PULMONER EMBOLİDE TANIYA DESTEK OLABİLECEK NON-İNVAZİV PARAMETRELERİN İNCELENMESİ

Yıl 2015, Cilt: 29 Sayı: 3, 119 - 125, 01.12.2015

Yasemin Saygideğer Kont Özlem Sever Emine Sevgi Burcu Oktay Arslan Hikmet Fırat Sadık Ardıç

Öz

Amaç: Acil serviste pulmoner emboli (PE) düşünülen hastalarda kullanılan klinik skorlama sistemlerinden Genova ve Wells' Skorlama sistemlerini karşılaştırmak, d-dimer/fibrinojen oranının tanıyı destekleyip desteklemediğini araştırmak ve tanıyı destekleyici ek non-invaziv bir parametre olup olmadığını incelemek. Gereç ve Yöntem: Araştırmaya D-Dimer sonucu yüksek bulunarak göğüs hastalıkları kliniğine konsulte edilen PE ön tanılı 78 hasta alındı. Hastaların yakınmaları ve PE açısından risk faktörü oluşturabilecek öyküleri sorgulandı, arteriyel kan gazı analizleri, Genova ve Wells Klinik Skorlamaları yapıldı, posteroanterior (PA) akciğer grafileri ve fizik muayene bulguları ve BKİ‘leri kaydedildi, fibrinojen ve C- reaktif protein (CRP) düzeyleri çalışıldı. Hastalar tanılarını spiral toraks bilgisayarlı tomografisi (BT) ile aldı. Bulgular: Demografik ölçütlerde PE(+) ve PE(-) gruplar arasında PE(+) grup daha yaşlı olmakla birlikte bu fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı. Cinsiyet ve sigara içimlerinde her iki grup arasında fark yoktu. BMI değerleri PE(+) grupta anlamlı yüksek bulundu. Dört hafta içinde geçirilmiş operasyon öyküsü, hormon replasmanı veya oral kontraseptif kullanımı, immobilizasyon gibi risk faktörlerinden en az birinin bulunması istatistiksel olarak anlamlı bulunmazken, Genova ve Wells Skorlamalarından Wells'in orta ve yüksek olasılıklı olarak ayırdığı hastalar PE(+) grupta anlamlı bulundu. Tek başına fibrinojen bu çalışmada gruplar arasında anlamlı bir sonuç vermezken d-dimer/fibrinojen oranı da istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı. PA akciğer grafide diafragma elevasyonu veya atelektaziden en az birinin bulunması da PE(+)'lerde anlamlı olarak bulundu. Sonuç: Wells Skorlama Sisteminin acil serviste Genova'ya göre daha yararlı olabileceği görülmektedir. PA Akciğer bulgularının PE'de yüksek prediktif değerinin olduğu ve Wells' klinik skorlama ile birlikte değerlendirildiğinde daha anlamlı sonuç alındığı görülmektedir. D-dimer/ fibrinojen oranı bu çalışmada anlamlı çıkmamakla birlikte vaka sayısının daha çok tutulacağı gelecek çalışmalarda tanıya destek olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Pulmoner Emboli, Wells Klinik Skorlama, d-dimer-fibrinojen oranı

EVALUATION OF NON- INVASIVE PARAMETERS IN PULMONARY EMBOLISM

Öz

Aim: To compare the predictive accuracy of Wells' score (WS) and Genova score (GS); to assess the ability of d-dimer/fibrinogen ratio in predicting pulmonary embolism (PE), and to evaluate additional non-invasive tools in PE. Material and Methods: Patients with suspected PE and d-dimer level >500μg/mL were included in the study. Their complaining, history, physical examination findings, electrocardiography and chest radiogram findings and body mass index (BMI) were recorded. Arterial blood analyses, Creactive protein (CRP) and fibrinogen levels were recorded. Genova and Wells' scores were established. PE was diagnosed by spiral computerized tomography (sCT). Results: Overall 78 patients were included in the study. Thirty three were PE negative (PE (-)) and 45 were PE positive (PE (+)). None of the PE (-) patients developed PE during next 3 months. PE (+) patients appeared to be older than PE (-), but there were no significant difference. Also distribution of gender and smoking were similar in both groups. BMI was significantly higher in PE (+). Having at least one of the risk factors of PE had no significant importance. WS's predictive values (at cut off point 2) were significant. Fibrinogen or CRP alone had neither negative nor positive predicting value and also ddimer/ fibrinogen ratio was not significant statistically in this study. Having any of diaphragma elevation or atelectasis were significant in predicting PE. Conclusion: WS appeared to be more useful than GS in predicting PE. PA chest radiogram findings appear to increase predictivity when used together with WS. D-dimer/ fibrinogen ratio was not useful to predict PE patients in this study

Anahtar Kelimeler

Pulmonary Embolism, Wells Scoring, d-dimer - fibrinogen ratio

Kaynakça

• 1. Arseven O, Sevinç C, Alataş F, Ekim N, Erkan L, Fındık S, Karabay Ö, Metintaş M, Müsellim B, Oğuzülgen İK, Okumuş NG, Öngen G, Şahin A. Türk Toraks Derneği Pulmoner Tromboembolizm Tanı ve Tedavi uzlaşı Raporu cep Kitabı, 2015, Mart, Aves Yayıncılık, Istanbul.
• 2. Carson JL, Kelley MA, Duff A. The clinical Course of Pulmonary Embolism. N Engl Med 1992;326:1240-5.
• 3. Carrier M. Righini M, Djurabi RK, Huisman MV, Perrier A, Wells PS, Rodger M, Wuillemin WA, Le Gal G. VIDAS D-dimer in Combination with clinical pre-test probability to rule out pulmonary embolism. A systematic review of management outcome studies. Thromb Haemost 2009;101(5):886-92.
• 4. Liu M, Cui A, Zhai ZG, Guo XJ, Li M, Teng LL, Xu LL, Wang XJ, Wang Z, Shi HZ. Incidence of Pleural Effusion in Patients with Pulmonary Embolism. Chin Med J 2015;128:1032-6.
• 5. Fındık S. Pleural effusion in pulmonary embolism. Curr Opin Pulm Med 2012; 18(4):347-45.
• 6. Söderberg M, Brohult J, Jorfeldt L, Larfars G. The use of D-dimer testing and Wells score ın patients with high probability for acute pulmonary embolism. J Eval Clin Pract 2009;15(1):129-33.
• 7. Turedi S, Gunduz A, Menteşe A, Topbaş M, Karahan SC, Yeniocak S, Turan I, Eroğlu O, Uçar U, Karaca Y, Türkmen S, Russel RM. The value of ischemia-modified albumin compared with d-dimer in the diagnosis of pulmonary embolsm. Resp Research 2008;9:49
• 8. Kucher N, Kohler HP, Dornhöfer T, Wallmann D, Lammle B. Accuracy od D-dimer/fibrinogen ratio to predict pulmonary embolism: a prospective diagnostic study. J Thromb Haemost. 2003;1(4):708-13.
• 9. Kara H, Bayır A, Değirmenci S, Kayis SA, Akıncı M, Ak A, Celik B, Dogru A, Oztürk B. D-dimer and D-Dimer/fibrinogen ratio in predicting pulmonary embolism in patients evaluated in a hospital emergency department. Acta Clın Belg 2014;69(4):240-5