BORSA’DA İŞLEM GÖREN SİGORTA ŞİRKETLERİNİN İFLAS RİSKİNİ TAHMİN ETMEDE ALTMAN MODELİ UYGULAMASI

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 17, 28 - 41, 28.12.2022

Tuba Şakar Kemal Yaman

https://doi.org/10.54709/iisbf.1205809

Öz

Şirketlerin birçok ekonomik, finansal ve operasyonel değişkenler sebebiyle finansal başarısızlık şirket yöneticileri, hisse sahipleri, alacaklılar ve devlet gibi gruplar açısından önemlidir. Finans sektörünün çok önemli bir bileşeni olan sigorta şirketlerinin finansal sağlamlığı ülkeler için sağlıklı bir finansal sistemin temelidir. Türkiye’de sigorta sektörü finans sektörünün ayrılmaz bir parçasını oluşturmakla birlikte ülke ekonomisine katkısı büyüktür. Bu sebepten dolayı bu çalışmada 2016-2021 yılları arasında Borsa İstanbul (BIST)’da faaliyet gösteren 6 adet sigorta şirketinin finansal tablo verileri kullanılarak finansal başarısızlık analizleri gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda Z-Skoru yöntemi ile iflas riski incelenmektedir. Bu makale dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde sigorta şirketlerinin ülke ekonomisindeki önemi ve finansal başarısızlığın tanımı yapılmaktadır. İkinci bölümde finansal başarısızlık konusu ile ilgili literatür taraması işlenmiştir. Üçüncü bölümde ise finansal analizlerde ve sigorta sektöründe önemli olan finansal veriler kullanılarak Altman Z-Skoru yöntemi ile söz konusu olan sigorta şirketlerinin iflas riski SPSS programı yardımı ile analiz edilmektedir. Dördüncü bölümde ise sonuçlar ve çıkarımlar işlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sigorta Sektörü, İflas Riski, Altman Z- Skor Modeli

APPLICATION OF THE ALTMAN MODEL TO PREDICT THE RISK OF BANKRUPTCY OF INSURANCE COMPANIES TRADED ON THE BORSA ISTANBUL

Öz

Financial failure of companies due to many economic, financial and operational variables is important for groups such as company managers, shareholders, creditors and the government. The financial soundness of insurance companies is a very important component of the financial sector which is the basis of a healthier financial system for countries. Although the insurance sector in Turkey constitutes an integral part of the financial sector, its contribution to the country's economy is great. For this reason, financial failure analyzes are carried out using the financial statement data of 6 insurance companies operating in Borsa Istanbul (BIST) between the years 2016-2021. In this context, bankruptcy risk is analyzed by Altman Z-Score method. This paper consists of four parts. In the first part, the importance of insurance companies in the country's economy and the definition of financial failure are made. In the second part, the literature review on the subject of financial failure is handled. In the third part, the bankruptcy risk of the insurance companies is examined with the SPSS program by using Altman Z-Score method and the financial data that is important in financial analysis and the insurance sector. In the fourth part, the results and inferences are given.

Anahtar Kelimeler

Sigorta Sektörü, İflas Riski, Altman Z- Skor Modeli, Sigorta Sektörü, İflas Riski, Altman Z- Skor Modeli

Kaynakça

• Akpınar, O. and Akpınar, G. (2017), “Finansal Başarısızlık Riskinin Belirleyicileri: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama.” İşletme Araştırmaları Dergisi 9(4):932–51. doi: 10.20491/isarder.2017.366.
• Alkulaib, Y., A. and Alali, M., S. (2019), “Exploring The Probability Of Bankruptcy For Conventional Insurance Companies Listed At Kuwait Stock Exchange And İts Effect On Their Share Prices.” The Journal of Social Sciences Research 59:1341–45.
• Altan, S. (2010), “Türk Sigortacılık Sektöründe Etkinlik: Veri Zarflama Analizi Yöntemi Ile Bir Uygulama.” Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 1(12):185–204.
• Altaş, D. and Gİray, S. (2005), “Mali Başarısızlığın Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemlerle Belirlenmesi: Tekstil Sektörü Örneği.” Sosyal Bilimler Dergisi 2:13–28.
• Altınkeski, K. (2020), “Borsada İşlem Gören Sigorta Şirketlerinin Karlılık Analizi.” Altman, E., I. (1968), “Financial Ratios , Discriminant Analysis And The Prediction Of Corporate Bankruptcy.” XXIII(4):589–609.
• Avcı, M. (2000), “Sigortanın Osmanlı Hukukuna Girişi.” Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1–2(8):267–90.
• Babu, S., H. (2015), “Prediction Of Bankruptacy Of Non-Life Insurance Companies In India- A Study.” IJABER 13(3):1431–44.
• Back, B., Laitinen, T. ve Sere, W. (1996), “Choosing Bankruptcy Predictors Using Discriminant Analysis, Logit Analysis, And Genetic Algorithms.” Turku Centre For Computer Science (40):1.
• Beaver, H. (1966), “Financial Ratios As Predictors Of Failure.” Journal Of Accounting Research 4:71–111. Bılevsky, G. (2013), “Tools And Methods To Prevent The Rısk Of Bankruptcy Of The Insurance Companıes.” Internal Auditing & Risk Management 3(31):75–77.
• Çelik, M., S. (2021), “Altman Z- Skor Modeli Kullanılarak Bist-30 Endeksinde Yer Alan İmalat Şirketlerinin Finansal Başarısızlık Riskinin Tahmin Edilmesi.” in International Congress On Polıtıcal , Economik And Socıal Studies Abstracts Book.
• Clipici, E. (2016), “A New Model For Estimating The Risk Of Bankruptcy Of The Insurance Companies Based On The Artificial Neural Networks.” International Multidisciplinary Scientific GeoConference SGEM 2016 1–9.
• Clipici, E. and Doru C. (2017), “An Improved Algorıthm Based On The Neural Arhıtectures For Estımatıng The Rısk Of Bankruptcy Of The Bulgarıan Insurance Companıes.” Uluslararası Multidisipliner Bilimsel Geo Konferans SGEM 2017 İlişkili 21:1–6.
• Edmister, R., O. (1972), “An Empirical Test of Financial Ratio Analysis for Small Business Failure Prediction.” The Journal of Financial and Quantitative Analysis 7(2):1477. doi: 10.2307/2329929.
• Gülençer, S. and Adalet, H. (2020), “Borsa İstanbul’da Faaliyet Gösteren İlaç Şirketlerinin Değerlendirilmesi.” Journal of Economics and Financial Researches 2(2):83–105.
• Karaman, D. (2018), “Sigortacılık Sektörünün Güncel Sorunlarının Belirlenmesi : Alanya’da Bir Araştırma.” Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 10(5):28–30.
• Köse, A. (2016), “Türk Sigorta Sektörünün Promethee Yöntemi İle Finansal Performans Analizi.” Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi • 38(1):187–210. doi: 10.14780/iibd.29194.
• Kula, V., Kandemir, T. ve Baykut, E., (2016), “Borsa İstanbulda İşlem Gören Sigorta ve Bes Şirketlerinin Finansal Performansının Gri İlişkisel Analiz Yöntemi Ile İncelenmesi.” AKÜ İİBF Dergisi XVIII(1):37–53.
• Kurt, E., F. (2018), “Borsa İstanbul’da Kote Bireysel Emeklilik, Hayat ve Hayat-Dışı Sigorta Şirketlerinin Hisse Senedi Fiyat Tahmininde Box-Jenkıns Yöntemi.” Yaman, K., Şakar, T., (2022). Borsa’da İşlem Gören Sigorta Şirketlerinin İflas Riskini Tahmin Etmede Altman Modeli Uygulaması. 41 Mazviona, B., W., Dube, M. and Sakahuhwa, T. (2017), “An Analysis Of Factors Affecting The Performance Of Insurance Companies In Zimbabwe.” Journal of Finance and Investment Analysis 6(1):11–30.
• Ohlson, J., A. (1980), “Financial Ratios And The Probabilistic Prediction Of Bankruptcy.” Journal Of Accounting Research 18(1):109–31.
• Olmeda, I. and Fernandez E. (1997), “Hybrid Classifiers For Financial Multicriteria Decision Making: The Case Of Bankruptcy Prediction.” Computational Economics 10(June):317–35. doi: 10.1023/A.
• Öniz, C. (2017), “Türkiyede Yaşanan Finansal Krizlerin Sigorta Sektörü Üzerine Etkileri; BİST’de Bir Uygulama.” Poyraz, E. and Uçma, T. (2006), “Türkiye’de Faaliyet Gösteren İhracatçı Sektörlerin Mali Kriz Ortamlarında Finansal Başarısızlıklarının Altman (Z-Score) Modeli Yardımıyla Ölçülmesi.” Muhasebe ve Finansman Dergisi 2006-Dergipark.Org.Tr.
• Sigorta, Güneş. (2020), “Güneş Sigorta Anonim Şirketi Yönetim Kurulu Kararı.” 1–2.
• Sinkey, Jr. ve Joseph, F. (1975), “A Multivariate Statistical Analysis Of The Characteristics Of Problem Banks.” The Journel Of Finance 30(1):21–36.
• Taş, M. (2015), “Dünya Sigorta Pazarında Türkiye’nin Yeri.” İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi Yıl:14 27(14):133–48.
• Türkiye Sigortalar, Birliği. 2020. Sektör Raporu 2020.
• Yıldız, A. (2014), “Kurumsal Yönetim Endeksi Ve Altman Z Skoruna Dayalı Lojistik Regresyon Yöntemi İle Şirketlerin Kredi Derecelendirmesi.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 19(3):71–89.