TEKNİK, ESTETİK VE KAVRAMSAL BAĞLAMDA FOTOĞRAFTA BULUT

Yıl 2020, , 92 - 108, 30.06.2020

Bülent Ümit Erutku

https://doi.org/10.22252/ijca.691308

Öz

İnsanoğlu kendini ifade edebildiği sanatsal alanlarda bulut görüntüsünü kullanmıştır. Sanatçıların her biri, geçici, ömrü kısa ama etkisi fazla olan bulutlara farklı farklı anlamlar yüklemişler; duygularını, ruhsal durumlarını bulut görüntüsüyle birleştirmişlerdir. Fotoğraf sanatı dışındaki disiplinlere bakıldığında bulutun ele alınışı daha detaylı ve örnek olarak daha fazladır.
Fotoğraf tarihi boyunca çekilmiş fotoğraflarda büyük çoğunlukla bulut, gökyüzüne doku veren, gösterişli ve ikincil kompozisyon ögesi olarak yer almıştır. Fotoğraflarında bu yaklaşımın dışında bulutlara ayrı önem veren fotoğrafçı sayısı azdır.
Bu çalışmada kadrajındaki buluta teknik, estetik ve kavramsal farklılık kazandıran fotoğrafçıların işleri ele alınmıştır. Örnek olarak incelenen Gustave Le Gray, Alvin Langdon Coburn, Alfred Stieglitz, Edward Weston, Ansel Adams, Minor White, Jerry Uelsmann, Nuri Bilge Ceylan, Berndnaut Smilde ve Vik Muniz’in fotoğraflarının teknik ve estetik açıdan yaklaşım farkları irdelenmiştir. Fotoğrafın teknik anlamda gelişim yıllarında bulutların daha iyi fotoğraflanması ve baskısının daha iyi yapılmasına odaklanılmıştır.
Fotoğrafı disiplinlerarası (müzik-psikoloji) değerlendiren, olduğu gibi en mükemmel şekilde göstermeye çalışan, doğayı kendi duygularını aktarmak için bir aracı olarak seçen, gerçek görüntüleri sürreal fotoğraf haline getiren bir dokunuş olarak gören, portresi çekilen kişinin ruh halini temsili için kullanan, yapay bulut yapıp onu belgeleyen, uçak ile bulut şekilleri çizdirip oluşan bulutları fotoğraflayan fotoğrafçılar her ne kadar farklı yöntemlerle konuyu ele almış gibi gözükseler de aslında “bulut”un seçimi bir anlamda geçiciliği, akışı en nihayetinde zamanı temsil eder.
Bulut üzerinden fotoğrafçıların yaptıkları çalışmaları bir araya getiren, irdeleyen ve yaklaşım farklarını sorgulayan fotoğraf alanında bir akademik çalışmaya rastlanmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Fotoğraf, Fotoğrafta Bulut, Alfred Stieglitz, Jerry Uelsmann, Bulut

CLOUD İN PHOTOGRAPHY İNTECHNİCAL, AESTHETİC AND CONCEPTUAL CONTEXT

Öz

Mankind has used cloud images in artistic areas to express themselves. Each of the artists is temporary,
ephemeral but with a high impact they put different meanings on the clouds; they combined their emotions
and spirits with the cloud images. Looking at the disciplines other than the art of photography, the handling of
the clouds is more detailed and more exemplary.
In the photos taken during the history of photography, clouds have been used mostly as a showy and
secondary composition element that gives texture to the sky. Very few photographers gave importance apart
from this approach in their photographs.
In this study, the works of photographers and whose technical, aesthetic and conceptual differences has
been discussed. As an example, Gustave Le Gray, Alvin Langdon Coburn, Alfred Stieglitz, Edward Weston,
Ansel Adams, Minor White, Jerry Uelsmann, Nuri Bilge Ceylan, Berndnaut Smilde and Vik Muniz’s
differences in technical and aesthetic approach of the photos are examined. In the technical development
years of photography, the main focus was on better photographing and printing of the clouds. Evaluating the
photo interdisciplinary (music-psychology), as is trying to show the most perfect way, feelings of nature
surreal images, choosing as a medium to transfer taken as a photo-like touch using artificial cloud to
represent one's mood, making it an artificial cloud documenting the clouds formed by drawing clouds with
airplane. Although photographers photographed the subject with different methods, they seem to have taken
the "cloud" choice in a sense represents transience, flux and ultimately the time.
Unfortunately no academic study was found on gathering the work of photographers through the cloud in the
field of photography that brings, examines and questions the differences of approach.

Anahtar Kelimeler

Photography, Cloud in Photography, Cloud, Alfred Stieglitz, Jerry Uelsmann.

Kaynakça

• Abasıyanık, S. F. (2019). Havada Bulut. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Adams, Ansel. (1981). The Negative. Boston: A New York Graphic Society Book.
• Angot, M.A. (1894, Ocak). Cloud Photography. Nature, 49 (267). Erişim Adresi: https://www.nature.com/articles/049267a0.pdf
• Annear, J. (2011, Şubat). Clouds to Rain—Stieglitz and the Equivalents. American Art, 25(1), 16-19. Erişim adresi: https://www.academia.edu/14970782/From_clouds_to_rain
• Artnet. (2019). Erişim adresi: https://www.artnet.com/auctions/artists/vik-muniz/museum-of-modern-art-from-equivalents-9-works.
• Audeguy, S. (2005). Bulutlar Kuramı. (Çev. A. Bora). İstanbul: Merkez Kitapçılık.
• Berndnaut Smilde. (2019). Erişim adresi. http://www.berndnaut.nl/works/nimbus
• Cevizci, A. (2017). Büyük Felsefe Sözlüğü. İstanbul: SAY Yayınları.
• Creative Time. (2019). Erişim adresi: http://creativetime.org/programs/archive/2001/clouds/muniz/about_clouds.htm.
• Damisch, H. (2012). Bulut Kuramı. (Çev. B. Şaman). İstanbul: Metis Yayınları.
• Danchev, Alex. (2017) 100 Sanatçı Manifestosu. (Çev. M.E. Uslu). İstanbul: Espas Yayınları.
• Erhat, A. (1958). Aristophanes. İstanbul: Varlık Yayınları.
• Fotofest. (2019). Erişim adresi: http://2016biennial.fotofest.org/changing-circumstances/muniz.aspx#.XhDAOtIzbIU
• Fotoğraf Akımları. (1991). İstanbul: Refo Fotoğraf Sanatı Dergisi.
• Getty Education.(2019). The J. Paul Getty Museum. Erişim adresi: http://www.getty.edu/art/collection/artists/1877/gustave-le-gray-french-1820-1884/
• Getty Education.(2019). The J. Paul Getty Museum. Erişim adresi: http://www.getty.edu/art/collection/objects/62020/gustave-le-gray-curtain-of-trees-french-about-1849/
• Getty Education.(2019). The J. Paul Getty Museum. Erişim adresi: http://www.getty.edu/art/collection/objects/62045/gustave-le-gray-cloudy-sky-mediterranean-sea-ciel-charge-mer-mediterranee-french-1857
• Getty Education.(2019). The J. Paul Getty Museum. Erişim adresi: http://www.getty.edu/art/collection/objects/80011/alfred-stieglitz-songs-of-the-sky-no-2-equivalent-portrait-of-georgia-no-3-american-1923/
• Getty Education.(2019). The J. Paul Getty Museum. Erişim adresi: http://www.getty.edu/art/collection/objects/37709/edward-weston-cloud-mexico-american-1926/ Gombrich, E.H. (1992). Sanat ve Yanılsama. (Çev. A. Cemal). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Gül, E. (2016, Temmuz). Casper David Friedrich’in Romantizmi. Düşünüyorum Dergisi, 69 (3-7) Erişim adresi: http://www.dusunuyorumdergisi.com/caspar-david-friedrichin-romantizmi/
• Haworth-Booth, M. (1992). “Camille Silvy- River Scene, France”. Getty Museum Studies on Art, 11,17,19, 20. Erişim adresi: http://d2aohiyo3d3idm.cloudfront.net/publications/virtuallibrary/0892362057.pdf
• Hikmet, N. (2014). Sevdalı Bulut Masalı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Jerry Uelsmann. (1999). Geniş Açı Dergisi. Sayı:7. İstanbul, 1999.
• Lucie-Smith, E. (2004). 20.Yüzyılda Görsel Sanatlar. (Çev. E. Kılıç). İstanbul: Akbank Kültür Sanat Yayınları.
• M. C. (1972, Mayıs). Photographs by Jerry N. Uelsmann. Calendar of the Art Institute of Chicago, 66(3),10. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/4119713?read-now=1&seq=1#page_scan_tab_contents
• Michel, Frizot. The Transparent Medium, From industrial product to the Salon de Beaux-Arts. M. Frizot (Ed.) A New History of Photography içinde (s.100). Könemann. Köln, 1998.
• Moma. (2019). Museum of Modern Art. Erişim adresi: https://www.moma.org/artists/7818?locale=en#works
• Moma. (2019). Museum of Modern Art. Erişim adresi: moma.org/documentsw/moma-press-redRase-326497.pdf,www.uelsmann.com/-img/writing/post-visualization.pdf
• Newhall, N. (1975). Edward Weston, the flame of recognition: his photographs, accompanied by excerpts from the daybooks & letters. MOMA, Aperture, 8, 14. Erişim adresi: www.moma.org/calendar/exhibitions/2502
• Oring, S. A. (1970). A Comparative Investigation of the similarities and differences in the aesthetic theories of Alfred Stieglitz, Edward Weston, Ansel Adams, and Minor White (Master Tezi, Amerikan Üniversitesi). Erişim adresi: https://www.academia.edu/34503352/
• A_Comparative_Analysis_Of_Similarities_and_Differences_in_the_Aesthetic_Theories_of_Stieglitz_Weston_Adams_and_White.pdf
• Passeron, R. (2000). Sürreal Sanat Ansiklopedisi. (Çev. S. Tansuğ). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Pinney, G. P. (2012). Bulut Gözlemcisinin Rehberi. (Çev. F. Baytok). Ankara: Tübitak Popüler Bilim Kitapları.
• Roberts, P. G. (2015). Eşdeğer, Set C2, No.5 yak. 1929. J. Hacking (Ed.) Fotoğrafın Tüm Öyküsü içinde (s.203). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Ruskin, J. (2019). On Dokuzuncu Yüzyılın Fırtına Bulutu. (Çev. E. İ. Akter). İstanbul: Vakıfbank Kültür Yayınları.
• Sekula, A. (2013). Fotoğrafik Anlamın Keşfi Üzerine. V. Burgin (Ed.) Fotoğrafı Düşünmek içinde (s.110). İstanbul: Espas Yayınları.
• Shakespeare, W. (2000). Antonius ve Kleopatra. (Çev. S. Eyüboğlu). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Sontag, S. (2008). Fotoğraf Üzerine. (Çev. O. Akınhay). İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Stieglitz, A. (1923, Eylül). How I Came to Photograph Clouds. The Amateur Photographer, 56 (255)
• Stone, D. (2019). This artist makes clouds appear in unexpected places. National Geographic Magazine, (3) Erişim adresi: https://www.nationalgeographic.com/magazine/2019/03/dutch-artist-berndnaut-smilde-creates-clouds-photographs-them/ Techland Time. (2019). Erişim adresi. http://techland.time.com/2012/11/01/best-inventions-of-the-year-2012/
• Victoria and Albert Museum. (2019). Erişim adresi: http://www.vam.ac.uk/conyent/articles/s/gustave-le-grey-exhibition/
• World Meteorological Organization. (2019). Erişim adresi: https://cloudatlas.wmo.int/history-of-the-ICA.html.