Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Effect of Financial Situation in the Worship of Sacrifice

Yıl 2022, Sayı: 39, 143 - 164, 30.06.2022

Öz

In Islam, the poor and needy people in society were not overlooked; rather, arrangements were made for their welfare. In these arrangements, those who have a solid financial status, in other words, those who are religiously wealthy, are given responsibility, while those who lack financial backing, in other words, those who are impoverished, are offered opportunities from which they can benefit. By this means, an economic equilibrium has been attempted. It is self-evident that sacrifice worship is directed towards objectives such as achieving economic balance, satisfying the needs of the impoverished, ensuring social unity etc.
For fulfilling the sacrifice worship Islamic charity (tasadduq) of the animal is not considered as enough, per se an animal having certain conditions must be slaughtered (irâkat al-dam) from obligants in the sacrifice worship. This situation is called “wujub” in Hanafiyyah school and is called “sunnah” in other sects. It is known that sacrificing worship has an important role in society although some differences among sects in terms of the Islamic jurisprudential. It can be observed that Muslims habitually regard this worship, some of them try to fulfil of sacrifice although they do not have enough money. Moreover, the responsibility of the sacrifice is not the only issue related to the financial situation of individuals for sacrificial worship. There are different arrangements regarding the financial situation of the person such as death, loss, theft, defectiveness, to be sold and the distribution of the meat of the purchased sacrificial animal. Hence, a study related to the financial situation of believers who want to perform the sacrifice is needed. For this reason, information regarding sacrificial ritual is determined from both comparative jurisprudence books and the sects own sources and it is tried to draw a conclusion.
Needles to say that, for the sacrificing ritual, having nisāb is necessary. There are some differences of opinion among the sects about the amount of property required for the fulfillment of the sacrifice. According to the Hanafiyyah school, the wealth required to be responsible for sacrificial worship is to have 200 dirham silver or 20 miskal gold, or property equivalent to these. Some responsibilities such as a year must pass from the time when the property was gained and property must be increaser did not consider as requirements, unlike the zakat. Measurement of the nisāb is determined by the Directorate of Religious Affairs as having 80.18 grams of gold, or equal money or stuff besides debt and basic necessities. When the existenceof a nisab (a measure of richness showing that zakat is obligatory) in the worship of sacrifice is investigated it is seen that certain extent wealth is necessary, as such in zakat and fitra, to fulfil the sacrifice worship for the Hanafiyya sect, however other sects have not required any measure of richness, alternatively they express that sacrfice is sunnah for those believers who can afford. Both opinions have evidences. When these two opinion to be compared it is made clear that Hanafiyyah determined some common criterias, on the contrary other sects. The absence of any criteria means that sacrifice worship is put under the initiative of believers. In my opinion it seems more reasonable to establish standards of wealth, instead of an individual choice, for worship focusing on needy.
Some opinions of canonists (fax) about the effects of the financial situation on sacrificial worship create reasonable results usually, but sometimes it could cause to some rules against poors. An animal that is bought by a believer who does not have nisab, is considered as vow (not sacrifice) might be seen as an example of this situation. In this context, if some rules are declared for worship in which poor people must be given priority, but these rules are against the poor, thus they must be reviewed. In such cases, it seems more reasonable that decretals given by faqihs as a result of jurisprudence should not consider as a religious rule (nas), instead, practices that are beneficial to society may keep fulfilling.

Kaynakça

  • Adevî, Ebü’l-Hasen Alî b. Ahmed b. Mükremillâh (Mükerrem) es-Saîdî. Hâşiyetü’l-Adevî alâ şerhi Kifâyeti’t-tâlibi’r-rabbânî. thk. Yusuf eş-Şeyh Muhammed el-Bikâî. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1994.
  • Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed b. Hanbel eş-Şeybânî el-Mervezî. Müsnedü’l-İmam Ahmed b. Hanbel. thk. Ahmed Muhammed Şakir. Kahire: Dâru’l-Hadîs, 1995.
  • Akyüz, Vecdi. “Fıkhî Açıdan Kurban”. Uluslararası Kurban Sempozyumu. 25-42. İstanbul: y.y., 2007.
  • Aynî, Ebû Muhammed (Ebü’s-Senâ) Bedrüddîn Mahmûd b. Ahmed b. Mûsâ b. Ahmed. el-Binaye Şerhu’l-Hidâye. 13 Cilt. Beyrut: Dârul-Kütübi’l-İlmiyye, 2000.
  • Bâbertî, Ekmelüddîn Muhammed b. Mahmûd b. Ahmed er-Rûmî el-Mısrî. el-İnâye şerhu’l-hidâye. b.y.: Dâru’l-Fikr, ts.
  • Bardakoğlu, Ali. “Kudret”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 24 Haziran 2021. https://islamansiklopedisi.org.tr/kudret--fikih
  • Bardakoğlu, Ali. “Kurban”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 30 Haziran 2021. https://islamansiklopedisi.org.tr/kurban#2-islamda-kurban
  • Bilmen, Ömer Nasuhi. Büyük İslam İlmihali. Sadeleştiren: Mehmet Talu. İstanbul: Çelik Yayınevi, 2013.
  • Burhâneddin el-Buhârî, Burhânüddîn (Burhânü’ş-Şerîa) Mahmûd b. Ahmed b. Abdilazîz el-Mergīnânî. el-Muhîtü’l-Burhânî fi’l-fıkhi’n-Nuʿmânî. thk. Abdulkerim Sâmî el-Cündî. 9 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2004.
  • Burhânpûrlu Şeyh Nizâm vd. el-Fetâva’l-Hindiyye. b.y.: Dâru’l-Fikr, 2. Basım, 1310/1892.
  • Büceyramî, Süleyman b. Muhammed b. Ömer el-Büceyramî eş-Şâfiî. Hâşiyetü’l-Büceyramî alâ Şerhi’l-Menhec. b.y.: Matbaatü’l-Halebî, 1950.
  • Büceyramî, Süleyman b. Muhammed b. Ömer eş-Şâfiî. Tuhfetü’l-habîb alâ Şerhi’l-Hatîb (Hâşiyetü’l-Büceyramî ale’l-Hatîb). b.y.: Dâru’l-Fikr, 1995.
  • Cezîrî, Abdurrahmân b. Muhammed b. İvaz. el-Fıkh ale’l-mezâhibi’l-erbaa. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2. Basım, 2003.
  • Desûkī, Şemsüddîn Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Arafe. Hâşiyetü’d-Desûkī ale’ş-Şerhi’l-kebîr. 4 Cilt. b.y.: Dâru’l-Fikr, ts.
  • Evliya Efendi. Kurban Risalesi. b.y.: y.y., ts.
  • Haraşî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Abdillâh b. Alî el-Mâlikî. Şerhu Muhtasari Halîl. Beyrut: Dâru’l-Fikr, ts.
  • İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer b. Abdülaziz. Reddü’l-muhtâr ale’d-Dürri’l-muhtâr. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 2. Basım, 1992.
  • İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullāh b. Ahmed b. Muhammed el-Cemmâîlî el-Makdisî. el-Muğnî li’bni Kudâme. 10 Cilt. b.y.: Mektebetü’l-Kâhire, 1968.
  • İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem b. Alî b. Ahmed el-Ensârî er-Rüveyfiî. Lisânü’l-Arab. Beyrut: Dâru Sâdır, 3. Basım 1414/1993.
  • İbn Nüceym, Zeynüddîn b. İbrâhîm b. Muhammed el-Mısrî. el-Bahrü’r-râik şerhu Kenzi’d-dekâik. b.y.: Dâru’l-Kitâbi’l-İslâmî, 2. Basım, ts.
  • İbn Rüşd, Ebü’l-Velîd Muhammed b. Ahmed b. Ahmed el-Kurtubî el-Endelüsî. el-Mukaddimâtü’l-mümehhidât. thk. Muhammed Hacî. Beyrut: Dâru’l-Ğarbi’l-İslâmî, 1988.
  • İbn Rüşd, Ebü’l-Velîd Muhammed b. Ahmed b. Muhammed el-Kurtubî. Bidâyetü’l-müctehid ve nihâyetü’l-muktesıd. 4 Cilt. Kahire: Dârul-Hadis, 2004.
  • İbnü’l-Hümâm, Kemâlüddîn Muhammed b. Abdilvâhid b. Abdilhamîd es-Sivâsî el-İskenderî. Fethu’l-Kadîr li’l-âcizi’l-fakīr. 10 Cilt. Lübnan: Şeriketü ve Matbaatü Mustafa el-Bâbî, 1970.
  • Kādîhan, Ebü’l-Mehâsin Fahrüddîn Hasen b. Mansûr b. Mahmûd el-Özkendî el-Fergānî. Fetâvâ Kâdihân fî mezhebi’l-imami’l-aʿzam Ebî Hanîfe en-Nuʿmân. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1971.
  • Kâsânî, Alâüddîn Ebû Bekr b. Mesʿûd b. Ahmed. Bedâiu’s-sanâiʿ fî tertîbi’ş-şerâiʿ. b.y.: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2. Basım, 1986.
  • Kumaş, Ali. İslam Hukukunda Sorumlu Olmanın Temeli (İstitâat). Rize: Gece Kitaplığı, 2015.
  • Mergīnânî, Ebü’l-Hasen Burhânüddîn Alî b. Ebî Bekr b. Abdilcelîl el-Fergānî. el-Hidâye fi şerhi Bidâyeti’l-mübtedî. thk. Talâl Yusuf. Beyrut: Dâru İhyai’t-Türasi’l-Arabi, ts.
  • Meryem Muhammed Salih ez-Zafîrî. Mustalahâtü’l-mezâhibi’l-fıkhiyye. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 2002.
  • Mevsılî, Ebü’l-Fazl Mecdüddîn Abdullāh b. Mahmûd b. Mevdûd. el-İhtiyâr li-taʿlîli’l-Muhtâr. 5 Cilt. Kahire: Matbaatü’l-Halebî, 1937.
  • Meydânî, Abdülganî b. Tâlib b. Hammâde el-Guneymî ed-Dımaşkī. el-Lübâb fî şerhi’l-Kitâb. thk. Muhammed Muhyiddin Abdülhamîd, 4 Cilt. Beyrut: el-Mektebetü’l-ilmiyye, ts.
  • Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref b. Mürî. el-Mecmûʿ şerhu’l-Mühezzeb. b.y.: Dâru’l-Fikr, ts.
  • Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref b. Mürî. Ravzatü’t-tâlibîn ve umdetü’l-müftîn. thk. Züheyr eş-Şâvîş. Beyrut: el-Mektebetü’l-İslâmî, 3. Basım, 1991.
  • Remlî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Ahmed b. Hamza el-Menûfî el-Ensârî el-Mısrî. Nihâyetü’l-muhtâc ilâ şerhi’l-Minhâc. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1984.
  • Sahnûn, Ebû Saîd Abdüsselâm b. Saîd b. Habîb et-Tenûhî. el-Müdevvene. b.y.: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994.
  • Sâvî, Ebu’l-Abbâs Ahmed b. Muhammed eş-Şehîr. Bülğatü’s-sâlik li-akrabi’l-mesâlik (Hâşiyetü’s-Sâvî ale’ş-Şerhi’s-sağîr). b.y.: Dâru’l-Meârif, ts.
  • Serahsî, Ebû Bekr Şemsü’l-eimme Muhammed b. Ebî Sehl Ahmed. el-Mebsût. 30 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Maʿrife, 1993.
  • Sicistânî, Ebû Dâvûd Süleymân b. el-Eşʿas b. İshâk el-Ezdî. Sünenü Ebî Dâvûd. thk. Muhammed Muhyiddin Abdülhamid. Beyrut: el-Mektebetü’l-asriyye, ts.
  • Şeyhizâde, Abdurrahman b. Muhammed b. Süleyman (Damad Efendi). Mecmau’l-enhur fî şerhi Mülteka’l-ebhur. b.y.: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, ts.
  • Şirbînî, Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed el-Hatîb el-Kāhirî. Muğni’l-muhtâc ilâ maʿrifeti meânî elfâzi’l-Minhâc. b.y.: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994.
  • Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre (Yezîd). Sünenü’t-Tirmizî. thk. Ahmed Muhammed Şakir, vd. Mısır: Matbaatü Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 2. Basım, 1975.
  • Vezâretü’l-evkâf ve’ş-şuûni’l-İslâmiyye (Küveyt Vakıflar ve Din İşleri Bakanlığı). el-Mevsûatü’l-fıkhıyye el-Küveytiyye. Kuveyt: Tıbâatü zâti’s-selâsil, 1986.
  • Yavuz, Ali Fikri. Açıklamalı-Muamelatlı İslam İlmihali. İstanbul: Çile Yayınları, ts.
  • Zeylaî, Ebû Muhammed Fahruddîn Osmân b. Alî b. Mihcen b. Yûnus es-Sûfî el-Bâriî. Tebyînü’l-hakāik Şerhu Kenzi’d-dekāik. Kahire: el-Matbaatü’l-Kübra’l-Emîriyye, 1313/1895.
  • Zuhaylî, Vehbe b. Mustafa. el-Fıkhü’l-İslâmî ve edilletühû. Dımeşk: Dâru’l-Fikr, 4. Basım ts.

Kurban İbadetinde Maddî Durumun Etkisi

Yıl 2022, Sayı: 39, 143 - 164, 30.06.2022

Öz

İslam dininde, toplumda yaşayan ihtiyaç sahipleri göz ardı edilmemiş, onların yararına olacak bazı hükümler konmuştur. Bu hükümlerde maddî durumu iyi olanlara diğer bir ifadeyle dinî açıdan zengin kabul edilenlere sorumluluk yüklenmiş, maddî durumu iyi olmayan yani fakir kabul edilen kimselere ise yararlanabilecekleri olanaklar sağlanmıştır. Böylece ekonomik açıdan bir denge sağlanmaya çalışılmıştır. Kurban ibadetinin de ekonomik açıdan bir denge oluşturma, fakirlerin ihtiyacını giderme, toplumsal dayanışmayı temin etme vb. amaçlara matuf olduğu aşikârdır.
Kurban ibadetinde kurbanlık hayvanın bedelinin tasadduk edilmesi, bu ibadetin ifası için yeterli görülmemiş bizâtihi belli şartları taşıyan hayvanın boğazlanması (irâkatü’d-dem) mükelleflerden talep edilmiştir. Bu talebin karşılığı Hanefî mezhebinde vücûb, diğer mezheplerde ise sünnet olmuştur. Fıkhî hükmü bakımından mezhepler arasında farklılık olsa da kurban ibadetinin toplum arasında önemli bir yeri olduğu bilinmektedir. Zira Müslümanlar bu ibadete ayrı bir önem vermekte hatta bazıları maddî durumu yetersiz olmasına rağmen kurban kesme gayreti içerisinde olmaktadır. Öte yandan kurban ibadetinde bireylerin maddî durumunu ilgilendiren konu sadece kurban yükümlülüğü değildir. Satın alınan kurbanlık hayvanın ölmesi, kaybolması, çalınması, hayvanın kusurlu hale gelmesi, satılması ve son olarak da kurban etinin taksimi konularında da bireyin maddî durumuna göre değişik hükümler bulunmaktadır. Dolayısıyla bu ibadetin bireylerin maddî durumuyla olan ilgisi üzerine bir çalışmaya ihtiyaç olduğu görülmüştür. Bu sebeple de gerek mukayeseli fıkıh kitaplarında gerek mezheplerin kendi kaynaklarında kurban ibadeti ile ilgili bilgiler tespit edilmiş ve bir sonuca ulaşılmaya çalışılmıştır.
Kurban ibadetinin ifa edilmesi için nisaba sahip olmanın gerekliliği izahtan varestedir. Bu mal varlığının miktarında mezhepler arasında bazı görüş ayrılıkları bulunmaktadır. Hanefi fakihlerine göre kurban ibadetiyle yükümlü olmak için gerekli olan zenginlik, iki yüz dirhem gümüş veya yirmi miskal altın ya da bunlara eşdeğerdeki eşyaya sahip olmaktır. Zekâtın aksine sahip olunan mal varlığının üzerinden bir yıl geçmesi ve artıcı olması şart kılınmamıştır. Nisabın ölçüsü, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından temel ihtiyaçlarından ve borcundan başka 80.18 gr altın veya değerinde para ya da eşyaya sahip olmak şeklinde ifade edilmiştir. Kurban ibadetinde bir nisabın varlığı araştırıldığında Hanefilerin, kurban ibadeti için -zekâtta ve fitrede olduğu gibi- belli bir zenginlik ölçüsü koydukları; diğer mezheplerin ise belli bir zenginlik ölçüsü koymadığı, genel bir ifade kullanılacak olursa gücü yetenlerin kurban kesmesinin sünnet olduğunu ifade ettikleri görülmektedir. Her iki görüşün de dayandığı deliller vardır. Bu iki yaklaşım karşılaştırıldığında Hanefilerin genel geçer bir kriter ortaya koydukları, diğer mezheplerin ise böyle bir kriter koymadıkları ortaya çıkmaktadır. Belli bir kriterin olmaması, kurban ibadetini bireylerin inisiyatifine bırakma anlamına gelmektedir. Toplumdaki ihtiyaç sahiplerinin yararına yönelik olan bir ibadetin, bireylerin inisiyatifine bırakılmayıp bir zenginlik ölçüsüne bağlanması kanaatimizce daha makul görünmektedir.
Maddî durumun kurban ibadetine etkileri hususunda fakihlerin birtakım kurallar çerçevesinde hareket etmeleri genelde makul sonuçlar doğurmakla birlikte bazı durumlarda fakirlerin aleyhine hükümlerin ortaya çıkmasına da sebep olabilmektedir. Nisaba malik olmayan kimsenin satın aldığı kurbanlık hayvanın adak hükmünde olduğunun kabul edilmesi, fakirlerin aleyhine bir sonuç doğuran bir yaklaşım olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda aslen fakirin faydasına öncelik verilmesi gereken bir ibadette fakirin aleyhine olacak hükümlerin söz konusu olması, verilen hükmün gözden geçirilmesini gerekli kılmaktadır. Böyle durumlarda fakihlerin içtihat sonucu ulaştıkları hükümlerin nas gibi kabul edilmemesi, toplumun faydasına olan uygulamanın benimsenmesi kanaatimizce daha makul görünmektedir.

Kaynakça

  • Adevî, Ebü’l-Hasen Alî b. Ahmed b. Mükremillâh (Mükerrem) es-Saîdî. Hâşiyetü’l-Adevî alâ şerhi Kifâyeti’t-tâlibi’r-rabbânî. thk. Yusuf eş-Şeyh Muhammed el-Bikâî. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1994.
  • Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed b. Hanbel eş-Şeybânî el-Mervezî. Müsnedü’l-İmam Ahmed b. Hanbel. thk. Ahmed Muhammed Şakir. Kahire: Dâru’l-Hadîs, 1995.
  • Akyüz, Vecdi. “Fıkhî Açıdan Kurban”. Uluslararası Kurban Sempozyumu. 25-42. İstanbul: y.y., 2007.
  • Aynî, Ebû Muhammed (Ebü’s-Senâ) Bedrüddîn Mahmûd b. Ahmed b. Mûsâ b. Ahmed. el-Binaye Şerhu’l-Hidâye. 13 Cilt. Beyrut: Dârul-Kütübi’l-İlmiyye, 2000.
  • Bâbertî, Ekmelüddîn Muhammed b. Mahmûd b. Ahmed er-Rûmî el-Mısrî. el-İnâye şerhu’l-hidâye. b.y.: Dâru’l-Fikr, ts.
  • Bardakoğlu, Ali. “Kudret”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 24 Haziran 2021. https://islamansiklopedisi.org.tr/kudret--fikih
  • Bardakoğlu, Ali. “Kurban”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 30 Haziran 2021. https://islamansiklopedisi.org.tr/kurban#2-islamda-kurban
  • Bilmen, Ömer Nasuhi. Büyük İslam İlmihali. Sadeleştiren: Mehmet Talu. İstanbul: Çelik Yayınevi, 2013.
  • Burhâneddin el-Buhârî, Burhânüddîn (Burhânü’ş-Şerîa) Mahmûd b. Ahmed b. Abdilazîz el-Mergīnânî. el-Muhîtü’l-Burhânî fi’l-fıkhi’n-Nuʿmânî. thk. Abdulkerim Sâmî el-Cündî. 9 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2004.
  • Burhânpûrlu Şeyh Nizâm vd. el-Fetâva’l-Hindiyye. b.y.: Dâru’l-Fikr, 2. Basım, 1310/1892.
  • Büceyramî, Süleyman b. Muhammed b. Ömer el-Büceyramî eş-Şâfiî. Hâşiyetü’l-Büceyramî alâ Şerhi’l-Menhec. b.y.: Matbaatü’l-Halebî, 1950.
  • Büceyramî, Süleyman b. Muhammed b. Ömer eş-Şâfiî. Tuhfetü’l-habîb alâ Şerhi’l-Hatîb (Hâşiyetü’l-Büceyramî ale’l-Hatîb). b.y.: Dâru’l-Fikr, 1995.
  • Cezîrî, Abdurrahmân b. Muhammed b. İvaz. el-Fıkh ale’l-mezâhibi’l-erbaa. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2. Basım, 2003.
  • Desûkī, Şemsüddîn Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Arafe. Hâşiyetü’d-Desûkī ale’ş-Şerhi’l-kebîr. 4 Cilt. b.y.: Dâru’l-Fikr, ts.
  • Evliya Efendi. Kurban Risalesi. b.y.: y.y., ts.
  • Haraşî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Abdillâh b. Alî el-Mâlikî. Şerhu Muhtasari Halîl. Beyrut: Dâru’l-Fikr, ts.
  • İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer b. Abdülaziz. Reddü’l-muhtâr ale’d-Dürri’l-muhtâr. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 2. Basım, 1992.
  • İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullāh b. Ahmed b. Muhammed el-Cemmâîlî el-Makdisî. el-Muğnî li’bni Kudâme. 10 Cilt. b.y.: Mektebetü’l-Kâhire, 1968.
  • İbn Manzûr, Ebü’l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem b. Alî b. Ahmed el-Ensârî er-Rüveyfiî. Lisânü’l-Arab. Beyrut: Dâru Sâdır, 3. Basım 1414/1993.
  • İbn Nüceym, Zeynüddîn b. İbrâhîm b. Muhammed el-Mısrî. el-Bahrü’r-râik şerhu Kenzi’d-dekâik. b.y.: Dâru’l-Kitâbi’l-İslâmî, 2. Basım, ts.
  • İbn Rüşd, Ebü’l-Velîd Muhammed b. Ahmed b. Ahmed el-Kurtubî el-Endelüsî. el-Mukaddimâtü’l-mümehhidât. thk. Muhammed Hacî. Beyrut: Dâru’l-Ğarbi’l-İslâmî, 1988.
  • İbn Rüşd, Ebü’l-Velîd Muhammed b. Ahmed b. Muhammed el-Kurtubî. Bidâyetü’l-müctehid ve nihâyetü’l-muktesıd. 4 Cilt. Kahire: Dârul-Hadis, 2004.
  • İbnü’l-Hümâm, Kemâlüddîn Muhammed b. Abdilvâhid b. Abdilhamîd es-Sivâsî el-İskenderî. Fethu’l-Kadîr li’l-âcizi’l-fakīr. 10 Cilt. Lübnan: Şeriketü ve Matbaatü Mustafa el-Bâbî, 1970.
  • Kādîhan, Ebü’l-Mehâsin Fahrüddîn Hasen b. Mansûr b. Mahmûd el-Özkendî el-Fergānî. Fetâvâ Kâdihân fî mezhebi’l-imami’l-aʿzam Ebî Hanîfe en-Nuʿmân. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1971.
  • Kâsânî, Alâüddîn Ebû Bekr b. Mesʿûd b. Ahmed. Bedâiu’s-sanâiʿ fî tertîbi’ş-şerâiʿ. b.y.: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2. Basım, 1986.
  • Kumaş, Ali. İslam Hukukunda Sorumlu Olmanın Temeli (İstitâat). Rize: Gece Kitaplığı, 2015.
  • Mergīnânî, Ebü’l-Hasen Burhânüddîn Alî b. Ebî Bekr b. Abdilcelîl el-Fergānî. el-Hidâye fi şerhi Bidâyeti’l-mübtedî. thk. Talâl Yusuf. Beyrut: Dâru İhyai’t-Türasi’l-Arabi, ts.
  • Meryem Muhammed Salih ez-Zafîrî. Mustalahâtü’l-mezâhibi’l-fıkhiyye. Beyrut: Dâru İbn Hazm, 2002.
  • Mevsılî, Ebü’l-Fazl Mecdüddîn Abdullāh b. Mahmûd b. Mevdûd. el-İhtiyâr li-taʿlîli’l-Muhtâr. 5 Cilt. Kahire: Matbaatü’l-Halebî, 1937.
  • Meydânî, Abdülganî b. Tâlib b. Hammâde el-Guneymî ed-Dımaşkī. el-Lübâb fî şerhi’l-Kitâb. thk. Muhammed Muhyiddin Abdülhamîd, 4 Cilt. Beyrut: el-Mektebetü’l-ilmiyye, ts.
  • Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref b. Mürî. el-Mecmûʿ şerhu’l-Mühezzeb. b.y.: Dâru’l-Fikr, ts.
  • Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref b. Mürî. Ravzatü’t-tâlibîn ve umdetü’l-müftîn. thk. Züheyr eş-Şâvîş. Beyrut: el-Mektebetü’l-İslâmî, 3. Basım, 1991.
  • Remlî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Ahmed b. Hamza el-Menûfî el-Ensârî el-Mısrî. Nihâyetü’l-muhtâc ilâ şerhi’l-Minhâc. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1984.
  • Sahnûn, Ebû Saîd Abdüsselâm b. Saîd b. Habîb et-Tenûhî. el-Müdevvene. b.y.: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994.
  • Sâvî, Ebu’l-Abbâs Ahmed b. Muhammed eş-Şehîr. Bülğatü’s-sâlik li-akrabi’l-mesâlik (Hâşiyetü’s-Sâvî ale’ş-Şerhi’s-sağîr). b.y.: Dâru’l-Meârif, ts.
  • Serahsî, Ebû Bekr Şemsü’l-eimme Muhammed b. Ebî Sehl Ahmed. el-Mebsût. 30 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Maʿrife, 1993.
  • Sicistânî, Ebû Dâvûd Süleymân b. el-Eşʿas b. İshâk el-Ezdî. Sünenü Ebî Dâvûd. thk. Muhammed Muhyiddin Abdülhamid. Beyrut: el-Mektebetü’l-asriyye, ts.
  • Şeyhizâde, Abdurrahman b. Muhammed b. Süleyman (Damad Efendi). Mecmau’l-enhur fî şerhi Mülteka’l-ebhur. b.y.: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, ts.
  • Şirbînî, Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed el-Hatîb el-Kāhirî. Muğni’l-muhtâc ilâ maʿrifeti meânî elfâzi’l-Minhâc. b.y.: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994.
  • Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre (Yezîd). Sünenü’t-Tirmizî. thk. Ahmed Muhammed Şakir, vd. Mısır: Matbaatü Mustafa el-Bâbî el-Halebî, 2. Basım, 1975.
  • Vezâretü’l-evkâf ve’ş-şuûni’l-İslâmiyye (Küveyt Vakıflar ve Din İşleri Bakanlığı). el-Mevsûatü’l-fıkhıyye el-Küveytiyye. Kuveyt: Tıbâatü zâti’s-selâsil, 1986.
  • Yavuz, Ali Fikri. Açıklamalı-Muamelatlı İslam İlmihali. İstanbul: Çile Yayınları, ts.
  • Zeylaî, Ebû Muhammed Fahruddîn Osmân b. Alî b. Mihcen b. Yûnus es-Sûfî el-Bâriî. Tebyînü’l-hakāik Şerhu Kenzi’d-dekāik. Kahire: el-Matbaatü’l-Kübra’l-Emîriyye, 1313/1895.
  • Zuhaylî, Vehbe b. Mustafa. el-Fıkhü’l-İslâmî ve edilletühû. Dımeşk: Dâru’l-Fikr, 4. Basım ts.
Toplam 44 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Din, Toplum ve Kültür Araştırmaları
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Kadir Demiroğlu 0000-0003-3156-2738

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2022
Gönderilme Tarihi 23 Şubat 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Sayı: 39

Kaynak Göster

APA Demiroğlu, K. (2022). Kurban İbadetinde Maddî Durumun Etkisi. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi(39), 143-164.
AMA Demiroğlu K. Kurban İbadetinde Maddî Durumun Etkisi. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi. Haziran 2022;(39):143-164.
Chicago Demiroğlu, Kadir. “Kurban İbadetinde Maddî Durumun Etkisi”. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 39 (Haziran 2022): 143-64.
EndNote Demiroğlu K (01 Haziran 2022) Kurban İbadetinde Maddî Durumun Etkisi. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 39 143–164.
IEEE K. Demiroğlu, “Kurban İbadetinde Maddî Durumun Etkisi”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 39, ss. 143–164, Haziran 2022.
ISNAD Demiroğlu, Kadir. “Kurban İbadetinde Maddî Durumun Etkisi”. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 39 (Haziran 2022), 143-164.
JAMA Demiroğlu K. Kurban İbadetinde Maddî Durumun Etkisi. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi. 2022;:143–164.
MLA Demiroğlu, Kadir. “Kurban İbadetinde Maddî Durumun Etkisi”. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy. 39, 2022, ss. 143-64.
Vancouver Demiroğlu K. Kurban İbadetinde Maddî Durumun Etkisi. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi. 2022(39):143-64.