PULMONER TROMBO-EMBOLİ OLGULARIMIZIN RETROSPEKTİF DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2016, Cilt: 30 Sayı: 1, 15 - 21, 01.05.2016

Coşkun Doğan Sevda Şener Cömert Benan Çağlayan Şükran Mutlu Ali Fidan Nesrin Kıral

Öz

Amaç: Pulmoner trombo-emboli (PTE) sık karşılaşılan,
yüksek morbidite ve mortalitesi nedeniyle
hızlı tanı ve tedavi gerektiren bir hastalıktır. Çalış-
mamızın amacı kliniğimizde PTE tanısı konularak
tedavi edilen olguların klinik, laboratuvar ve radyolojik
bulgularını retrospektif olarak değerlendirmektir.

Gereç ve Yöntem: Ocak 2010-Aralık 2012 tarihleri
arasında kliniğimizde yatan PTE tanısı alan olguların
dosyaları retrospektif olarak incelendi. Olguların
klinik, radyolojik, laboratuar, demografik
özellikleri ile Wells ve modifiye Geneva skorları
kayıt edildi. PTE tanısı alan olgularda Wells ve
Modifiye Geneva klinik skorlarının tanı koymadaki
rolü SPSS 17.0 programı ile student-t testi kullanılarak
değerlendirildi ve birbirleri ile karşılaştırıldı.
p<0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.
Bulgular: Olgularda gözlenen en sık risk faktörü
65 yaş üzerinde olmak (%48.4), gözlenen en
sıksemptom nefes darlığı (%75), bulunan en sık
akciğer grafisi bulgusu parankim lezyonu (%66,1)
idi. Olguların 51 (%41.1)’inde hipoksemi, 69
(%55.6)'unda hipokapni - hiperkapni mevcuttu.
Olguların %62.9'una V/Q sintigrafisi ve klinik
değerlendirme ile, %37.1'ine ise bilgisayarlı toraks
anjiografisi ile tanı konulmuştu. PTE tanısındaWells skoru istatistiksel olarak anlamlı bulunurken
(p=0.03), modifiye Geneva skoru ileri derecede
anlamlı bulundu (p<0.0001).
Sonuç: Bu çalışma ile PTE tanısında radyolojik ve
laboratuar incelemelerinin yanı sıra klinik değerlendirme
skorlamalarının da önemli olduğunu
düşünmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

Modifiye Geneva, pulmoner trombo-emboli, Wells

RETROSPECTIVE EVALUATION OF PULMONARY THROMBOEMBOLISM CASES

Öz

Aim: Pulmonary thromboembolism (PTE) is a
common disease, that requires prompt diagnosis
and treatment due to the high morbidity and
mortality. The aim of this study is to evaluate
retrospectively the clinical, laboratory and
radiological findings of patients that diagnosed
and treated as PTE.
Material and methods: The files of patients
hospitalized in our clinic with the diagnosis of PTE
between January 2010-December 2012 were
retrospectively analyzed. The demographic and
clinical characteristics, risk factors, radiographic
and computed tomography angiography findings,
laboratory findings, Wells and modified Geneva
scores reported. The role of Wells and modified
Geneva clinical scores in the diagnosis of PTE was
evaluated and compared with each other by MannWhitney-U
test using the SPSS 17.0 program, p
<0.05 was considered statistically significant.
Results: The most common risk factor was older
age (>65) (48.4%) and the most common
symptom observed in our patients was dyspnea
(75.0%). Chest X-ray reveals most commonly
parenchymal lesions in 82 (66.1%) of the cases.
Fifty-one (41.1%) of patients had hypoxemia and
69 (55.6%) had hypocapnia. 62.9% of the patients
were diagnosed with V/Q scintigraphy and clinical
evaluation while 37.1% of them were diagnosed with computed tomography angiography of the
thorax. It is determined that Wells score and the
modified Geneva score were statistically significant
in the diagnosis of PTE (p = 0.03, p <0.0001).
Conclusion: We consider that clinical evaluation is
also important besides the radiological and
laboratory examinations in PTE suspected cases.
The morbidity and mortality can be reduced if PTE
is kept in mind especially in patients with risk
factors.

Anahtar Kelimeler

Modified Geneva scores, pulmonary thromboembolism, Wells

Kaynakça

• 1. Arseven O, Sevinç C, Alataş F, Ekim N, Erkan L, Fındık S ve ark. Türk Toraks Derneği Pulmoner Trombo-embolizm Tanı ve Tedavi Uzlaşı Raporu. Türk Toraks Dergisi 2009; 10(11):1-49.
• 2. Ergün P, Oran D, Erdoğan Y, Biber Ç, Çağlar A. Pulmoner trombo-emboli tanısında klinik olasılık ve noninvazif tanı yöntemleri: Retrospektif Bir Değerlendirme. Solunum Hastalıkları 2004; 15: 8-14.
• 3. Can Ç. Atipik klinik bulgular ile başvuran pulmoneremboli vakası. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2012; 26(3): 201-6.
• 4. Atikcan Ş, Atalay F, Turgut D, Ünsal E. Pulmoner Trombo-emboli: 42 olgunun retrospektif analizi. Solunum Hastalıkları 2002; 13: 87-93.
• 5. Fowkes FJ, Price JF, Fowkes FG. Incidence of diagnosed deep veinthrombosis in the general population: systematicreview. Eur J Vasc Endovasc Surg 2003; 25(1): 1-5.
• 6. Tanrıverdi Ö, Güngör N. Pulmonerembolide tanı yöntemleri: Ne, Neden ve Ne zaman? Haseki Tıp Bülteni 2008; 3: 131-5.
• 7. Dursun AB, Güven SF, Saka D, Sarıoğlu N, Şipşit T. Klinik pratikte pulmoner tromboemboliye yaklaşım. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2001; 49(4): 464-70.
• 8. Ünlüer EE, Denizbaşı A. Pulmoner emboli olgularında tedavi ve yaklaşım. Solunum Hastalıkları 2002; 13: 67-72.
• 9. Sevim T, Atac G, Ongen A, Ozmen İ, Kapaklı N, Horzum G, Tahaoğlu K.Yirmibeş Pulmoner Emboli Olgusunun Değerlendirilmesi. Solunum Hastalıkları 2001; 12: 39-4.
• 10. Torbicki A, Perrier A, Konstantinides S, Agnelli G, Galiè N, Pruszczyk P, Bengel F, Brady AJ, Ferreira D, Janssens U, Klepetko W, Mayer E, Remy-Jardin M, Bassand JP; ESC Committee for Practice Guidelines (CPG). Guidelines on the diagnosis and management of acute pulmonary embolism: theTask Force for the Diagnosisand Management of Acute Pulmonary Embolism of the European Society of Cardiology (ESC). EurHeart J 2008; 29(18): 2276-315.
• 11. Tapson VF.Acute pulmonary embolism. EurHeart J 2008; 358(10): 1037-52.
• 12. Bahloul M, Chaari A, Kallel H, Abid L, Hamida CB, Dammak H, Rekik N, Mnif J, Chelly H, Bouaziz M. Pulmonaryembolism in intensivecareunit: Predictivefactors, clinical manifestations and outcome. AnnThoracMed 2010; 5(2): 97-103.
• 13. Metintaş M. Pulmoner trombo-embolide akciğerler’de gelişen patofizyolojik değişiklikler. ed: Metintaş M. Pulmoner tromboemboli. 1.Baskı. Eskişehir. ASD toraks yayınları; 2001.s.(65-72).
• 14. Kadaklı F, Çetinkaya E, Yıldız P, Soysal F, Tekin A, Yılmaz V. Klinik olarak yüksek olasılıklı pulmoner emboli olgularında tanı. Solunum Hastalıkları 2000; 11: 140-4.
• 15. Geerts WH, Bergqvist D, Pineo GF, Heit JA, Samama CM, Lassen MR, Colwell CW; American College of Chest Physicians. Prevention of venous thromboembolism: American College of Chest Physicians Evidence-Based Clinical Practice Guidelines (8th Edition) Chest 2008; 133: 381-453.
• 16. Kızkın Ö, Hacıevliyagil SS, Günen H. Yatan hastalarda trombo emboli profilaksinin klinik önemi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2004:11(3): 155-9.
• 17. Kıral N, Cömert SŞ, Doğan C, Turan D, Saraç G, Çağlayan B. Hastanede yatan venöz tromboemboli riski taşıyan hastalarda trombo emboli profilaksisi: gereken önem veriliyormu? Solunum dergisi 2012; 14(2): 79-83.
• 18. Çildağ MB, Karaman CZ. Pulmoner tromboemboli tanısında bilgisayarlı tomografik pulmoner anjiografi obstrüksiyon indeksi ile Geneva klinik skorlamasının ilişkisi. Türk Toraks Dergisi 2009; 10 (1): 104-8.
• 19. Wicki J, Pergener TV, Junod AF, et al. Assessing clinical probability of pulmonary embolism in the emergency ward: a simplescore Arch Intern Med 2001; 161: 92-7.
• 20. Wells PS, Ginsberg JS, Anderson DR, et al. Use of a clinical model for safemanagement of patients with suspected pulmonary embolism. AnnInternMed 1998; 129: 997-1005.
• 21. Berk S, Doğan ÖT, Özşahin SL, Akkurt İ. Pulmoner tromboemboli tanısında iki farklı skorlama yönteminin karşılaştırılması. Türk Toraks Dergisi 2008; 9: 104-8.