Türkiye ve Azerbaycan Ticari İlişkilerine Yönelik Bir Değerlendirme

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 9, 69 - 85, 26.12.2018

Meltem Keskin Köylü

Öz

Aynı
kültürden gelen aynı ana dilli konuşan Türkiye ve Azerbaycan, tarih, soy bağı
olduğu kadar ticari ve ekonomik alanlarda da birbirleri ile sıkı işbirliği
geliştirebilmişlerdir. İki ülke arasında ilişkiler karşılıklı maddi çıkarların
çok ötesindedir. Bundan dolayıdır ki pek çok ülke Azerbaycan’da sadece petrolle
ilgili iş alanlarına yatırım yaparken Türkiye’den ülkeye giren yatırımlar
petrol dışı sektörlerde yoğunlaşmaktadır. Bu çalışmada iki ülkenin ticari
ilişkiler boyutu incelenmektedir. Azerbaycan ekonomisinin petrole bağımlılığı
ülkeyi kırılgan hale getirmekte olup doğal kaynakların laneti olgusunu tersine çevirebilecek
çabaları Türkiye ile geliştirilebilecek uluslararası ticari işbirliği ile aşma
yolları tartışılmaktadır. Bu amaçla yıllar içinde iki ülkenin yaptığı ticaret
pariteleri ve ülkelerin gelişmeye elverişli sektörel bazlı ürünler belirlenerek
ülkeler arası ticari ilişkileri geliştirebilecek unsurlar değerlendirilmiştir.
Azerbaycan ve Türkiye arasında sürdürülebilir ekonomik gelişmelerin
oluşturulmasının yollarını belirleyebilmek için ikincil veriler ışığında
ampirik çalışma yapılmıştır.

Abstract: Turkey and Azerbaijan, two countries with the same culture and language,
have a tight trade and economic connection, as well as a connection in heritage
and history. The relations between two countries are well beyond materialistic
expectations. Therefore, although many countries invest in petroleum related
areas, Turkish investments are on different areas. In this study, the trade
relations between these two countries are investigated. It is also discussed
how the trade relations with Turkey can improve the strength of the
Azerbaijan’s economy, as it is fragile by being dependent on petroleum. With
this aim, the trade parities, developable sectoral products of these countries
are determined to evaluate the elements that can improve the mutual trade of
these two countries. An empirical study is made in light of secondary data, to
determine the ways for sustainable developments in Azerbaijan and Turkey’s
economic relations.

Anahtar Kelimeler

: Dış Ticaret, Azerbaycan ekonomisi, Türkiye

Kaynakça

• ATET (2010). Avrasya Türk Ekonomik İşbirliği Teşkilatı. Azerbaycan Cumhuriyeti Ekonomik Raporu. http://www.turansam.org/ azerbaycan_ulke_raporu.pdf adresinden erişildi. Erişim Tarihi: 27.11.2018.
• AZERBAİJANS (2018). Azerbaycan. http://www.azerbaijans.com adresinden erişildi. Erişim Tarihi: 27.09.2018.
• Çelikpala, M ., (2010). “Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner Dış Politikadan Proaktif Ritmik Diplomasiye Geçiş”. Uluslararası İlişkiler, Cilt 7, Sayı 25 (Bahar 2010), s. 93-126.
• Çoban, A., (2005). Kıtalar ve Ülkeler Coğrafyası, Ed. Ergin GÜMÜŞ vd., Lisans Yayıncılık, İstanbul.
• DEİK (2014). Türkiye Azerbaycan Hükümetleri Arası Karma Ekonomik Komisyonu Yedinci Dönem Toplantı Protokolü. file:///C:/Users/PC/Downloads/f2091860018f4b4c99be6e4197770518%20(1).pdf adresinden erişildi. Erişim Tarihi: 27.11.2018.
• EIU (2018). Azerbaijan Country Report. The Economist Intelligence Unit . http://country.eiu.com/azerbaijan adresinden erişildi. Erişim Tarihi: 27.11.2018.
• INDEXMUNDI (2018). Azerbaijan Economy. https://www.indexmundi. com/azerbaijan/#Economy adresinden erişildi. Erişim Tarihi: 27.11.2018.
• ITC (2018). Azerbaijan. Pp81-82. Tradmap https://comtrade.un.org /pb/downloads/2016/VolI2016.pdf adresinden erişildi. Erişim Tarihi: 07.11.2018.
• Karaca, N., Aydoğdu, B. ve Bozkırlı, O. D., (2016). Azerbaycan Cumhuriyeti Ülke Raporu. T.C. Serhat Kalkınma Ajansı Yayınları. İlbey Matbaa. İstanbul.
• Keskin Köylü, M. (2017.) “Türkiye’nin Güney Kafkasya Ülkeleri İle Finansal Bağları ve Bölgedeki Ticari Varlığı”. Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 4, Sayı 7 Aralık 2017. ISBN: 214-8414. ss.20-32.
• MFA (2018). Türkiye ve Azerbaycan Siyasi İlişkiler. http://www.mfa. gov.tr/turkiye-azerbaycan-siyasi-iliskileri.tr.mfa adresinden erişildi Erişim Tarihi: 14.11.2018.
• Özey, R., (1997). Dünya ve Ülkeler Coğrafyası, Öz Eğitim Yayınları. İstanbul.STATISTICAL YEARBOOK, (2018). The foreign trade of Azerbaijan. State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan. Baku. www.stat.gov.az adresinden erişildi. Erişim Tarihi: 14.11.2018.
• THE STATE STATISTICAL COMMITTEE OF THE REPUBLIC OF AZERBAIJAN, (2018). Economic Statistics. https://www.stat. gov.az/ adresinden erişildi. Erişim Tarihi: 14.10.2018.
• TÜİK (2018). Azerbaycan Ticaret Verileri. http://www.tuik.gov.tr/Pre Tablo.do?alt_id=1046 adresinden erişilmiştir. Erişim tarihi: 27.11.2018.