Transferring Benefits and Damages in Certain Bequeathed Property (Art. 518/I of the Turkish Civil Code)

Yıl 2022, Cilt: 80 Sayı: 4, 1139 - 1168, 31.12.2022

Merve Ürem Çetinel

Öz

The study takes the transfer of benefits and damages in regards regard to a specific endowment, which is defined in Art. 517/I of the Turkish Civil Code as the disposition of property to a person without them being made an heir per se, as the subject of analysis due to its importance. Art. 518/I of the Turkish Civil Code stipulates that bequeathed property must be delivered to the beneficiary in its current state once succession has begun, and the benefits and damages associated with this property will also pass on to the beneficiary at this time. In light of this distinction, this paper study will focus on legacies, specifically in regard to the changes that occur to the bequeathed property before and after the start of succession. The study will also analyze demonstrative legacy, procurement legacy, and conditional legacy as the types of legacies. The first part of this paper addresses the changes that happen to a bequeathed property up to the start of succession and the consequences of these changes. This part will examine the question of who will bear or benefit from the material and legal changes that have occurred up to the death of the testator. Meanwhile, the second part of the study will analyze the changes that occur to bequeathed property once succession has been initiated. According to Art. 518/I of the Turkish Civil Code, these changes are called benefits and damages. In light of this, defining benefit and damage as terms within the context of legacy and explaining what is meant by transferring benefits and damages in the context of legacy are important. However, the analysis will exclude the topic of expenditures made by those who are obliged to fulfill the requirements of the legacy regarding a bequeathed property.

Anahtar Kelimeler

Legacy, Succession Initiation, Benefit, Damage, Transfer Of Benefits And Damages To Bequeathed Property

Belirli Mal Bırakmada Yarar ve Hasarın Geçişi (TMK m. 518/I)

Öz

TMK m. 517/I hükmünde mirasbırakanın bir kimseye onu mirasçı atamaksızın kazandırmada bulunabilmesi şeklinde ifade edilen “belirli mal bırakma (vasiyet)”da yarar ve hasarın geçişi konusu önemi sebebiyle ayrıca bir incelemenin konusunu oluşturabilecek niteliktedir. TMK m. 518/I hükmünde, vasiyet olunan belirli malın, mirasın açılması anındaki durumuyla teslim olunacağı; yarar ve hasarın, mirasın açılması anında kendisine belirli mal bırakılana geçeceği hüküm altına alınmıştır. Görüldüğü üzere, kanun koyucu vasiyet edilen şeyde mirasın açılmasından önce ve sonra meydana gelen değişiklikler olmak üzere ayrım yapmış olup, bunlara farklı sonuçlar bağlamıştır. Bu ayrım çerçevesinde çalışmamız belirli mal bırakma türündeki vasiyette vasiyet mal edilen şeyde mirasın açılmasından önce ve sonra meydana gelen değişikliklere özgülenmiştir. Belirli mal bırakmanın çeşit vasiyeti, tedarik vasiyeti ve koşula bağlı vasiyet şeklinde düzenlenmesi ihtimalleri ise ayrıca incelenmiştir. Çalışmamızda ilk olarak mirasın açılması anına kadar vasiyet edilen şeyde meydana gelen değişiklikler ve bunların sonuçlarından bahsedilmiştir. Bu bölümde vasiyet edilen şeyde mirasın açılması, yani mirasbırakanın ölümü anına kadar meydana gelen ve teknik anlamda yarar ve hasar olarak nitelendirilmeyen, vasiyet konusu şeyde meydana gelen maddi ve hukuki değişiklere kimin katlanacağı veya bu değişikliklerden kimin faydalanacağı üzerinde durulmuştur. Çalışmamızın ikinci kısmında ise, vasiyet edilen şeyde mirasın açılmasından sonra meydana gelen değişiklikler ele alınmıştır. TMK m. 518/I uyarınca bu değişiklikler yarar ve hasar şeklinde adlandırılır. Bu bağlamda vasiyet alacağı bakımından yarar ve hasar kavramlarının tanımlanması, vasiyet alacağında yarar ve hasarın geçişi ile ne ifade edilmek istendiğinin açıklanması gerekir. Ayrıca mirasın açılması anı ile vasiyetin ifası arasında geçen sürede vasiyet edilen şeydeki hasara kimin katlanacağı veya vasiyet edilen şeyde yarar meydana gelmişse bundan kimin yararlanacağı tespit edilmelidir. Çalışmamızda son olarak, vasiyet alacağında yararın geçişi ile bağlantılı olarak, vasiyet edilen şeyin mirasın açılması anından sonra meydana getirdiği ürünlerin kime ait olduğu sorununa da değinilmiştir. Vasiyeti yerine getirmekle yükümlü olan kişilerin vasiyet konusu mala yaptığı harcamalar ise incelememiz dışında bırakılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Vasiyet, Mirasın Açılması, Yarar, Hasar, Vasiyet Edilen Şeyde Yarar ve Hasarın Geçişi, Legacy, Succession Initiation, Benefit, Damage, Transfer Of Benefits And Damages To Bequeathed Property

Kaynakça

• Acar H, Uluslararası Satışlarda Hasar Riskinin Geçişi (1. Bası, Kazancı Hukuk Yayımevi 2009). google scholar
• Akıntürk T, Satım Akdinde Hasarın İntikali (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları No: 212, Sevinç Matbaası 1966). google scholar
• Akipek J, Akıntürk T ve Ateş D, Eşya Hukuku (Beta Yayıncılık, 2018). google scholar
• Akkanat H, ‘Gefahrtragung beim internationalen Versendungskauf nach UN-Kaufrecht’ (2003) Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul 35 (52) 269-281. google scholar
• Albaş H, ‘Belirli Mal Bırakma Vasiyetinin Teslim Borcu (MK m. 518)’ (2013) 8 (özel sayı Prof. Dr. Aydın Zevkliler’e Armağan) Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi 131-150. google scholar
• Altay S, Satım Sözleşmesinde Hasarın Geçişi (Vedat Kitapçılık 2008). (satım sözleşmesi) google scholar
• Altay S, ‘6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu ve Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Anlaşması (CISG) Uyarınca Hasarın Alıcıya Geçişi’ (2013) 2013 (1, Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Birleşmiş Milletler Anlaşması’nın (CISG) Türk Borçlar Kanunu Çerçevesinde Değerlendirilmesi Sempozyumu Özel Sayısı) Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 183-225. (CISG) google scholar
• Antalya OG ve Sağlam İ, Miras Hukuku, C: III (4. Bası, Seçkin Yayıncılık 2019). google scholar
• Arsebük E, Borçlar Hukuku C: I (3. Bası, Güney Matbaacılık 1950). google scholar
• Atamer Y, ‘Satım Sözleşmesinde Hasarın İntikali Anı: Hukuk Tarihi, Karşılaştırmalı Hukuk ve Milletlerarası Hukuk Açısından BK m. 183’ün Farklı Okunması Gereği’ (2000) Prof. Dr. Kemal Oğuzman’a Armağan 131- 167. google scholar
• Ayan M, Eşya Hukuku II Mülkiyet (10. Bası, Adalet Yayınevi 2020). (Eşya) google scholar
• Ayan M, Miras Hukuku, (9. Bası, Seçkin Yayıncılık 2016). (Miras) google scholar
• Aydoğdu M ve Kahveci N, Türk Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri (Sözleşmeler Hukuku) (5. Bası, Adalet Yayınevi 2021). google scholar
• Ayiter N ve Kılıçoğlu A, Miras Hukuku (2. Bası, Savaş Yayınları 1991). google scholar
• Baygın C, Türk Miras Hukukunda Alacaklıların Korunması (Seçkin Yayıncılık 2005). google scholar
• Bayram A E, Türk Borçlar Kanununa ve Viyana Satım Sözleşmesine (CISG) Göre Satış Sözleşmesinde Hasarın Geçişi (Yetkin Yayınları 2017). google scholar
• Beck A, Grundriss des schweizerischen Erbrechts (2. Auflage, Verlag Staempfli&Cie AG 1976). google scholar
• Belge AM, ‘Vasiyete Konu Eşyanın Üçüncü Kişinin Mülkiyetinde Olması Durumunda Tedarik Vasiyetinin Yerine Getirilmesi’ (2020) 5 (1) Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 519-558, <http://earsiv.cankaya.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/20.500.12416/4682/ Belge%2c%20Ayşe%20Merve.pdf?sequence=1&isAllowed=y> Erişim Tarihi 20 Ocak 2022. google scholar
• Berki Ş, Borçlar Hukuku (Özel Hükümler) (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1973). (Borçlar Özel) google scholar
• Berki Ş, Miras Hukuku (Sevinç Matbaası 1975). (Miras) google scholar
• Bilge N, Borçlar Hukuku: Özel Borç Münasebetleri (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 1971). google scholar
• Çabri S, Miras Hukuku Şerhi (TMK m. 495-574), C: 1 (On İki Levha Yayıncılık 2018). (C: 1) google scholar
• Çabri S, Miras Hukuku Şerhi (TMK m. 575-639), C: 2 (On İki Levha Yayıncılık 2020). (C: 2) google scholar
• Çavuşoğlu A, (1. Bası, Oniki Levha Yayınları 2020). google scholar
• Çetiner B, ‘Yeni Türk Borçlar Kanunu’nda Yarar ve Hasarın İntikali ile Satıcının Ayıptan Sorumluluğuna İlişkin Hükümlerin Değerlendirilmesi’ (2009) 67 (1-2) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 97-113, <https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuhfm/issue/9182/114973> Erişim Tarihi 23 Kasım 2021. google scholar
• Dural M ve Öz T, Türk Özel Hukuku, C: IV: Miras Hukuku (16. Bası, Filiz Kitabevi 2021). google scholar
• Dural M ve Sarı S, Türk Özel Hukuku, C:I Temel Kavramlar ve Medeni Kanunun Başlangıç Hükümleri (16. Bası, Filiz Kitabevi 2021). google scholar
• Druey JN, Grundriss des Erbrechts (5. Auflage, Verlag Staempfli & Cie AG 2002). google scholar
• Ercoşkun Şenol HK, Ölüme Bağlı Tasarruflar ve Özellikle Bu Tasarruflardaki Koşullar ve Yüklemeler (Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2011). google scholar
• Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (25. Bası, Yetkin Yayınları 2020). google scholar
• Eren F, Borçlar Hukuku Özel Hükümler (9. Bası, Yetkin Yayınları 2021). (Borçlar Özel) google scholar
• Eren F, Mülkiyet Hukuku (5. Bası, Yetkin Yayınları 2020). (Mülkiyet) google scholar
• Eren F ve Yücer Aktürk İ, Türk Miras Hukuku (2. Bası, Yetkin Yayınları 2020). google scholar
• Escher A ve Escher A, Kommentar zum schweizerischen Zivilgesetzbuch, III. Band: Erbrecht, Erste Abteilung: Die Erben (Art. 457-536 ZGB) (3. Auflage, Schultess&Co AG 1959). google scholar
• Esener T ve Güven K, Eşya Hukuku (8. Bası, Yetkin Yayınları 2019). google scholar
• Gençcan ÖU, Miras Hukuku (3. Bası, Yetkin Yayınları 2016). google scholar
• Gönensay S ve Birsen K, Miras Hukuku (2. Bası, Ahmed Said Matbaası 1963). google scholar
• Gümüş MA, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Kısa Ders Kitabı (5. Bası, Filiz Kitabevi 2020). google scholar
• Gündoğdu F, Borca Aykırılık Hallerinden Kusurlu İfa İmkansızlığı ve Hukuki Sonuçları (On İki Levha Yayıncılık 2014). google scholar
• Gürsoy KT, ‘Ölüme Bağlı Tasarruflarda Şart ve Mükellefiyetler’ (1953) 10 (1) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 458-541. (Şart ve Mükellefiyetler) google scholar
• Gürsoy KT, Türk Medeni Kanunu Hükümlerine Göre Mal Vasiyeti (Yıldız Matbaası 1955). (Mal Vasiyeti) google scholar
• Gürsoy KT, Eren F ve Cansel E, Türk Eşya Hukuku (2. Bası, Ankara Üniversitesi Basımevi 1984). google scholar
• Haab R, Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, Das Eigentum, Art. 641 bis 729 (Schultess Verlag 1977). google scholar
• Hansu E, Satım Sözleşmesinde Hasarın Geçişi (On İki Levha Yayıncılık 2017). google scholar
• Hatemi H, Eşya Hukuku (On İki Levha Yayıncılık 2020). google scholar
• Hatemi H, Miras Hukuku (6. Bası, On İki Levha Yayıncılık 2021). google scholar
• Hatemi H ve Gökyayla KE, Borçlar Hukuku Genel Bölüm (5. Bası, Filizkitabevi 2021). google scholar
• Hrubesch-Millauer S, CHK-Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, Erbrecht Art. 457-640 ZGB, Peter Breitschmid ve Alexandra Jungo (eds), (3. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG 2016). google scholar
• Huguenin C, Obligationenrecht, Allgemeiner Teil und Besonderer Teil (2. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG 2014). google scholar
• Huwiler B, Basler Kommentar, Zivilgesetzbuch II, Art. 457-977 ZGB, Art. 1-61 SchlT ZGB, Thomas Geiser ve Stephan Wolf (eds), (6. Auflage, Helbing Lichtenhahn Verlag 2019). google scholar
• İmre Z ve Erman H, Miras Hukuku (13. Bası, Der Yayınları 2017). google scholar
• İnan AN, Ertaş Ş ve Albaş H, İnan Türk Medeni Hukuku Miras Hukuku (10. Bası, Seçkin Yayıncılık 2019). google scholar
• İşgüzar H, Demir M ve Yılmaz S, Miras Hukuku (Yetkin Yayınları 2019). google scholar
• Kılıçoğlu AM, Miras Hukuku (10. Bası, Turhan Kitabevi 2019). google scholar
• Kulaklı E, ‘Taşınmaz Satışında Hasarın Geçişi’ (Ocak 2017) 7 (29) Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 113-133. google scholar
• Kurt LM, Borçlunun Sorumlu Olmadığı Sonraki İmkansızlık (TBK m. 136) (Yetkin Yayınları 2016). google scholar
• Kocayusufpaşaoğlu N, Miras Hukuku (3. Bası, Filiz Kitabevi 1987). google scholar
• Kren Kostkiewicz J, Orell Füssli Kommentar, OR Kommentar Schweizerisches Obligationenrecht (3. Auflage, Orell Füssli Verlag 2016). google scholar
• Meier-Hayoz A, Berner Kommentar, Das Sachenrecht, I. Abteilung, Das Eigentum, 1. Teilband, Systematischer Teil und Allgemeine Bestimmungen, Art. 641-654 ZGB, (5. Auflage, Verlag Staempfli&Cie AG 1981). google scholar
• Müller C, Berner Kommentar, Art. 1-18 OR, Allgemeine Bestimmungen mit allgemeiner Einleitung in das Schweizerische Obligationenrecht (Staempfli Verlag 2018). google scholar
• Nomer HN ve Engin Bİ, Türk Borçlar Kanunu Şerhi Özel Borç İlişkileri Cilt- I: Satış Sözleşmesi (5. Bası, Seçkin Yayıncılık 2021). google scholar
• Oğuzman MK, Miras Hukuku (6. Bası, Filiz Kitabevi 1995). google scholar
• Oğuzman MK, Seliçi Ö ve Oktay Özdemir S, Eşya Hukuku (22. Bası, Filiz Kitabevi 2020). google scholar
• Oğuzman MK ve Öz MT, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt: 1 (18. Bası, Vedat Kitapçılık 2020). google scholar
• Oruç M, Satış Sözleşmesinde Riskin Geçişi (İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2015). google scholar
• Öz T, TBK m. 136 in Rona Serozan, Turgut Öz, Faruk Acar, Emre Gökyayla ve H. Murat Develioğlu (eds), İstanbul Şerhi Türk Borçlar Kanunu Cilt: 1 Genel Hükümler (Vedat Kitapçılık 2018). google scholar
• Özbay ÜV, Roma Hukukunda Borçlunu Sorumlu Olmadığı Sonraki İmkansızlık (Yetkin Yayınları 2020). google scholar
• Özdemir H, ‘Satış Sözleşmesinde Hasar ve Yararın İntikali’ Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan (Legal Yayıncılık 2012) 355-376. google scholar
• Öztan B, Miras Hukuku (Tablolar ve Örneklerle) (10. Bası, Yetkin Yayınları 2019). google scholar
• Rey H, Die Grundlagen des Sachenrechts und das Eigentum (3. Auflage, Staempfli Verlag AG 2007). google scholar
• Schönle H, Zürcher Kommentar, Kauf und Schenkung, Erste Lieferung, Art. 184-191 OR Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, Obligationenrecht, Kommentar zur 1. und 2. Abteilung (Art. 1-529 OR) (3. Auflage, Schulthess Verlag 1993). google scholar
• Schwenzer I, Schweizerisches Obligationenrecht, Allgemeiner Teil (7. Auflage, Staempfli Verlag 2016). google scholar
• Serozan R, Sağlararası İşlem Yoluyla Ölüme Bağlı Kazandırma (Fakülteler Matbaası 1979). google scholar
• Serozan R ve Engin Bİ, Miras Hukuku ve Uygulama Çalışmaları (6. Bası, Seçkin Yayıncılık 2019). google scholar
• Serozan R, Baysal B ve Sanlı KC, Borçlar Hukuku Özel Bölüm (4. Bası, On İki Levha Yayıncılık 2019). google scholar
• Serozan R, Baysal B ve Sanlı KC, Borçlar Hukuku Genel Bölüm (8. Bası, On İki Levha Yayıncılık 2022). google scholar
• Sirmen L, Eşya Hukuku (8. Bası, Yetkin Yayınları 2020). (Eşya) google scholar
• Sirmen AL, Türk Özel Hukukunda Şart, (Ayyıldız Matbaası, 1992). (Şart) google scholar
• Studhalter P, ZGB Kommentar Schweizerisches Zivilgesetzbuch, OFK-Orell Füssli Kommentar (3. Auflage, Orell Füssli Verlag AG 2016). google scholar
• Şener E, Eski ve Yeni Miras Hukuku (Şerh) (Seçkin Kitabevi 1988). google scholar
• Tandoğan H, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri C: I/1 (4. Bası, Olgaç Matbaası 1985). google scholar
• Tekinay SS, Akman S, Burcuoğlu H ve Altop A, Tekinay Eşya Hukuku, Cilt: I (5. Bası, Filiz Kitabevi 1989). (Eşya) google scholar
• Tekinay SS, Akman S, Burcuoğlu H, Altop A, Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler (7. Bası, Filiz Kitabevi 1993). (Borçlar) google scholar
• Tuor P ve Picenoni V, Berner Kommentar, Kommentar zum Schweizerischen Privatrecht, Das Erbrecht, 2. Abteilung: Der Erbgang, Art. 537-640 ZGB (Verlag Stämpfli & Cie 1973). google scholar
• Tuor P, Schnyder B, Schmid J ve Jungo A, Das Schweizerische Zivilgesetzbuch, (14. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, 2015). google scholar Vardar Hamamcıoğlu G, Medeni Hukuk’ta Tasarruf İşlemi Kavramı (On İki Levha Yayıncılık 2014). google scholar
• Von Tuhr A ve Peter H, Allgemeiner Teil des Schweizerischen Obligationenrechts, Band I, (3. Auflage, Schultess Polygraphischer Verlag AG 1984). google scholar
• Weimar P, Berner Kommentar (Kommentar zum schweizerischen Privatrecht), Band III: Das Erbrecht, 1. Abteilung: Die Erben, 1. Teilband: Die gesetzlichen Erben, Die Verfügungen von Todes wegen, 1. Teil: Die
• Verfügungsfähigkeit, Die Verfügungsfreiheit, Die Verfügungsarten, Die Verfügungsformen, Art. 457-516 ZGB, Heinz Hausheer ve Hans Peter Walter (eds), (Stämpfli Verlag AG 2009). google scholar
• Wolf S ve Genna GS, Schweizerisches Privatrecht, Band: IV/1: Erbrecht (Helbing Lichtenhahn Verlag 2012). google scholar
• Yavuz C, Faruk A ve Özen B, Borçlar Hukuku Dersleri (Özel Hükümler) (17. Bası, Beta Yayıncılık 2021). google scholar
• Yetiş-Şamlı K, ‘Borçlar Kanunu ve CISG Çerçevesinde Hasarın İntikali’ (2007) 65 (1) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 303-349. google scholar
• Yıldırım A, Türk Hukukunda Ölüme Bağlı Tasarruflarda Şart ve Mükellefiyetler (Turhan Kitabevi 2004). google scholar
• Yüksel SR, Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması (CISG) Uyarınca Hasarın Geçişi (Legal Yayıncılık 2020). google scholar
• Zevkliler A ve Gökyayla KE, Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri (20 Bası, Vedat Kitapçılık 2020). google scholar
• Wolf S ve Hrubesch-Millauer S, Grundriss des schweizerischen Erbrechts (Stämpfli Verlag 2017). google scholar