Examination of the Postgraduate Theses Prepared Under the Title of Literacy Skills in the Field of Social Studies Education

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 3 - Prof.Dr. Şeref Kara Özel Sayısı, 24 - 36, 22.02.2020

Selma Güleç Muhammed Nafiz Hüdavendigar

Öz

Literacy is defined as a “state of being literate.” In addition, this skill corresponds to understanding what you are reading and communicating your thoughts. The word literacy comes in front of different names and gains various meanings. Thus, individuals with this skill can understand, use, and transfer information in that field to others. Social studies education is an essential discipline in preparing the individual for life, becoming an active citizen, and gaining some literacy. This literature, which is valuable in the maintenance of the livability of life in various fields of Social Sciences, has become more affluent, especially with the renewed social studies curriculum. Legal literacy, environmental literacy, digital literacy, financial literacy, map literacy, media literacy, political literacy, and the literacies emerge as last in the program.
The aim of this study is to examine the master’s and doctoral theses prepared under the title of literacy skill in the field of social studies education between the years of 2008-2019 in Turkey in terms of different criteria. This study is essential in terms of creating a resource both in the field of social studies and for future academic education to be made on literacy skills. The problem of the study was stated as “How do the theses made under the title of literacy skill in the Social Studies Education distribute according to various variables?” The questions to which answers were sought in the study are these: How do the publication years, the universities of publication, the genders of the researchers, the literacy subject areas, the sample groups and the employed research methods of the theses made under the title of literacy skill in the field of Social Studies Education distribute?
The sample of the study was composed of all the postgraduate theses published on literacy skills in the field of social studies education between the years of 2008-2019 and recorded in the HEC National Thesis Center. In the determination of the sample of the study, the criterion sampling, one of the purposeful sampling methods, was used. The data of the study were collected by the researchers between 10th September and 15th November 2019. In the study, the master’s and the doctoral theses published under the title of literacy skill in the field of social studies education were reached via scanning the database of the Higher Education Council’s “National Thesis Center” by using the keywords of “Social Studies” and “Literacy.” As a result of the scanning, from among 1.517 postgraduate theses prepared in the field of social studies education, a total of 31 postgraduate theses, 17 master’s and 14 doctoral, published under the title of literacy between the years of 2008-2019, were reached. Each postgraduate thesis was examined separately under such categories as a method, gender, title, sample, year, and university of publication. Within the scope of the study, 31 theses were analyzed via the content analysis method, and the findings were shown via tables and graphs. The obtained data were analyzed using descriptive analysis. The research data were analyzed under six main headings, namely year of publication, the gender of the researcher, university of publication, the field of literacy, research method, and sample. In this study aims to determine the trends of the postgraduate theses prepared under the title of literacy in the field of social studies education, 31 postgraduate theses were examined, and the following results were reached. The postgraduate theses show the distribution in 13 different literacy areas. That five different literacy skills were studied in addition to 8 literacy areas included in the MNE Social Studies Education Teaching Program is a positive finding in terms of variety. Among these subject areas, the most frequently studied subject area was the skill “media literacy” in both master’s and doctoral areas. The highest number of theses was prepared between the years of 2017 and 2019. When the distribution, according to genders, was examined, it was observed that although the doctoral theses were equal, the number of male researchers was higher when it was looked in general. The title of “media literacy” was the most-frequently studied field. As a sample, mostly preservice teachers were chosen. Finally, the quantitative method was preferred more frequently than mixed and qualitative methods. In the direction of these results, various suggestions were made.

Anahtar Kelimeler

Social studies education, literacy, postgraduate, thesis

Sosyal Bilgiler Eğitimi Alaninda Okuryazarlik Becerisi Başliğinda Yapilan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi

Öz

Okuryazarlık temelde “okuryazar olma durumu” olarak tanımlanmaktadır. Buna ek olarak bu beceri okuduğunu anlama ve düşüncelerini aktarma şeklinde de karşılık bulmaktadır. Okuryazarlık kelimesi farklı isimlerin önüne gelerek çeşitli anlamlar kazanır. Böylelikle bu beceriye sahip bireyler, o alandaki bilgileri anlar, kullanır ve başkalarına aktarabilir pozisyonda olurlar. Sosyal bilgiler eğitimi bireyi hayata hazırlamada, etkin vatandaş olmada ve bir takım okuryazarlıkların kazandırılması noktasında önemli bir disiplin olarak karşımıza çıkmaktadır. Sosyal bilimlerin çeşitli alanlarında hayatın yaşanılabilirliği bakımında kıymetli olan bu okuryazarlıklar özelliklede yenilenen Sosyal Bilgiler Öğretim Programı ile de daha da zengin bir hal almıştır. Hukuk okuryazarlığı, çevre okuryazarlığı, dijital okuryazarlık, finansal okuryazarlık, harita okuryazarlığı, medya okuryazarlığı ve politik okuryazarlık programda geçen okuryazarlıklar olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bu araştırmanın amacı Türkiye’de 2008-2019 yılları arasında sosyal bilgiler eğitimi alanında yapılmış okuryazarlık becerisi konu başlığı altındaki yüksek lisans ve doktora tezlerini farklı kriterler açısından incelemektir. Bu araştırma gerek sosyal bilgiler alanında gerekse okuryazarlık becerisi ile ilgili bundan sonra yapılacak akademik çalışmalara kaynak oluşturması açısından önemlidir. Araştırmanın problem cümlesi “ Sosyal Bilgiler Eğitimi alanın yapılmış okuryazarlık becerisini konu alan tezler çeşitli kriterlere göre nasıl dağılım göstermektedir”. Araştırmada cevap aranan sorular şunlardır: Sosyal Bilgiler Eğitimi alanın yapılmış okuryazarlık becerisini konu alan tezlerin yayın yılları, hazırlandığı üniversite, hazırlayan araştırmacının cinsiyeti, okuryazarlık konu alanları, örneklem grupları ve tezlerde kullanılan araştırma yöntemleri nasıl dağılım göstermektedir.
Çalışmada Türkiye’de Sosyal Bilgiler Eğitimi alanın okuryazarlık becerisini konu alan lisansüstü tezlerinin; yöntem, veri toplama aracı, araştırmacı cinsiyeti, çalışma grubu, örneklem ve konu başlığı açısından yönelimlerini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Bu doğrultuda araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden birisi olan doküman incelemesi yöntemi ile kurgulanmıştır. Araştırmanın örneklemini; 2008-2019 yılları arasında yayımlanan ve YÖK Ulusal Tez Merkezine kayıtlı olan sosyal bilgiler eğitiminde okuryazarlık becerisi üzerine yapılan lisansüstü tezlerinin tamamı oluşturmaktadır. Araştırmanın örnekleminin belirlenmesinde amaçlı örneklem yöntemlerinde ölçüt örneklem kullanılmıştır. Araştırmaya ilişkin veriler araştırmacılar tarafından 10 Eylül - 15 Kasım 2019 tarihleri arasında toplanmıştır. Çalışmada sosyal bilgiler eğitimi alanında okuryazarlık konu başlığında yayımlanış yüksek lisans ve doktora tezlerine Yüksek Öğretim Kurumu’nun “Ulusal Tez Merkezi” veri tabanında “Sosyal Bilgiler” ve “Okuryazarlık” anahtar kelimeleri kullanılarak ulaşılmıştır. Tarama sonucunda sosyal bilgiler alanında yapılan 1.517 lisansüstü tez arasından okuryazarlık konu başlığında 2008-2019 yılları arasında yayımlanan 17’si yüksek lisans ve 14’ü doktora olmak üzere toplamda 31 adet lisansüstü teze ulaşılmıştır.
Elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma verileri, yayımlandığı yıl, araştırmacının cinsiyeti, yayımladığı üniversite, okuryazarlık alanı, kullanılan yöntem ve örneklem olmak üzere 6 ana başlıkta analiz edilmiştir. Sosyal bilgiler eğitimi alanında okuryazarlık becerisine yönelik lisansüstü tezlerinin yönelimlerini tespit etmeyi amaçlayan bu çalışmada 31 lisansüstü tez incelenerek şu sonuçlara ulaşılmıştır: Lisansüstü tezleri 13 farklı okuryazarlık alanında dağılım göstermektedir. MEB Sosyal Bilgiler Eğitimi Öğretim Programında yer alan 8 okuryazarlık alanının yanı sıra 5 farklı okuryazarlık becerisi daha çalışılmış olması çeşitlilik bakımından pozitif bir bulgudur. Sosyal bilgiler eğitimi alanında yapılan okuryazarlık becerisi özelindeki lisansüstü tezleri örneklem grupları açısından incelendiğinde 3 farklı grupla çalışma yapıldığı görülmektedir. Öğretmen adayları en fazla çalışılan örneklem grubunu teşkil ederken en az çalışılan örneklem grubu ise öğretmenlerdir.En çok tez 2017 ve 2019 yıllarında yapılmıştır. Cinsiyetlere göre dağılım incelendiğinde doktora tezleri eşit olmasına karşın genel olarak bakıldığında erkek araştırmacıların daha fazla olduğu görülmektedir. “Medya okuryazarlığı” konu başlığı en fazla çalışılan alan olmaktadır. Son olarak nicel yöntem karma yöntem ve nitel yönteme oranla daha fazla tercih edilmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda çeşitli önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, sosyal bilgiler eğitimi

Kaynakça

• de Finansal Okuryazarlık Ve Öğretimi: Bir Model Önerisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Altınbılek, M. S. & Sanalan V. A. (2005). Coğrafya okuryazarlığı I. Doğu Coğrafya Dergisi, 13 (341-357).
• Altun, A. (2005). Gelişen teknolojiler ve yeni okuryazarlıklar. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Altun, A. (2010). Medya Okuryazarlığının Sosyal Bilgiler Programlarıyla İlişkilendirilmesi Ve Öğretim. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Altun, A. (2013). Yapılandırmacı yaklaşım, sosyal bilgiler programları ve ders kitapları., B. Akbaba (Editör). Konu alanı ders kitabı inceleme kılavuzu sosyal bilgiler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Aşıcı, M. (2009). Kişisel ve sosyal bir değer olarak okuryazarlık. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 9-26.
• Aşıcı, M. (2009). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Harita Okuryazarlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 16, (USBES Özel Sayı II), 1522-1542.
• Azrak, Y. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Ölçme-Değerlendirme Okuryazarlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
• Baysan, P. (2018). Türkiye’de Sosyal Bilgiler Eğitimi Üzerine Yayımlanan Tezlerin Araştırılması: Bir İçerik Analizi Çalışması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi , 22 (2) , 581-602 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tsadergisi/issue/38760/331020
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 4. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
• Canbulut, T., Avcı, G.& Sipahi, S. (2016). ABD ve Kanada’da Sosyal Bilgiler Eğitimi Alanındaki Tezlerin Değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, XVII, 2: 351-370.
• Cendek, M. E. (2015). Öğrencilerde Harita Okuryazarlığının Geliştirilmesine İlişkin Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Çakır, A. (2019). İlköğretim 7.Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Yansıtıcı Düşünme Etkinliklerinin Öğrencilerin Tarihsel Okuryazarlık Başarılarına Ve Tutumlarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Çelik T. (2011). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Çok Kültürlü Bakış Açısı Geliştirmelerinde Medya Okuryazarlığı Dersinin Rolüne İlişkin Bir Çalışma, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Çelikkaya, T. (2013). Sosyal bilgiler öğretiminde araç-gereç ve materyal kullanımının önemi., R. Sever ve E. Koçoğlu. (Editörler). Sosyal bilgiler öğretiminde eğitim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, ss. 39-68.
• Çinelioğlu, G. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlığı Dersine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Demir, A. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Demir, A. G. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Siyaset Okuryazarlık Durumları (İnönü Üniversitesi Örneği). Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Dilek, A., Baysan, S. & Öztürk, A. A. (2018). Türkiye’de sosyal bilgiler eğitimi üzerine yapılan yüksek lisans tezleri: Bir içerik analizi çalışması. Turkish Journal of Social Research/Turkiye Sosyal Arastirmalar Dergisi, 22(2).
• Dolanbay, H. (2018). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarına Yönelik Medya Okuryazarlığı Eğitimi Modeli. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Er, T. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Finansal Okuryazarlık Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde. Erdem, C. (2018). Medya Okuryazarlığı Araştırmalarında Eğilimler: Lisansüstü Tezlere Yönelik Bir İçerik Analizi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi , 11 (4) , 693-717 . DOI: 10.30831/akukeg.390260
• Faiz, M. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının siyaset okuryazarlık durumları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gençtürk, E. (2009). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Coğrafya Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçay, A., Bayrak, N., Baran, M. & Sözbilir, M. (2012). Türkiye’deki eğitim araştırmalarında eğilimler: Bir içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12, 177-199.
• Gönfer, B. (2017). Sosyal Bilgiler Dersinde Okuryazarlık Becerilerinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Güneş, F. (2000). Okuma-yazma öğretimi ve beyin teknolojisi. Ankara: Ocak Yayınları.
• Güney, B. (2018). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Sosyal Medya Kullanımlarının Medya Okuryazarlık Düzeyinde Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
• İbret, B. & Yılmaz, O. (2019). Sosyal Bilgilerde Çevre Eğitimi: Lisansüstü Çalışmalara Ait Bir İnceleme. Anadolu Journal Of Educational Sciences International , 9 (2) , 431-449 . Doı: 10.18039/Ajesi.577249
• Kara, H. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Hukuk Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
• Karasu Avcı, E. & İbret, B. Ü. (2018). Toplumsal kimliğin oluşumunda sosyal bilgiler dersinin rolünün incelenmesi: sosyal bilgiler öğretim programları (1968, 1998, 2005). Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10(29), 336-376.
• Karatekin, K. (2011). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Çevre Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kaymakcı, S. (2017). Türkiye’de Tarih Öğretiminin Yönelimi Üzerine Bir Değerlendirme. Kastamonu Eğitim Dergisi, Xxvı, 6: 2153-2172.
• Keçe, M. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yararlanılan Sınıf İçi Tarihi Roman Kullanım Tekniklerinin Öğrencilerin Tarih Okuryazarlığı Düzeylerine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kurtulmuş, T. (2014). Sosyal Bilgiler Eğitiminde Medya Okur–Yazarlığı Dersinin Ortaokul Öğrencilerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri
• Kranda, S. (2018). 7. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersindeki Grafik Okuryazarlık Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Maden, S., Maden, A. ve Banaz, E. (2017). Medya okuryazarlığı ile ilgili lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi. International Journal of Languages’ Education and Teaching,5 (1), 588-605.
• MEB, (2018). Bilim uygulamaları dersi öğretim programı (ortaokul ve imam hatip ortaokulu 5, 6, 7 ve 8. sınıflar için), Ankara: MEB Yayınları.
• MEB (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı, Ankara: MEB Yayınları.
• Oğuz, S. (2013). Ortaokul Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Eğitimi Çerçevesinde Hukuk Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Oğuz Haçat, S. & Demir, F . (2018). Sosyal Bilgiler Eğitimi Üzerine Yapılan Doktora Tezlerinin Değerlendirilmesi (2002-2018). Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi , 6 (15) , 948-973 . Doı: 10.33692/Avrasyad.510136,
• Oğuz Haçat, S. & Demir, F . (2019). Eğitim Alanında Okuryazarlık Üzerine Yapılan Lisansüstü Tezlerin Analizi, Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi Cilt 3, Sayı 2, Yıl 2019, 116-145.
• Önal, İ. (2010). Tarihsel Değişim Sürecinde Yaşam Boyu Öğrenme ve Okuryazarlık: Türkiye Deneyimi. Bilgi Dünyası, 11 (1), 101-121.
• Öner, G, Öner, D. (2017). Sosyal Bilgiler Eğitiminde Coğrafya Konuları Üzerine Yapılmış Lisansüstü Tezlere Yönelik Bir Analiz ve Bibliyografya Çalışması. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 34 (2) , 13-34 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/buje/issue/37026/424747
• Özel, A. (2018). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlığı Algılarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Kütahya.
• Öztürk, C. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretimi, Ankara: Pegem Akademi.
• Safran, M. (2011). Sosyal bilgiler öğretimine bakış. Bayram Tay, Adem Öcal (Ed.) içinde, Sosyal bilgiler öğretimi (s. 2-16). Ankara: Pegem Akademi.
• Sever, R. (2015). Sosyal bilgiler öğretimi. Nobel Yayıncılık
• Sözen, E. & Ada, S. (2018). 2005 ve 2018 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programlarının (SBDÖP) Karşılaştırılması, Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi e-ISSN:2148-2667 2018 – 6 (1), 53-71
• Şahin, M., Göğebakan-Yıldız, D. & Duman, R. (2011). Türkiye’deki sosyal bilgiler eğitimi tezleri üzerine bir değerlendirme, Journal of Social Studies Education Research, 2(2), 96-121.
• Süntar-Akhan, N. E. (2010). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğrencilerinde Ekonomi Okuryazarlığının Durumu Ve Geliştirilmes., Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tarman, B., Güven, C. &Aktaşlı, İ . (2011). Türkiye’de Sosyal Bilgiler Eğitimi Alanında Yapılan Doktora Tezlerinin Değerlendirilmesi ve Alana Katkıları, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı 32, Sayfa 391-410, 2011
• Tepe, U. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlığa İlişkin Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Tunç-Şahin, C. (2008). İlköğretim Öğrencilerinin (4. Ve 5. Sınıf) Sosyal Bilgiler Dersinde “Metni Anlamaya”, “Yorumlamaya Ve Sorgulamaya” Yönelik Bilimsel Okuryazarlık Düzeylerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• Tunç-Şahin, C. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Bilimsel Okuryazarlıklarının Geliştirilmesi: ‘Bilim Teknoloji Sosyal Değişme’ Dersinin Eylem Araştırması İle Tasarlanması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tünkler, V. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tamamlayıcı Ölçme-Değerlendirme Tekniklerine Yönelik Okuryazarlık Düzeylerinin Mikroöğretim Aracılığıyla Geliştirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Türkiye Bilimler Akademisi (2011). Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü 1-Sosyal Bilimler. İstanbul: Yeni Reform.
• Uyar, F. O. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerine Göre Coğrafya Okuryazarlığı Ve Öğretimi. Yüksek Lisans Tezi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Yaman, C. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Düzeylerinin İncelenmesi (Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
• Yıldırım, Ş. (2017). Türkçe Ve Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Medya Okuryazarlığı Eğitimi İle İlgili Becerileri Ve Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yiğit, Ö. E. (2011). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Teknoloji Okuryazarlığı Düzeylerinin Ve Teknoloji İle Bütünleştirilmiş Sosyal Bilgiler Öğretimine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.