YENİLİKÇİ BİR ÖĞRETİM TEKNİĞİ OLARAK ZİHİN HARİTALAMA VE DİN EĞİTİMİNDE KULLANIMI

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 3, 148 - 161, 30.08.2017

Hilmi Türkyılmaz

Öz

Eğitim
sistemimizde belirli bir zamana kadar “geleneksel öğretim” olarak adlandırılan
bir yaklaşım tarzı benimsenmiş ve uzun yıllar okullarda bu yaklaşım tarzına
uygun öğretim teknikleri uygulanmıştır. Bu yaklaşım tarzının doğal sonucu
olarak öğretmen merkezli, öğrencinin beyin gücünü sınırlı bir şekilde
kullandığı, üretkenlikten çok ezberciliğe dayanan, tekdüze, bireysel
farklılıkların sınırlı ölçüde dikkate alındığı bir eğitim sistemi ortaya
çıkmıştır. Fakat modern teknolojik gelişmeler sayesinde içinde yaşadığımız
dünyada birçok alanda hızlı değişiklikler olmuş ve bu değişikliklerin
neticesinde insanın hayata bakış açısı ve bu sürecin zorunlu sonucu olarak
eğitim anlayışı da değişmiştir. Bu anlamda çağımızda öğrencilere verilen eğitim
ve geliştirilmesi hedeflenen beceriler de geçmiştekilerden büyük oranda farklılaşmıştır.
Çünkü içerisinde bulunduğumuz çağda, bilgi hem daha yoğun hem de daha karmaşık
bir hale gelmiştir.  Bilginin bu yoğun ve
karmaşık yapısı, bilgiyi kullanacak bireyler açısından yeni yöntem ve
tekniklerin de geliştirilmesini zorunlu hâle getirmiştir. Bu çalışmada,
ülkemizde henüz pek yaygın olarak kullanılmayan, etkin bir araç olan zihin
haritalarının tanıtımı yapılacak ve din eğitiminde kullanımı ile ilgili
örnekler tanıtılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Zihin Haritalama, Zihin Haritası, Kavram Haritası, Din Eğitimi

Kaynakça

• Aydın, M. Ş. (2004). “İkibinli Yıllarda Türkiye’de Din Öğretimi: Bugünden Geleceğe- Tartışma”, Din Öğretiminde Yeni Yöntem Arayışları Uluslararası Sempozyum ve Tartışmalar, 28-30 Mart 2001, Ankara: MEB Yayınları. Brinkmann, A. (2003). “Graphical Knowledge Display-Mind Mapping and Concept Mapping as Efficient Tools in Mathematics Education”, Mathmatics Education Rewiev, No 16, April. Budd, J. W. ( 2004). “Mind Maps As Classroom Exercises”, The Journal of Economic Education, 35:1. Buzan, T. (2009). Akıl Haritaları: Yaratıcılığınız Harekete Geçirin ve Hayatınızı Dönüştürün, İstanbul: Boyut Yayınları. Buzan, T. (2011). Aklını Kullan, İstanbul: Alfa Yayınları. Buzan, T.; Buzan, B. (2012). Zihin Haritaları, İstanbul: Alfa Yayınları. Doğan, R. (2004). “1980’e Kadar Türkiye’de Din Öğretimi Program Anlayışları (1924-1980)”, Din Öğretiminde Yeni Yöntem Arayışları Uluslararası Sempozyum ve Tartışmalar ( 28-30 Mart 2001), Ankara: MEB Yayınları. Eppler, M. (2006). “A Comparision Between Concept Maps, Mind Maps, Conceptual Diagrams and Visual Metaphors as Complementary Tools for Knowledge Construction and Sharing”, Information Visualization, 5(1), USA. Gelb, M. J. (2002). Düşünmenin Tam Zamanı, İstanbul: Arion Yayınevi. Genç, S. Z.; Eryaman, M. Y. (2007). “Değişen Değerler ve Yeni Eğitim Paradigması”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 9, Afyon. Girgin, G. (2011). “Çağdaş Eğitim Sisteminde Öğrenci Kişilik Hizmetleri ve Rehberlik”, Psikolojik Danışma ve Rehberlik (Ed. Alim Kaya), 7. Baskı, Ankara: Anı Yayınları. Güneş, A. (2015). “Din Eğitimi Materyalleri”, İstanbul: Dem Yayınları. Güneş, A. (2016). “Din Öğretiminin Yapılandırmacı Temelleri ve Yeni Bir Öğrenme-Öğretme Materyali Olarak Zihin Haritaları”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 6, 1488-1500. İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu (2010), Milli Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü, MEB, Ankara. Kavak, R. (2016). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde Zihin Haritası Oluşturmanın Öğrenci Başarısına, Kalıcılığa ve Öğrenmedeki Duyuşsal Özelliklere Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ. Nast, J. (2006). Idea Mapping: How to Access Your Hidden Brain Power, Learn Faster, Remember More and Achieve Success in Business, John Wiley&Sons, Inc., New Jersey. Novak, J. D. (1998). Learning Creating and Using Knowledge: Concept Maps as Facilitative Tools in Schools and Corporations. Manwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc. Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı (2010), Milli Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü, MEB Devlet Kitapları, Ankara. Özden, Y. (2011). Öğrenme ve Öğretme, 11.Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. Sünbül, A. M. (2007). Öğretim İlke ve Yöntemleri, Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları. Şeyihoğlu, A.; Akbaş, Y.; Kartal, A. (2012). Uygulama Örnekleri İle Coğrafya Eğitiminde Kavram ve Zihin Haritaları, Ankara: Pegem Akademi Yayınları. Şişman, M. (2011). Eğitim Bilimine Giriş, 8. Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayınları. Türkyılmaz, H. (2012). “Zihin Haritalarının Eğitim Sürecinde (ve DKAB Dersinde) Kullanımı”, IV. Ulusal Öğretmenim Sempozyumu, 25 Kasım 2012, İstanbul. Yılmaz, G. (2012). Çokgenler Konusunun İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerine Vee Diyagramları ve Zihin Haritaları Kullanılarak Öğretimi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.