Fikri Mahsuller Üzerindeki Mali Haklara Tecavüzün Ref’i Yöntemleri (FSEK 68) Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2024, Cilt: 82 Sayı: 2, 525 - 574, 11.07.2024

Mustafa Ateş

https://doi.org/10.26650/mecmua.2024.82.2.0006

Öz

Fikir ve sanat ürünleri üzerindeki haklara tecavüzün ref’i davaları FSEK’in 66-68. Maddelerinde düzenlenmiştir. Kanun, manevi haklara tecavüzün ref’ini 67. maddesinde, mali haklara tecavüzün ref’iniyse 68. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre 68. maddede fikri ürünler üzerindeki mali hakların sahibine, hakkı ihlal eden şahıstan, sözleşme yapılmış olsaydı istenebilecek bedelin veya rayiç bedelin üç kat fazlasını talep yetkisi verilmiştir. Keza hak sahibine çoğaltma şeklinde gerçekleşen ihlal durumunda izinsiz çoğaltılmış nüshaların uygun bir bedel mukabilinde kendisine verilmesini veya imhasını ya da mutad bedelin üç katı tutarında ödeme yapılmasını isteme şeklindeki seçimlik yetkiler tanınmıştır. Bu makalede 1995 değişiklikleri akabinde yoğun bir uygulama alanı bulan ve beraberinde hararetli münakaşaları davet eden mali haklara tecavüzün sonlandırılmasını amaçlayan FSEK’in 68. maddesi tahlil edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Fikir ve Sanat Ürünleri, Telif Hakkı, Mali Haklar, Tecavüzün Ref’i, Mutad Bedel, Üç Kat Tazminat, Üç Kat Tazminatın Niteliği

A Review on (Art. 68 of TCC) the Termination Methods for Infringement of Financial Rights on Copyrighted Products

Öz

Cases for violating intellectual and artistic property rights are regulated by the Turkish Copyright Code (TCC), in Articles 66-68. Where the TCC regulates the refutation of infringement of moral rights in Article 67, the refutation of infringement of financial rights is regulated in Article 68. Article 68 provides that the owner of financial rights on intellectual products is authorised to demand three times more than the price or current price that would have been requested if the contract had been made from the person who violated the right. Likewise, in case of duplication, the rights holder is granted optional powers to request that the copies reproduced without permission be returned to him for an appropriate fee, destroyed, or paid three times the usual price. In this essay, Article 68 of the TCC, which found intense application after the 1995 amendments and invited heated debates, is analysed in detail.

Anahtar Kelimeler

Intellectual and Artistic Products, Copyright, Financial Rights, Removal of Infringement, Reasonable Price for Copyright, Treble Damage, Nature of Table Damage

Kaynakça

• Antalya G, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (2. Baskı, Legal 2019) google scholar
• Arı Z, ‘Rekabet Hukukunda Üç Kat Tazminat’ (2006) 6 Rekabet Forumu 9-10 google scholar
• Arkan A, Mukayeseli Hukuk, Uluslararası Düzenlemeler ve Türk Fikri Hukuku Alanında Eser Sahibinin Haklarına Bağlantılı Haklar (Vedat 2005) google scholar
• Arslanlı H, Fikri Hukuk Dersleri II - Fikir ve Sanat Eserleri (İstanbul Üniversitesi Yayınevi 1954) google scholar
• Aslan Y, Rekabet Hukuku (9.Bası, Ekin 2023) google scholar
• Aşçıoğlu-Öz G, Avrupa Topluluğu ve Türk Rekabet Hukukunda Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması (RK Yayını 2000) google scholar
• Ateş M, ‘Fikir ve Sanat Eseri Sahibinin Manevi Haklarına Tecavüzün Ref’i’ (2022) 8(2) Ticaret ve Fikri Mülkiyet Dergisi 337-374. google scholar
• Ateş M, Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Hakların Kapsamı ve Sınırlandırılması (1.Baskı, Seçkin 2003) google scholar
• Ateş M, Rekabet Hukukuna Giriş (2. Bası, Adalet 2019) google scholar
• Aydıncık Ş, Fikri Haklara İlişkin Lisans Sözleşmeleri (1.Baskı, Vedat 2006) google scholar
• Ayiter Y, Hukukta Fikir ve Sanat Ürünleri (2.Baskı, S Yayınevi 1981) google scholar
• Bozbel S, ‘Anayasa Mahkemesinin (FSEK m. 68 ve m. 76 ile İlgili) 2012/133 E 2013/33 K ve google scholar
• 28.02.2013 Tarihli Kararı Hakkında Değerlendirmeler” iç Tekin Memiş (ed), Fikri Mülkiyet Yıllığı 2012 (Yetkin 2013) 55-79 google scholar
• Bozbel S, Fikir ve Sanat eserleri Hukuku (1. Baskı, Onikilevha 2012) google scholar
• Demirbaş A, Eser Sahibinin Mali Haklarına Tecavüz Halinde Hak Sahibine Sağlanan Koruma (1. Baskı, Onikilevha 2015) 119-123. google scholar
• Erdil E, İçtihatlı ve Gerekçeli Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Şerhi (Vedat 2009) google scholar
• Erel Ş N, Türk Fikir ve Sanat Hukuku (3.Bası, Yetkin 2009) google scholar
• Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (26. Bası, Yetkin 2022) google scholar
• Gökyayla E K, ‘5728 sayılı Kanunla Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 68. Maddesinde Yapılan Değişikliklerin Değerlendirilmesi’ iç Tekin Memiş (ed), Fikri Mülkiyet Yıllığı 2010 (Yetkin 2011) 283-304 google scholar
• Gökyayla K E, ‘Fikir ve Sanat eserleri Kanunu’nun 68. Maddesine İlişkin Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi’ (2012) 30 FSHD 3-31 google scholar
• Gül İ, ABD ve Türk Hukukunda Medeni Ceza (1. Baskı, Yetkin 2015) google scholar
• Gökyayla K E, Telif Hakkı ve Telif Hakkının Devri Sözleşmesi (2.Baskı, Yetkin 2001) google scholar
• Gürzumar O B, ‘Özel Hukuk Açısından 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’ iç 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun ve Bu Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Taslak Sempozyumu 7-8 Ekim 2005 Ankara (BTHAE 2006) google scholar
• Güven G, Rekabet Hukuku (2.Baskı, Yetkin 2009) google scholar
• Güven P, ‘Rekabet Hukukuna Dayalı Tazminat Davalarının Mahkeme Kararları Işığında Değerlendirilmesi’ iç Rekabet Hukukunda Güncel Gelişmeler Sempozyumu-V 6-7 Nisan 2007 Kayseri (RK Yayını 2008) google scholar
• Hirsch E E, Fikri ve Sınai Haklar (Ankara Ü Hukuk Fakültesi Yayını 1948) google scholar
• Hirsch E E, Hukuki Bakımdan Fikri Say - II (İstanbul Üniversitesi Yayını 1943) google scholar
• İnan N, ‘4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun Özel Hukuka İlişkin Hükümlerine google scholar
• Eleştirel Bir Bakış’ iç Rekabet Hukukunda Güncel Gelişmeler Sempozyumu-II, 9 Nisan 2004 Kayseri (RK Yayını 2004) 43-66 google scholar
• İnan, A N ve Yücel Ö, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (4.Bası, Seçkin 2014) google scholar
• Kılıçoğlu A, Sınai Haklarla Karşılaştırmalı Fikri Haklar (9.Bası, Turhan 2023) google scholar
• Kılıçoğlu A, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, (26.Baskı, Turhan 2022) google scholar
• Kılıçoğlu A M, ‘Türk Fikir ve Sanat Eserlerinde Zamanaşımı’ iç Fikri Mülkiyet Hukuku ve Rekabet Hukuku Uluslararası Hukuk Kurultayı 2002 (8-11 Ocak 2002) C I (Ankara Barosu 2002) 388389 google scholar
• Kocayusufpaşaoğlu N, Hatemi H, Serozan R ve Arpacı A, Borçlar Hukuku Genel Bölüm (Filiz Kitabevi 2010) google scholar
• Kuru B, Hukuk Muhakemeleri Usulü (1. Baskı, Demir Yayıncılık 2001) C III google scholar
• Küçükali C, Fikri Hakların İhlalinden Kaynaklanan Tazminat Davası (5. Baskı, Seçkin 2023) google scholar
• Memiş T, ‘Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 68. Maddesinin Getirmiş Olduğu Sistemin Değerlendirilmesi’ iç TRT (edr), Radyo-Televizyon Yayınlarında ve Kamuya Açık Alanlarda Eserlerden Yararlanma ve Telif Hakları Zirvesi (ATO ve TOBB Yayını 2005) 83 google scholar
• Merhacı S Ö, Karşılaştırmalı Hukukta Cezalandırıcı Tazminat (1. Baskı, Yetkin 2013) google scholar
• Oğuzman K ve Öz T, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (21. Bası, Vedat 2023) google scholar
• Öztan F, Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku (1. Baskı, Turhan 2008) google scholar
• Piroğlu Ü, ‘Fikri Hak İhlallerinin Tazmininde FSEK 68. Maddenin Farklı Konumu ve Niteliği’ (2004) 30 (4) Yargıtay Dergisi 433-458 google scholar
• Sanlı K C, ‘Türk Rekabet Hukukunda Haksız Fiil Sorumluluğu’ iç Rekabet Hukukunda Güncel Gelişmeler Sempozyumu - 4 Nisan 2003 Kayseri (RK Yayını 2003) 192-262 google scholar
• Suluk C ve Orhan A, Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku C II Genel Esaslar Fikir ve Sanat Eserleri (Arıkan 2005) google scholar
• Tekinalp Ü, Fikri Mülkiyet Hukuku (5. Baskı, Vedat 2012) google scholar
• Tekinay S S, Akman S, Burcuoğlu, H ve Altop A, Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler (6. Baskı, Filiz 1993) google scholar
• Topçuoğlu M, ‘Rekabet Hukukunda Üç Kat Tazminat’ iç Mustafa Fadıl Yıldırım ve Ender Ethem Atay (edr), Sorumluluk ve Tazminat Hukuku Sempozyumu (28-29 Mayıs 2009), (Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi 2009) 5-60 google scholar
• Üstün G, Fikri Hukukta Maddi Tazminat Davaları, (Yayımlanmamış Doktora Tezi) (Marmara Üniversitesi SBE 1995) google scholar
• Üstün G, ‘Yargısal Uygulamada Fikri Haklar’ (1994) 4 İBD 979 google scholar
• Yasaman H, ‘Fikri Haklarda Tazminat ile İlgili Bazı Sorunlar’ iç Abuzer Kendigelen (ed), Prof. Dr. Ömer Teoman’a 55. Yaş Günü Armağanı (Beta 2002) II 811 google scholar
• Yavuz L, Alıca T ve Merdivan F, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Yorumu (2.Baskı, Seçkin 2014) C I ve II google scholar