Qur’anic Bases of Freedom of Contract (Aqd)

Yıl 2020, Sayı: 36, 227 - 253, 30.10.2020

Hüseyin Karayaka

Öz

There are human needs in the ground of contracts. The reason is that while
human beings have met some of their needs by their handwork, they have satisfied
the large amount of them by being in a relationship with other people since the day
they existed. Accordingly, in order to satisfy their needs, at least two wills should agree
on a subject by mutual agreement between them, and this agreement is named “aqd”
(contract). According to the basic understanding in the Islamic law, human beings have
freedom in all their states and actions. On the strength of this freedom, they act with
free will in every kind of their behaviour. People make some contracts and legal transactions with their free will in order to sustain the social life. However, Islamic jurists have
different opinions whether human is entirely free or limited by certain rules and what
the limits of these rules are. According to most of the Islamic jurists, if something is not
prohibited in the Qur’an and sunna (the tradition), the main principle about it is its being
permissible. This principle is the basic support of the freedom of contract. The freedom
of contract is the freedom of individuals to produce the legal results they wish by their
declarations of will. We will be expressing the bases of this conclusion in the Quran that
we have reached in this study

Anahtar Kelimeler

Law of obligations, Contract, Freedom of contract, Willpower, Right, Freedom, Permissible

Akit Hürriyetinin Kur’ânî Dayanakları

Öz

Akitlerin temelinde insanın ihtiyacı vardır. Zira insanlar var oldukları günden
beri ihtiyaçlarının bir kısmını bizzat kendi el emekleri ile karşılarken büyük bir kısmını
ise ancak diğer insanlarla ilişki kurarak gidermişlerdir. Buna göre insanların, ihtiyaçlarını gidermek için en az iki iradenin karşılıklı olarak ve anlaşarak bir konuda ittifak
etmeleri gerekir ki işte bu da akittir. İslam hukukundaki temel anlayışa göre insanlar
genel olarak tüm hal ve hareketlerinde hürdürler. Bu hürriyet gereği olarak da insan,
her türlü eyleminde hür iradesi ile hareket eder. İnsanlar sahip oldukları hür irade ile
sosyal hayatı devam ettirebilmek için bir takım akit ve hukuki işlemler yaparlar. Ancak
bu noktada insanın tamamen serbest mi yoksa belli kurallar ile mukayyet mi olduğu
ve bu kuralların sınırlarının ne olduğu hususunda İslam hukukçuları farklı kanaatlere
sahip olmuşlardır. İslam hukukçularının çoğunluğuna göre Kur’ân ve Sünnet’te bir şey
yasak edilmemişse o konuda asıl olan mubahlıktır. Diğer bir ifade ile eşyada asıl olan
ibahadır. Bu ilke akit hürriyetinin temel dayanağıdır. Akit hürriyeti, hukuk düzeninin sınırları içinde fertlerin irade beyanlarıyla diledikleri hukuki sonuçları ortaya getirebilme
özgürlüğüdür. Biz bu çalışmamızda varılan bu sonucun Kur’ân’daki dayanaklarını dile
getirmiş olacağız.

Anahtar Kelimeler

Borçlar hukuku, Akit, Akit hürriyeti, İrade, Hak, Hürriyet, Mubah