İLİMİZ DİSPANSERLERİNDE TAKİP EDİLEN TÜBERKÜLOZ OLGULARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2016, Cilt: 30 Sayı: 3, 143 - 148, 01.12.2016

Tanseli Gönlügür Gülin Başol Uğur Gönlügür Burhan Kütük

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı bölgemizdeki tüberküloz olgularının sıklık ve özelliklerini saptamak ve bu şehir için ciddi bir sağlık sorunu olarak boyutlarını göstermektir. Gereç ve Yöntem: Ocak 2008 ile Aralık 2015 tarihleri arasında ilimiz Dispanserlerinde takip ve tedavi edilen tüberküloz olguları geriye dönük olarak değerlendirildi. Veriler SPSS programına yüklenerek incelendi. Bulgular: 915 olgunun 637‘si (% 70) erkekti. Yaş ortalaması (9-88 arasında) 48 ± 18 idi. 800 olgu (%88) yeni olgu idi. 62 vaka nüks, 5 olgu tedavi başarısızlığından dönen, 32 olgu dispansere nakil gelen, 2 olgu ise kronik tüberküloz idi. 664 akciğer tüberkülozu olgusunun 598 ‘inde (% 90) yayma sonucu kayıtlıydı. Olguların % 65'i yayma-pozitif idi. Yayma-negatif olan 152 olgunun 57 ‘sinde (%35) kültür sonucu kayıtlıydı. Bu 57 olgunun 48'inde (% 84) kültür pozitifti. Tanı 224 akciğer dışı tüberküloz olgusunun 82 ‘sinde (% 37) histopatolojik yöntemlerle konuldu. Tüberküloz başvuruları Aralık ve Ekim aylarında en düşük, Haziran ve Temmuz aylarında ise en yüksekti. Tedavi sonuçları % 91 kür veya tedaviyi tamamlama, % 1.3 tedaviyi terk, % 0.1 tedavi başarısızlığı, % 4.1 ölüm ve % 3.4 nakil giden şeklindeydi. Sonuç: Tüberküloz başvurularının mevsimsel özellik sergilediğini, yaz aylarında zirve yaptığını bulduk. Tüberküloz şüphesi olan tüm olgularda kültür ihmal edilmemelidir.

Anahtar Kelimeler

Tüberküloz, epidemiyoloji, mevsimler

EVALUATION OF TUBERCULOSIS CASES FOLLOWED IN DISPENSARIES OF OUR CITY

Öz

Aim: The aim of this study was to evaluate the frequency and characteristics of tuberculosis cases in our region and to illustrate its extent as a serious health problem for this city. Material and Methods: Patients with tuberculosis who were followed and treated in Dispensaries of our city were evaluated retrospectively between January 2008 and December 2015. Data were analysed using SPSS program. Results: Out of 915 patients, 637 (70%) were men. The mean age was 48 ± 18 (range 9-88). 800 patients (88%) were new cases but 62 had relapse, 5 retreated after treatment failure, 32 transferred in the dispansary, and 2 of them chronic tuberculosis. The sputum smear results were noted in 598 of 664 patients (90%). Sixty-five per cent of the patients were smear-positive. Fifty-seven (35%) out of 152 patients who had smear-negativity had performed culture test. Forty-eight of 57 patients (84%) were culture-positive. The diagnosis was made by histopathologic methods in 82 patients (37%) of 224 patients with extrapulmonary tuberculosis. Tuberculosis notifications were lowest in October and December but highest in June and July. Treatment outcomes were cured or completed (91%), defaulted (1.3%), failed (0.1%), died (4.1%), transferred out (3.4%). Conclusion: We found that tuberculosis notifications were seasonal, with peaks occurring annually during the summer. Culture should not be neglected in all suspected cases of tuberculosis.

Anahtar Kelimeler

Tuberculosis, epidemiyology, seasons

Kaynakça

• 1. Türkiye‘de Verem Savaşı 2012 raporu. T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı, Ankara, 2013, Anıl Matbaacılık Ltd. Şti.
• 2. Özkara Ş, Aktaş Z, Özkan S, Ecevit H. Türkiye’de Tüberkülozun Kontrolü İçin Başvuru Kitabı. Ankara 2003.
• 3. Yıldız T, Akyıldız L, Ateş G. Batman Verem Savaşı Dispanseri’nde 2003 yılında takip edilen tüberküloz olgularının analizi. Dicle Tıp Dergisi 2007; 34: 20-4.
• 4. Demiralay R. Isparta’da tüberkülozun bazı epidemiyolojik özelliklerindeki değişimler. Tub Toraks 2000; 48: 219-26.
• 5. Hacıevliyagil SS, Duran M, Mutlu LC, Günen H, Şenoğlu A, Evliyaoğlu E, Temiz Ş, Arıca ZK, Türk AÖ, Kızkın Ö. Malatya Verem Savaş Dispanserlerinde izlenen akciğer tüberkülozlu hastaların değerlendirilmesi. Solunum Hastalıkları 2006; 17: 177-85.
• 6. Karagöz T, Arda H, Erboran T, Kılıçaslan Z, Çağlar E, Erem AR. İstanbul dispanserleri çalış- malarının yeni akciğer tüberkülozlu olguların tanı-tedavi ve takip işlemleri açısından değerlendirilmesi. Tub Toraks 2000; 48: 128-35.
• 7. Kolsuz M, Ersoy S, Demircan N, Metintaş M, Erginel S, Uçgun İ. Eskişehir-Deliklitaş Verem Savaş Dispanserinde izlenen akciğer dışı tüberküloz olgularının değerlendirilmesi. Toraks Dergisi 2003; 4: 25-32.
• 8. Talay F, Kümbetli Ş. İstanbul Eyüp verem savaş dispanserinde tüberküloz hastalarının tedavi sonuçları ve bu sonuçları etkileyen faktörler. Toraks Dergisi 2007; 8: 31-6.
• 9. Deveci F, Muz MH, Kıraç H. Elazığ Verem Savaş Dispanseri’nde 1997 ve 1998 yıllarında izlenen 272 tüberkülozlu olgunun değerlendirilmesi. Solunum Hastalıkları 2000; 11: 188-95.
• 10. Öztop A, Ünsal İ, Çiftçi E, Çakmak R. İzmir Kahramanlar Verem Savaş Dispanseri’nde 1998 yılında kayıtlı tüberküloz hastalarının değerlendirilmesi. Solunum Hastalıkları 2003; 14: 117- 124.
• 11. Kiter G, Coşkunol İ, Alptekin S. İzmir Eşrefpaşa Verem Savaş Dispanseri’nde Ocak 1997- Haziran 1998 döneminde kayıtlı tüberkülozlu hastaların değerlendirmesi. Tub Toraks 2000; 48: 333-339.
• 12. Kılıçaslan Z. Dünyada ve Türkiye'de Tüberküloz. Ankem Dergisi 2007; 21 (Ek 2): 76-80.
• 13. Arpaz S, Keskin S, Kiter G, Sezgin N, Budin D, Algan A, Çalışır HC. Nazilli Verem Savaş Dispanseri’nde Haziran 1996-Mayıs 2000 tarihleri arasında yürütülen çalışmaların değerlendirmesi: DGT Öncesi Durum. Tub Toraks 2003; 51: 289-297.
• 14. Gümüş S. Dünyada ve Türkiye’de tüberküloz epidemiyolojisi. Turkiye Klinikleri J Pulm MedSpecial Topics 2011; 4:1-6.
• 15. Talay F, Altın S, Çetinkaya E, Kümbetli Ş. İstanbul Eyüp verem savaş dispanserindeki tüberküloz hastalarının değerlendirilmesi. Van Tıp Dergisi 2003; 10: 40-45.
• 16. Özkara Ş, Kılıçaslan Z, Öztürk F, Seymenoğlu S, Erdoğan AR, Tellioğlu C, Koşan AA, Kaya B, Koçoğlu F, Kibaroğlu E. Bölge Verileriyle Türkiye’de Tüberküloz. Toraks Dergisi 2002; 3: 178-187.
• 17. Koçakoğlu Ş, Şimşek Z, Ceylan E. 2001-2006 yılları arasında Şanlıurfa Merkez Verem Savaş Dispanserinde takip edilen tüberküloz olgularının epidemiyolojik özellikleri. Tur Toraks Der 2009; 10: 9-14.
• 18. Çiftçi F, Tozkoparan E, Bozkanat E, İlvan A, Deniz Ö, Kartaloğlu Z, Çalışkan T, Bilgiç H. Asker hastalarda tüberkülozun mevsimselliği. Solunum 2006; 8: 60-66.
• 19. Demiralay R. Tüberkülozun mevsimselliği. Tub Toraks 2000; 48: 227-231.
• 20. Koh GC, Hawthorne G, Turner AM, Kunst H, Dedicoat M. Tuberculosis incidence correlates with sunshine: an ecological 28-year time series study. PLoS One. 2013; 8: e57752.