HASTA - HEKİM İLETİŞİMİNDEKİ EKSİKLİK VE HATALARIN ORTAYA KONMASINDA FMEA MODEL ANALİZİNİN KATKISI

Yıl 2013, Cilt: 27 Sayı: 3, 181 - 191, 01.12.2013

Pınar Bol Gülnur Gül Ahmet Emin Erbaycu

Öz

Günümüzde hasta hekim ilişkisi hasta açısından zor ve karmaşık bir durumdadır. Hasta kendi bilgi ve becerisi olmayan bir konuda vazgeçilemeyecek ertelenemeyecek gereksinimlerini karşılamak durumdadır. İhtiyacı olan hizmeti verecek olan hekim karşısında pasif bir duruma düşmektedir. Bu çalışmada, bir örnek olay üzerinden FMEA (Hata türü etki analizi) kalite geliştirme aracı kullanarak, hasta – hekim ilişkisindeki eksikliklerin ve hataların, hasta açısından varsayımsal etkilerine bakılmıştır. Hasta-hekim iletişimindeki eksiklikler, hastanın evdeki tedavi sürecine uyumunda istenmeyen durumlara yol açabildiği gibi hastanın hastaneye tekrar başvurusunu da artırabilmektedir. Hasta-hekim arasındaki iletişim eksikliğinden hasta güvenliğini tehdit eden önemli sorunlar ortaya çıkabileceği açıkça görülmektedir. Hekimin bilgi ve tecrübesi ne kadar iyi olursa olsun iletişimdeki problemler, hasta bakım kalitesini düşürmektedir. Sağlık hizmetlerinin amacı, hastanın tanı ve tedavi sürecini en az zararla ve en fazla yararla geçirmesini sağlamak ve hasta güvenliğini en üst düzeye çıkarmak ise, hasta- hekim iletişimine verilen önemin daha çok arttırılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık hizmeti, hasta hekim iletişimi, fmea, hasta güvenliği

THE ASSISTANCE OF FMEA MODEL ANALYSIS IN REVEALING FAILURES AND DEFICIENCIES OF PATIENT-PHYSICIAN COMMUNICATION

Öz

Patient-physician communication is nowadays in a difficult and confused matter. The patient has to meet his requirements those may not be cancelled or gave up in a subject that he does not have any information and artifice. So the patient is passive toward a doctor who will serve the health care needed. In the study, the hypothetical effects of errors and deficiencies in patient-physician communication were analysed using FMEA (Failure modes and effects analysis) in a sample event. It is clear that major problems which threat the patient safety may occur because of the deficiencies patient-physician communication. The problems in communication decrease the quality of patient care regardless of the doctor's knowledge and skill. If the purpose of the health services is to serve the patient with minimum impairment and maximum efficacy along the process of diagnosis and treatment and to have patient safety in high degree, the priority has to be increased for the patient-physician communication.

Anahtar Kelimeler

Health service, patient- physician communication, fmea, patient safety

Kaynakça

• 1. Koch E, Turgut T. Hasta-hekim ilişkisinin güncel sorunları ve kültürlerarası yönleri: Bir bakış. Türk Psikiyatri Dergisi 2004; 15 (1): 64-9.
• 2. Ülker H. Hasta - Hekim İletişimi, 2006 http://www.bursaonkoloji.gov.tr /onkoloji/ hastahak/ hhisakis/hasta-hekimiletisimi.pdf.
• 3. Kenny DA, Veldhuijzen W, Weijden T, Leblanc A, Lockyer J, Légaré F, Campbell C. Interpersonal perception in the context of doctor-patient relationships: a dyadic analysis of doctorpatient communication. Soc Sci Med 2010; 70 (5): 763-8.
• 4. Street RLO, Gordon H, Haidet P. “Physicians” Communication and Perceptions of Patients: Is it How They Look, How They Talk, or is it Just the Doctor?” Soc Sci Med 2007; 65 (3): 586-98.
• 5. Hampton JR, Harrison MJ, Mitchell JR, Prichard JS, Seymour C. Relative contributions of history taking, physical examination and laboratory investigation to diagnosis and management of medical out-patients. BMJ 1975; 2: 486-9.
• 6. Goldberg DP, Blackwell B. Psychiatric illness in general practice: a detailed study using a new method of case identification. Br Med J 1970; 2: 439-43.
• 7. Simpson M, Buckman R, Stewart M, Maguire P, Lipkin M, Novack D, Till J. Doctor-patient communication: The Toronto Consensus Statement. BMJ 1991; 303: 1385-7.
• 8. Coombs RH, Perell K, Ruckh JM. Primary prevention of emotional impairment in medical training. Academia Medica 1990; 65: 576-81.
• 9. Ataç A. İletişim, tıp etiği ve tıp uygulamalarında yansıması. Hacettepe Tıp Dergisi 2009; 40: 89- 95.
• 10. Oğuz Y. Klinik uygulamada hekim-hasta ilişkisi. Türkiye Klinikleri Tıbbi Etik 1995; 3 (2): 59-65.
• 11. Beck RS, Daughtridge R, Sloane PD. Physicianpatient communication in the primary care office: A systematic review. JABFP 2002; 2: 25- 38.
• 12. Özlü T. Biyo-hukuk sözleşmesi ilkeleri bağlamında hekim-hasta ilişkisi. Khuka (Kamu Hukuku Arşivi) 2006; 8: 167-8.
• 13. Çelik F. Sağlık kurumlarında iletişim; Hasta ile sağlık personeli iletişimi üzerine bir araştırma. Yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
• 14. Özçakır A, Dağdeviren N, Görpelioğlu S. İletişimin Temelleri. Aile Doktorları için Kurs Notları. Sağlık Bakanlığı. 1.Basım. Ankara, 2004.
• 15. www.fmeainfocentre.com/guides/hfmea_directi ons
• 16. www.patientsafety.gov/SafetyTopics/HFMEA/HF MEAIntro.pdf
• 17. www.fmea-fmeca.com
• 18. Chiozza ve Ponzetti (2009). www. elsmar.com/FMEA Erişim tarihi 09.01.2012
• 19. Derosier J, Stalhandske E, Bagian JP, Nudell T, Using health care failure mode and effect analysis: the VA National Center for Patient Safety's prospective risk analysis system. J Qual Improv 2002; 28 (5): 248-67.
• 20. Frist WH. Health care in the 21st century. N Engl J Med 2005; 352: 267-72.
• 21. Lipkin M, Jr. Frankel RM, Beckman BH, Charon R, Fein O. The Medical İnterview. Clinical Care,Education and research. Springer-Verlag, New York, LLC, 1995.
• 22. Özer O. Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi polikliniklerine başvuran hastalarla yapılan anket çalışması ile hasta-hekim iletişiminin incelenmesi. 2007 Uzmanlık Tezi.
• 23. Tekiner S, Ceyhun G. Sağlığa Biyopsikososyal Yaklaşım. Aile Hekimliği Dergisi 2008; 2 (1): 52-7.
• 24. Yıldırım C, Kocoğlu H, Goksu S, Gunay N, Savaş H. Patient satisfaction in a university hospital emergency department in Turkey. Acta Medica (Hradec Kralove) 2005; 48: 59-62.
• 25. Bulut H. Acil servislerde hasta ve yakınlarını bilgilendirmenin memnuniyet üzerine etkisi. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg 2006; 12 (4): 288-98.
• 26. Lussier MT, Richard C. Doctor-patient communication: Time to talk. Canadian Family Physician 2006; 52 (11): 1401-2.
• 27. Turla A, Karaaslan B, Kocakaya M, Peşken Y. Hastalara yeterince aydınlatma yapılıpyapılmadığı ve onam alınması durumunun saptanması. Turkiye Klinikleri J Foren Med 2005 2: 33-8.
• 28. Gül G, Bol P, Erbaycu AE. Sağlık hizmeti sunumunda hasta-hekim iletişiminin hasta memnuniyetine etkisi: Bir kano model analizi. İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi 2012; 26 (3): 183-94.