Ibn Taymiyyah’s Method of Understanding Hadiths in the Context of Maqāṣid al-Sharīʿah

Yıl 2014, Sayı: 24, 431 - 454, 30.10.2014

Hâlid B. Mansûr Ed-durays Çevirmen: Muammer Bayraktutar

Öz

Understanding the Sunnah of the Prophet is a subject of great importance and effort. It is not correct for someone who researches and studies hadiths to suffice with compiling different chains of transmission and identifying hidden defects (ʿilal), while neglecting the meanings of the hadith texts themselves. For this reason, Aḥmad ibn Ḥanbal criticized hadith scholars who gave insufficient attention to understanding hadiths. He once stated, “It pleases me greatly when someone has deep understanding and insight in fiqh.” Similarly, his companion ʿAlī ibn al-Madīnī said, “Understanding the meaning and intent of hadiths is half of knowledge; knowing the narrators is the other half.”
Based on this reality, our research aims to emphasize the necessity of combining two important fields: hadith science and the science of fiqh, which considers the fundamental objectives of religion (maqāṣid al-sharīʿah). Furthermore, the research seeks to present a balanced model of a hadith scholar who is also a juristic authority and to clarify his methodology regarding a significant subject: the necessity of interpreting specific legal texts (naṣṣ) in light of universal principles and objectives. This, with God’s permission, is the matter we aim to explore in this study.

Anahtar Kelimeler

Ibn Taymiyyah , Maqāṣid al-Sharīʿah (Objectives of Islamic Law) , Hadith Interpretation , Legal Methodology , Fiqh

İbn Teymiyye’de Makâsıdu’ş-Şerî‘a Bağlamında Hadisleri Anlama Yöntemi

Öz

Sünnet-i nebeviyyeyi anlama, üzerinde durulması ve gayret sarfedilmesi oldukça önemli bir konudur. Hadîsleri araştıran ve öğrenen kimsenin, hadîslerin yalnız farklı sened ve tariklerini bir araya getirmeyle ve illetleriyle ilgilenmeyle yetinip, hadislerin metinlerini anlamayı ihmal etmesi doğru bir yöntem ve yaklaşım değildir. Bu nedenle Ahmed b. Hanbel muhaddisleri hadîsleri anlamaya daha az değer vermeleri nedeniyle tenkit etmektedir. Nitekim bir sözünde şöyle demektedir: “Bir kimsenin fıkıhta anlayış ve kavrayış sahibi olması beni ne kadar da sevindirir”. Yine arkadaşı Ali b. el-Medînî de: “Hadîslerin mana ve maksadını kavramak ilmin yarısı, râvîlerini bilmek de diğer yarısıdır” demiştir3. İşte bu gerçekten hareketle, araştırmamız hadîs ilmi ile dinin temel maksatlarını (makâsıdu’ş-şerîa) gözetmeye dayanan fıkıh ilmi gibi iki mühim ilmi birleştir menin gerekliliğini vurgulamayı amaçlamaktadır. Ayrıca araştırmamız hadîs ehlinin fakîh otoritelerinden birinin, mühim bir konu hakkındaki ortayolcu modelini açıklayarak paylaşmayı hedeflemektedir. O da, cüz’î şer’î nassların, küllî kaideler ve ilkeler ışığında anlaşılmasının gerekliliğidir. İşte bu araştırmada Allah’ın izniyle gerçekleşmesini arzu ettiğimiz konu budur.

Anahtar Kelimeler

İbn Teymiyye , Mekâsıdu’ş-Şerîa , Hadis Yorumlama , Hukukî Yöntem , Fıkıh