Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Inflation Rate - Interest Rate Relationship in Türkiye: Evidence from Traditional and Bayesian VAR Approach

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 63 - 81, 23.12.2024

Öz

Inflation and interest rates are among the macroeconomic variables that both individuals as consumers/producers and economic administrations take into account the most. The validity of the Fisher Hypothesis, which states that nominal interest rates are shaped by inflation expectations, has been tested with different approaches for many economies so far. In recent years, however, it has been suggested that an inverse New-Fisher hypothesis may be valid from interest rates to inflation. Especially in the period following the COVID19 pandemic, almost all economic administrations tried to restrain inflation by raising interest rates in the face of the inflationary wave observed at the global level, which brought the New-Fisher hypothesis back to the agenda.
In this study, the validity of the Fisher hypothesis is investigated through conventional and Bayesian VAR models using interest rate indicators for different loan types. There is a significant difference between the impulse-response and forecast variance decompositions based on both VAR models. When the findings obtained from VAR analyses are evaluated as a whole, it can be said that the Fisher and Neo-Fisher hypothesis is not valid in the short run in Türkiye.

Kaynakça

  • Abdioğlu, Z. & Yamak, N. (2024). Fisher hipotezinin testi: zamana bağlı değişen katsayılar tahmini. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 634-656.
  • Abdioğlu, Z. & Yamak, N. (2024). Fisher hipotezinin testi: zamana bağlı değişen katsayılar tahmini. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 634-656.
  • Akça, T. (2023). Assessment of Exchange Rate, Interest and Inflation Spiral Based on Neo-Fisher Approach: The Case of Turkey. İzmir İktisat Dergisi, 38(3). 587-607.
  • Akça, T. (2023). Assessment of Exchange Rate, Interest and Inflation Spiral Based on Neo-Fisher Approach: The Case of Turkey. İzmir İktisat Dergisi, 38(3). 587-607.
  • Akıncı, M. & Yılmaz, Ö. (2016), Enflasyon- Faiz Oranı Takası: Fisher Hipotezi Bağlamında Türkiye Ekonomisi için Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi, Sosyoekonomi, 24(27), 33-55.
  • Akıncı, M. & Yılmaz, Ö. (2016), Enflasyon- Faiz Oranı Takası: Fisher Hipotezi Bağlamında Türkiye Ekonomisi için Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi, Sosyoekonomi, 24(27), 33-55.
  • Arısoy, I. (2013). Testing for the Fisher Hypothesis under Regime Shifts in Turkey: New Evidence from Time-Varying Parameters, International Journal of Economics and Financial Issues, 3(2), 496-502.
  • Arısoy, I. (2013). Testing for the Fisher Hypothesis under Regime Shifts in Turkey: New Evidence from Time-Varying Parameters, International Journal of Economics and Financial Issues, 3(2), 496-502.
  • Atgür, M. & Altay, N. O. (2015). Enflasyon ve nominal faiz oranı ilişkisi: Türkiye örneği (2004-2013). Yönetim ve Ekonomi, 22(2), 521-533.
  • Atgür, M. & Altay, N. O. (2015). Enflasyon ve nominal faiz oranı ilişkisi: Türkiye örneği (2004-2013). Yönetim ve Ekonomi, 22(2), 521-533.
  • Bayat, T. (2011). Türkiye’de Fisher Etkisinin Geçerliliği: Doğrusal Olmayan Eşbütünleşme Yaklaşımı, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 38, 47-60.
  • Bayat, T. (2011). Türkiye’de Fisher Etkisinin Geçerliliği: Doğrusal Olmayan Eşbütünleşme Yaklaşımı, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 38, 47-60.
  • Bernanke, B. S., & Blinder, A. S. (1992). The Federal Funds Rate and the Channels of Monetary Transmission. The American Economic Review, 82(4), 901–921.
  • Bernanke, B. S., & Blinder, A. S. (1992). The Federal Funds Rate and the Channels of Monetary Transmission. The American Economic Review, 82(4), 901–921.
  • Boivin, J., Kiley, M. T. & Mishkin, F. S. (2010). How has the Monetary Transmission Mechanism Evolved Over Time? NBER Working Paper 15879, Massachusetts, USA.
  • Boivin, J., Kiley, M. T. & Mishkin, F. S. (2010). How has the Monetary Transmission Mechanism Evolved Over Time? NBER Working Paper 15879, Massachusetts, USA.
  • Bulut, E. (2022). Neo-Fisher Hipotezinin Türkiye Ekonomisi İçin 2004-2020 Döneminde Geçerliliği, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 57(4), 2634-2656.
  • Bulut, E. (2022). Neo-Fisher Hipotezinin Türkiye Ekonomisi İçin 2004-2020 Döneminde Geçerliliği, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 57(4), 2634-2656.
  • Bullard, J. (2010). Seven faces of ‘The Peril’, FRB St. Louis Review, 92(5), 339–352.
  • Bullard, J. (2010). Seven faces of ‘The Peril’, FRB St. Louis Review, 92(5), 339–352.
  • Cicarelli, M. & Rebucci, A. (2003). Bayesian V ARs: A Survey of the Recent Literature with an Application to the European Monetary System. IMF Working Paper, WP/03/102.
  • Cicarelli, M. & Rebucci, A. (2003). Bayesian V ARs: A Survey of the Recent Literature with an Application to the European Monetary System. IMF Working Paper, WP/03/102.
  • Clarida, R., Galí, J. & Gertler, M. (2000). Monetary Policy Rules and Macroeconomic Stability: Evidence and Some Theory, The Quarterly Journal of Economics, 115(1), 147–180.
  • Clarida, R., Galí, J. & Gertler, M. (2000). Monetary Policy Rules and Macroeconomic Stability: Evidence and Some Theory, The Quarterly Journal of Economics, 115(1), 147–180.
  • Cochrane, J. (2016). Do Higher Interest Rates Raise or Lower Inflation? Hoover Institution.https://bfi.uchicago.edu/wp-content/uploads/fisher.pdf (Erişim Tarihi: 01.11.2024).
  • Cochrane, J. (2016). Do Higher Interest Rates Raise or Lower Inflation? Hoover Institution.https://bfi.uchicago.edu/wp-content/uploads/fisher.pdf (Erişim Tarihi: 01.11.2024).
  • Crowder, W. J. (2020). The Neo-Fisherian Hypothesis: Empirical Implications and Evidence? Empirical Economics, 58, 2867–2888.
  • Crowder, W. J. (2020). The Neo-Fisherian Hypothesis: Empirical Implications and Evidence? Empirical Economics, 58, 2867–2888.
  • Çakmak, E., Aksu, H. & Başar, S. (2002). Fisher Hipotezinin Türkiye açısından değerlendirilmesi 1989-2001, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(3-4), 31-40.
  • Çakmak, E., Aksu, H. & Başar, S. (2002). Fisher Hipotezinin Türkiye açısından değerlendirilmesi 1989-2001, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(3-4), 31-40.
  • Demirgil, B. & Türkay, H. (2018). Enflasyon-faiz ilişkisi: bir ARDL/sınır testi uygulaması, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 516-528.
  • Demirgil, B. & Türkay, H. (2018). Enflasyon-faiz ilişkisi: bir ARDL/sınır testi uygulaması, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 516-528.
  • Dogan, İ., Orun, E., Aydın, B. & Afsal, M. S. (2020). Non-parametric analysis of the relationship between inflation and interest rate in the context of Fisher effect for Turkish economy, International Review of Applied Economics, 34(6), 758-768.
  • Dogan, İ., Orun, E., Aydın, B. & Afsal, M. S. (2020). Non-parametric analysis of the relationship between inflation and interest rate in the context of Fisher effect for Turkish economy, International Review of Applied Economics, 34(6), 758-768.
  • Doğan, B., O. Eroğlu, & O. Değer. 2016. Enflasyon ve Faiz Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 405–425. doi:10.18074/cnuiibf.258.
  • Doğan, B., O. Eroğlu, & O. Değer. 2016. Enflasyon ve Faiz Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 405–425. doi:10.18074/cnuiibf.258.
  • Evren, S. & Mucuk, M. (2019). Faiz ile Enflasyon Arasındaki İlişkinin Test Edilmesi: Türkiye Örneği (1980-2018), Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Prof. Dr. Fuat Sezgin Özel Sayısı, 180-187.
  • Evren, S. & Mucuk, M. (2019). Faiz ile Enflasyon Arasındaki İlişkinin Test Edilmesi: Türkiye Örneği (1980-2018), Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Prof. Dr. Fuat Sezgin Özel Sayısı, 180-187.
  • Gedik, A. (2021). Enflasyon ve faiz oranı ilişkisi: Fisher hipotezinin Türkiye için geçerliliği. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 27, 615-624.
  • Gedik, A. (2021). Enflasyon ve faiz oranı ilişkisi: Fisher hipotezinin Türkiye için geçerliliği. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 27, 615-624.
  • Gül, E. & Açıkalın, S. (2008), An Examination of the Fisher Hypothesis: The Case of Turkey, Applied Economics, 40, 3227-3231.
  • Gül, E. & Açıkalın, S. (2008), An Examination of the Fisher Hypothesis: The Case of Turkey, Applied Economics, 40, 3227-3231.
  • Gürsoy, S. & Akçay, C. (2021). Fisher Etkisi’nin Türkiye’de Hatemi-J Asimetrik Nedensellik Testi Kullanılarak İncelenmesi, Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi, 5(1), 46-61.
  • Gürsoy, S. & Akçay, C. (2021). Fisher Etkisi’nin Türkiye’de Hatemi-J Asimetrik Nedensellik Testi Kullanılarak İncelenmesi, Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi, 5(1), 46-61.
  • İncekara, A., Demez, S. & Ustaoğlu, M. (2012). Validity of Fisher effect for Turkish economy: Cointegration analysis, Procedia – Social and Behavioral Sciences, 58, 396 – 405.
  • İncekara, A., Demez, S. & Ustaoğlu, M. (2012). Validity of Fisher effect for Turkish economy: Cointegration analysis, Procedia – Social and Behavioral Sciences, 58, 396 – 405.
  • İşcan, H. & Durgun Kaygısız, A. (2019). Türkiye’de Döviz Kuru, Enflasyon ve Faiz Oranı İlişkisi: 2009-2017 Uygulaması, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 581-604.
  • İşcan, H. & Durgun Kaygısız, A. (2019). Türkiye’de Döviz Kuru, Enflasyon ve Faiz Oranı İlişkisi: 2009-2017 Uygulaması, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 581-604.
  • Kanca, O. C, Üzümcü, A. & Deniz, A. (2015), Fisher Etkisi Türkiye Ekonomisi için Geçerli mi? Bir Zaman Serisi Analizi: 1980:2013, Verimlilik Dergisi, 2015(3), 45-65.
  • Kanca, O. C, Üzümcü, A. & Deniz, A. (2015), Fisher Etkisi Türkiye Ekonomisi için Geçerli mi? Bir Zaman Serisi Analizi: 1980:2013, Verimlilik Dergisi, 2015(3), 45-65.
  • Karlsson, S. (2012). Forecasting with Bayesian Vector Autoregressions, Working Paper, No. 12/2012, Örebro University School of Business, Örebro.
  • Karlsson, S. (2012). Forecasting with Bayesian Vector Autoregressions, Working Paper, No. 12/2012, Örebro University School of Business, Örebro.
  • Koç, P. (2020). Türkiye’de Fisher hipotezinin Fourier fonksiyonlarla analizi. Anemon, 8(5), 1425-1434.
  • Koç, P. (2020). Türkiye’de Fisher hipotezinin Fourier fonksiyonlarla analizi. Anemon, 8(5), 1425-1434.
  • Köksel, B. & Destek, M. A. (2015). Türkiye ekonomisinde Fisher hipotezinin test edilmesi: 2002-2014 dönemi üzerine bir ampirik analiz. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(41), 1247-1253.
  • Köksel, B. & Destek, M. A. (2015). Türkiye ekonomisinde Fisher hipotezinin test edilmesi: 2002-2014 dönemi üzerine bir ampirik analiz. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(41), 1247-1253.
  • Köse, N., F. Emirmahmutoglu, & S. Aksoy. 2012. The Interest Rate–inflation Relationship under an Inflation Targeting. Journal of Asian Economics, 23(4), 476–485.
  • Köse, N., F. Emirmahmutoglu, & S. Aksoy. 2012. The Interest Rate–inflation Relationship under an Inflation Targeting. Journal of Asian Economics, 23(4), 476–485.
  • Lebe, F. & Arda Özalp, L. F. (2016). Fisher hipotezinin alternatif faiz oranları ile Türkiye ekonomisi açısından analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 31(1), 95-122.
  • Lebe, F. & Arda Özalp, L. F. (2016). Fisher hipotezinin alternatif faiz oranları ile Türkiye ekonomisi açısından analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 31(1), 95-122.
  • Litterman, R. B. (1980). A Bayesian Procedure for Forecasting with Vector Auto-Regression. Working Paper, Cambridge, MA: Massachusetts Institute of Technology, Department of Economics.
  • Litterman, R. B. (1980). A Bayesian Procedure for Forecasting with Vector Auto-Regression. Working Paper, Cambridge, MA: Massachusetts Institute of Technology, Department of Economics.
  • Mercan, M. (2013). Enflasyon ve Nominal Faiz Oranları Arasındaki Uzun Dönem ilişkinin Fisher Hipotezi Çerçevesinde Test Edilmesi: Türkiye Örneği, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(4), 368-384.
  • Mercan, M. (2013). Enflasyon ve Nominal Faiz Oranları Arasındaki Uzun Dönem ilişkinin Fisher Hipotezi Çerçevesinde Test Edilmesi: Türkiye Örneği, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(4), 368-384.
  • Öruç, E. (2016). Fisher etkisi: Türkiye üzerine bir uygulama. Kastamonu Üniversitesi İİBF Dergisi, 13, 297-311.
  • Öruç, E. (2016). Fisher etkisi: Türkiye üzerine bir uygulama. Kastamonu Üniversitesi İİBF Dergisi, 13, 297-311.
  • Özer, M. O. (2019). Türkiye’de Fisher hipotezinin Fourier yaklaşımı ile incelenmesi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(3), 856-878.
  • Özer, M. O. (2019). Türkiye’de Fisher hipotezinin Fourier yaklaşımı ile incelenmesi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(3), 856-878.
  • Petursson, T. G. (2001). The transmission mechanism of monetary policy, Monetary Bulletin, 4, 62-77.
  • Petursson, T. G. (2001). The transmission mechanism of monetary policy, Monetary Bulletin, 4, 62-77.
  • Romer, C. D. & Romer, D. H. (2004). A New Measure of Monetary Shocks: Derivation and Implications, American Economic Review, 94(4), 1055–1084.
  • Romer, C. D. & Romer, D. H. (2004). A New Measure of Monetary Shocks: Derivation and Implications, American Economic Review, 94(4), 1055–1084.
  • Samut, S. & Yamak, R. (2023). Karma Frekanslı Veri Örneklemesi Altında Fisher Hipotezinin Testi: Türkiye Örneği, Maliye Dergisi, 134, 1-19.
  • Samut, S. & Yamak, R. (2023). Karma Frekanslı Veri Örneklemesi Altında Fisher Hipotezinin Testi: Türkiye Örneği, Maliye Dergisi, 134, 1-19.
  • Sarı, S. & Arslan, E. (2022). Türkiye ekonomisi bağlamında Fisher etkisinin birim kök testleri ve ARDL sınır testiyle sınanması. Journal of Emerging Economies and Policy, 7(1), 95-105.
  • Sarı, S. & Arslan, E. (2022). Türkiye ekonomisi bağlamında Fisher etkisinin birim kök testleri ve ARDL sınır testiyle sınanması. Journal of Emerging Economies and Policy, 7(1), 95-105.
  • Sellon, G. (2004). Expectations and the Monetary Policy Transmission Mechanism, Federal Reserve Bank of Kansas City: Economic Review, Fourth Quarter 2004, 5-41.
  • Sellon, G. (2004). Expectations and the Monetary Policy Transmission Mechanism, Federal Reserve Bank of Kansas City: Economic Review, Fourth Quarter 2004, 5-41.
  • Sims, C. (1980). Macroeconomics and Reality, Econometrica, 48, 1-48.
  • Sims, C. (1980). Macroeconomics and Reality, Econometrica, 48, 1-48.
  • Songur, M. (2019). Fourier Yaklaşımı ile Fisher Hipotezini Yeniden Gözden Geçirmek: Türkiye Örneği, S.C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 1-15.
  • Songur, M. (2019). Fourier Yaklaşımı ile Fisher Hipotezini Yeniden Gözden Geçirmek: Türkiye Örneği, S.C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 1-15.
  • Sümer, A. L. (2020). Geleneksel olmayan para politikası kapsamında Neo-Fisher etkisi: 2008 sonrası Türkiye deneyimi. Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-21.
  • Sümer, A. L. (2020). Geleneksel olmayan para politikası kapsamında Neo-Fisher etkisi: 2008 sonrası Türkiye deneyimi. Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-21.
  • Tayyar, A. E. (2019). Neo-Fisher etkisi ve Türkiye uygulaması. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(36), 307-339.
  • Tayyar, A. E. (2019). Neo-Fisher etkisi ve Türkiye uygulaması. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(36), 307-339.
  • Tunalı, H. & Yıldırım Erönal, Y. (2016). Enflasyon ve faiz oranı ilişkisi: Türkiye’de Fisher etkisinin geçerliliği. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(4), 1415-1431.
  • Tunalı, H. & Yıldırım Erönal, Y. (2016). Enflasyon ve faiz oranı ilişkisi: Türkiye’de Fisher etkisinin geçerliliği. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(4), 1415-1431.
  • Uslu, H. (2020). Enflasyon ile Mevduat ve Kredi Faizleri Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Fisher Eşitliği Çerçevesinde Ekonometrik Bir Analiz, Troyacademy, 5(1), 201-229.
  • Uslu, H. (2020). Enflasyon ile Mevduat ve Kredi Faizleri Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Fisher Eşitliği Çerçevesinde Ekonometrik Bir Analiz, Troyacademy, 5(1), 201-229.
  • Yamak, R. & Abdioğlu, Z. (2007). Fisher hipotezinin testi: Güçlü ve zayıf form. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1-2), 1-9.
  • Yamak, R. & Abdioğlu, Z. (2007). Fisher hipotezinin testi: Güçlü ve zayıf form. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1-2), 1-9.
  • Yapraklı, S. (2022). Açık enflasyon hedeflemesi döneminde neo-fisher etkisi’nin geçerliliği: Türkiye üzerine ekonometrik bir analiz. EKOIST Journal of Econometrics and Statistics, 37, 85-105.
  • Yapraklı, S. (2022). Açık enflasyon hedeflemesi döneminde neo-fisher etkisi’nin geçerliliği: Türkiye üzerine ekonometrik bir analiz. EKOIST Journal of Econometrics and Statistics, 37, 85-105.
  • Yenice, S. & Yenisu, E. (2019). Türkiye’de döviz kuru, enflasyon ve faiz oranlarının etkileşimi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), 1065-1086.
  • Yenice, S. & Yenisu, E. (2019). Türkiye’de döviz kuru, enflasyon ve faiz oranlarının etkileşimi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), 1065-1086.
  • Yılancı, V. (2009). Fisher hipotezinin Türkiye için sınanması: Doğrusal olmayan eşbütünleşme analizi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4), 205-213.
  • Yılancı, V. (2009). Fisher hipotezinin Türkiye için sınanması: Doğrusal olmayan eşbütünleşme analizi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4), 205-213.
  • Yıldırım, K., Karaman, D. & Taşdemir, M. (2006). Makroekonomi, 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Eskişehir.
  • Yıldırım, K., Karaman, D. & Taşdemir, M. (2006). Makroekonomi, 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Eskişehir.

Türkiye’de Enflasyon Oranı - Faiz Oranı İlişkisi: Geleneksel ve Bayesyen VAR Yaklaşımından Kanıtlar

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 63 - 81, 23.12.2024

Öz

Enflasyon ve faiz oranları hem tüketici/üretici olarak bireylerin hem de ekonomi yönetimlerinin en fazla dikkate aldıkları makroekonomik değişkenlerdendir. Literatürde Fisher Hipotezi olarak bilinen nominal faiz oranlarının enflasyon beklentileri doğrultusunda şekillendiğini ifade eden olgunun geçerliliği bugüne kadar birçok ekonomi için farklı yaklaşımlarla test edilmiştir. Son yıllarda ise faiz oranından enflasyona doğru ters yönlü bir Yeni-Fisher hipotezinin geçerli olabileceği ortaya koyulmuştur. Özellikle COVID19 pandemisini izleyen dönemde küresel düzeyde gözlenen enflasyonist dalga karşısında hemen tüm ekonomi yönetimlerinin faiz oranlarını yükselterek enflasyonu dizginlemeye çalışması Yeni-Fisher hipotezini tekrar gündeme getirmiştir.
Bu çalışmada Fisher hipotezinin geçerliliği farklı kredi türleri için faiz oranları göstergeleri kullanılarak geleneksel ve Bayesyen VAR modelleri aracılığıyla araştırılmıştır. Her iki VAR modeline dayalı etki-tepki ve öntahmin varyans ayrıştırmaları arasında kayda değer bir fark mevcuttur. VAR analizinden elde edilen bulgular bir bütün olarak değerlendirildiğinde Türkiye’de kısa dönemde Fisher ve Yeni-Fisher hipotezinin geçerli olmadığı söylenebilir.

Kaynakça

  • Abdioğlu, Z. & Yamak, N. (2024). Fisher hipotezinin testi: zamana bağlı değişen katsayılar tahmini. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 634-656.
  • Abdioğlu, Z. & Yamak, N. (2024). Fisher hipotezinin testi: zamana bağlı değişen katsayılar tahmini. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 634-656.
  • Akça, T. (2023). Assessment of Exchange Rate, Interest and Inflation Spiral Based on Neo-Fisher Approach: The Case of Turkey. İzmir İktisat Dergisi, 38(3). 587-607.
  • Akça, T. (2023). Assessment of Exchange Rate, Interest and Inflation Spiral Based on Neo-Fisher Approach: The Case of Turkey. İzmir İktisat Dergisi, 38(3). 587-607.
  • Akıncı, M. & Yılmaz, Ö. (2016), Enflasyon- Faiz Oranı Takası: Fisher Hipotezi Bağlamında Türkiye Ekonomisi için Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi, Sosyoekonomi, 24(27), 33-55.
  • Akıncı, M. & Yılmaz, Ö. (2016), Enflasyon- Faiz Oranı Takası: Fisher Hipotezi Bağlamında Türkiye Ekonomisi için Dinamik En Küçük Kareler Yöntemi, Sosyoekonomi, 24(27), 33-55.
  • Arısoy, I. (2013). Testing for the Fisher Hypothesis under Regime Shifts in Turkey: New Evidence from Time-Varying Parameters, International Journal of Economics and Financial Issues, 3(2), 496-502.
  • Arısoy, I. (2013). Testing for the Fisher Hypothesis under Regime Shifts in Turkey: New Evidence from Time-Varying Parameters, International Journal of Economics and Financial Issues, 3(2), 496-502.
  • Atgür, M. & Altay, N. O. (2015). Enflasyon ve nominal faiz oranı ilişkisi: Türkiye örneği (2004-2013). Yönetim ve Ekonomi, 22(2), 521-533.
  • Atgür, M. & Altay, N. O. (2015). Enflasyon ve nominal faiz oranı ilişkisi: Türkiye örneği (2004-2013). Yönetim ve Ekonomi, 22(2), 521-533.
  • Bayat, T. (2011). Türkiye’de Fisher Etkisinin Geçerliliği: Doğrusal Olmayan Eşbütünleşme Yaklaşımı, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 38, 47-60.
  • Bayat, T. (2011). Türkiye’de Fisher Etkisinin Geçerliliği: Doğrusal Olmayan Eşbütünleşme Yaklaşımı, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 38, 47-60.
  • Bernanke, B. S., & Blinder, A. S. (1992). The Federal Funds Rate and the Channels of Monetary Transmission. The American Economic Review, 82(4), 901–921.
  • Bernanke, B. S., & Blinder, A. S. (1992). The Federal Funds Rate and the Channels of Monetary Transmission. The American Economic Review, 82(4), 901–921.
  • Boivin, J., Kiley, M. T. & Mishkin, F. S. (2010). How has the Monetary Transmission Mechanism Evolved Over Time? NBER Working Paper 15879, Massachusetts, USA.
  • Boivin, J., Kiley, M. T. & Mishkin, F. S. (2010). How has the Monetary Transmission Mechanism Evolved Over Time? NBER Working Paper 15879, Massachusetts, USA.
  • Bulut, E. (2022). Neo-Fisher Hipotezinin Türkiye Ekonomisi İçin 2004-2020 Döneminde Geçerliliği, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 57(4), 2634-2656.
  • Bulut, E. (2022). Neo-Fisher Hipotezinin Türkiye Ekonomisi İçin 2004-2020 Döneminde Geçerliliği, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 57(4), 2634-2656.
  • Bullard, J. (2010). Seven faces of ‘The Peril’, FRB St. Louis Review, 92(5), 339–352.
  • Bullard, J. (2010). Seven faces of ‘The Peril’, FRB St. Louis Review, 92(5), 339–352.
  • Cicarelli, M. & Rebucci, A. (2003). Bayesian V ARs: A Survey of the Recent Literature with an Application to the European Monetary System. IMF Working Paper, WP/03/102.
  • Cicarelli, M. & Rebucci, A. (2003). Bayesian V ARs: A Survey of the Recent Literature with an Application to the European Monetary System. IMF Working Paper, WP/03/102.
  • Clarida, R., Galí, J. & Gertler, M. (2000). Monetary Policy Rules and Macroeconomic Stability: Evidence and Some Theory, The Quarterly Journal of Economics, 115(1), 147–180.
  • Clarida, R., Galí, J. & Gertler, M. (2000). Monetary Policy Rules and Macroeconomic Stability: Evidence and Some Theory, The Quarterly Journal of Economics, 115(1), 147–180.
  • Cochrane, J. (2016). Do Higher Interest Rates Raise or Lower Inflation? Hoover Institution.https://bfi.uchicago.edu/wp-content/uploads/fisher.pdf (Erişim Tarihi: 01.11.2024).
  • Cochrane, J. (2016). Do Higher Interest Rates Raise or Lower Inflation? Hoover Institution.https://bfi.uchicago.edu/wp-content/uploads/fisher.pdf (Erişim Tarihi: 01.11.2024).
  • Crowder, W. J. (2020). The Neo-Fisherian Hypothesis: Empirical Implications and Evidence? Empirical Economics, 58, 2867–2888.
  • Crowder, W. J. (2020). The Neo-Fisherian Hypothesis: Empirical Implications and Evidence? Empirical Economics, 58, 2867–2888.
  • Çakmak, E., Aksu, H. & Başar, S. (2002). Fisher Hipotezinin Türkiye açısından değerlendirilmesi 1989-2001, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(3-4), 31-40.
  • Çakmak, E., Aksu, H. & Başar, S. (2002). Fisher Hipotezinin Türkiye açısından değerlendirilmesi 1989-2001, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(3-4), 31-40.
  • Demirgil, B. & Türkay, H. (2018). Enflasyon-faiz ilişkisi: bir ARDL/sınır testi uygulaması, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 516-528.
  • Demirgil, B. & Türkay, H. (2018). Enflasyon-faiz ilişkisi: bir ARDL/sınır testi uygulaması, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 516-528.
  • Dogan, İ., Orun, E., Aydın, B. & Afsal, M. S. (2020). Non-parametric analysis of the relationship between inflation and interest rate in the context of Fisher effect for Turkish economy, International Review of Applied Economics, 34(6), 758-768.
  • Dogan, İ., Orun, E., Aydın, B. & Afsal, M. S. (2020). Non-parametric analysis of the relationship between inflation and interest rate in the context of Fisher effect for Turkish economy, International Review of Applied Economics, 34(6), 758-768.
  • Doğan, B., O. Eroğlu, & O. Değer. 2016. Enflasyon ve Faiz Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 405–425. doi:10.18074/cnuiibf.258.
  • Doğan, B., O. Eroğlu, & O. Değer. 2016. Enflasyon ve Faiz Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 405–425. doi:10.18074/cnuiibf.258.
  • Evren, S. & Mucuk, M. (2019). Faiz ile Enflasyon Arasındaki İlişkinin Test Edilmesi: Türkiye Örneği (1980-2018), Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Prof. Dr. Fuat Sezgin Özel Sayısı, 180-187.
  • Evren, S. & Mucuk, M. (2019). Faiz ile Enflasyon Arasındaki İlişkinin Test Edilmesi: Türkiye Örneği (1980-2018), Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Prof. Dr. Fuat Sezgin Özel Sayısı, 180-187.
  • Gedik, A. (2021). Enflasyon ve faiz oranı ilişkisi: Fisher hipotezinin Türkiye için geçerliliği. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 27, 615-624.
  • Gedik, A. (2021). Enflasyon ve faiz oranı ilişkisi: Fisher hipotezinin Türkiye için geçerliliği. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 27, 615-624.
  • Gül, E. & Açıkalın, S. (2008), An Examination of the Fisher Hypothesis: The Case of Turkey, Applied Economics, 40, 3227-3231.
  • Gül, E. & Açıkalın, S. (2008), An Examination of the Fisher Hypothesis: The Case of Turkey, Applied Economics, 40, 3227-3231.
  • Gürsoy, S. & Akçay, C. (2021). Fisher Etkisi’nin Türkiye’de Hatemi-J Asimetrik Nedensellik Testi Kullanılarak İncelenmesi, Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi, 5(1), 46-61.
  • Gürsoy, S. & Akçay, C. (2021). Fisher Etkisi’nin Türkiye’de Hatemi-J Asimetrik Nedensellik Testi Kullanılarak İncelenmesi, Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi, 5(1), 46-61.
  • İncekara, A., Demez, S. & Ustaoğlu, M. (2012). Validity of Fisher effect for Turkish economy: Cointegration analysis, Procedia – Social and Behavioral Sciences, 58, 396 – 405.
  • İncekara, A., Demez, S. & Ustaoğlu, M. (2012). Validity of Fisher effect for Turkish economy: Cointegration analysis, Procedia – Social and Behavioral Sciences, 58, 396 – 405.
  • İşcan, H. & Durgun Kaygısız, A. (2019). Türkiye’de Döviz Kuru, Enflasyon ve Faiz Oranı İlişkisi: 2009-2017 Uygulaması, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 581-604.
  • İşcan, H. & Durgun Kaygısız, A. (2019). Türkiye’de Döviz Kuru, Enflasyon ve Faiz Oranı İlişkisi: 2009-2017 Uygulaması, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 581-604.
  • Kanca, O. C, Üzümcü, A. & Deniz, A. (2015), Fisher Etkisi Türkiye Ekonomisi için Geçerli mi? Bir Zaman Serisi Analizi: 1980:2013, Verimlilik Dergisi, 2015(3), 45-65.
  • Kanca, O. C, Üzümcü, A. & Deniz, A. (2015), Fisher Etkisi Türkiye Ekonomisi için Geçerli mi? Bir Zaman Serisi Analizi: 1980:2013, Verimlilik Dergisi, 2015(3), 45-65.
  • Karlsson, S. (2012). Forecasting with Bayesian Vector Autoregressions, Working Paper, No. 12/2012, Örebro University School of Business, Örebro.
  • Karlsson, S. (2012). Forecasting with Bayesian Vector Autoregressions, Working Paper, No. 12/2012, Örebro University School of Business, Örebro.
  • Koç, P. (2020). Türkiye’de Fisher hipotezinin Fourier fonksiyonlarla analizi. Anemon, 8(5), 1425-1434.
  • Koç, P. (2020). Türkiye’de Fisher hipotezinin Fourier fonksiyonlarla analizi. Anemon, 8(5), 1425-1434.
  • Köksel, B. & Destek, M. A. (2015). Türkiye ekonomisinde Fisher hipotezinin test edilmesi: 2002-2014 dönemi üzerine bir ampirik analiz. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(41), 1247-1253.
  • Köksel, B. & Destek, M. A. (2015). Türkiye ekonomisinde Fisher hipotezinin test edilmesi: 2002-2014 dönemi üzerine bir ampirik analiz. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(41), 1247-1253.
  • Köse, N., F. Emirmahmutoglu, & S. Aksoy. 2012. The Interest Rate–inflation Relationship under an Inflation Targeting. Journal of Asian Economics, 23(4), 476–485.
  • Köse, N., F. Emirmahmutoglu, & S. Aksoy. 2012. The Interest Rate–inflation Relationship under an Inflation Targeting. Journal of Asian Economics, 23(4), 476–485.
  • Lebe, F. & Arda Özalp, L. F. (2016). Fisher hipotezinin alternatif faiz oranları ile Türkiye ekonomisi açısından analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 31(1), 95-122.
  • Lebe, F. & Arda Özalp, L. F. (2016). Fisher hipotezinin alternatif faiz oranları ile Türkiye ekonomisi açısından analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, 31(1), 95-122.
  • Litterman, R. B. (1980). A Bayesian Procedure for Forecasting with Vector Auto-Regression. Working Paper, Cambridge, MA: Massachusetts Institute of Technology, Department of Economics.
  • Litterman, R. B. (1980). A Bayesian Procedure for Forecasting with Vector Auto-Regression. Working Paper, Cambridge, MA: Massachusetts Institute of Technology, Department of Economics.
  • Mercan, M. (2013). Enflasyon ve Nominal Faiz Oranları Arasındaki Uzun Dönem ilişkinin Fisher Hipotezi Çerçevesinde Test Edilmesi: Türkiye Örneği, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(4), 368-384.
  • Mercan, M. (2013). Enflasyon ve Nominal Faiz Oranları Arasındaki Uzun Dönem ilişkinin Fisher Hipotezi Çerçevesinde Test Edilmesi: Türkiye Örneği, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(4), 368-384.
  • Öruç, E. (2016). Fisher etkisi: Türkiye üzerine bir uygulama. Kastamonu Üniversitesi İİBF Dergisi, 13, 297-311.
  • Öruç, E. (2016). Fisher etkisi: Türkiye üzerine bir uygulama. Kastamonu Üniversitesi İİBF Dergisi, 13, 297-311.
  • Özer, M. O. (2019). Türkiye’de Fisher hipotezinin Fourier yaklaşımı ile incelenmesi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(3), 856-878.
  • Özer, M. O. (2019). Türkiye’de Fisher hipotezinin Fourier yaklaşımı ile incelenmesi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(3), 856-878.
  • Petursson, T. G. (2001). The transmission mechanism of monetary policy, Monetary Bulletin, 4, 62-77.
  • Petursson, T. G. (2001). The transmission mechanism of monetary policy, Monetary Bulletin, 4, 62-77.
  • Romer, C. D. & Romer, D. H. (2004). A New Measure of Monetary Shocks: Derivation and Implications, American Economic Review, 94(4), 1055–1084.
  • Romer, C. D. & Romer, D. H. (2004). A New Measure of Monetary Shocks: Derivation and Implications, American Economic Review, 94(4), 1055–1084.
  • Samut, S. & Yamak, R. (2023). Karma Frekanslı Veri Örneklemesi Altında Fisher Hipotezinin Testi: Türkiye Örneği, Maliye Dergisi, 134, 1-19.
  • Samut, S. & Yamak, R. (2023). Karma Frekanslı Veri Örneklemesi Altında Fisher Hipotezinin Testi: Türkiye Örneği, Maliye Dergisi, 134, 1-19.
  • Sarı, S. & Arslan, E. (2022). Türkiye ekonomisi bağlamında Fisher etkisinin birim kök testleri ve ARDL sınır testiyle sınanması. Journal of Emerging Economies and Policy, 7(1), 95-105.
  • Sarı, S. & Arslan, E. (2022). Türkiye ekonomisi bağlamında Fisher etkisinin birim kök testleri ve ARDL sınır testiyle sınanması. Journal of Emerging Economies and Policy, 7(1), 95-105.
  • Sellon, G. (2004). Expectations and the Monetary Policy Transmission Mechanism, Federal Reserve Bank of Kansas City: Economic Review, Fourth Quarter 2004, 5-41.
  • Sellon, G. (2004). Expectations and the Monetary Policy Transmission Mechanism, Federal Reserve Bank of Kansas City: Economic Review, Fourth Quarter 2004, 5-41.
  • Sims, C. (1980). Macroeconomics and Reality, Econometrica, 48, 1-48.
  • Sims, C. (1980). Macroeconomics and Reality, Econometrica, 48, 1-48.
  • Songur, M. (2019). Fourier Yaklaşımı ile Fisher Hipotezini Yeniden Gözden Geçirmek: Türkiye Örneği, S.C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 1-15.
  • Songur, M. (2019). Fourier Yaklaşımı ile Fisher Hipotezini Yeniden Gözden Geçirmek: Türkiye Örneği, S.C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 1-15.
  • Sümer, A. L. (2020). Geleneksel olmayan para politikası kapsamında Neo-Fisher etkisi: 2008 sonrası Türkiye deneyimi. Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-21.
  • Sümer, A. L. (2020). Geleneksel olmayan para politikası kapsamında Neo-Fisher etkisi: 2008 sonrası Türkiye deneyimi. Uluslararası Ticaret ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-21.
  • Tayyar, A. E. (2019). Neo-Fisher etkisi ve Türkiye uygulaması. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(36), 307-339.
  • Tayyar, A. E. (2019). Neo-Fisher etkisi ve Türkiye uygulaması. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(36), 307-339.
  • Tunalı, H. & Yıldırım Erönal, Y. (2016). Enflasyon ve faiz oranı ilişkisi: Türkiye’de Fisher etkisinin geçerliliği. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(4), 1415-1431.
  • Tunalı, H. & Yıldırım Erönal, Y. (2016). Enflasyon ve faiz oranı ilişkisi: Türkiye’de Fisher etkisinin geçerliliği. Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 21(4), 1415-1431.
  • Uslu, H. (2020). Enflasyon ile Mevduat ve Kredi Faizleri Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Fisher Eşitliği Çerçevesinde Ekonometrik Bir Analiz, Troyacademy, 5(1), 201-229.
  • Uslu, H. (2020). Enflasyon ile Mevduat ve Kredi Faizleri Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Fisher Eşitliği Çerçevesinde Ekonometrik Bir Analiz, Troyacademy, 5(1), 201-229.
  • Yamak, R. & Abdioğlu, Z. (2007). Fisher hipotezinin testi: Güçlü ve zayıf form. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1-2), 1-9.
  • Yamak, R. & Abdioğlu, Z. (2007). Fisher hipotezinin testi: Güçlü ve zayıf form. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1-2), 1-9.
  • Yapraklı, S. (2022). Açık enflasyon hedeflemesi döneminde neo-fisher etkisi’nin geçerliliği: Türkiye üzerine ekonometrik bir analiz. EKOIST Journal of Econometrics and Statistics, 37, 85-105.
  • Yapraklı, S. (2022). Açık enflasyon hedeflemesi döneminde neo-fisher etkisi’nin geçerliliği: Türkiye üzerine ekonometrik bir analiz. EKOIST Journal of Econometrics and Statistics, 37, 85-105.
  • Yenice, S. & Yenisu, E. (2019). Türkiye’de döviz kuru, enflasyon ve faiz oranlarının etkileşimi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), 1065-1086.
  • Yenice, S. & Yenisu, E. (2019). Türkiye’de döviz kuru, enflasyon ve faiz oranlarının etkileşimi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(4), 1065-1086.
  • Yılancı, V. (2009). Fisher hipotezinin Türkiye için sınanması: Doğrusal olmayan eşbütünleşme analizi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4), 205-213.
  • Yılancı, V. (2009). Fisher hipotezinin Türkiye için sınanması: Doğrusal olmayan eşbütünleşme analizi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4), 205-213.
  • Yıldırım, K., Karaman, D. & Taşdemir, M. (2006). Makroekonomi, 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Eskişehir.
  • Yıldırım, K., Karaman, D. & Taşdemir, M. (2006). Makroekonomi, 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Eskişehir.
Toplam 100 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Makro İktisat (Diğer)
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Kadir Karagöz 0000-0002-4436-9235

Gökhan Özkubat 0000-0001-8845-8072

Yayımlanma Tarihi 23 Aralık 2024
Gönderilme Tarihi 20 Kasım 2024
Kabul Tarihi 17 Aralık 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 6 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Karagöz, K., & Özkubat, G. (2024). Türkiye’de Enflasyon Oranı - Faiz Oranı İlişkisi: Geleneksel ve Bayesyen VAR Yaklaşımından Kanıtlar. Uluslararası Muhasebe Ve Finans Araştırmaları Dergisi, 6(2), 63-81.