Troll Phenomenon in New Media Focusing on the Consept of Agigator: A Study on Opposition X Accounts

Yıl 2025, Sayı: 38, 342 - 360, 20.01.2025

Yusuf Taşkıran

https://doi.org/10.54600/igdirsosbilder.1592573

Öz

The agitator, which also means provocative, can be defined as a figure who tries to influence, direct and act on them, expressing the unrest and dissatisfaction that individuals have felt. The agitators who tried to manipulate and provoke the masses have always existed in the historical process and have tried to achieve these goals with the technological tools of the period they lived in. Today, developments in digital information technologies have revealed the new concept of media by enabling individuals to move from a passive level to an active position and interact more. Due to this transformation, the traditional agitator figure has also been replaced by internet troll over time. In this context, the aim of the study is to reveal the similarities between the development of new media and new communication technologies and the agitator of troll accounts that occur on social media platforms today. The agitator selected for the analysis section of the study is the content analysis of qualified troll accounts (Ankara Kuşu, Jon Sinov, Türkiye Gerçekleri) on the X platform with the submissions they shared between 15.12.2023-15.01.2024. Following the analyzes, new forms and similarities that people who are thought to be agitators have taken over social media today have been revealed in accordance with the findings of the study.

Anahtar Kelimeler

Agitator, Manipülatör, New Media, Troll, Content Analysis.

Ajitatör Kavramı Odağında Yeni Medyada Trol Olgusu: Muhalif X Hesapları Üzerine Bir İnceleme

Öz

Kışkırtıcı anlamına da gelen ajitatör, bireylerin duyumsamış olduğu huzursuzlukları ve memnuniyetsizlikleri dile getirerek, onları etkilemeye, yönlendirmeye ve harekete geçirmeye çalışan bir figür olarak tanımlanabilir. Kitleleri manipüle etmeye ve kışkırtmaya çalışan ajitatörler, tarihsel süreç içerisinde hep var olmuşlar ve yaşadıkları dönemin teknolojik araçlarıyla bu amaçlarını gerçekleştirmeye çalışmışlardır. Günümüzde ise sayısal enformasyon teknolojilerindeki gelişmeler, bireylerin pasif bir düzeyden aktif bir konuma geçmelerine ve daha çok etkileşimde bulunmalarına imkân sağlayarak yeni medya kavramını ortaya çıkarmıştır. Bu dönüşüme bağlı olarak, geleneksel ajitatör figürünün yerini de zamanla internet trolü almıştır. Bu bağlamda çalışmanın amacını, günümüzde yeni medya ve yeni iletişim teknolojilerinin gelişimiyle sosyal medya platformlarında ortaya çıkan trol hesapların ajitatörle olan benzerliklerinin ortaya çıkarılması oluşturmaktadır. Çalışmanın analiz bölümü için seçilen ajitatör nitelikli trol hesapların (Ankara Kuşu, Jon Sinov, Türkiye Gerçekleri) X platformu üzerinden 15.12.2023-15.01.2024 tarihleri arasında paylaştıkları gönderiler içerik çözümlemesi yöntemiyle analiz edilmiştir. Yapılan analizlerin ardından ajitatör olduğu düşünülen kişilerin günümüzde sosyal medya üzerinden almış olduğu yeni biçim ve benzerlikler çalışmanın bulguları doğrultusunda ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ajitatör, Manipülatör, Yeni Medya, Trol, İçerik Analizi.

Kaynakça

• Altunay, A. (2015). “Bir Sosyalleşme Aracı Olarak Yeni Medya.” Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 9(1): 410-428.
• Aslan, M. M. (2017). “Lenin Türü Propaganda.” Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(48): 185-194.
• Aydoğan, F. ve Kırık, A. M. (2012). “Alternatif Medya Olarak Yeni Medya.” Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 18: 58-69.
• Çetin, İ. (2019). “Yeni Medyada Yükselen Ses “Katılımcı Kültür”: Survivor Örneği.” Dördüncü Kuvvet, 2(2): 150-173.
• Demirci, B. (2024). “Ajitasyon ve Siyasal Öznelliğin İnşası: Adorno’nun Faşizm Analizi Bağlamında Ümit Özdağ’ın Konuşmaları.” Alternatif Politika, 16(2): 287-326.
• Doğan, D., Çınar, Murat ve Seferoğlu, S. S. (2017). “Sosyal Medyanın Karanlık Yüzleri Trollerle İlgili Bir İnceleme.” Eğitim Teknolojileri Okumaları, 45: 887-915.
• Hepkul, A. (2002). “Bir Sosyal Bilim Araştırma Yöntemi Olarak İçerik Analizi.” Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1): 1-12.
• Jenemann, D. (2019). “Propaganda and Preservation: Missed Opportunities and Inadvertent Archives in Radio Research.” Journal of Radio & Audio Media, 26(1): 35-49.
• Karataş, Ş. ve Binark, M. B. (2016). “Yeni Medyada Yaratıcı Kültür: Troller ve Ürünleri ‘Caps’ler.” TRT Akademi, 1(2): 426-448.
• Kayaduman, A. C. (2020). “Sosyal Medya Trollerinin Motivasyonu Ve Trolleme Çeşitleri Üzerine Bir İnceleme.” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (32), 1-14.
• Kejanlıoğlu, D. Beybin. (2005). “Frankfurt Okulu’nun Eleştirel Bir Uğrağı: İletişim ve Medya.” Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Keskin, Fatih. (2014). “Politik İletişim Sözlüğü.” Ankara: İmge Kitapevi Yayınları.
• Lewis, E.T. (2023). “The American Agitator Goes Digital: Understanding The Affective Role of Agitational Aesthetics in The Online Fascist Recruitment of Youth. Review of Education, Pedagogy, and Cultural Studies, 46(3): 458-475.
• Löwenthal, Leo ve Norbert Guterman (1970). “Prophets of Deceit: A Study of the Techniques of the American Agitator.” New York: Harper Brothers.
• Mercimek, B., Dulkadir Yaman, N., Kelek, A. ve Odabaşı, H. F. (2015). “Dijital Dünyanın Yeni Gerçeği: Troller.” Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1): 67-77.
• Ölçekçi, H. (2018). “15 Temmuz Öncesi FETÖ Medyasında Psikolojik Savaş Gazeteciliği.” MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 427-454.
• Özdal, M. ve Hoveida, N. (2021). “Why is There a Growing Authoritarianism in 21th Century?: An Analysis of Neoliberal Making of New Authoritarian Leaders, Frankfurt School Revisited.” The Oracle, (15): 36–49.
• Öztürk, E., Şener, G., ve Süher, H. K. (2016). “Sosyal Medya Çağında Ürün Yerleştirme: İnstagram ve İnstabloggerlar Üzerine Bir İçerik Analizi.” Global Media Journal TR Edition, 6(12): 355-386.
• Taş, O. (2022). “Propagandanın Güncelliği: Yirminci Yüzyıl Teorisinden Dersler.” Kültür ve İletişim, 25(49): 74-101.
• Taş, T. (2019). “Otoritaryen Popülizm ve Amerikan Ajitatörünün Yeni Portresi: Nicholas J. Fuentes.” Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi. 6(1): 9-37.
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri. (2024). https://sozluk.gov.tr/trol adresinden 19.01.2024 tarihinde alınmıştır.
• Yanık, A. (2016). “Yeni Medya Nedir Ne Değildir?.” Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(45): 898-910.