Avrupa Birliği Müzakere Sürecinde Nükleer Enerji Karar Verme Süreçlerine Halkın Katılımı

Yıl 2013, Cilt: 31, 83 - 94, 01.06.2013

Ali Ekşi

Öz

Çalışmada Türkiye’nin AB müzakere sürecinde, nükleer enerji karar verme süreçlerine halkın katılımında yaşaması muhtemel sorunların değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışma, Türkiye’nin önümüzdeki süreçte nükleer enerji programı ile AB müzakere sürecini paralel yürütecek olmasından dolayı önemlidir. AB üye ülkeleri ve aday ülkelerin yaşadığı deneyimler değerlendirilerek, Türkiye’nin yaşaması muhtemel sorunlar ortaya konulacaktır. AB ülkelerinin nükleer enerji odaklı yaşadığı katılım sorunları, Aarhus ve Espoo Sözleşmeleri etrafında düğümlenmektedir. Türkiye’nin, zorlu olan AB müzakere sürecinde nükleer enerji programı ile ilgili katılım odaklı yeni sorun alanları ile karşı karşıya kalması olasıdır. Sorun alanlarına yönelik atılması gereken en önemli adım, uluslararası etik arenada şekillenmiş standartların takip edilmesidir

Anahtar Kelimeler

Nükleer enerji, katılım, Aarhus sözleşmesi, Espoo sözleşmesi

Public Participation in the Nuclear Energy Decision-Making Processes in the European Union Negotiation Process

Öz

The objective of this study is to evaluate the possible problems that might arise during the public participation to the nuclear energy decision-making processes in the Turkey-EU negotiation process. The study is important since in the upcoming period, Turkey will carry out the nuclear energy program in line with the EU negotiation process. The possible problems that Turkey might encounter will be put forth by evaluating the experiences of EU member and candidate countries. The nuclear energy participation problems of EU countries revolve around the Aarhus and Espoo Conventions. It is possible that during the difficult EU negotiation process, Turkey will face new problems regarding participation to the nuclear energy program. The most important step that should be taken about the problem areas is to follow the standards that have been shaped in the international ethics arena

Anahtar Kelimeler

Nuclear energy, participation, Aarhus convention, Espoo convention

Kaynakça

• Alıca, Süheyla Suzan (2011), Çevresel Etki Değerlendirmesinin Yargı Kararları Çerçe- vesinde İrdelenmesi, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 15, Sayı 3, s. 97-130.
• Alpsoy, Arif Nihat (2011), “Nükleer Enerjinin Hukuksal Dayanağı” Cumhuriyet Gaze- tesi Web Sayfası http://cumhuriyet.com.tr/?hn=227264 (23.03.2013).
• Anadolu Ajansı (23.03.2011), Yunanistan’ın Akkuyu Şikayeti Gerçekçi Değil, Akşam Gazetesi Web Sayfası,http://www.aksam.com.tr/siyaset/yunanistanin-akkuyu- sikayeti-gercekci-degil--28262h/haber-28262 (25.06.2013).
• Artı İvme Dergisi Kentsel Dönüşüm Komisyonu (2013), “AKP’nin Çılgın Projeleri ve ÇED Engeli”, Artı İvme Dergisi Web Sayfası, Http://www.İvmedergisi.Com/Akp%E2%80%99nin-%C3%A7ilgin-Projeleri-Ve- %C3%A7ed-Engeli.Html (04.05.2013).
• Avrupa Ekonomik Komisyonu Çevre Politikası Komitesi (1998), Çevresel Konularda Bilgiye Erişim, Karar Vermede Halkın Katılımı ve Yargıya Başvuru Sözleşmesi, Dördüncü Bakanlar Konferansı “Avrupa için Çevre”, Aarhus, Danimarka, 23-25 Haziran 1998.
• Avrupa Komisyonu (2012), Türkiye 2012 Yılı İlerleme Raporu, Brüksel, 10 Ekim 2012.
• Enerjiline (2013), “Artık ÇED Raporu İstenmeyecek”, Enerji Line Haber Portalı Web Sayfası http://www.enerjiline.com/haberdetay/Artik-CED-Raporu- Istenmeyecek/544 (04.05.2013).
• Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (2004), Taşkın ve Diğerleri Türkiye Davası (Dava No: 46117/99) Kararı.
• Coşkun, Aynur Aydın (2002), Aarhus Sözleşmesinin İdare Hukuku Açısından İrdelen- mesi, İnsan Hakları Yıllığı, Cilt 23-24, Yıl 2001-2002, s.147-160
• Çevre Mühendisleri Odası (2013), “ÇED Yönetmelik Değişikliği Üzerine Açıklama”, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Web Sayfası. http://www.tmmob.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=8963&tipi=9 (06.05.2013).
• Çokgezen, Jale (2007), Avrupa Birliği Çevre Politikası ve Türkiye, Marmara Üniversi- tesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 23, Sayı 2, s. 91-115.
• EIA (2009), “Convention on Environmental Impact Assessment in a Transboundary Context (Espoo, 1991)”, The United Nations Economic Commission for Europe Web Page, http://live.unece.org/fileadmin/DAM/env/eia/ docu- ments/factsheet/Factsheet5_Nuclear_power_plants_Finland_Mar09.pdf (06.05.2013).
• Euronews (2011), “Bulgaristan’da Nükleer Santral Tartışması”, Euronews Web Page. http://tr.euronews.net/2011/03/17/ bulgaristan-da-nukleer-santral-tartismasi/ (06.05.2013).
• Güneş, Ahmet (2010a), Aarhus Sözleşmesi Üzerine Bir İnceleme, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 14, Sayı 1, s.299-333.
• Güneş, Ahmet (2010b), Çevre Hukuku Açısından Stratejik Çevresel Değerlendirme, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Cilt Kasım-Aralık 2010, Sayı 91, s.33-66.
• Karaca, Kayhan (10.10.2012), AB’den nükleer güvenlik uyarısı, NTV/MSNBC Web Sayfası, http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/43407.asp#BODY (26.06.2013).
• IAEA (2006), Basic Infrastructure for a Nuclear Power Project, Vienna, Austria. June 2006. IAEA-TECDOC-1513
• Press-service of UNECE (2011), “Russia’s nuclear power company agrees to consult with neighbours on environmental impacts within framework of UNECE’s Espoo Convention”, ROSATOM web Page. http://www.rosatom.ru/wps/wcm/connect/rosatom/rosatomsite.eng/presscentre/news /d43a0c00470eaf07b131b1a8c2eefb3d (06.05.2013).
• Rosenkranz, Gerd - Froggatt, Antony - Schneider, Mycle - Thomas, Steve – Nassauer, Otfried – Sokolski, Henry D. (2010), Nükleer Enerji Masalı-Nükleer Enerjiye Ne- den Karşıyız. İstanbul. Heinrich-Böll-Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği.
• Rıza, Türmen (2013), “Çoğulcu ve katılımcı demokrasiye doğru”, Milliyet Gazetesi Web Sayfası, http://gundem.milliyet.com.tr/cogulcu-ve-katilimci- demokrasiye/gundem/ydetay/1722280/default.htm (24.05.2013).
• Serkan, Cengiz (2005), “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı Işığında Bergama Davası”, İnisiyatif.net Web Sayfası, http://www.inisiyatif.net/document/12.asp (24.06.2013).
• Süzer, Erdoğan (2013), “Türkiye İstemese de ÇED Raporunu Alırız”, Bugün Gazetesi Web Sayfası, http://ekonomi.bugun.com.tr/8-milyar-dolarlik-is-haberi/589666 (06.06.2013).
• T24 Bağımsız İnternet Gazetesi (20.03.2011), Yunanistan Türkiye’yi AB’ye şikayet et- ti, T24 Bağımsız İnternet Gazetesi Web Sayfası, http://t24.com.tr/haber/yunanistan- turkiyeyi-abye-sikayet-etti/134011 (24.06.2013).
• Talu, Nuran (2010), Avrupa Birliği Çevre Müktesebatı ve Türkiye’ye Yansımalar (1), AB Çevre Müktesebatı Semineri. 25 Kasım 2010, Ankara.
• The Joint Project Group (20.06.2011), “The Joint Project 2010/2011 On Aarhus And Nuclear”, The Joint Project Group Web Page. http://www.joint-project.org/upload/ file/brochure_AarhusAndNuclear_ June20_2011.pdf (16.05.2013).
• UNECE (2011), “Introducing Public Participation”, The United Nations Economic Commission for Europe Web Page. http://live.unece.org/env/pp/welcome. Html (06.05.2013).
• Yeşil Ufuklar (2008), “Belene nükleer projesinin ‘yan etkileri’ Makedonya’da”, Yeşil Ufuklar Web Sayfası. http://www.yesilufuklar.info/haberler/abden-haberler/414- belene-nukleer-projesinin-yan-etkileri-makedonyada (06.05.2013).