MUHASEBE AÇISINDAN TİCARİ ALACAKLARA YÖNELİK SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ: MUHASEBE MESLEK MENSUPLARINA YÖNELİK BİR UYGULAMA

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 195 - 219, 27.11.2019

Mahmut Demirtaş İdris Varıcı , Fevziye Kalıpçı Çağıran

Öz

İşletmelerin finansal tablolarında varlıklarının büyük bir çoğunluğunu ticari alacaklar oluşturmaktadır. Özellikle ekonominin ve sektörün kötü gittiği zamanlarda bu tutarların daha da arttığı ortaya çıkmaktadır. Özellikle Gelir İdaresi Başkanlığının yayınladığı özelgelerde muhasebe meslek mensuplarının ticari alacaklarla ilgili çok sorun yaşandığını göstermektedir. Sorunların çözümünde konu ile ilgili bilgi düzeyinin artırılması önem kazanmaktadır. Bu anlamda meslek mensuplarının müşavirlik görevi de düşünüldüğünde uygulamadaki bilgi eksikliklerini veya yanlışlarını gidermeleri gerekmektedir.

Bu araştırmada ticari alacaklarla ilgili özellikle Tekdüzen Muhasebe Sistemi ve Vergi Usul Kanunu (VUK) esas alınarak teorik bilgiler verilmiştir. Teorik bilgiler verildikten sonra meslek mensuplarının ticari alacaklarla ile ilgili bilgi düzeyleri ortalama olarak ölçülmüş, sonuçlar meslek mensuplarının demografik özelliklerine göre istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Araştırma Samsun ilinde bulunan 150 muhasebe meslek mensubu üzerinde yapılmıştır.

Araştırma sonucunda meslek mensuplarının ticari alacaklar ile ilgili muhasebe açısından bilgi düzeylerinde eksikler olduğu tespit edilmiştir. Meslek mensubunun çeşitli demografik özellikleri ile muhasebe bilgi düzeyleri arasında anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ticari Alacaklar, Değersiz Alacaklar, Şüpheli Alacaklar

PROBLEMS FOR TRADE RECEIVABLES AND SOLUTION PROPOSALS IN TERMS OF ACCOUNTING: AN APPLICATION FOR PROFESSIONAL ACCOUNTANTS

Öz

The majority of the assets in the financial statements of the companies consist of trade receivables. Especially in times of deterioration of the economy and the sector, these amounts increase even more. In particular, in the ruling issued by the Revenue Administration, it shows that there are many problems regarding the trade receivables of professional accountants. It is important to increase the level of information in the solution of the problems. In this sense, the professional accountants should take into account the deficiencies or inaccuracies in the application considering the duty of consultant.

In this research, theoretical information about trade receivables is given especially on the basis of Uniform Accounting System and Tax Procedural Law. After giving the theoretical information, the information levels of the professional accountants about trade receivables were measured on average and the results were analyzed statistically according to the demographic characteristics of the professional accountants. The research was conducted on 150 professional accountants in Samsun.

As a result of the research, it was determined that the professional accountants don’t have enough information about accounting for trade receivables. It was found that there were significant differences between various demographic characteristics of professional accountants and accounting information levels of professional accountants.

Anahtar Kelimeler

Trade Receivables, Worthless Receivables, Doubtful Receivables

Kaynakça

• Arpacı, Ö.A. (2015). “Kamudan Olan Alacakların Şüphelilik Durumu". Mali Çözüm Dergisi. Ocak-Şubat, 155-163. Ateş, K. (2014). “Yurt Dışı Alacaklara Şüpheli Karşılık Ayrılmasının Şartları”. Erişim:25 Aralık 2018, http://www.muhasebetr.com/sorucevap/haber_oku.php?haber_id=1435. Bıyık, M. (2016). “Tahsil Edilemeyen Alacaklar Hangi Koşullarda Giderleştirilebilir?” Erişim: 30 Aralık 2018, https://www.dunya.com/kose-yazisi/tahsil-edilemeyen-alacaklar-hangi-kosullada-giderlestirilebilir/328660.Danıştay 4.Dairesinin 27/05/2010 tarih 2008/399 Esas ve K.2010/3271 sayılı kararıEge, F. (2016). “Şüpheli Alacak Karşılığı ve Özellikli Hususlar”. Mali Çözüm Dergisi. Mayıs-Haziran 2016, 243-253.Elele, O. (2018). “Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı”, Erişim: 25 Aralık 2018, http://www.toprakdenetim.com/index.php/yeni-menu/149-suepheli-alacak-karsiligi GİB 06/04/2015 tarih ve 62030549-125[6-2013/354]-627 sayılı özelgeGİB 02.11.2009 tarih ve B.07.1.GİB.0.01.29/2978-322-68-102537 sayılı özelgesi. GİB 04/04/2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.19.02-019.01-230 sayılı özelgeGİB 21/02/2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.06.18.02-32323-7986-282 sayılı özelgeGİB Bursa VDB 23.08.2011 tarih B.07.1.GİB.4.16.17.02VUK1125183 sayılı özelgeGİB Büyük Mükellef Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 22.04.2015 tarih ve 64597866-105[323-2015]-11212 sayılı özelgesi.GİB Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 24.02.2016 tarih ve 64597866-105[280-2016]-3601 sayılı özelgesiGİB Eskişehir Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 02.01.2018 tarih ve B.07.1.GİB.4.26.15.02-105[323-2017/2]-8 sayılı özelgesi GİB İzmir VDB 12/05/2016 tarih ve 67854564-105[1741]-274 sayılı özelgeKorhan, G. (2014). “Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı Uygulamasında Özellikli Durumlar”, Erişim: 9 Şubat 2018. http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/gokhankorhan/003/Tokat,Y. (2014). “Şüpheli Alacaklara İlişkin Özel Durumlar”. Yaklaşım Dergisi, 254.Uçan, R. ve Güner, Ü. (2017). “Zamanaşımına Uğrayan Alacak Değersiz Alacak Ya Da Şüpheli Alacak Kabul Edilir Mi?”. Yaklaşım Dergisi. 292, 292-295. Yavuz, M. (2018). “Son Düzenlemeler Işığında Mahkemelerce Verilen Konkordato Mühletinin Alacaklılar ve Borçlu Bakımından Sonuçları”. Mali Çözüm Dergisi.147, 159-169.Yüce, M. (2017). “Şüpheli Alacaklar Karşılığı”. Erişim: 30 Aralık 2018, http://www.yenidonem.com.tr/yazarlar/mehmet-yuce-91/supheli-alacaklar-karsiligi-5562.htmlYüce, M. (2017). Şüpheli alacaklar karşılığı. Erişim: 30 Aralık 2018, http://www.yenidonem.com.tr/yazarlar/mehmet-yuce-91/supheli-alacaklar-karsiligi-5562.html