TARİH DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ DEĞERLER EĞİTİMİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 4, 240 - 257, 30.12.2017

Kamuran Özdemir

Öz

ÖZ

 

Türkiye’de
ortaöğretim programlarında Milli Eğitim Bakanlığı ve Talim Terbiye Kurulu
Başkanlığı tarafından 2017-2018 öğretim yılından itibaren uygulamaya konulmak
üzere kapsamlı bir değişiklik yapılmıştır. Yeni tarih öğretim programıyla öne
çıkarılan en önemli unsurlardan biriside değerler eğitimidir. Tarih öğretim
programında ulusal ve evrensel değerlere sahip bireyler yetiştirmek amacıyla
öğrencilere kazandırılması hedeflenen değerler adalet, dostluk, dürüstlük, öz
denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik yardımseverlik olarak
on ana başlık altında toplanmıştır. Bireyin ulusal ve evrensel değerlere sahip
olması, değerler eğitimini edinip özümsemesine bağlıdır.   Bundan dolayı değerler, sadece konu şeklinde
değil konu ile ilişkilendirilerek aktarılmalı ve öğretim programı
kazanımlarından kopuk olmamalıdır. Bu araştırmada bahsi geçen değerlerin sınıf
düzeylerine göre programdaki dağılımını belirlemek amaçlanmıştır. Sınıf
düzeylerine göre ünite, konu, kazanım ve açıklamaları incelenerek hangi değeri
kapsadığı belirlenmeye çalışılmış, 
programın değerleri ne kadar kapsadığı, hangi düzeyde hangi değere ne
kadar ağırlık verildiği belirlenmeye çalışılmıştır. Tarih dersi öğretim
programı sınıf düzeylerine göre kazanımlar ve açıklamaları çerçevesinde
incelenmiş, değerler ve değerlere ilişkin tutum ve davranışları kapsama durumu
belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri
olan doküman incelemesi ile gerçekleştirilmiş ve tümevarım analizi
kullanılmıştır. Öğretim programında yer alan bütün değerlerin benimsetilmesi
için değerlere bütün kademelerde ve ünitelerin hepsinde eşit bir şekilde yer
verilmeye çalışıldığı görülmüştür. Değerlerin, davranışa ve tutuma
dönüştürülmesi teşvik edilmeli, öğrencilerde bu değerlere ilişkin farkındalık
oluşturulmalıdır. Değerler, yalnızca öğretim programlarında yer alan ifadeler
olmaktan çıkarılmalı, öğrencilere değerleri pratiğe dönüştürmeleri için uygun
fırsatlar sağlanmalıdır.

 

Anahtar Kelimeler:
Tarih Öğretimi, tarih öğretim programı, değerler eğitimi. 

EXAMİNATİON
OF İN TERMS OF APPROACHES OF VALUES EDUCATİON

 

ABSTRACT

 

In
the program of secondary  education in
Turkey, comprehensive modifications were made by the Ministry of Education and
The Chairman of the Board of Education in 2017-2018 education year. In this new
history curriculum, one of the prominent component is value education. In this
new cirruculum of history some values are gathered in 10 main titles in order
to raise new genaratıons with national and universal values. These values are
justice, friendship, honesty, self control, patience, respect, love,
responsibility, patriotism, helpfulness. If we want to have new generations
with national and universal values, education of values should be assimilated.
Consequently we not only teach values like a subject but also they must be
narrated in a good correlation and they mustn’t be far away from the approache
of education program. In this study, the aim is to distribute the values
according to the class levels. According to the class levels, units, subject,
learning outcome and the explanations are analysed, by this we try to find out
which value it involves, how much the program involve the values, from which level
they give importance to the values. History lesson education program was
searched acording to the learning outcome of the class levels, values and the
attitudes and the behaviours related to values are tried to be defined. In this
research, one of the qualitative searching method of document analysis and
inductive analysis are used. It is seen that, ın order to adopt all the values
in this education program, we mentioned the values in all stages and units in
an equal way. The conversion of these values in to the attitudes and behaviours
should be encouraged, also the awareness of these values should be constituded
to the students. Values should not stay as an expression in the new program,
students should have some suitable oppotunities for the practice of the values.

 

Key Words:
History teaching, history education curriculum, values of education.

 

Anahtar Kelimeler

Tarih Öğretimi, tarih öğretim programı

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Akbaba, T. (2005). Cumhuriyet Döneminde Program Geliştirme Çalışmaları, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, (54-55), 16-23. Alkan, C. (1998). Özel Öğretim Yöntemleri (Disiplinlerin Öğretim Teknolojisi). Ankara: Anı Yayıncılık. Ata, B. (1998). Tarih Öğretimine Bilimsel Problem Çözme Yönteminin Uygulanmasına Yönelik Bir Model. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Ata, B. (2002). Müzelerde ve Tarihi Mekânlarda Tarih Öğretimi: Tarih Öğretmenlerinin Müze Eğitimine İlişkin Görüşleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Belet, D. ve Deveci H. (2008). Türkçe Ders Kitaplarının Değerler Bakımından İncelenmesi, Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi. VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu. Collıngwood, R.G. (1990). Tarih Tasarımı. Çev., K. Dinçer. İstanbul: Ara Yayıncılık. Demircioğlu, İ. H. ve Tokdemir, M. A. (2008). Değerlerin Oluşturulma Sürecinde Tarih Eğitimi: Amaç, İşlev ve İçerik, Değerler Eğitimi Dergisi, 6(15), 69-88. Dilek, D. (2002). Tarih Derslerinde Öğrenme ve Düşünme Gelişimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Drake, F. D., ve Brown, S. D. (2003). A Systematic Approach To Improve Students’ Historical Thingking, The History Teacher, 36(4), 465-589. Gözütok, F. D. (2003). Türkiye’de Program Geliştirme Çalışmaları, Milli Eğitim Dergisi, (160), 44-64. Hesapçıoğlu, M. (1994). Öğretim İlke ve Yöntemleri, Eğitim Programları ve Öğretim. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş. Kabapınar, Y. (1998). Kredili Sistem ve Lise Tarih Kitapları. Tarih Öğretimi ve Ders Kitapları: Buca Sempozyumu. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 112-127. Karasar, N. (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 12. Baskı, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Köksal, H. (2008). Çocukluk, Değişen Dünya ve Tarih Öğretiminden Beklentiler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(4), 387-396. Köstüklü, N. (1999). Sosyal Bilimler ve Tarih Öğretimi. Konya: Günay Ofset. Kütükoğlu, M. S. (1991). Tarih Araştırmalarında Usül. 2. Baskı, İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı. Nıchol, J. (1996). Tarih öğretimi. Çev.,M. Safran. Ankara: Çağrı Matbaacılık. Ortaöğretim Tarih Dersi (9, 10 ve 11. Sınıflar) Öğretim Programı (2017), Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü, MEB, Ankara. Paykoç, F. (1991). Tarih Öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. Safran, M. (1997). Tarih Öğretimi ve Çağdaş Müfredat Teorileri. Ankara: XII. Türk Tarih Kongresi. Safran, M. (2006). Tarih Eğitimi. Makale ve Bildiriler. Ankara: Gazi Kitabevi. Safran, M., & Ata, B. (2003). Öğrencilerin Tarih Metinlerinden Anlam Çıkarmalarına Yönelik Araştırmalara Bir Bakış. Ed., Cemalettin Şahin. Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu Sosyal Bilgiler. Ankara: Gündüz Yayınları. Safran, M., ve Köksal, H. (1998). Tarih Öğretiminde Yazılı Kanıtların Kullanılması. G.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (1), 71-86 ). Sakaoğlu, N. (1998). İlkokul Tarih Programları ve Ders Kitapları. Haz., Salih Özbaran. Tarih Öğretimi ve Ders Kitapları. İzmir: Dokuz Eylül Yayınları. Ulusoy, K. (2016). Tarih Öğretmenlerine Göre Türkiye'de Birlik Beraberliğin Güçlenmesi ve Uzlaşı Kültürünün Geliştirilmesi Sürecinde Gerekli Ortak Değerler, Değerler Eğitimi Dergisi, 32(14), 103-126. Ulusoy, K., ve Dilmaç, B. (2015). Değerler Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi. Yıldırım, A., ve Simsek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.