TEREKENİN RESMİ DEFTERİNİN TUTULMASININ ANONİM ŞİRKETİN NAMA YAZILI PAY SENETLERİ ÜZERİNDEKİ MİRASÇILIK HAKKINA ETKİSİ

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 9 - 36, 17.05.2023

Şükrü Yıldız , Ömer Çınar

https://doi.org/10.59831/ihuhfd.2023.1

Öz

Nama yazılı hisse senedi kıymetli evrak niteliğinde olup, hakkın senede bağlı olması nedeniyle (nama yazılı hisse senedi) olmadan, yani senet ibraz edilmeden senede bağlı haklar kullanılamayacaktır. Payın miras yoluyla kazanılmasında, mirasçının pay sahibi olarak şirkete karşı pay defterine yazım isteyebilmesi için hem nama yazılı hisse senedini hem de veraset ilamı ve taksim belgesini birlikte ibraz etmesi gereklidir. Bu nedenle, mirasçıların şirketteki payları kazanmalarını, çıplak paylarda olduğu gibi, sadece pay defterinde pay sahibi olarak görünen murisin mirasçısı olduğunu belirten veraset ilamının ibrazına bağlayan kuralın, kıymetli evrak niteliğindeki nama yazılı hisse senetlerine bağlanmış paylarda uygulanması mümkün değildir. Mirasçılardan biri tarafından tereke için resmi defter tutulması amacıyla dava açılması halinde, mirasçıların mirası kabul edip etmeyeceği belli olmadığından, mirasçıların miras bırakanın ölümü ile mirası bir bütün olarak kanun gereğince kazanamadığı, yani TMK m. 599/1 hükmünün uygulanamayacağı kabul edilmelidir. Bu nedenle, mirasın kabul edilmesi için resmi defter tutma davasının bitmesi ve bir aylık inceleme süresinin başlaması, belirlenen en az bir aylık inceleme süresinin sona ermesinden sonra da mahkemenin her mirasçıyı bir ay içinde beyanda bulunmaya çağırmasını gerekli kılan bir usulün tamamlanması zorunludur (TMK m. 623, 626).

Anahtar Kelimeler

pay senedi, tereke, resmi defter tutulması, butlan davası, miras, Hisse senedi, pay senedi, tereke, resmi defter tutulması, butlan davası, miras

Kaynakça

• Ayhan, Rıza /Çağlar, Hayrettin/ Özdamar, Mehmet, Şirketler Hukuku Genel Esaslar, 4. Baskı, Ankara 2022.
• Avcı, Mehmet Özgür. Mirasın Mahkeme Kararı ile Paylaşılması. İstanbul 2014.
• Bahtiyar, Mehmet, Ortaklıklar Hukuku, Güncellenmiş 16. Bası, İstanbul 2022.
• Bozgeyik, Hayri. “Bağlı Nama Yazılı Payların Miras Yoluyla İntikalinde Satınalma Hakkının Kullanılmasına İlişkin Bazı Sorunlar”. BATIDER, C. 25, S. 2, Haziran 2009, 211-226.
• Çabri, Sezer. Miras Hukuku Şerhi, C.II, (TMK m.575-639). İstanbul 2020.
• Doğanay, İsmail. Türk Ticaret Kanunu Şerhi. 3. Baskı, C. 1, Ankara 1990.
• Domaniç, Hayri. Anonim Şirketler Hukuku ve Uygulaması, TTK Şerhi II. İstanbul 1988.
• Dural, Mustafa. Türk Özel Hukuku C. IV - Miras Hukuku. İstanbul 2015.
• Eriş, Gönen. Türk Ticaret Kanunu - Ticari İşletme ve Şirketler C. 2. Ankara 2005.
• Gencer, Abdullah Reveha. Kıymetli Evrakta Ciro Kavramı. İstanbul 2020.
• Helvacı, İlhan. Gerekçeli-Karşılaştırmalı-İçtihatlı-Notlu Türk Medeni Kanunu, C.III. İstanbul 2013.
• İmre, Zahit/Erman, Hasan. Miras Hukuku. İstanbul 2021.
• İnan, Ali Naim/Ertaş, Şeref/Albaş, Hakan. Türk Medeni Hukuku - Miras Hukuku. Ankara 2008.
• Kılıçoğlu, Ahmet. Miras Hukuku. Genişletilmiş 8. Bası, Ankara 2018.
• Kocayusufpaşaoğlu, Necip. Miras Hukuku. 3. Bası, İstanbul 1987.
• Kuru, Baki. İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı. Ankara 2017.
• Moroğlu, Erdoğan/Kendigelen Abuzer. İçtihatlı-Notlu Türk Ticaret Kanunu ve İlgili Mevzuat. İstanbul 2014.
• Moroğlu, Erdoğan. Nama Yazılı Pay Senetlerinin Devri ve Yargıtay Kararları. Makaleler I, 3. Tıpkı Bası, İstanbul: Arıkan Yayınları 2006.
• Narbay, Şafak. Anonim Ortaklıkta Pay Defteri. Ankara 2003.
• Oğuzman, M. Kemal. Miras Hukuku. 6. Bası, İstanbul 1995.
• Öztan, Fırat. Kıymetli Evrak Hukuku. 2. Bası, Ankara 1997.
• Poroy, Reha/Tekinalp, Ünal/Çamoğlu, Ersin. Ortaklıklar Hukuku I, 15. Bası, İstanbul: Vedat Kitapçılık 2021.
• Poroy, Reha/Tekinalp, Ünal/Çamoğlu, Ersin. Ortaklıklar Hukuku II, 13. Bası, İstanbul: Vedat Kitapçılık 2017.
• Pulaşlı, Hasan, Bağlı Nama Yazılı Pay Senetleri, Ankara 1992.
• Pulaşlı, Hasan, Şirketler Hukuku Genel Esaslar, 8. Baskı, Ankara 2022.
• Serozan, Rona/Engin, Baki İlkay. Miras Hukuku ve Uygulama Çalışmaları. Ankara 2018.
• Teoman, Ömer. Yaşayan Ticaret Hukuku - Hukuki Mütalaalar, Kitap 2:1986-1988. İstanbul 1983.
• Ülgen, Hüseyin/Helvacı, Mehmet/Kendigelen, Abuzer/Kaya, Arslan. Kıymetli Evrak Hukuku. 10. Bası, 12, İstanbul: Levha Yayıncılık 2016.
• Yıldız, Şükrü/Özbay, İbrahim “Bağlı Nama Yazılı Payların TTK m. 418/f.4’de Yazılı Sebeplerle Kazanılmasında Yönetim Kurulu Üyeleri ile Pay Sahiple ınan Gerçek Değerden Satın Alma Hakkı”, XXII. Ticaret Hukuku ve YargıtayKararları Sempozyumu, Ankara 2007, s. 5 vd