TOURISM DEVELOPMENT AND CULTURAL IDENTITY: THE CASE OF ÇAMLIHEMŞİN

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 64 - 76, 26.05.2020

Ozan Güneş Gündoğdu Eren Erkılıç

Öz

Features such as natural texture, historical heritage, cultural structure, tradition, convention, and social lifestyle constitute the cultural identity of the regions. Cultural identities can undergo some developmental changes with the social interaction brought by tourism movements and advancements over time. This research was carried out to reveal the relationship between the development of tourism and cultural identity in Çamlıhemşin. The data were obtained through the interview technique, which is one of the qualitative research methods. The convenience sampling method, one of the purposeful sampling methods, was benefited in this study. The data obtained from 21 participants of the local community were subjected to descriptive analysis. As a result of the research, it was detected that since the tourist group preferring Çamlıhemşin is predominantly of Arab origin, it leads to the use of Arabic language in the informative texts on signboards and notices, even if not in language use. This situation was met with dislike by the local people. It was also found out that wooden housing structures, one of the most vital features that underline local culture, have been replaced by reinforced concrete structures. Moreover, it was determined that transhumance culture has turned into tourism activities. The relationship between tourism development and cultural identity in Çamlıhemşin was found to be moderate, so suggestions have been developed in line with these results.

Anahtar Kelimeler

tourism development, cultural identity, local people, Social change theory

TURİZM GELİŞİMİ VE KÜLTÜREL KİMLİK: ÇAMLIHEMŞİN ÖRNEĞİ

Öz

Doğal doku, tarihi miras, kültürel yapı, gelenek-görenek, sosyal yaşam tarzı gibi özellikler yörelerin kültürel kimliğini oluşturmaktadır. Kültürel kimlikler zaman içerisinde turizm hareketleri ve gelişiminin getirdiği sosyal etkileşim ile birlikte değişim ve gelişim gösterebilmektedirler. Çamlıhemşin’deki turizmin gelişimi ve kültürel kimlik arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılması amacıyla gerçekleştirilen bu araştırmada veriler nitel araştırma yöntemlerinden olan görüşme (mülakat) tekniği ile elde edilmiştir. Amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemi ile yerel halktan 21 katılımcı ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak elde edilen veriler betimsel analize tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda Çamlıhemşin’i tercih eden turist grubunun ağırlıklı olarak arap kökenli olması dil kullanımında olmasa bile tabela ve levhalarda yer alan bilgilendirme metinlerinde arapça kullanımının yaygınlaşmasına neden olduğu, bu durumun yerel halk tarafından antipati ile karşılandığı, yerel kültürü ön plana çıkaran en önemli özelliklerden biri olan ahşap yapıların betonarmeye, yaylacılık kültürünün de turizm faaliyetlerine dönüştüğü saptanmıştır. Araştırma sonucunda Çamlıhemşin’deki turizm gelişimin kültürel kimlikle olan ilişkisinin orta düzeyde olduğu görülmüş ve bu sonuçlar doğrultusunda öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Turizm Gelişimi, Kültürel Kimlik, Yerel Halk, sosyal değişim teorisi, çamlıhemşin

Kaynakça

• Akova, O. (2006). Yerel Halkın Turizmin Etkilerini Algılamalarına ve Tutumlarına Yönelik Bir Araştırma. Akademik İncelemeler Dergisi, 1(2).
• Akova, O., Atsız, O. & Çiftçi, İ. (2017). Hacı Bektaş-i Veli İnanç Destinasyonunda Yerel Halkın Turizm Gelişimine İlişkin Algı ve Tutumlarını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, 4th International Congress of Tourism & Management Researches, 12-14 May, Girne.
• Albayrak, A., & Özmen, Ö. N. (2018). Turizm Gelişimi ile Kültürel Kimlik Olgusu Arasındaki İlişki: Alaçatı Örneği. İşletme Fakültesi Dergisi, 19 (1), 129-150.
• Allen, L.R.,Hafer, H. R., Long, R. & Perdue, R.R. (1993). Rural Residents' Attitudes Toward Recreation and Tourism Development, Journal of Travel Research, 31 (4): 27-33.
• Altanlar, A., Kavak, İ. & Güremen, L. (2018). Tarihi Mahallelerdeki Turizm Odaklı Müdahalelerin Mahalle Sakinleri Üzerindeki Etkisi; Amasya, Sofular Mahallesi. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 85-104.
• Altuntaş, N. (2010). Kadın ve Bir Kimlik Olarak Araçsallaşan İslam: Almanya'da Karşılaştırmalı Bir İnceleme. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 13 (2), 2-40.
• Ap, J. (1992). Residents’ Perceptions on Tourism Impacts. Annals of Tourism Research, 19(4), 665–690.
• Aydoğdu, H. (2004). Modern Kimlikte Öznenin Ölümü. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 115-147.
• Bataıllou, C.J. ve Öter, Z. (2011). Kültürel Ötekilik, Kimlik ve Özgünlük Arayışı Bağlamında Türk Turizmi, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 8(3).
• Berber, Ş. (2003). Sosyal Değişim Katalizörü Olarak Turizm ve Etkileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9, 205-221.
• Bertan, S. (2009). Turizmin Çevre Üzerinde Yarattığı Etkiler: Pamukkale Örneği, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20 (2), 204-214.
• Birkök, M. C. (1994). Bilgi Sosyolojisi Işığında Kimlik Sorunu. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Yapı ve Sosyal Değişme Ana Bilim Dalı Doktora Tezi, İstanbul.
• Çetinkaya, G. & Dedemen, O. (2013). Golf Turizmine Yönelik Yerel Halkın Algılarının Belirlenmesi: Antalya/Belek Örneği. Turizm ve Arastırma Dergisi, 2(1). 24-45.
• Duran, E. (2011). Turizm, Kültür ve Kimlik İlişkisi; Turizmde Toplumsal ve Kültürel Kimliğin Sürdürülebilirliği, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(19), 291-313.
• Erkılıç E. (2019). Yerel Halkın Turizm Algısı ve Turizmin Gelişimine Yönelik Tutumları: Rize Örneği, International Journal of Contemporary Tourism Research, 3 (1), 66-82.
• Filiz, A. & Yılmaz, Ö.D. (2017). Turizm Gelişim Yaklaşımları Kapsamında Yerel Halkın Turizme Yönelik Algı ve Tutumları: Mazı Köyü-Türkbükü Karşılaştırmalı Analizi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 1799-1824.
• Greenwood, D.J. (1978). Culture by the Pound: an Anthropological Perspective on Tourism as Cultural Commonditization. Hosts and Guests: The Anthropology of Tourism, University of Pennsylvania Press: Philadelphia.
• Gürbüz, A. (2002). Turizmin Sosyal Çevreye Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Teknoloji, 1-2, 49-59.
• Güvenç, B. (1996). İnsan ve Kültür. Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Harrill, R. (2004). Residents' Attitudes toward Tourism Development: a Literature Review with Implications for Tourism Planning. Journal of Planning Literature, 18, 251-266.
• Işık, C. & Turan, B. (2018). Yerel Halkın Turizmin Etkilerine Yönelik Algısı: İzmir İli Üzerine Bir Uygulama. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(2), 101-133.
• Jurowski, C., Uysal, M. & Williams, D. R. (1997). A Theorical Analysis of Host Comminity Resident Reaction to Tourism. Journal of Travel Research, 34(2):3-11.
• Kozak, M. (2018). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayım Teknikleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kuter, N. & Ünal H.E. (2009). Sürdürülebilirlik Kapsamında Ekoturizmin Çevresel, Ekonomik ve Sosyo-Kültürel Etkileri, Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 9(2):146-156.
• Lee, T. H. (2013). Influence Analysis Of Community Resident Support For Sustainable Tourism Development. Tourism Management, 34,37-46.
• Özdemir, C. (2001). Kimlik ve Söylem. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 107-122.
• Özel, Ç. H. (2014). Turizmin Sosyo-Kültürel Boyutta Ortaya Çıkardığı Etkilerin İncelenmesi: Marmaris Örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (42), 57-68.
• Turkish Language Assotiation (2020). Turkish Language Association Official Website. https://sozluk.gov.tr/
• Türker, G. Ö. & Türker, A. (2014, Mayıs). Yerel Halkın Turizm Etkilerini Algılama Düzeyi Turizm Desteğini Nasıl Etkiler: Dalyan Destinasyonu Örneği. Electronic Journal of Vocational Colleges. 4 (1), 81-98.
• Unur, K. (2004). Turizmin Ekonomik Etkilerinin Ölçülmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(4), 114-142.
• Weigert, A.J., Teitge, J.S. & Teitge, D.W. (1986). Society and Identity: Toward a Sociological Psychology. Cambridge: Cambridge University Press.
• Williams, J. & Lawson, R. (2001). Community Issues and Resident Opinions of Tourism. Annals of Tourism Research, 28 (2): 269-290.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.