Developing Higher Level Thinking Skills in Teaching Mathematics from the Perspective of Mathematics Teachers

Yıl 2023, , 89 - 117, 15.03.2023

Zarife Gökçen Karadem , Mevlüde Yakıt Ongun , Said Taş

https://doi.org/10.17278/ijesim.1193646

Öz

The aim of the research is to examine how to develop higher-order thinking skills in mathematics teaching. The research was carried out according to the case study, one of the qualitative research approaches. The study group consisted of 28 mathematics teachers determined by purposive sampling method. Semi-structured interview questions and researcher's diary were used as data collection tools in the study. The data were analyzed by content analysis. The MAXQUDA 2020 program was used in the analysis of the data. According to the findings; Mathematics teachers express high-level thinking as critical approach, overcoming problems, and developing different solutions to problems. High-level thinking skills are at lower levels in the majority of students. It is revealed that mathematics teachers include various applications in their lessons in order to develop their high-level thinking skills, but they think that they cannot develop these skills sufficiently. Mathematics teachers reveal the reasons why students' high-level thinking skills are at low levels and cannot be adequately developed in lessons in terms of students, teachers, systems and society/family. In the research, results were obtained on what can be done for students, teachers, society/family, mathematics teaching process and education policy in order to develop high-level thinking skills in mathematics teaching. It can be suggested that this research, made from the perspective of mathematics teachers, should be conducted on primary school teachers and secondary school mathematics teachers.

Anahtar Kelimeler

higher-order thinking skills, MAthematics, mathematics teaching

Matematik Öğretmenlerinin Perspektifinden Matematik Öğretiminde Üst Düzey Düşünme Becerilerinin Geliştirilmesi

Öz

Araştırmanın amacı, matematik öğretiminde üst düzey düşünme becerilerinin nasıl geliştirileceğinin incelenmesidir. Araştırma nitel araştırma yaklaşımlarından durum çalışmasına göre yürütülmüştür. Çalışma grubunu amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenen 28 matematik öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme soruları ve araştırmacı günlüğü kullanılmıştır. Veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Verilerin analizinde MAXQUDA 2020 programı kullanılmıştır. Bulgulara göre; matematik öğretmenleri üst düzey düşünmeyi eleştirel yaklaşım, sorunun üstesinde gelme, problemlere farklı çözüm yolları geliştirme olarak ifade etmektedir. Üst düzey düşünme becerileri öğrencilerin çoğunluğunda alt seviyelerdedir. Matematik öğretmenlerinin üst düzey düşünme becerilerini geliştirebilmek için derslerinde çeşitli uygulamalara yer verdikleri, ancak söz konusu becerileri yeterince geliştiremediklerini düşündükleri ortaya çıkmaktadır. Matematik öğretmenleri öğrencilerdeki üst düzey düşünme beceri seviyelerinin alt seviyelerde olmasının ve derslerde yeterince geliştirilememesinin sebeplerini öğrenci, öğretmen, sistemsel ve toplum/aile açısından ortaya koymaktadırlar. Araştırmada matematik öğretiminde üst düzey düşünme becerilerinin geliştirilmesi için öğrenci, öğretmen, toplum/aile, matematik öğretim süreci, eğitim politikasına yönelik olarak neler yapılabileceğine dair sonuçlar elde edilmiştir. Matematik öğretmenlerinin perspektifinden yapılan bu araştırmanın sınıf öğretmenleri ve ortaokul matematik öğretmenleri üzerinde yapılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

matematik öğretimi, üst düzey düşünme becerileri, matematik

Kaynakça

• Akkuş, N. (2008). Yaşam Boyu Öğrenme Becerilerinin Göstergesi olarak 2006 PISA Sonuçlarının Türkiye Açısından Değerlendirilmesi . Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Aydın, B. (2003). Bilgi Toplumu Oluşumunda Bireylerin Yetiştirilmesi ve Matematik Öğretimi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 35-48.
• Aydın, İ. (2011). Kamu Ve Özel Sektörde Hizmet İçi Eğitim El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi
• Aydın, M., Laçin, S., & Keskin, İ. (2018). Ortaöğretim Matematik Dersi Öğretim Programının Uygulanmasına Yönelik Öğretmen Görüşleri. International e-Journal of Educational Studies, 2(3), 1-11.
• Bahar, M. (2002). A Diagnostic Study Of Biology Students’ Motivational Styles. Journal of Educational Faculty, 22(2), 23-34.
• Baki, A. (2008). Kuramdan Uygulamaya Matematik Eğitimi. Ankara: Harf Eğitim Yayıncılığı.
• Berkant, H. G., & Gençoğlu, S. Ş. (2015). Farklı lise türlerinde çalışan matematik öğretmenlerinin matematik eğitimine yönelik görüşleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 194-217.
• Bilen, M. (2002). Plandan Uygulamaya Öğretim. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Bilgin, A. ve Eldeleklioğlu, J. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 55-67
• Bozkurt, E., & Bircan, M. A. (2015). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Matematik Motivasyonları ile Matematik Dersi Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2015(5), 201-220.
• Cansız Aktaş, M. (2013). Ortaöğretim Geometri Öğretim Programının Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28-3).
• Cansız Aktaş, M., & Aktaş, D. Y. (2012). Yeni Ortaöğretim Geometri Dersi Öğretim Programının Uygulamalarında Yaşananlardan Yansımalar. MATDER Matematik Eğitimi Dergisi, 1(1), 31-40.
• Çiftci, O., & Tatar, E. (2015). Güncellenen ortaöğretim matematik öğretim programı hakkında öğretmen görüşleri. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 6(2), 285-298.
• Çiftci, O., & Tatar, E. (2015). Güncellenen Ortaöğretim Matematik Öğretim Programı Hakkında Öğretmen Görüşleri. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 6(2), 285-298
• Çiftçi, Z. B., Akgün, L., & Deniz, D. (2013). Dokuzuncu sınıf matematik öğretim programı ile ilgili uygulamada karşılaşılan sorunlara yönelik öğretmen görüşleri ve çözüm önerileri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 3(1).
• Dağdelen, S., & Ünal, M. (2017). Matematik Öğrenim Ve Öğretim Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar Ve Çözüm Önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 483-510.
• Dillon, J. (2002). Perspectives on environmental education-related research in science education. International Journal of Science Education, 24, 1111-1117.
• Doğanay, A. (2007). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayınları.
• Dursun, Ş., & Dede, Y. (2004). Öğrencilerin Matematikte Başarısını Etkileyen Faktörler: Matematik Öğretmenlerinin Görüşleri Bakımından. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 217-230.
• Duru, A., & Korkmaz, H. (2010b). Öğretmenlerin Yeni Matematik Programı Hakkındaki Görüşleri Ve Program Değişim Sürecinde Karşılaşılan Zorluklar. Hacettepe Eğitim Dergisi, 37, 67-81.
• Ersoy, Y. (2003). Teknoloji Destekli Matematik Eğitimi-1: Gelişmeler. Politikalar ve Stratejiler. İlköğretim - Online, 2(1), 18-27.
• Ertek, Y., Ertek, E., & Güneş, B. (2013). Bilimsel süreç becerileri ile fizik öğretim programında yer verilen problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Fen Eğitimi ve Araştırmaları Derneği Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 1(2), 110-121.
• Gündüz, S., & Odabaşı, F. (2004). Bilgi çaginda ögretmen adaylarinin egitiminde ögretim teknolojileri ve materyal geliştirme dersinin önemi. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1), 43-48.
• Güneş, G., & Baki, A. (2011). Dördüncü sınıf matematik dersi öğretim programının uygulanmasından yansımalar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(41), 192-205.
• Haladyna, T. M. (1997). Writing test items to evaluate higher order thinking. Needham Heights: MA: Allyn & Bacon.
• Johnson, A.P. (2005). What every teacher should know about action research? Boston: Pearson Education
• Keskin, İ., (2019). Ortaöğretim Matematik Dersi Öğretim Programının Cıpp Modeline Göre Değerlendirilmesi, yayımlanmamış doktora tezi, Dicle Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
• Leikin, R. (2009). Exploring mathematical creativity using multiple solution tasks. Creativity in mathematics and the education of gifted students, 9, 129-145.
• Manches, A., O’Malley, C., & Benford, S. (2010). The Role Of Physical Representations İn Solving Number Problems: A Comparison Of Young Children’s Use Of Physical And Virtual Materials. Computers & Education, 54(3), 622-640.
• Martin, A. J. (2001). The Student Motivation Scale: A Tool For Measuring And Enhancing Motivation. Journal of Psychologists and Counsellors in Schools, 11(1), 1-20.
• McComes, W. F. (2014). 21st-century skills. In The language of science education: Springer.
• MEB, (2005). İlköğretim matematik dersi (6.-8. sınıflar) öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• MEB, (2016). Akademik becerilerin izlenmesi ve değerlendirilmesi 8.sınıflar raporu. Ankara: Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
• Meissner, H. (2006). Creativity and mathematics education. Elemantary Education Online, 5(1),65-72.
• Miri, B., David, B-C & Uri, Z. (2007). Purposely Teaching For The Promotion Of Higherorder Thinking Skills: A Case Of Critical Thinking. Research in Science Education, 37, 353-369.
• Mokhtar, M., Abdullah, A., Halim,, N. D., Ali, D. F., Tahir,, L. M., & Kohar, U. A. (2017). Mathematics teachers' level of knowledge and practice on the implementation of higher order thinking skills. EURASIA Journal of Mathematics Science and Technology Education, 13(1), 3-17.
• Mumcu, Ş., Mumcu, H. ve Aktaş, M. C. (2012). Meslek lisesi öğrencileri için matematik. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 180- 195
• NCTM (2000). Principles and standards for school mathematics, Reston, VA: NCTM.
• Ovayolu, Ö.(2010). Türkiye’deki Öğrencilerin PISA 2006 Matematik Alt Testindeki Düşünme Süreçlerine İlişkin Puan Dağılımları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Önal, Ş. ve Erişen, Y. (2019). Öğretmen Yetiştirme Programlarında Eleştirel Düşünme Becerilerinin Kazandırılması İhtiyacı. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 62-78
• Özcan, Ö., & Erduran, A. (2018). Lise matematik ders kitaplarinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi: 10. Sinif örneği. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 3(2), 933-959.
• Özdemir, A. Ş., Berk, Ş., & Kaya, M. O. (2016). Yeni Ortaöğretim Matematik Öğretim Programının Değerlendirilmesi. Paper presented at the 4. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi Antalya.
• Özden, Y. (2010). Öğrenme ve Öğretme. Ankara: Pegem Akademi.
• Pehlivan, F.C., (2020). Matematik Öğretmenlerinin Üst Düzey Düşünmeyi Tetikleyici Öğretim Uygulamalarının Ders İmecesi Modeli ile Geliştirilmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi,Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir
• Rotherham, A. v., & Willingham, D. T. (2010). “21st Century” Skills. . merican Educator,, 17.
• Sırmacı, N. (2003). Ortaöğretim Matematik Dersi Programının Hedeflerine Ulaşabilme Düzeylerinin Öğrenci Başarıları Ve Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Ankara.
• Simons, H. (2009). Case study research in pratice. London: Sage
• Song, M.J. and Ginsburg. H.P. (1987). The Development of Informal and Formal Mathematical Thinking in Korean and U S Children. Child Development, 58, 1286–1296.
• Stein, M., & Smith, M. S. (1998). Mathematical tasks as a framework for reflection: From research to practice. Mathematics Teaching in the Middle School, 3(4), 286-275.
• Trilling, B., Fadel, C. (2009). Learning For Life in Our Times: John Wiley ve Sons. TTKB, (2005). Ortaöğretim Matematik Dersi Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Yayınları.
• Üredi, I., & Üredi, L. (2005). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Öz-Düzenleme Stratejileri Ve Motivasyonel İnançlarının Matematik Başarısını Yordama Gücü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 250-260
• Üstünoğlu, E. (2006). Üst Düzey Düşünme Becerilerini Geliştirmede Bilişsel. Çağdaş Eğitim Aylı Eğitim-Öğretim Dergisi., 31-331.
• Vijayaratnam, P. (2012). Developing Higher Order Thinking Skills And Team Commitment Via Group Problem Solving: A bridge to the real world. Procedia - Social and Behavioral Sciences 66, 53 – 63
• Wilks, S. (1995). Critical & creative thinking: Strategies for classroom inquiry. Portsmouth: NH: Heinemann. .
• Wu, H. (1999). Basic skills versus conceptual understanding. American Educator, 23(3), 14-19.
• Yılmaz, N., & Gökçek, T. (2016). Matematik Öğretmenlerine Yansıtıcı Düşünme Becerisini Kazandırmaya Yönelik Hazırlanan Hizmet İçi Eğitimin Etkililiği. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 9(4), 606-64
• Yin, R. K. (2009). Case study research: Design and methods. Sage publications.
• Zohar, A., & Dori, Y. J. (2003). Higher order thinking skills and low achieving students: Are they mutually exclusive? Journal of the Learning Sciences, 12(2), 145-183.
• Zohar, A., Degani, A., & Vaaknin, E. (2001). Teachers' beliefs about low-achieving students. Teaching and Teacher Education, 17, 469-485.