DISINFORMATIONS FOUND BY PRIMARY AND SECONDARY STUDENTS IN DIFFERENT ENVIRONMENTS

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 46 - 61, 20.03.2023

Ömer Süha Kılıç Eren Demir Kamil Koç

Öz

The aim of the study is to examine the different environments in which children are exposed to disinformation and to exemplify the disinformation they face in these environments. In this context, disinformation sources outside the virtual environment were investigated in the current study. In this study, descriptive analysis method, one of the qualitative research methods, was used. The universe of the study consists of the parents of the learners in primary and secondary schools in Sivas. Convenience sampling method was used as the sampling method. Interviews were held with the parents of 92 students studying in primary and secondary schools in Sivas center. Interview method was used as data collection tool. Semi-structured interview form regarding the problem situation were prepared and presented to the expert opinion. After the expert opinion, necessary arrangements were made and a semi-structured interview form was applied to the participants face to face. The data obtained from the participants by face-to-face meetings were analyzed with the descriptive analysis method. It was found that the participants used disinformation to control learners’ behavior in the disinformation that children face in their home environment. It was revealed that the disinformation that the participants face in the school environment was frequently used by school administrators and teachers to increase success and ensure discipline at school. It is clear that the participants often use disinformation based on the superstitious beliefs of the families towards children, in the disinformation that children face in the social environment. As a result, it is understood that children are inevitably exposed to disinformation not only in the virtual environment but also at home, at school and in their social environment. They are influenced by their parents, media tools at home; teachers, school administrators and friends at school; and by their relatives, neighbors and friends in their social environment. It is necessary to focus on what can be done against these problems that the children are exposed to. Even if the destructive effects of disinformation cannot be completely removed, it is believed that studies should be conducted to reduce its effects.

Anahtar Kelimeler

Student, Environment, Disinformation, Misinformation

İLK VE ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN FARKLI ÇEVRELERDE KARŞILAŞTIKLARI DEZENFORMASYONLAR

Öz

Çalışmanın amacı çocukların dezenformasyona uğradıkları farklı çevreleri incelemek ve bu çevrelerdeki karşılaştıkları dezenformasyonu örneklendirmektir. Bu kapsamda çalışmada çocukların sanal ortam dışındaki dezenformasyon kaynakları incelenmiştir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini Sivas merkeze bağlı ilk ve ortaokullardaki öğrencilerin velileri oluşturmaktadır. Bu kapsamda örneklem yöntemi olarak, kolayda örneklem yöntemi kullanılmıştır. Sivas merkezdeki ilk ve ortaokullarda eğitim-öğrenim gören 92 öğrencinin velileri ile görüşme sağlanmıştır. Veri toplama aracı olarak görüşme yöntemi kullanılmıştır. Problem durumuna yönelik yarı yapılandırılmış sorular hazırlanmış ve uzman görüşüne sunulmuştur. Uzman görüşünden sonra gerekli düzenlemeler yapılarak yarı yapılandırılmış görüşme formu yüz yüze uygulanmıştır. Katılımcılardan yüz yüze uygulanarak elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Katılımcıların, çocukların ev ortamında karşılaştıkları dezenformasyonlarda sıklıkla onların davranışlarını kontrol altına almak için dezenformasyonları kullandıkları görülmektedir. Katılımcıların, çocukların okul ortamında karşılaştıkları dezenformasyonlar da sıklıkla okul yöneticileri ve öğretmenlerin okulda başarıyı artırmak ve disiplini sağlamak için kullandıkları saptanmıştır. Katılımcıların, çocukların sosyal çevrede karşılaştıkları dezenformasyonlar da sıklıkla ailelerin batıl inançlarına dayanan dezenformasyonları çocuklara yönelik kullandıkları saptanmıştır. Sonuç olarak çocukların sadece sanal ortamda değil evde, okulda ve sosyal çevresinde kaçınılmaz bir şekilde dezenformasyona maruz kaldıkları anlaşılmaktadır. Evde ebeveynleri, medya araçları; okulda öğretmenleri, okul yöneticileri ve arkadaşlarınca; sosyal çevresinde ise akrabaları, komşuları ve arkadaşları aracılığıyla etkilenmektedirler. Çocuğun maruz kaldığı bu durumlara karşı neler yapılması gerektiği üzerinde durmak gerekmektedir. Dezenformasyonların yıkıcı etkilerinin tamamı kaldırılamasa bile, etkilerinin azaltılması için çalışmalar yapılması gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci, Çevre, Dezenformasyon, Misenformasyon

Kaynakça

• Anonim, (2022a).http://dltr.law.duke.edu/articles/200 [Erişim Tarihi: 06.12.2022]
• Anonim, (2022b). http://www.merriam-webster.com/ dictionary/disinformation, MerrıamWebster, [Erişim Tarihi: 06.12.2022].
• Anonim,(2022c).https://www.washingtonpost.com/news/powerpost/paloma/the-technology-202/2018/12/19/the-technology-202-social-media-companies-under-pressure-to-share-disinformation-data-with-each-other/5c1949241b326b2d6629d4e9/ [Erişim tarihi 12.11.2022]
• Anonim, (2022d).http://tr.wikipedia.org/wiki/Truva_Atı [Ziyaret: 01.12.2022]
• Anonim,(2022e).https://www.sabah.com.tr/yasam/2020/03/20/koronavirus-degil-ispirt-oldurdu [Ziyaret: 10.12.2022]
• Anonim,(2022f).https://www.aa.com.tr/tr/baris-pinari-harekati/baris-pinari-harekati-aleyhinde-kacan-sivillerin-fotograflariyla-manipulasyon-girisimi/1613054, [Erişim Tarihi: 14.11.2022].
• TDK, (2022). http://www.tdk.gov.tr [Erişim Tarihi: 05.12.2022]
• Aldwairi, M. &Alwahedi, A. (2018). DetectingFake News in Social Media Networks. ProcediaComputerScience, 141: 215–222.
• Aydın, A. F. (2020). Post-truth dönemde sosyal medyada dezenformasyon: Covid-19 (yeni koronavirüs) pandemi süreci. Akademik Sosyal Araştırmalar Asya Studies4(12), 76-90.
• Bahar, A. (2020). Polislik perspektifinden dijital misenformasyon ve dezenformasyon:Covid-19 örnek olayı bağlamında bir analiz. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(30), 2760-2794.
• Barfar, A. (2019). CognitiveAndAffectiveResponsesToPoliticalDisinformation in Facebook. Computers in Human Behavior, 101: 173–179.
• Bastos, Marco T. ve Mercea, Dan (2017). TheBrexitbotnetanduser-generatedhyperpartisannews, SocialScienceComputerReview, Sayı: 37(1), s.38-54.
• Bennett, W. Lance ve Lıvıngston, Steven (2018). Thedisinformationorder: Disruptivecommunicationandthedecline of democraticinstitutions, EuropeanJournal of Communication, Sayı: 33(2), s.122-139.
• Bıttman, Ladislav, The KGB andSovietDisinformation: An Insider’sView, Pergamon-Brassey’s, 1985
• Bradshaw, S. &Howard P. N. (2018). The Global Organization Of Social Media DisinformationCampigns. Journal of International Affairs. Special Issue: ContentiousNarratives: DigitalTechnologyAndThe Attack On Liberal DemocraticNorms, 71(1/5): 23-32.
• Çınarlı, İnci, “Döngü Uzmanları (Spin Doctors), Medyatik Yalan ve Kamu Manipülasyon”, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, İstanbul 2004, Sayı: 1, s. 165-174.
• Erdoğan, S. (2020). Büyük Taarruz Öncesinde Bir Dezenformasyon Başarısı: ‘Deli’ Halit Bey’in 19. ve 20. Tümenleri. Harp Tarihi Dergisi , (1) , 73-93 .
• Eren, V. ve Aydın, A. (2014). Sosyal medyanın kamuoyu oluşturmadaki rolü ve muhtemel riskler. KMÜ Sosyal ve Ekonomık Araştırmalar Dergısi, 16(1), 197-205.
• Fallis, D. (2015). What is disinformation?. Johns Hopkins University Library Trends, 63(3),401-426.
• Fetzer, J. H. (2004). Disinformation: Theuse of falseinformation. Mindsand Machines,14(2), 231-240.
• Ilgın, H. (2021). Sosyal Medyada Dezenformasyon ve Halkla İlişkiler İlişkisi. İletişim Çalışmaları Dergisi, 7 (2), 303-322 .
• Güven, A. (2020). Hakikatin yitimi olarak post-truth: Bir kavramsallaştırma denemesi.İnsan ve İnsan, 7(23), 20-36.
• Özcan, M. (2018). Öznenin ölümü: Post-truth çağında güvenlik ve Türkiye. İHH İnsani ve Sosyal Araştırmalar Merkezi 1(55), 1-12.
• Turan, C. (2015). Açıklığın Yanılsaması: Dezenformasyon Çağımızın Kitle İmha Silahı mı? Akademik Bilişim Konferansı, 4-6 Şubat 2015, Eskişehir
• Wardle, C. ve Derakhshan, H. (2017). Information disorder:Toward an ınterdisciplinary frameworkforresearchandpolicymaking. Council of Europe Report DGI 09.
• Zollo, F. ve Quattrociocchi, W. (2018). Misinformationspreading on Facebook. Complex SpreadingPhenomena in SocialSystems, 2(3), 177-196.