An assessment on the role of aviation in fighting forest fires in the context of disaster management

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 60 - 70, 01.09.2022

Osman Nuri Sunar , Salim Kurnaz

https://doi.org/10.55212/ijaa.1143554

Cited By: 1

Öz

Flying or aviation, which has been a great dream of humanity since mythology, with its historical past that has just exceeded a century, and which is now a natural part of our daily life; is an indispensable phenomenon that has an impact on almost every aspect of life today. Aviation is often expressed in terms of speed, safety, security, comfort and efficiency, thanks to the use of the best practices of technology from the past to the present. Aviation is extremely important in providing the most effective interventions in disasters that cause great physical, social and economic losses on people. Forest fires are a frequent event in Turkey during the summer months, especially in the Mediterranean and Aegean regions, and when evaluated in terms of the extent they have reached in the recent past, they should be handled carefully within the scope of disaster management. In this study, it was aimed to examine the applications of aviation in the fight against forest fires in general and its use, and for this purpose, the role of aviation in forest fires was evaluated within the framework of disaster management. Within the scope of the study, academic publications on forest fires and the publications of authorities, institutions and organizations are considered as secondary data sources. The data obtained were evaluated using the literature review method. In the study, it was concluded that the effective use of aircraft with various features in the fight against forest fires can be extremely beneficial in many areas, from tactical coordination to extinguishing activities, rapid evacuation of the injured, personnel and material transportation, both in the phase of preventing fires and intervening before they grow.

Anahtar Kelimeler

Aviation, Disaster management, Forest Fires

Afet yönetimi bağlamında havacılığın orman yangınlarıyla mücadeledeki rolü üzerine bir değerlendirme

Öz

Mitolojiden beri insanlığın büyük bir hayali, günümüzde en modern örneklerini gökyüzünde gördüğümüz, bir yüzyılı henüz yeni aşmış tarihi geçmişi ve artık günlük hayatta yaşantımızın doğal bir parçası olan uçmak ya da uçuş ve bunun sağlanması için yapılan tüm faaliyetlerin ortak ifadesi havacılık; bugün hayatın neredeyse her alanına etkisi olan vazgeçilmez bir olgudur. Havacılık geçmişten günümüze teknolojinin en iyi uygulamalarının kullanılmasıyla; bugün hız, emniyet, güvenlik, konfor ve verimlilik gibi terimlerle birlikte sıklıkla ifade edilmektedir. Bu niteliği ile havacılık, insanlar üzerinde büyük ölçüde fiziksel, sosyal ve ekonomik kayıplara neden olan afetlerde de en etkin müdahalelerin sağlanmasında son derece önemlidir. Orman yangınları Türkiye’de yaz ayları boyunca özellikle Akdeniz ve Ege bölgesinde sık görülen bir olay olup yakın bir geçmişte ulaştığı boyut açısından değerlendirildiğinde afet yönetimi kapsamında dikkatle ele alınması gerekmektedir. Bu çalışmada genel olarak orman yangınları ile mücadelede havacılığın yeri ve kullanımına yönelik uygulamaların incelenmesi amaçlanmış ve bu amaç doğrultusunda havacılığın orman yangınlarındaki rolü, afet yönetimi çerçevesinde ele alınarak değerlendirmelerde bulunulmuştur. Çalışma kapsamında, afet yönetimi yanında orman yangınlarına yönelik akademik yayımlar ile ilgili otorite, kurum ve kuruluşların yayımları ikincil veri kaynağı olarak ele alınmıştır. Elde edilen veriler literatür taraması yöntemi kullanılarak değerlendirilmiştir. Çalışmada çeşitli özelliklere sahip hava araçlarının orman yangınları ile mücadelede etkin bir şekilde kullanılmasının, gerek yangınların önlenmesi ve büyümeden müdahale edilmesi safhasında ve gerekse yangınla mücadele ederken taktik koordineden, söndürme faaliyetlerine, yaralıların süratle tahliyesine, personel ve malzeme nakline kadar birçok alanda son derece faydalı olabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Afet Yönetimi, Havacılık, Orman Yangınları

Kaynakça

• Gözüm, A. G. 2013. “Afet tabanlı kriz yönetimi: Marmara ve Ege Bölgeleri’nde bulunan rafineri ve petrokimya endüstrisi işletmeleri üzerine bir araştırma”, Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
• Leblebici, Ö. 2004. “Doğal afetlerde kriz yönetimi”, Yüksek Lisans tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
• O'Brien, G., O'keefe, P., Rose, J., & Wisner, B. 2006. Climate change and disaster management. Disasters, 30(1), 64-80.
• AFAD, Afet Türleri, 2022. https://www.afad.gov.tr/afet-turleri, (25 Nisan 2022).
• İSO. Sanayide afet ve acil durum yönetimi rehberi (1 b.). İstanbul Sanayi Odası Yayınları No: 2008/7, İstanbul, Türkiye, 2008.
• Bilici, G. 2019. “Afetle mücadelede kriz yönetimi: Konya ili örneği”, Yüksek Lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, Türkiye.
• Coppola, D. P. Introduction to international disaster management. 4. edition, Elsevier, 2020.
• Yılmaz, H. (2017). “Nükleer afetlerde kriz yönetimi”, Yüksek Lisans tezi, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gümüşhane, Türkiye.
• Yavaş, H. 2004. “Doğal afetler yönüyle Türkiye’de belediyelerde kriz yönetimi (İzmir örneği)”, Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, Türkiye.
• Kathleen Geale, S. 2012. The ethics of disaster management, Disaster Prevention and Management, 21(4), 445-462. https://doi.org/10.1108/09653561211256152.
• Ok, Z. 2015. “Kriz yönetimi ve afet kaynaklı krizlerin yönetilme sürecinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi AKOM (Afet Koordinasyon Merkezi) örneği analizi”, Yüksek Lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
• Bozkurt Y. ve Akdeniz B. 2014. Bir kamu yönetimi sorunsalı olarak çevresel kriz yönetimi: ABD – Türkiye karşılaştırması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 95-114.
• Üzmez, İ. 2010. “Türkiye’de orman yangınlarıyla savaş uygulamaları ve etkinlikleri (İzmir Orman Bölge Müdürlüğü örneği)”, Yüksek Lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
• Türkiye Çevre Vakfı. Türkiye’nin çevre sorunları. Önder Matbaa Türkiye Çevre Vakfı Yayını, Ankara, Türkiye, 1999.
• Doğanay, H. ve Doğanay, S. 2011. Türkiye’de orman yangınları ve alınması gereken önlemler. Doğu Coğrafya Dergisi, 9 (11), 31-48.
• Bal, M. 2011. “Orman yangınlarıyla havadan mücadelede uluslararası iş birliği: Türkiye ve Yunanistan için fırsatlar”, Yüksek Lisans tezi, İzmir Ekonomi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, Türkiye.
• Özey, R. Günümüz dünya sorunları. Aktif Yayınevi, İstanbul, Türkiye, 2001.
• Eker, Ö. ve Abdurrahmanoğlu, D.M. 2018. Türkiye’de orman yangınlarıyla mücadele harcamalarının analizi: Kahramanmaraş Orman Bölge Müdürlüğü örneği. Turkish Journal of Forest Science, 2(1), 34-48.
• Öngören, G. 2004. “Orman yangınlarının sosyo-ekonomik ve kültürel nedenleri ile Muğla örneği”, Yüksek Lisans tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla, Türkiye.
• Bilgili, E., Baysal, İ., Dinç Durmaz, B., Sağlam, B. ve Küçük, Ö., 2010. Türkiye’de 2008 yılında çıkan büyük orman yangınların değerlendirilmesi. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20-22 Mayıs, Artvin, Türkiye, Cilt III, 1270-1279.
• Evcimen, B. S. 1978. Orman yangınlarının havadan kontrolü. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 28(1), 52-61.
• Kurnaz, S. ve Sunar, O. N. 2021. Orman yangınlarında devlet hava araçlarının etkin kullanımı: örnek ülke uygulamaları. International Cappadocia Scientific Research Congress, Nevşehir, Türkiye, Çilt III, 1-8.
• Menteşeoğlu, B. E. ve İnan, M. 2016. İnsansız hava araçlarının (İHA) ormancılık uygulamalarında kullanımı, 6. Uzaktan Algılama-CBS Sempozyumu (UZAL-CBS 2016), Adana, Türkiye, 296-304.
• Ragıboğlu, İ. 2016. “Türkiye’de orman yangınlarında strateji, taktik, güvenlik önlemleri ve İzmir Orman Bölge Müdürlüğü yangın organizasyonu”, Yüksek Lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta, Türkiye.
• OGM. 2022, Orman Genel Müdürlüğünün görevleri. https://www.ogm.gov.tr/tr/kurulusumuz/genel-bilgiler, (25 Mart 2022).
• Akay, A. E., Serin, H. ve Yenilmez, N. 2009, Yangın helikopterlerinde görev yapan hava destek ve ilk müdahale ekibinin sosyal durumlarının ve çalışma koşullarının incelenmesi. II. Ormancılıkta Sosyo-Ekonomik Sorunlar Kongresi, 19-21 Şubat, Isparta, Türkiye, 294-302.
• Akay, A. E., Serin, H. ve Yenilmez, N. 2008, Orman yangınları ile mücadele kullanılan helikopterlerde görev yapan pilotların ve diğer personelin sağlık ve iş güvenliği sorunlarının incelenmesi. 14. Ulusal Ergonomi Kongresi, 30 Ekim-1Kasım, Trabzon, Türkiye, 425-434.
• Resmî Gazete, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. 2022. https://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2022/02/20220205-2.pdf, (22 Mart 2022).
• Küçükosmanoğlu, A. 1993. Türkiye’de orman yangınlarına ait bazı verilerin değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 43(1-2), 85-101.
• Doğan, S. ve Alkan, A.D. 2020. Türkiye’deki bakanlıkların misyon ve vizyon ifadelerinin içerik analizi. İş ve İnsan Dergisi, 7(2), 339-349.
• Alkan, A.D. 2021. Türkiye’de kamu kesiminde stratejik yönetim yaklaşımının uygulanabilirliğini etkileyen faktörlerin incelenmesi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 71-86.