Gece Çalışması ve Gece Çalışma Süresinin Sınırı ile Ilgili Değişikliklerin Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 77 Sayı: 2, 555 - 574, 31.12.2019

Ayşe Ledün Akdeniz

Öz

Gece döneminde çalışmanın, toplum bakımından bir ihtiyaç olduğu kabul edilmektedir. Ancak bu çalışma biçimi, özellikle çalışanların sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle önemli tartışmaları da beraberinde getirmektedir. Bu nedenle gece çalışmalarına ilişkin olarak pek çok sınırlandırıcı hüküm bulunmaktadır. Bunlardan biri de gece çalışma süresine ilişkin sınırdır. 2015 yılında İş Kanunu’nda yapılan değişiklik sonucunda, belirli sektörlerde (turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmetlerinin yürütüldüğü işlerde) gece çalışma süresi sınırının aşılmasına imkân tanıyan bir düzenleme yürürlüğe girmiştir. Bu değişiklik, gece çalışması ile ilgili yönetmeliklerin de revize edilmesini gerektirmiştir. Yeni düzenleme uyarınca her ne kadar yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilmesi için işçinin yazılı onayının alınması şart koşulmuş ise de, yapılan değişikliklerin işçi bakımından yeterli bir koruma sağladığından söz etmek güç gözükmektedir. Çalışmamızda, gece çalışmasının genel özellikleri ile gece çalışmalarına ilişkin bazı tartışmalı noktalara yer verilmiştir. Böylelikle gece çalışmasına ilişkin son değişikliklerin, konu hakkındaki mevcut tartışmalar ile bağlantılı bir biçimde değerlendirilmesi ve tespit edilen sorunlara çözüm önerileri sunulması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gece çalışması, Çalışma süresi, Postalar halinde çalışma, Turizm, Özel güvenlik, Sağlık hizmeti

Destekleyen Kurum

Yazar bu çalışma için finansal destek almamıştır.

Night Work and The Evaluation of the Amendments Regarding the Limit of Night Work Period

Öz

It is stated that night work is a necessity in terms of the community. However, this type of work leads on to important discussions, particularly due to its negative impacts on the health of the workers. Thus, there are many restrictive provisions with respect to night work, one of which is related to the limit regarding the night work period. With the amendments made in 2015 to the Labor Law, a new provision allowing for the limit to be exceeded regarding the night work period in some sectors (tourism, private security and jobs related to healthcare) entered into force. This amendment required revisions in other regulations concerning night work as well. Although it is now stipulated, in accordance with the amendments, that the worker’s approval in writing must be obtained in order to perform night work for more than seven hours and a half, it seems hard to indicate that such amendments provide adequate protection to the workers. Our study contains the general characteristics of night work, and some discussions with respect thereto. Accordingly, it is aimed to evaluate the last amendments introduced regarding night work in connection with the current discussions on the subject, and to provide solutions to the identified problems.

Anahtar Kelimeler

Night work, Working time, Shift work, Tourism, Private security, Healthcare

Kaynakça

• Alpagut G, ‘İş Kanunu Kapsamında Çalışma ve Dinlenme Süreleri - Yargılama Sürecinde Emsal Ücret Sorunu’, İş Uyuşmazlıklarında Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemeleri Kararları Değerlendirme Toplantısı, (İNTES 2019) 67-89.
• Astarlı M, İş Hukukunda Çalışma Süreleri (Turhan 2008).
• Bacak B and Kazancı E, ‘Türk Çalışma Hayatında Vardiyalı Gece Çalışan İşçilerin Karşılaştığı Fizyolojik, Psikolojik Ve Sosyolojik Etkilerin Değerlendirilmesi’ (2014) 3 (6) Emek ve Toplum, 132-149.
• Çelik N, Caniklioğlu N and Canbolat T, İş Hukuku Dersleri (32th edn, Beta 2019).
• Demir F, En Son Yargıtay Kararları Işığında İş Hukuku Ve Uygulaması, (8th edn, Albi 2014).
• Dursun Ateş S, ‘Turizm, Özel Güvenlik Ve Sağlık Hizmeti Yürütülen İşlerde Gece Döneminde Yapılan Çalışmalar’ (2019) 16 (61) Legal İHSGHD 81-126.
• Ekmekçi Ö, Toplu İş Sözleşmesiyle Düzenleme Yetkisi (BANKSİS 1996).
• Ekmekçi Ö, ‘4857 Sayılı İş Kanunu’nda Postalar Halinde Çalışma ve Gece Çalışmasına İlişkin Usul ve Esaslar’ (2006) Çimento İşveren, 48-55. (Postalar Halinde Çalışma ve Gece Çalışması) Ekonomi M, İş Hukuku, Cilt 1, (3rd edn, Teknik Üniversitesi Matbaası 1984).
• Eyrenci Ö, Taşkent, S and Ulucan D, Bireysel İş Hukuku, (9th edn, Beta 2019).
• Güven E and Aydın U, Bireysel İş Hukuku, (5th edn, Nisan 2017).
• İren E, Avrupa Birliği İş Hukuku Yönergeleri Karşısında 4857 sayılı İş Kanununun Durumu, (Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası 2008) .
• Kesici M, ‘Turizm, Özel Güvenlik ve Sağlık Hizmeti Yürütülen İşlerde Gece Çalışması’ (2015) 47 Çalışma ve Toplum, 221-235.
• Mollamahmutoğlu H, Astarlı M and Baysal U, İş Hukuku Ders Kitabı, Cilt 1: Bireysel İş Hukuku, (3rd edn Lykeion 2019).
• Mülayim BO, İş Hukukunda Gece Çalışması (Adalet 2016).
• Odaman S, Esneklik Prensibi Çerçevesinde Yargıtay Kararları Işığında Türk İş Hukukunda Çalışma Süreleri ve Yöntemleri (Legal 2013).
• Okur Z, ‘İş Hukuku’nda Gece Çalışması’, Prof. Dr. Ali Güzel’e Armağan, Cilt I (Beta 2010) 511-569.
• Özveri M, ‘Çalışma Süresi ve Gece Çalışması’, Prof. Dr. Ali Güzel’e Armağan, Cilt I (Beta 2010) 623-645.
• Özyurt V, ‘Gece Çalışması ve Postalar Halinde Çalışma’ (2008) 5 (19) Legal İHSGHD 919-955.
• Saracel N, Gece Çalışması ve Türk İş Hukukunda Gece Çalışmasının Düzenlenme Esasları, (T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları 1987).
• Senyen- Kaplan ET, Bireysel İş Hukuku (10th edn, Gazi 2019).
• Süzek S, İş Hukuku (18th edn, Beta 2019).
• Çevrimiçi Kaynaklar/Online Resources
• https://www.kazanci.com.tr/ (Kazancı)
• http://www.lexpera.com.tr/ (Lexpera)
• https://www2.tbmm.gov.tr/d24/1/1-1006.pdf
• https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/ss687.pdf
• https://www.tbmm.gov.tr/tutanak/donem24/yil5/ham/b09001h.htm