PULMONER TROMBOEMBOLİLİ OLGULARIMIZIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2009, Cilt: 23 Sayı: 2, 59 - 65, 01.10.2009

Esin Yentürk Dilek Kanmaz Firdevs Atabey Esin Tuncay

Öz

Günümüzde ciddi sağlık sorunlarından biri olan pulmoner tromboemboli de (PTE) hızlı tanı ve tedavi ile mortalite oldukça azalmaktadır. Kliniği özgül olmayan bu hastalığın tanısında klinik, radyolojik ve laboratuvar bulgularının birlikte değerlendirilmesi gereklidir. Çalışmamızda PTE nedeni ile kliniğimizde interne edilen 65 hastanın klinik, radyolojik ve laboratuar bulguları incelendi. Tüm olgularda PA akciğer grafisi, arter kan gazları (AKG) ve D-dimer, ventilasyon perfüzyon (V/Q) sintigrafisi 61 (%93), alt ekstremite venöz Doppler ultrasonografi (USG) 39 (%60), toraks bilgisayarlı tomografisi (BT) 28 (%43) olguda bakıldı. Yaş ortalaması 51.4±14.5 (27-78) yıl olan, 65 (41 erkek, 24 kadın) hastanın semptom süresi 9.4±9.2 (1-35) gündü. En sık görülen semptom ani başlayan nefes darlığı (%92) idi. PTE için risk faktörü %83 (54/65) oranında görüldü. En sık radyolojik bulgular; lineer atalektazi %81 (53/65), diafragma elevasyonu %75 (49/65) iken, V/Q sintigrafisi %75 (46/61) yüksek, %12 (7/61) orta, %13 (8/61) düşük olasılıklı değerlendirildi. Doppler USG de; %64 (25/39) olguda akut ve subakut trombüs saptandı. Düşük ve orta olasılıklı V/Q sintigrafisi olan olguların hepsinde yüksek klinik olasılık ve yüksek D-dimer düzeyi mevcuttu. Olgularımız invazif olmayan yöntemlere dayalı algoritma ile PTE tanısı konularak tedavi edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Pulmoner tromboemboli, klinik bulgular, risk faktörleri

EVALUATION OF OUR PATIENTS WITH PULMONARY THROMBOEMBOLISM

Öz

The mortality a nd the morbidity of the pulmonary thromboembolism (PTE), which is an important health problem, decreases significantly by early diagnoses and treatment. Because its clinical signs are not so specific the diagnosis must be based on the evaluation of clinical, radiological and biochemical findings together. Clinical, radiological and biochemical findings of 65 patients, hospitalized in our clinic with the diagnosis of PTE, were recorded. Chest radiograph, arterial blood gas (ABG) analyses and D-Dimer in all cases, V/Q scintigraphy in 61 (93%) cases, lower limb venous Doopler ultrasonography (USG) in 39 (60%) cases and thorax computed tomography (CT) in 28 (43%) cases were obtained. The duration of the symptoms of the 65 cases (M/W: 41/24) aged between 27 to 78 (51.4±14.5) was 9.4±9.2 (1-35) days. The most frequent symptom was acute onset dyspnea (92%). An 54 of the 65 cases (83%) there was one or more risk factors. The most frequent radiological findings were elevation of hemidiaphragm 75% (49/65), linear atelectasis 81% (53/65). In V/P scintigraphy 75% (46/61) high, 12% (7/61) moderate and 13% (8/61) of the cases were interpreted as low risk group. There was acute or subacute venous thrombosis in 64% (25/39) of the cases detected by Doopler USG. There were high clinical suspect and high blood D-Dimer levels in all the cases who have low or moderate risk according to V/P scintigraphy. In conclusion our cases were diagnosed by an algorithm based on noninvasive procedure.

Anahtar Kelimeler

Pulmonary thromboembolism, clinic presentation, predisposing factors

Kaynakça

• 1. Metintafl S. Venöz trombüs ve pulmoner tromboemboli epidemiyolojisi. In: Metintafl M eds. Pulmoner tromboemboli. 1st eds. Eskiflehir, ADS Toraks yay›nlar› 2001; 3-15.
• 2. Arseven O. Pulmoner tromboembolide klinik ve laboratuvar bulgular›, tan› yaklafl›m› In: Metintafl M. eds. Pulmoner tromboemboli. 1st eds. Eskiflehir, ADS Toraks yay›nlar› 2001; 111-119.
• 3. Öner F, Topu Z, Çelik G, Gürkan Ö, Atasoy Ç, Küçük Ö, Aras G, Numan Numano¤lu N. Pulmoner Tromboemboli Aç›s›ndan Klinik Kuflku Düzeyi Yüksek Olgularda ‹nvazif Olmayan Yöntemlere Dayal› Algoritman›n Tan›sal De¤eri. Toraks 2004; 5: 26-31.
• 4. Hyers TM. Venous thromboembolism. State of atr. Am. J respir Crit Care Med 1999; 159: 1-14.
• 5. PIOPED investigators. The value of the ventilation/perfusion scan in acute pulmonary embolism: Results of the Prospective Investigation of Pulmonary Embolism Diagnosis (PIOPED). JAMA 1990; 263: 2753-9.
• 6. Miniati M, Pistolesi P, Marini C, Ricco G, Formichi B, Prediletto R, Allescia G, Tonelli L, Sostman HD, Giuntini C. Value of perfusion lung scan in the diagnosis of pulmonary embolism: Results of the Prospective Investigative Study of Acute Pulmonary Embolism Diagnosis (PISA-PED). Am J Respir Crit Care Med 1996; 154: 1387-93.
• 7. Ece F. Pulmoner tromboembolizm. Solunum (Özel say›: 2) 2003; 5: 265-78.
• 8. Miniati M, Prediletto R, Formichi B, et al. Accuracy of clinical assessment in the diagnosis of pulmonary embolism. Am J Respir Crit Care Med 1999; 159: 864-71.
• 9. Stein PD, Huang HI, Afzal A, et al. Incidens of acute pulmonary embolismin a general hospital: relation age,sex and race. Chest 1999; 116: 909-13.
• 10. Le Gal G, Righini M, Roy PM, Meyer G, Aujesky D, Perrier A, Bounameaux H. Differential value of risk factors and clinical signs for diagnosing pulmonary embolism according to age. J thromb Haemost. 2005; 3: 2457-64.
• 11. Kolsuz M. Venöz trombüs ve tromboemboli risk faktörleri. In: Metintafl M. eds. Pulmoner tromboemboli. 1st eds. Eskiflehir, ADS Toraks yay›nlar› 2001; 21-41.
• 12. Miniati M, Prediletto R, Formichi B, Marini C, Di Ricco G,Tonelli L, Allescia G, Pistolesi M. Accuracy of clinical assessment in the diagnosis of pulmonary embolism. Am J Respir Crit Care Med 1999; 159: 864-71.
• 13. Miniati M, Pistolesi M. Assessing the clinical probability of pulmonary embolism. Q J Nucl Med 2001; 45: 287-93.
• 14. Erbaycu AE, Tuksavul F, Uçar H, Güçlü SZ. K›rkdokuz pulmoner emboli olgusunun retrospektif de¤erlendirilmesi. ‹zmir Gö¤üs Hastanesi Dergisi 2004; 18: 113-8.
• 15. Çiftçi TU, Köktürk N, Demir N, O¤uzülgen K‹, Ekim N. Pulmoner emboli kuflkusu olan hastalarda üç farkl› klinik olas›l›k yönteminin karfl›laflt›r›lmas›. Tuberk Toraks 2005; 53: 252-8.
• 16. Wells PS, Anderson DR, Rodger M, Forgie M, Kearon C, Dreyer J, Kovacs G, Mitchell M, Lewandowski B, Kovacs MJ. Evaluation of Ddimer in the diagnosis of suspected deepvein thrombosis. N Engl J Med 2003; 349: 1225-7.
• 17. Gibson NS, Sohne M, Gerdes VE, Nijkeuter M, Buller HR.The importance of clinical probability assessment in interpreting a normal d-dimer in patients with suspected pulmonary embolism. Chest 2008; 134: 789-93.
• 18. Schoepf J, Costello P. CT angiography for diagnosis of pulmonary embolism. State of art. Radiology 2004; 230: 329-37.
• 19. Michiels JJ, Berghout A, Schroyens W, De Backer W, Hoogsteden H, Pattynama PM. The rehabilitation of clinical assessment for the diagnosis of pulmonary embolism. Semin Vasc Med 2002; 2: 345-51.
• 20. Fedulla PF, Tapson VF. The evaluation of suspected pul-monary embolism. N Engl J Med 2003; 349: 1247-56.