Öz
يتناول البحث قضية هامة من قضايا الزكاة، وهي مصرف المؤلفة قلوبهم، يتناولها
من جهتين: التأصيل الشرعي النظري، والتطبيق المعاصر. وعلى الرغم من أنَّ القرآن الكريم قد
نصّ على مصارف الزكاة الثمانية، فإنه يلاحظ وجود اختلاف في عددٍ من المسائل المتعلقة بتلك
المصارف، وبخاصة مصرف المؤلفة قلوبهم محل البحث. وتتلخص إشكالية البحث في مدى
إمكانية الاستفادة من مصرف المؤلفة قلوبهم في واقعنا المعاصر ونوازله، وكيفية تلك الاستفادة،
الأمر الذي يستلزم بحث بقاء المصرف المذكور، والفئة المستفيدة منه: تأصيلاً وتطبيقاً على
النوازل المستجدة. وقد انتهج البحث المنهج التحليلي مصحوبا بالوصفي والتاريخي. وقد
توصل البحث إلى نتائج من أهمها: ترجيح القول ببقاء المصرف ودوامه بدوام علته ومقاصده
من التأليف وتحصيل مصلحة الإسلام وأهله، وجواز إعطاء الكافر من هذا السهم بشرطه،
وجواز إعطاء الحكومات والهيئات الدولية عند توقف مصلحة الدين وأهله على هذا الإعطاء.
وقد أوصى البحث بضرورة تفعيل الاجتهاد الجماعي في القضايا التطبيقية للزكاة ومصارفها إبراءً
.للذمة أمام الله سبحانه وتعالى، وتحقيقاً لمصلحة العباد والبلاد
Anahtar Kelimeler
Öz
Bu çalışma zekatın önemli problemlerinden biri olan “müellefe-i kulûb” meselesini ele almaktadır. Konu teorik olarak dini/hukukî yönden temellendirilmesi ve günümüzde uygulanması olmak üzere iki açıdan ele alınmıştır. Kur’ân-ı Kerim’de zekatın sarf edileceği sekiz sınıf açıkça belirlenmiş olmasına rağmen bunlarla ilgili birtakım meseleler, özellikle konumuz olan “müellefe-i kulûb” hakkında ihtilaf bulunduğu gözlenmektedir. Konunun problematiği, günümüz realitesinde ve ilgili yeni meselelerde zekatın sarf yerlerinden biri olan “müellefe-i kulûb”dan istifade etme imkanı ve bunun keyfiyeti şeklinde özetlenebilir ki bu durum, teorik açıdan temellendirilmesi ve yeni olaylara uygulanması yönünden söz konusu sarf yerinin ve ondan yararlanacak olanların ne derece devam ettiğini araştırmayı gerektirmektedir. Bu çalışmada betimsel ve tarihsel metodun eşliğinde analitik yöntem izlenmiştir. Çalışmada birtakım sonuçlara ulaşılmıştır ki en önemlileri şunlardır: Müellefe-i kulûb ile ilgili hükmün illeti ile kalplerin ısındırılmasıyla güdülen amaçların ve İslam’ın ve müslümanların maslahatının temin edilmesi gayesinin hala mevcut olduğu; ilgili şartı taşıması halinde gayrimüslime, dinin ve müslümanların maslahatlarının gerçekleştirilemez duruma gelmesi halinde devlete bu kalemden pay verilmesinin caiz olduğu görüşü tercih edilmiştir. Yazar Allah (c.c.) katında sorumluluktan kurtulmak, insanların ve ülkenin yararlarını temin etmek için zekatın sarf yerlerine ilişkin uygulamalara dair problemler konusunda “kolektif içtihad”ın etkinleştirilmesi gerektiğini tavsiye etmektedir
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Arapça |
|---|---|
| Konular | Din, Toplum ve Kültür Araştırmaları |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Kasım 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Sayı: 35 |
Kaynak Göster
- Makale Dosyaları
