p. 1-13) in. Ivpe.
• Coşkun, İ. (2022a). Yeni Asur Kralı Esarhaddon’un Kaygı Bozuklukları. Van İnsani ve Sosyal Bilimler Dergisi, (4), p. 58-73. https://dergipark.org.tr/tr/pub/visbid/issue/74420/1194390
• Coşkun, İ. (2022b). Asur Veliahtlık Antlaşmaları . R. İnan and M. F. Sansar (Eds.), Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma, Metodoloji ve Değerlendirme (1st Edition, p. 33-44) in. Livre De Lyon,
• Çetin, Y. (2019). Mezopotamya ve İran Mitolojisinde Tanrı Anlayışı. [Unpublished MA Thesis]. Necmettin Erbakan University.
• Dezső, T. (2012). The Assyrian Army, Vol. 1, The Structure of the Neo-Assyrian Army (1st Edition). Eötvös University Press.
• Donbaz, V. (1990). “Two Neo-Assyrian Stelae in the Antakya and Kahramanmaras Museums”. ARRIM 8, p. 5–24. Duymuş Florioti, H. H. (2015). Çivi Yazılı Metinler ve Arkeolojik Kaynaklar Işığında Asur İmparatorluk Dönemi Kraliçeleri (1st Edition). Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Elayi, J. (2023). Asurlular Antik Çağ’ın İlk İmparatorluğu (1st Edition). (A. Sarı, Trans.). Kronik Kitap.
• Erten, E. (2018). Antik Yazarlarda Bir Assur Kraliçesi: Semiramis. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, (16), p. 45-95. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iukad/issue/36807/419255
• Frahm, E. (1997). Einleitung In Die Sennacherib-Inschriften, (Archiv für Orientforschung) (1st Edition). Beiheft 26. Gökçek, L.G. (2020). Asurlular (2nd Edition). Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• Glassner, J. J. (2004). Mesopotamian Chronicles (1st Edition). Society of Biblical Literature.
• Grayson, A. K. (2008a). Assyria: Tiglath-Pileser III To Sargon II (744-705 B.C.). J. Boardman, I. E. S. Edwards, N. G. L. Hammond, E. Sollberger, C. B. F. Walker (Eds.), The Assyrian And Babylonian Empires And Other States Of The Near East, From the Eighth To The Sixth Centuries B.C. (The Cambridge Ancient History) (2nd Edition, p. 71-161) in. Cambridge University Press.
• Grayson, A. K. (2008b). Assyria: Sennacherib And Esarhaddon (704-669 B.C.). J. Boardman, I. E. S. Edwards, N. G. L. Hammond, E. Sollberger, C. B. F. Walker (Eds.), The Assyrian And Babylonian Empires And Other States Of The Near East, From The Eighth To The Sixth Centuries B.C. (The Cambridge Ancient History) (2nd Edition, p.103-141.) in. Cambridge University Press.
• Hawkins, J. D. (1995). The Political Geography of North Syria and South-East Anatolia in the Neo-Assyrian Period, M. Liverani (Ed.), The NeoAssyrian Geography (1st Edition, p. 87-101) in. Università di Roma “La Sapienza”.
• Hawkins, J.D. (2000). Corpus of Hieroglyphic Luwian Inscriptions, Vol: 1, Inscriptions of the Iron Age, Part 1: Text Introduction, Karatepe, Karkamiš, Tell Ahmar, Maraş, Malatya, Commagene (1st Edition). Walter de Gruyter GmbH & Co.
• Herodotos, (1973). Tarih (1st Edition). (M. Ökmen, Trans.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Holloway, S. W. (2002). Aššur is King! Aššur is King! Religion in the Exercise of Power in the Neo-Assyrian Empire (1nd Edition). Brill.
• Hunt, A.M.W. (2015). Palace Ware Across the Neo-Assyrian Imperial Landscape Social Value and Semiotic Meaning (1nd Edition). Brill.
• Kertai, D. (2013). The Queens of the Neo-Assyrian Empire, Altorientalische Forschungen 40(1), p. 108–124.
• Kınal, F. (1978). Khorsabad Kral Listesi Ve Kronoloji, Belleten, XLII (166) , 171-200. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ttkbelleten/issue/72205/1163765
• Kirschbaums, E. C. (2004). Asurlular (Tarih, Toplum, Kültür) (1st Edition). (A.Yarba, Trans.). İlya Yayınları. Kitab-ı Mukaddes (Tevrat/Kutsal Kitap). (2010). Yeni Yaşam Yayınları.
• Kraeling, E. G. (1933). The Death of Sennacherib. Journal of the American Oriental Society, 53 (4), p. 335-346. https://www.jstor.org/stable/594216
• Kuhrt, A. (2010). Eski Çağ’da Yakındoğu (2nd Edition). (D. Şendil, Trans.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Kwasman, T. and Parpola, S. (1991). Legal Transactions Of The Royal Court Of Nineveh Part 1, Tiglath-Pileser III. Through Esarhaddon. Helsinki University Press.
• Laessoe, J. (1963). People Of Ancient Assyria (1st Edition). ( F. S. Leigh-Browne, Trans.). Assyrian International News Agency Books Online.
• Leick, G. (2010). Historical Dictionary of Mesopotamia (2nd Edition). The Scarecrow Press.
• Melville, S. C. (2004). Neo-Assyrian Royal Women and Male Identity: Status as a Social Tool. Journal of the American Oriental Society, 124(1), p. 37-57. https://www.jstor.org/stable/4132152
• Mieroop, M. V. D. (1997). The Ancient Mesopotamian City (1nd Edition).Clarendon Press.
• Mieroop, M. V. D. (2003). Revenge Assyrian Style. Past & Present, 179, p. 1-13. https://www.jstor.org/stable/3600821
• Mieroop, M. V. D. (2007). A History Of The Ancient Near East ca 3000- 323 B.C. (1st Edition). Blacweel Publishing.
• Mutlu, S. İ. and Albayrak, Y. (2018). Harran ve Soğmatar’da Sin Kültürünün Varlığı. Karadeniz, 33, p. 134-144. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kdeniz/issue/36223/397026
• Oates, J. (2008). The Fall Of Assyria (635-609 B.C.) . J. Boardman, I. E. S. Edwards, N. G. L. Hammond, E. Sollberger, C. B. F. Walker (Eds.), The Assyrian And Babylonian Empires And Other States Of The Near East, From the Eighth To The Sixth Centuries B.C. (The Cambridge Ancient History) (2nd Edition, p. 162-193) in. Cambridge University Press.
• Oates, J. (2015). Babil (2nd Edition). (F.Çizmeli, Trans.). Arkadaş Yayınevi.
• Olmstead, A.T. (1921). Shalmaneser III And The Establishment Of The Assyrian Power. Journal Of The American Oriental Society, 41, p. 345-382. https://www.jstor.org/stable/pdf/593701.pdf
• Olmstead, A.T. (1923). History of Assyria (1st Edition). University of Chicago Press.
• Parpola, S. (1980). The Murder of Sannacherib, B. Alster (Eds.), Death in Mesopotamia, Death in Mesopotamia: Papers Read at the XXVIe Rencontre Assyriologique Internationale [Mesopotamia, 8] (1st Edition, p.171-182) in. Copenhagen Akademisk Forlag.
• Parpola, S. (1987). Neo-Assyrian Treaties From The Royal Archives of Niniveh. Journal of Cuneiform Studies, 39 (2), p. 161-189. https://www.jstor.org/stable/1359779
• Parpola, S. (1997). Assyrian Prophecies (1st Edition). Helsinki University Press.
• Parpola, S. (2003). Assyria’s Expansion in the Eighth and Seventh Centuries BCE and Its LongTerm Repercussions in the West. W. G. Dever and S.Gitin (Eds.). Symbiosis, Symbolism, and the Power of the Past: Canaan, Ancient Israel and their Neighbors from the Late Bronze Age through Roman Palaestina (1st Edition, p. 99-111) in. Winona Lake, Indiana.
• Pekşen, O. (2019). Asurluların Devlet Yönetim Anlayışında Tanrısal Etkiler. Erasmus Eğitim ve Sosyal Bilimlerde Uluslararası Akademik Çalışmalar Sempozyumu Bildirileri (1st Edition, p. 775-783) in. Asos Yayınları.
• Pekşen, O. (2021). Southern Policy Of The Neo-Assyrian State And The Elamite-Babylonian Alliance. Tarih İncelemeleri Dergisi, 36(2), p. 621-641. https://dergipark.org.tr/en/pub/egetid/issue/67350/1050208
• Porter, B. N. (1996). Politics and Public Relations Campaigns in Ancient Assyria: King Esarhaddon and Babylonia. Proceedings of the American Philosophical Society, 140(2), 164-174. https://www.jstor.org/stable/987322
• Radner, K. (2003). The Traials of Esarhaddon: The Conspiracy of 670 B.C. ISIMU, 6, p. 165-183.
• Radner, K. (2012). Between a Rock and a Hard Place: Muşaşir, Kumme, Ukku And Šubria-The Buffer States Between Assyria and Urartu. The Proceedings of the Symposium held in Munich, Munich, Germany.
• Reiner, E. (2008). First-Millennium Babylonian Literature. J. Boardman, I. E. S. Edwards, N. G. L. Hammond, E. Sollberger, C. B. F. Walker (Eds.), The Assyrian and Babylonian Empires and Other States of The Near East, From the Eighth to The Sixth Centuries B.C. (The Cambridge Ancient History) (2nd Edition, p.293-321.) in. Cambridge University Press.
• Roaf, M. (1996). Mezopotamya ve Eski Yakındoğu (1st Edition). (Z. Kılıç, Trans.). İletişim Yayınları.
• Sayce, A. H. (1895). Assyrian Its Princes, Preiests and People (6th Edition). BiblioBazaar.
• Sever, E. (2008). Asur Tarihi (3rd Edition). Kaynak Yayınları.
• Sever, H. (1987). Asur Siyasi Tarihini Ana Devreleri. AÜDTCFD, 31(1-2), p. 421-428. https://dergipark.org.tr/tr/pub/dtcfdergisi/issue/66752/1043862
• Šaškova, K. (2016). Esarhaddon’s accession to the Assyrian Throne. K. Šašková-L. Pecha- Charvát (Eds.), Shepherds of the Black-headed People: The Royal Office Vis-Â-Vis Godhead in Ancient Mesopotamia (2nd Edition, p. 147-177.) in. University of West Bohemia.
• Svärd, S. (2012). Women, Power, and Heterarchy in the Neo-Assyrian Palaces. G. Willelm (Ed.), Organization, Representation,and Symbols of Powerin the Ancient Near East (1st Edition, p. 507-518) in. Eisenbrauns.
• Svärd, S. (2015). Women and Power in Neo-Assyrian Palaces (1st Edition). Eisenbrauns.
• Topaloğlu, Y. and Uslu, S. (2020). Asur Devleti’nin Yıkılışı ve Medler. L. G. Gökçek, E. Yıldırım and O. Pekşen (Eds.), Eski Mezopotamya’nın Siyasi Tarihi (1st Edition, p. 291-320) in. Değişim Yayınları.
• Toptaş, K. (2019). Yeni Asur Belgelerinde Geçen “ina qibit (Tanrı Buyruğu) İfadesi. L. G. Gökçek, E. Yıldırım and O. Pekşen (Eds.), Mezopotamya’nın Eski Çağlarında İnanç Olgusu ve Yönetim Anlayışı (1st Edition, p. 401-420) in. Değişim Yayınları.
• Toptaş, K. and Kahya, Ö. (2019). Asurca ve Babilce Metinlerde Yemin. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 23, p. 315-330
• Toptaş, K. and Akyüz, F. (2020). Yeni Asur İmparatorluğu’nda Taht Mücadeleleri ve Darbeler. Tarih Araştırmaları Dergisi, 39(68), p. 50-88. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tariharastirmalari/issue/56953/728597
• Toptaş, K. (2021). Esarhaddon, Asur Kralı, Babil Yöneticisi, Mısır Fatihi (1st Edition). Berikan Yayınevi.
• Toptaş, K. (2023). Yeni Asur İmparatorluğu’nda Vâris/Ardıllık Evi (bīt ridûti). İ. Albayrak, L. G. Gökçek, N. Yıldırım and K. Toptaş (Eds.), Prof. Dr. Salih Çeçen’e Armağan (1st Edition, p. 373-383) in. Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• Wiseman, D. J. (1958). The Vassal Treaties of Esarhaddon. British School of Archaeology Iraq, 20(1), p. 1-99. https://www.jstor.org/stable/4199630
• Yalvaç, K. (1963). Veliaht Meselesi ve Ashurbanipal. AÜDTCFD, 21(1-2), p. 55-60. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2152750
• Yıldırm, E. (2017). Eskiçağ Mezopotamya’sında Liderler, Krallar, Kahramanlar. (1st Edition). Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Yıldırım, N. (2021). Babil Kroniklerinde Seleukos Kralları’nın Tapınak Faaliyetleri. Archivum Anatolicum (ArAn), 15(1), p. 261-277. https://dergipark.org.tr/tr/pub/aran/issue/63037/902057
• Yıldırım, N. (2018). Eski Mezopotamya’da Kadınların Diplomasideki Rolü Bağlamında Mari Kraliçesi Šibtu’nun Yazışmalarından Örnekler. Archivum Anatolicum (ArAn), 12(2), p. 201-217. https://dergipark.org.tr/tr/pub/aran/issue/43085/523063