TÜRK SİNEMASINDA DUBLAJ ŞARKILAR: BELKIS ÖZENER ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 203 - 217, 30.06.2020

Yağmur Eylül Dönmez , Ünal İmik

https://doi.org/10.22252/ijca.759035

Cited By: 2

Öz

Türk Sinemasında bir döneme imza atmış olan Yeşilçam filmleri, kendine özgü melodram yapısı ile şarkılı filmler olarak adlandırılan döneminin karakteristik kültürünü hemen her yönü ile yansıtmıştır. Bu dönemde çekilmiş olan filmlerin bir çoğunda zamanın popüler olmuş şarkıcıların başrol oyuncusu olarak sıkça yer aldığı ve film boyunca çeşitli müzik eserlerini seslendiği görülmektedir. İzleyici her ne kadar başrol oyuncusunun sesini dinlediğini düşünse de aslında gerçekte bu eserlerin birçoğu dublaj şeklindedir. Yeşilçam’ın önemli başrol isimlerinden (ses sanatçısı kökenli olmayan) birçoğunun film içerisindeki eser yorumlamaları, dublaj yöntemiyle sağlanmıştır. Bu dönemdeki filmlerde sahnede görmediğimiz halde sesi kulaklarımıza nakşedilmiş en önemli dublaj şarkı yorumcularından birisi de hiç şüphesiz Sayın Belkıs Özener’dir.
Araştırmada durum tespiti yapılma yönelik betimsel bir yöntem kullanılmıştır. Araştırma, Belkıs Özener’in icra etmiş olduğu eserlerden hazırlanmış olan “Sahibinin Sesinden Yeşilçam Şarkıları” albümündeki yirmi beş eserle ile sınırlı tutulmuştur. Araştırma verilerinin elde edilmesinde yazılı ve dijital kaynak taraması, uzman görüşleri ve içerik incelemesi tekniklerinden faydalanılmıştır.
Araştırma sonuçlarından önemli görülen bazılarından bahsedilecek olursa, şarkı dublajı kavramının genel dublaj tanımlarından farklı bir içeriğe sahip olduğu, şarkı dublajının film içerisinde yer alan şarkıların seslendirilmesi olarak Türk sinema sektöründe ön plana çıktığı ve özellikle Yeşilçam dönemi içerisinde önemli bir yer edinmiş olduğu, Filmlerde şarkı dublajının o dönemde bir meslek halini aldığı, şarkı dublajı alanına Sayın Belkıs Özener’in özveriyle senelerini adamış olduğu, bu alandaki çalışmalarını titizlikle yürüttüğü, kendini geri planda tutmuş olduğu ve Yeşilçam emekçisi olmasına rağmen yıllar sonra dahi kıymetinin yeterince anlaşılmadığı, mesleğine olan saygısının sonucu olarak dublaj ses sanatçılığının tüm diğer kişisel kimliklerinin önüne geçmiş olduğu, Sayın Özener’in yirmiye yakın başrol oyuncusunu film içerisindeki şarkılarını seslendirerek izleyicilerde gerçeklik hissiyatını ziyadesi ile oluşturmuş olduğudur.

Anahtar Kelimeler

Müzik, Türk Sineması, Şarkı Dublajı, Belkıs Özener

DUBLING SONGS IN TURKISH CINEMA: BELKIS ÖZENER EXAMPLE

Öz

Yeşilçam films, which have signed a period in Turkish Cinema, reflected the characteristic culture of its period,

which is called singing films with its unique melodrama structure. It is seen that in many of the films shot in

this period, the popular singers of the time were frequently featured as the lead actor and he voiced various

musical works throughout the film. Although the audience thinks that the lead actor is listening to his voice, in

fact, many of these works are in the form of dubbing. Many of Yeşilçam's leading leading names (who are not

of sound artist origin) were interpreted in the movie by the dubbing method. One of the most important dubbing

song commentators, whose voices were embedded in our ears even though we did not see them in the movies

in this period, is undoubtedly Mr. Belkıs Özener.

In the research, a descriptive method was used to determine the situation. The research was limited to twentyfive

works in the album "Yeşilçam Songs from the Voice of the Owner", which was prepared from the works

performed by Belkıs Özener. In obtaining the research data, written and digital resource scanning, expert

opinions and content analysis techniques were used.

If some of the research results are considered important, the concept of song dubbing is different from the

general dubbing definitions and stands out as the vocalization of the songs included in the movie, and it has

emerged as a profession in Turkish Cinema, especially during the Yeşilçam period. Özener's devotion to his

years with devotion, carrying out his work meticulously, keeping himself in the background and being a

Yeşilçam worker, even after many years, the dubbing artist has overtaken all his identities and is compatible

with the emotional intensity of the films and the attitudes and behaviors of the leading actors in the film.

Özener, who performs the work, has been shown to have provoked the effect that the actors really voiced by

giving voices to nearly 20 leading actors and proved this effect by not having an alternative instead.

Anahtar Kelimeler

Music, Turkish Cinema, , Song Dubbing, Belkıs Özener,

Kaynakça

• Abisel, Nilgün (1995). Popüler Sinema ve Türler, İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Aksoy, Ahmet, Şahin (2006). Seslendirme Sanatı, Ankara: Kardaham Yayınları.
• Ayça, Engin (1996). Yeşilçam’a Bakış. Haz: Süleyman Murat Dinçer, Ankara: Doruk Yayınları.
• Büyüköztürk, Şener vd. (2017). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları.
• Dönmez, Yağmur, Eylül (2017). Yeşilçam Filmlerinde Popüler Müzik. Ankara: Gece Yayınları.
• Dönmez, Yağmur Eylül (2017). Yeşilçam Filmlerinde Türk Sanat Müziği Makamları ve Etkileri. Ankara: Gece Yayınları.
• Dönmez, Yağmur, Eylül 1968-1978 Yılları Arasında Yeşilçam Filmlerinde Kullanılan Türk Müziklerinin Makamsal ve Yapısal Açılardan İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Malatya.
• Erksan, Metin (1996). Sinemanın 100. Yılı. Der: S.M. Dinçer, Türk Sineması Üzerine Düşünceler. Ankara: Doruk Yayınları.
• Erdoğan, İrfan ve Solmaz, Beşevli, Pınar (2005). " Sinema ve Müzik" Ankara: Erk Yayınları.
• Kırel, Serpil (2005). Yeşilçam Öykü Sineması. İstanbul: Babil Yayınları.
• Özgüç, Agah (1994). 80. Yılda Türk Sineması. Ankara: TC Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Özuyar, Ali (2016). Sessiz Dönem Türk Sinema Tarihi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Scognomillo, Giovanni (1998). Türk Sineması Tarihi. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Şener, Erman (1970). Yeşilçam ve Türk Sineması. İstanbul: Kamera Yayınları.