AKCİĞER KANSERLİ HASTALARDA ANKSİYETE VE DEPRESYON DÜZEYLERİNDEKİ DEĞİŞİMLER

Yıl 2005, Cilt: 19 Sayı: 3, 83 - 91, 01.12.2005

Eda Güren Serpil Tekgül Semra Bilaçeroğlu Selay Arslan Pınar Çimen Naime Taşdöğen Emel Pala Özden

Öz

Bu çalışmanın amacı; akciğer kanserinin tanı ve tedavi sürecinde, hasta uyumu ve performansını bozması beklenen anksiyete ve depresyon düzeylerindeki değişimlerin incelenmesidir. Anksiyete ve depresyon düzey leri, akciğer kanseri ön tanılı hastalarda yatışta ve tanısal girişim öncesinde, akciğer kanseri kanıtlananlarda ise tedavi başlangıcından 1 ay sonra, Hastane Anksiyete Depresyon (HAD) skalası kullanılarak değerlendirildi. Yaş, Eastern Cooperative Oncology Group (ECOG) performans durumu, histolojik tip ve hastalığın evresine göre, HAD skorlarındaki değişiklikler karşılaştırıldı. 103 akciğer kanseri hastasında (yaş: 61.4±0.98) anksiyete ve depresyon sırasıyla, hastaneye yatışta %25 ve %36, tanısal girişim öncesinde %21 ve %38 ve tedaviden sonra %21 ve %42 oranında saptandı. Anksiyete ve depresyon skorları sırasıyla, yatışta 6.01±0.62 ve 6.55±0.60, tanısal girişim öncesinde 5.98±0.58 ve 6.32±0.53 ve tedaviden sonra 6.23±0.57 ve 6.79±0.50 idi. Anksiyete ve depresyon skorlarında, histolojik, hastalık evresi ve tedaviye göre önemli fark saptanmadı. 65 yaş üstü hastalarda, 65 yaş altındaki hastalara göre 2. görüşmede anksiyete, 2. ve 3. görüşmelerde depresyon varlığı istatistiksel olarak daha yüksekti. ECOG 2 olan hastalarda ECOG 1 olan hastalara kıyasla genel olarak görüşmelerde anksiyete ve depresyon varlığı daha yüksekti. Akciğer kanserinde anksiyete ve depresyon önemli oran ve düzeylerde izlenmekte olup, hastalık evresi ve önemli ölçüde de tanı ve tedavi sürecinden bağımsızdır. Depresyon ve anksiyete düzeyi performans durumu kötüleşmesi ve yaşın artışı ile birlikte artmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Akciğer kanseri, anksiyete, depresyon

CHANGES IN ANXIETY AND DEPRESSION LEVELS AT THE PATIENTS WITH LUNG CANCER

Öz

The aim of this study is to study changes in anxiety and depression levels expected to disturb patient compliance and performance during the diagnosis and the treatment of lung cancer. Levels of anxiety and depression were assessed by using Hospital Anxiety Depression (HAD) scale at admission and before diagnostic intervention in patients with presumptive lung cancer diagnosis, and also at the first month after the start of treatment in those with confirmed lung cancer. Differences in HAD scores were compared regarding age, Eastern Oncology Group (ECOG) performance status and disease stage. In 103 lung cancer patients (age: 61.4±0.98), anxiety and depression were determined, respectively, at rates of 25% and 36% at admission, 21% and 38% before diagnostic intervention, 21% and 42% after treatment. Anxiety and depression scores were, respectively, 6.01±0.62 and 6.55±0.60 at admission, 5.98±0.58 and 6.32±0.53 before diagnostic intervention and 6.23±0.57 and 6.79±0.50 after treatment. No significant difference was found in anxiety and depression scores regarding disease stage and therapy. On the second interview anxiety was seen higher at the patients with more than 65 years comparing with below 65 years, and on the second and third interviews the depression was seen higher istatistically. Generally, the presence of anxiety and depression was relatively higher at the patients with ECOG 2 than the patients with ECOG 1 on the interviews. Anxiety and depression, observed at significant rates and levels in lung cancer, are independent of disease stage and, greatly, of management course. The level of depression and anxiety arises with the deterioration of performance and the advance of aging.

Anahtar Kelimeler

Lung cancer, anxiety, depression

Kaynakça

• 1. Halilçolar H, Tatar D, Ertu¤rul G, Çakan A, Gayaf M, Kömürcüo¤lu B. Epidemiyoloji, Akkoço¤lu A, Öztürk C (ed). Akci¤er Kanseri Multidisipliner Yaklafl›m. Ankara: Toraks Derne¤i Yay›nlar›, 1999: 17–21.
• 2. Holland JC, Rowland JH. Handbook of Psychooncology: Psychological Care of the Patient with Cancer. New York: Oxford University Press, 1989.
• 3. Akif Ersoy M. Kanser Hastalar›nda Depresyon Tan›s›n›n ‹ncelenmesi, Uzmanl›k Tezi; ‹zmir, 1999.
• 4. Zabora J, Br›ntzenhofeszoc K, Curbow B, Hooker C, P›antados› S. The Prevale nce of Psychological Distress by Cancer Site. Psychooncology 2001; 10: 19-28.
• 5. Minagawa H, Uchitomi Y, Yamawaki S, Ishitani K, Psychiatric Morbidity in Terminally III Cancer Patients, A Prospective Study. American Cancer Society 1996; 78: 1131-7.
• 6. Moorey S, Greer S. The Personal Meaning of Cancer: A Cognitive Theory of Adjustment, Psychological Therapy for Patients with Cancer, McElwain T (eds), Oxford, 1989: 3-24.
• 7. Songür N, Erenci G, Özdilekcan Ç, Karfl›gil H, Akkoç Z, Depression Rates Before Diagnosis and After Treatment in Patients with Advanced Lung Cancer, Turkish Respiratory Journal, 2004; 5: (2): 73-81.
• 8. Hyodo I, Eguchi K, Takigawa N, Segawa Y, Hosokawa Y, Kamejima K, Inoue R, Psychological ‹mpact of ‹nformed Consent in Hospitalized cancer Patients, Support Care Cancer; 1999: 7: 396-9.
• 9. Uchitomi Y, Mikami I, Nagai K, Nishiwaki Y, Akechi T, Okamura H, Depressi›on After Succesful Treatment for Nonsmall Cell Lung Carcinoma, American Cancer Society, 2000: 1172-9.
• 10. Ateflçi FC, O¤uzhano¤lu KN, Baltalarl› B, Karada¤ F, Özdel O, Karagöz N, Kanser Hastalar›nda Psikiyatrik Bozukluklar ve ‹liflkili Etmenler, Türk Psikiyatri Dergisi, 2003; 14 (2): 145-152.
• 11. Hopwood P, Stephens RJ. Depression in Patients with Lung Cancer; Prevalance and Risk Factors Derived From Quality of Life Data, Journal of Clinical Oncology, 2000; 18: 893.
• 12. Cella DF, Orofiamma B, Holland JC, Silberfarb PM, Tross S, Feldstein M, Perry M, Maurer H, Comis R, Orav J. The Relationship of Psycological Distress, Extent of Disease and Performance Status in Patients with Lung Cancer. Cancer 1987; 60: 1661-7.
• 13. Akechi T, Okamura H, Nishiwaki Y, Uchitomi Y, Psychiatric Disorders and Associated and Predictive Factors in Patients with Unresectable Nonsmall Cell Lung Carcinoma. Cancer 2001; 92 (10); 2609-22.
• 14. Montazeri A, Milroy R, Hole D, McEwen J, Gillis CR, Anxiety and Depression in Patients with Lung Cancer Before and After Diagnosis: Findings from a Populat›on in Glasgow, Scotland. Epidemiol Community Health 1998; 52: 203-4.