Mother-Father And Youth Models In Youth Period Books

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 6, 56 - 67, 20.12.2020

Kelime Erdal Esin Karahanoğlu Hatice Gerekten Mehmet Mustafa Marangoz Meltem Merve Konu

Öz

The first youth period is the period when the individual
is in role confusion and tries to find a place to himself/
herself in his/her environment. In the first youth, the individual
develops appropriate identification models to create a successful
identity and not to fall into this crisis. In this period, the individual
has some developmental features remaining from childhood and
tries to get used to some new situations brought by the first youth
period. Sometimes he/she behaves like an adult, sometimes he/
she is no different from a child. The individual, who has many
friends in childhood, switches to a narrower circle of friends in
the first youth. While individuals who have had a successful
adolescence period develop productive, happy, meaningful social
relationships; those who fail to have an aggressive, destructive,
and bigoted personality.
In the novels written with the aim of the first youth period,
the characters usually consist of young people. Within the scope
of the research, Pomegranate (Emre Gül), Bad Boy (Büşra Küçük),
4N1K (Büşra Yılmaz) and Take a Look at Me Now (Miranda
Dickinson), which are of the first youth novels, were analyzed
by document analysis method, which is one of the qualitative
research methods.
The events described in "Kötü Çocuk" novel, the attitudes,
and behaviors of the main characters towards each other and
their families, the places where the events took place were
written in a way that could constitute a negative example for the
readers. The girl character is someone who can’t stand on her
feet, is weak, depends on man, does what he says, also feeling
the need to do his bad habits for the man she loves, and does not
care about herself and her family, especially her father. The male
character is described as a type who is completely independent of
his family, does not account for anyone because of what he does,
quarrelsome, has bad habits, uses girls as he wishes, disregards
school rules, thinks that he can do what he wants because his
father cheated on his mother, rude, and thinks that he has a say
on the girls he is with.
Young models in "Nar" novel are far from giving young
people positive values and personality traits. The two main
characters of the book, the boy and the girl are university
students who share the same house. The female heroine of the
book has a personality judging people by their appearance, being
gossipy, being quarrelsome, often experiencing anger bursts. The
book does not mention the plans of these young people. Their
only purpose in life is to never be separated from each other, to
be “eternal” in their own words. The young characters in the
book are generally attractive but have negative characteristics
in character. Men are handsome but they all smoke and swear.
Cigarettes and swearing were not shown negatively in the book,
contrarily they were given encouragingly. In their eyes, girls are
beings who are weak, available to use, whose only problem is to
find a rich husband.
The main character of the novel named 4N1K is a girl with
naughty, sweary, masculine behavior. Out of school times, she
spends all her time with four of her closest friends and is fond of
freedom. The male character, which is closest to the girl character,
protects her girlfriend in any case; depends on her with a feeling
beyond friendship, secret lover. He is a more demure and mature
character than other men in the group. He also takes care of
his friends' problems. He is a young man who has to live away
from his parents. Although this situation has some difficulties,
he is capable of dealing with them. The male character, who
draws a positive profile with these aspects, sometimes exhibits
negative behaviors. When he is in trouble, he smokes cigarettes
or sometimes he responds with heavy swearing in the face of her
friends' mistakes.
The main message of the novel "Kendime Yeni Bir Ben
Lazım", is the importance of striving for goals without giving up
in the face of negativity and finding something that can be happy
in life. The female character of the novel constantly strived for
her personal development next to her cousin she went to take a
vacation and distract after the negativities she experienced and
opened her own business after reaching enough equipment in
the restaurant where she started as a waitress. The fact that the
heroine of the novel sees her family as an obstacle for her private
life and that her relations with her friends in the same house are
bad does not constitute a positive example for young people.
Using slang and swearing in the novel although not very often,
taking place kissing and drinking actions more than necessary is
also unfavorable.
In the books examined within the scope of the research, it has
seen that the parent model is not included or passive. Parents
are not indispensable for young people in books with parents.

Anahtar Kelimeler

Youth literature, youth models, parent models, Bad boy, Pomegranate, 4N1K, I need a New Myself

Gençlik Dönemi Kitaplarında Anne-Baba ve Genç Modelleri

Öz

İ
lk gençlik dönemi, bireyin rol karmaşasına girdiği ve yaşadığı çevrede kendine bir
yer bulmaya çalıştığı dönemdir. Bu dönemdeki birey, bir kimlik oluşturabilmek
ve bunalıma düşmemek için kendine uygun özdeşim modelleri geliştirmektedir. İlk
gençlik döneminde birey, hem çocukluktan kalan bazı gelişim özelliklerini taşır hem
de bu dönemin getirdiği yeni durumlara alışma çabasındadır. Bazen bir yetişkin gibi
davranmakta, bazen de bir çocuktan farksız olmaktadır. Çocukluk döneminde birçok
arkadaşı olan birey, ilk gençlik döneminde daha dar bir arkadaş çevresine geçiş yapar.
Başarılı bir ergenlik dönemi geçiren bireyler üretken, mutlu, anlamlı sosyal ilişkiler
geliştirirken; başarısız olanlar saldırgan, yıkıcı ve bağnaz bir kişiliğe sahip olurlar.
İlk gençlik döneminde okunan eserler de bireylerin davranışları üzerinde etkilidir.
İlk gençlik dönemini hedef alarak yazılan romanlarda karakterler genellikle gençlerden
oluşmaktadır. Araştırma kapsamında, ilk gençlik dönemi romanlarından Nar (Emre
Gül), Kötü Çocuk (Büşra Küçük), 4N1K (Büşra Yılmaz) ve Kendime Yeni Bir Ben Lazım
(Miranda Dickinson), nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi ile
incelenmiştir.
Kötü Çocuk romanında olaylar, ana karakterlerin birbirlerine ve ailelerine
karşı tutum ve davranışları ve olayların geçtiği mekanlar okuyucular için olumsuz
örnek oluşturabilecek şekilde kaleme alınmıştır. Genç kız karakter, ayakları üstünde
duramayan, güçsüz, erkeğe bağlı, onun dediklerini yapan, sevdiği erkek için onun sahip
olduğu kötü alışkanlıkları kendi de edinmek zorunda hisseden, kendisine ve ailesine,
özellikle de babasına değer vermeyen biridir. Erkek karakter ise ailesinden tamamen
bağımsız, yaptıklarından dolayı kimseye hesap vermeyen, kavgacı, kötü alışkanlıklara
sahip, okul kurallarını hiçe sayan, babasının annesini aldatmasından dolayı kendisinin
de istediğini yapabileceğini düşünen, kaba saba, birlikte olduğu kızların üzerinde söz
sahibi olduğunu düşünen bir tip olarak anlatılmıştır.
Nar romanında yer alan genç modelleri de gençlere olumlu değerler ve kişilik
özellikleri kazandırmaktan uzaktır. Kitabın iki ana kahramanı olan kız ve erkek, aynı evi
paylaşan üniversite öğrencileridir. Kitabın genç kız karakteri, insanları dış görünüşüyle
yargılayan, dedikoducu, kavgacı, sık sık öfke patlamaları yaşayan bir kişiliğe sahiptir.
Kitapta, bu gençlerin gelecekle ilgili planlarından söz edilmez. İkisinin de hayattaki tek
amaçları birbirlerinden hiç ayrılmamak, kendi deyişleriyle “sonsuz olmak”tır. Kitapta
yer alan genç kahramanlar genelde dış görünüş olarak çekici, ancak karakter olarak olumsuz özelliklere sahiptirler. Erkekler yakışıklıdır ancak
tümü sigara içer ve küfreder. Sigara ve küfür, kitapta olumsuz
gösterilmemiş, özendirici bir biçimde verilmiştir. Romandaki
erkek tiplerinin gözünde kızlar zayıf, kullanılmaya müsait, tek
dertleri zengin koca bulmak olan varlıklardır.
4N1K adlı romanın ana kahramanı, haşarı, ağzı bozuk,
erkeksi davranışları olan bir kızdır. Okul dışı zamanlarda
bütün zamanını en yakın arkadaşları olan dört erkekle geçirir
ve özgürlüğüne düşkündür. Kız karaktere en yakın olan erkek
karakter, her durumda kız arkadaşını koruyan; arkadaşlıktan öte
bir duyguyla ona bağlı, gizli aşıktır. Gruptaki diğer erkeklere göre
daha ağırbaşlı ve olgun davranan bir karakterdir. Arkadaşlarının
sorunlarıyla da ilgilenir. Anne ve babasından uzak yaşamak
zorunda kalan bir delikanlıdır. Bu durumun birtakım zorlukları
olsa da o bunlarla başa çıkabilecek beceridedir. Bu yönleriyle
olumlu bir profil çizen erkek karakter, kimi zaman olumsuz
davranışlar da sergiler. Dertlendiği zaman sigara içer ya da
arkadaşlarının yaptığı hatalara ağır küfürlerle karşılık verir.
Kendime Yeni Bir Ben Lazım adlı romanın temel iletisi,
olumsuzluklar karşısında yılmadan çabalama ve hayatta mutlu
olunabilecek bir şeyler bulabilmenin önemidir. Romanın genç
kız kahramanı, yaşadığı olumsuzluklar sonrası tatil yapmak ve
kafasını dağıtmak için gittiği kuzeninin yanında kişisel gelişimi
için sürekli çabalamış ve garson olarak başladığı restoranda
yeterli donanıma ulaştıktan sonra kendi iş yerini açmıştır. Roman
kahramanının ailesini, özelini yaşamasına engel olarak görmesi
ve aynı evde kaldığı arkadaşları ile ilişkilerinin kötü olması
gençler için olumlu bir örnek oluşturmamaktadır. Romanda çok
sık olmasa da argo ve küfür kullanılması; öpüşme ve içki içme
eylemlerinin gereğinden fazla yer alması da olumsuzdur.
Araştırma kapsamında incelenen kitaplarda anne-baba
modelinin yer almadığı ya da pasif olduğu görülmüştür. Anne
babanın yer aldığı kitaplarda ise gençler için anne-babalar
vazgeçilmez değildir. Özellikle babalar, “olmasa da olur”
figürler olarak çizilmiştir. İncelenen kitaplarda anne figürünün
babaya göre daha fazla yer aldığı, gençler tarafından daha fazla
önemsendiği ve sevildiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gençlik Edebiyatı, Genç Modelleri, Anne-Baba Modelleri, Kötü Çocuk, Nar, 4N1K, Kendime Yeni Bir Ben Lazım

Kaynakça

• Alsup, J. (2003). Politicizing Young Adult Literature: Reading Anderson's Speak Us a Critieal Text, Journal of Adolescent & Adult Literacy, 47 (2).
• Asutay, H. (2013). Ergenlik (İlk Gençlik) Romanı ve Alman Gençlik Yazınındaki Tarihsel Gelişim, Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks. 5 (2).
• Atabek, E. (2004). Kuşatılmış Gençlik, 18.Baskı, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Aydın, B. (2005). Çocuk ve Ergen Psikolojisi, 2. Baskı, İstanbul: Atlas Yayınları.
• Bucher, K. T. ve K. Hinton. (2014). Young Adult Literature: Exploration, Evaluation, and Appreciation, (3rd edition), U.K: Pearson.
• Carlsen, G. R. (1980). Books and the Teenage Reader: A Guide for Teachers, Librarians and Parents, (2nd Edition), New York: Harper.
• Crowe, C. (2001). Young Adult Literature, The English Journal, 90 (3).
• Çağdaş, A. (2002). Anne-Baba-Çocuk İletişimi, Ankara: Nobel Yayınevi.
• Dickinson, M. (2016). Kendime Yeni Bir Ben Lazım, (Çev. Esra Yüksel), İstanbul: İndigo Kitap.
• Gander, M. ve H. Gardiner. (1993). Çocuk ve Ergen Gelişimi, (Yay. Haz. Bekir Onur), Ankara: İmge Kitabevi.
• Gazioğlu, G. (2015). İlk Gençlik Edebiyatı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türkçe Eğitimi ABD, Balıkesir.
• Gül, E. (2017). Nar, İstanbul: Ephesus Yayınları.
• İskender, H. (2017). Distopik Romanların Gençlik Edebiyatındaki Yeri Üzerine Bir Değerlendirme, MCBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (1).
• Küçük, B. (2017). Kötü Çocuk, İstanbul: Ephesus Yayınları.
• Küçükbasmacı, G. G. (2011). Kültürel Süreklilik Açısından İlk Gençlik Çağı ve Halk Anlatıları, 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Sempozyumu, Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları.
• Örgen, E. ve B. Güneş. (2018). Wattpad Romanlarına İlk Gençlik Edebiyatı Açısından Bir Bakış, Balıkesir University The Journal of Social Sciences Institute, 21 (40), 75-89.
• Özbek, Ö. (2014). İnci Aral ve Elif Şafak’ın Romanlarında Baba Figürü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Özer, K. ve D. Sevimay. (2004). Çocuklarda Motor Gelişim, 3.Baskı, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Sıkı, R. (2011). Türkiye’de Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Yayıncılığı: 2000-2009, https://docplayer. biz.tr/5865947-Turkiye-de-cocuk-ve-ilkgenclikedebiyati- yayinciligi-2000-2009 html adresinden erişilmiştir.
• Solak, Ö. (2014). Edebiyat Biliminde Kuram ve Yöntem, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Soysal, M. (2006). Çocuk ve Gençlik Edebiyatında Uzman Yayıncılık Kavramı. 2. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozumu. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Yayın No: 203, 379-281.
• Stallworth, B. J. (2006). The Relevance of Young Adult Literature, Educational Leadership, 63 (7), 59–63.
• Şirin, M. R. (2014). Editörün Son Sözü: Niçin Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Özel Sayısını Hazırladık? Türk Dili Dergisi Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Özel Sayısı. 756, 13-14.
• Türk Dil Kurumu. (2005). Türkçe Sözlük, 10. Baskı, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. Uslu Üstten, A. (2016). Gençlik Edebiyatı Eserlerinde Gençlik Sorunlarının Yansıtılış Biçimi Üzerine Bir Değerlendirme, Turkish Studies, 11 (20), 605-616.
• Yalçın, A. ve G. Aytaş. (2005). Çocuk Edebiyatı, 3. Baskı, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yıldırım, A. ve H. Şimşek. (2000). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınları. Yılmaz, B. (2018). 4N1K, İstanbul: Epsilon Yayınevi.